به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از ایرنا، دولت طی سالهای گذشته برای عرضه محصول تازه خوری سیب زمینی که یک کالای استراتژیک و با اهمیت است، علاوه بر کشت معمولی اقدام به کشت‌های استمرار در فصول مختلف کرد، در حالی که این روزها به دلیل افزایش قیمت برنج و کاهش توان خرید مردم، این محصول بیش از پیش مورد توجه و مصرف مردم قرار گرفته است.

مسئولان اظهار می‌کنند که وقوع سیل ابتدای سال 98 تأثیری در کاهش تولید این محصول نداشته است اما شواهد بیانگر آن است که تأخیر در کاشت برخی از استان‌های آسیب دیده از سیل در بازار رسانی این محصول تأثیر بسزایی داشته است و البته نوسان نرخ ارز و افزایش حجم صادرات نیز در این مهم بی تأثیر نیست.

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در خرداد 1398، بیشترین افزایش قیمت محصولات کشاورزی در این ماه نسبت به اردیبهشت، مربوط به محصول سیب زمینی بوده است و در خرداد سال 97 نرخ هر کیلوگرم از این محصول به طور میانگین 1,670 تومان و در اردیبهشت 98 حدود 5,856 تومان و در خرداد 98 نرخ این محصول به طور متوسط 6,628 تومان شد که این محصول نسبت به مدت مشابه ماه قبل خود 13.2 درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل 296.8 درصد افزایش قیمت را نشان می‌دهد.

در روزهای پایانی سال 97 و اوایل فروردین امسال در پی وقوع سیل در استان‌های تولیدکننده و ایجاد مشکلاتی در برداشت و سیستم حمل و نقل جاده‌ای در ایام نوروز و افزایش روند صادرات به دلیل نوسان نرخ ارز و قاچاق شرایط برای افزایش جهشی قیمت برخی محصولات صیفی از جمله پیاز و سیب زمینی کلید خورد تا جایی که با افزایش چشمگیر نرخ پیاز، سیب زمینی هم شامل افزایش قیمت شد و علیرغم تلاش دست اندرکاران، قیمت این محصول کاهش نیافت تا جایی که مسئولان ناچار به ممنوعیت صادرات این دو محصول در 15 فروردین سال 98 شدند. با اعمال ممنوعیت صادرات توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، به تدریج قیمت هر کیلوگرم پیاز و سیب زمینی روند کاهشی به خود گرفت به طوری که نرخ هر کیلوگرم آن در مقاطعی در مزرعه 1800 تا 3,300 تومان و در میدان میوه و تره بار تهران و بازار بین 3500 تا 4,700 تومان شد.

اما با ورود سیب زمینی نو به بازار و کاهش قیمت‌ها، به طور مجدد در 31 اردیبهشت امسال صادرات این دو محصول آزادسازی شد و از آن زمان تاکنون به طور پلکانی قیمت این محصول افزایش مجدد پیدا کرد، تا جایی که قیمت این محصول در مزرعه به بیش از 4,800 تومان و در بازار به بیش از 9 هزا تومان رسیده است.

این درحالی است که طبق نرخنامه میدان مرکزی میوه و تره بار تهران قیمت این محصول در اوایل سال 97 برای هر کیلوگرم سیب زمینی کهنه بین 500 تا 1,300 تومان و برای سیب زمینی تازه بین 1200 تا 1,800 تومان و اواخر سال 97 قیمت هر کیلوگرم سیب زمینی در میدان مرکزی میوه و تره بار تهران بین 1700 تا 2,800 تومان بود که در پی وقوع سیل در ابتدای سال 98 نرخ آن برای سیب زمینی کهنه بین 3 تا 4 هزار تومان و سیب زمینی تازه بین 4 هزار تا 5,300 تومان رسید اما طی دو تا سه هفته اخیر نرخ این محصول در میدان همچنان بین 5 تا 7 هزار تومان است.

