به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از سنا ، صندوق کالایی قابل معامله در بورس را در یک سیستم بزرگتر و تحت زیرمجموعه ETP ها یا صندوق های مبتنی بر محصولات قابل معامله در بورس ها باید مطالعه کرد.  به طور کلی در جهان حجم بازار صندوق های ETP طبق آمار منتشرشده در فصل اول سال 2011 به حدود 1600 میلیارد دلار می رسید که از این حجم میزان 175 ملیارد دلار آن متعلق به بازار ETC ها است.

کالاهای اساسی در تمام دنیا بخش مهمی از پرتفوی سرمایه گذاران خرد و نهادی را تشکیل می دهند. این در حالی است که برای بسیاری، دسترسی کارا و سریع به این گروه دارایی ها، به طور سنتی همواره با دشواری هایی نظیر الزامات وجه تضمین، محدودیت های اجباری و مسایل ارتباطی و دسترسی به بورس های مشتقات بین المللی همراه بوده است. بنابراین بسیاری از سرمایه گذاران قادر به سرمایه گذاری در این حوزه نبوده اند. لذا بورس هایی چون بورس لندن با برقراری همکاری نزدیک با ناشران تلاش کرد که دسترسی به کالاهای اساسی را از طریق توسعه ابزارهای جدید نظیر صندوق های کالایی قابل معامله در بورس و ایجاد سیستم های معاملاتی ویژه تسهیل کند؛ به طوری که سرمایه گذاران بدون نیاز به انجام معاملات آتی یا تحویل فیزیکی کالای اساسی، از طریق این صندوق ها به کالای موردنظر خود دسترسی پیدا کنند.

صندوق های کالایی قابل معامله در بورس از ابزارهای سرمایه گذاری (اوراق قرضه با پشتوانه دارایی) هستند که روند قیمتی یک شاخص کالایی پایه را دنبال کرده و این شاخص می تواند صرفاً متشکل از یک کالای اساسی یا ترکیبی از مجموعه کالاها نیز باشد. نهاد ناشر به طور مستقیم بر روی دارایی پایه یا قرارداد مشتقه آن کالا یا شاخص سرمایه گذاری می کند. بنابراین انتظار می رود ارزش سرمایه گذاری پرتفو هم سو با قیمت دارایی پایه افزایش یا کاهش یابد.

این ابزار در واقع فرصت های سرمایه گذاری جدیدی را برای سرمایه گذاران بالقوه به وجود می آورد، زیرا بسیاری از شرکت های تولیدکننده کالاهای اساسی در بورس پذیرفته نشده اند.

این ابزار دقیقاً مانند سهام عادی و صندوق های قابل معامله در بورس معامله شده و فرآیند تسویه آن نیز مانند سایر اوراق صورت می گیرد. از آنجا که این اوراق بازارگردانی می شوند، از نقدشوندگی بالایی برخوردارند.

نکته قابل ذکر این است که صندوق های کالایی که بر اساس شاخص قیمت سهام شرکت های کالایی در بازارهای اوراق بهادار  هستند، در حقیقت نوعی ETF بوده و با صندوق های کالایی قابل معامله که بر اساس دارایی پایه هستند و مدنظر بورس انرژی نیز می تواند باشد، متفاوت است.

صندوق های کالایی اساسی قابل معامله در بورس، صندوق های با سرمایه باز هستند که واحدهای آن بنا به درخواست ناشر آن صادر و بازخرید شده و صدور واحدهای جدید بر اساس تقاضای بازار امکان پذیر است. این ویژگی منحصر به فرد در واقع اطمینان ایجاد می کند که قیمت بازار صندوق های کالایی قابل معامله در بورس بسیار نزدیک ارزش خالص دارایی های آن است، زیرا در غیر این صورت موجب ایجاد فرصت آربیتراژ می شود. این صندوق ها به طور کلی به دو صورت تک کالایی (طلا، نفت یا و ... ) یا شاخصی منتشر می شوند.

علاوه بر این، صندوق های کالایی قابل معامله در بورس در شرایط خاص، ابزار مناسبی برای پوشش ریسک نرخ ارز محسوب می شوند. واحدهای این صندوق در بورس استرالیا به دلار آمریکا معامله و تسویه می شوند. برای کالاهایی که براساس واحدهای ارزی خارجی ارزش گذاری می شوند ، تور م  در نرخ ارز بر ارزش پرتفوتأثیرگذار است) مگر آن که صندوق های کالایی قابل معامله در بورس به طور ذاتی از ویژگی پوشش ریسک نرخ ارز برخوردار باشد). بنابراین، در صورت تضعیف دلار استرالیا ارزش سرمایه گذاری های انجام شده براساس دلار آمریکا افزایش می یابد. در صورت تقویت ارزش دلار استرالیا، ارزش این سرمایه گذاری ها کاهش می یابد.)

اولین صندوق های کالایی قابل معامله در بورس استرالیا، تحت عنوان صندوق های طلا در سال 2003 راه اندازی شد و هم اکنون طیف کاملی از این ابزار در این بورس معامله می شود.

صندوق کالایی قابل معامله در حوزه انرژی

در حوزه انرژی نیز محصولاتی هستند که قابلیت طراحی و انتشار صندوق های کالایی در حوزه های مختلف انرژی را دارا هستند یکی از این حوزه ها، به طور مثال حوزه آب، باد، انرژی خورشیدی و ... است البته ذکر این نکته قابل توجه است که در بازار جهانی اکثر بازار انرژی در حوزه ETP مربوط به بازار نفت خام است. یکی از بزرگترین بازارهای این محصولات، بازار CME-CBOT است .