طبق آخرین آمارها در سال 97 بیش از پنج میلیون تن سیب زمینی در سطح 145 هزار هکتار در فصل‌های بهار، تابستان، پاییز و زمستان در قالب کشت معمولی و طرح استمرار تولید شد. بیشترین میزان تولید مربوط به استان‌های اردبیل، همدان، فارس، اصفهان و کردستان است که با این حجم تولید علاوه بر نیاز داخلی سالانه کشور بخشی از مازاد تولید نیز هر ساله صادر می‌شود.

بر اساس آمار سال 2016، تولید جهانی سیب زمینی برابر 377 میلیون تن بوده که چین با 26 درصد بیشترین سهم را در تولید این محصول داشته و دیگر تولیدکنندگان اصلی اتحادیه اروپا، هند، روسیه، اوکراین و ایالات متحده امریکا هستند.

با گران شدن این محصول ستاد تنظیم بازار به دلیل آسیب‌های بروز کرده در استان‌های سیل زده با هدف کنترل بهای غیرمتعارف محصول سیب زمینی در بازار داخلی خواستار وضع عوارض صادراتی بر این محصول کشاورزی شد.

به تازگی محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه افزایش قیمت این محصول ارتباطی به تولید ندارد گفته بود: وضعیت تولید سیب زمینی در سال 98 نیز مطلوب است و بخشی از علت گرانی به تأخیر در فصل کشت و برداشت مربوط می‌شود.

سیب زمینی در چهارفصل سال تولید می‌شود

«حسین اصغری»، مدیرکل دفتر محصولات علوفه‌ای و جالیزی معاونت زراعی وزارت جهاد کشاورزی درباره علت گرانی این کالا می‌گوید: افزایش قیمت مجدد سیب‌زمینی در یک ماه اخیر هیچ ارتباطی به حجم تولید این محصول ندارد زیرا در چهار فصل سال این محصول استراتژیک کشت می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه تولید محصول سیب زمینی امسال مشابه سال گذشته است، افزود: ما کمبودی در تولید این محصول نداریم اما ممکن است به دلیل بارندگی‌ها و مسائلی در سیستم حمل و نقل گاهی مواقع برداشت محصول یا عرضه آن به بازار دچار تأخیر شود که البته این موضوع در خصوص اکثر محصولات کشاورزی صدق می‌کند.

به گفته وی، در کشت بهاره و طرح استمرار سال 97 - 98، در مجموع 605 هزار تن سیب زمینی در سطح 20 هزار و 200 هکتار تولید شد که از این میزان 150 هزار تن تولید در سطح زیرکشت 4 هزار و 700 هکتار مربوط به طرح استمرار و تولید 455 هزا ر تن در سطح 15 هزار و 500 هکتار مربوط به کشت بهاره بود.

در کشت بهاره و طرح استمرار سال 96 - 97 نیز در مجموع 657 هزار تن سیب زمینی در سطح 21 هزار و 400 هکتار تولید شد که از این میزان 157 هزار تن تولید در سطح زیرکشت 5 هزار و 800 هکتار مربوط به طرح استمرار و تولید 500 هزار تن در سطح 15 هزار و 600 هکتار مربوط است.

صادرات سیب زمینی کاهش دارد

«شاهرخ شجری»، مدیرکل دفتر توسعه صادرات وزارت جهادکشاورزی می‌گوید: طبق آمار گمرک صادرات سیب زمینی در دو ماهه نخست سال 98، نزدیک به 21 هزار و 200 تن به ارزش 9 میلیون و 300 دلار شد در حالی که در مدت مشابه سال 97 میزان صادرات این محصول حدود 65 هزار و 83 تن به ارزش 20 میلیون و 100 دلار بوده است.

به گفته وی، در مجموع صادرات سیب زمینی در سال 97 نیز 529.8 هزار تن به ارزش 202.78 میلیون دلار بود.

وی با تاکید بر اینکه تنظیم بازار داخلی محصولات کشاورزی از اهمیت ویژه ای برای وزارت جهاد کشاورزی برخوردار است، اضافه کرد: با اعمال ممنوعیت صادرات در اردیبهشت امسال به منظور تنظیم بازار داخلی محصول سیب زمینی و پیاز، تاکنون حجم صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته روند کاهشی را نشان می‌دهد.