عصر بازار- از زمان اجرایی شدن برجام تاکنون یکی از بحثهایی که هر از گاهی به گوش میرسد، بحث ورود سرمایه خارجی به اقتصاد کشور است که البته آن طور که انتظار میرفت دستکم در دو سال گذشته خارجیها، پول و سرمایه خود را به ایران سرازیر نکردند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» ، شاید این رویای خوشبینانه تا حدودی هم قابل پیشبینی بود، چرا که سالها دوری از اقتصادهای بزرگ دنیا و عدم نشست و برخاست نداشتن با بزرگان و مراودات بینالمللی، موجب شده تا اقتصاد ایران از استانداردهای جهانی بدور باشد. به همین دلیل به نظر میرسد با وجود رسیدن به توافق هستهای و رفع تحریمها و نیز برداشته شدن برخی موانع، یکی از دلایل عدم رغبت خارجیهای برای ورود به اقتصاد ایران موضوعاتی این چنینی از جمله استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی باشد.
بر این اساس باید گفت استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی(IFRS) استانداردهایی جهانی، یکسان، با کیفیت بالا، فهمپذیر، لازمالاجرا برای گزارشگری مالی هستند که از سوی نهاد استانداردگذار زیر نظر بنیاد استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی، یعنی هیئت استانداردهای حسابداری بینالمللی (IASB) وضع میشوند.
به عبارت دیگر این استانداردها به مجموعهای از استانداردهای حسابداری گفته میشود که توسط هیئت استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB) تدوین شدهاند و هدف از آنها، تهیه صورتهای مالی شرکتهای سهامی در قالب یک استاندارد جهانی است.
در خصوص هیئت استانداردهای حسابداری بینالمللی (IASB) هم باید اشاره کرد، این هیئت یک نهاد مستقل در لندن است که 15 عضو از کشورهای مختلف دارد و کار خود را از سال 2001 آغاز کرده است. البته پایهگذاری این هیئت توسط شرکتهای بزرگ حسابداری، موسسات مالی خصوصی و تعدادی دیگر از سازمانهای حرفهای در حوزه حسابداری انجام شده است. ضمن این که تاکنون بیش از 120 کشور IFRS را برای گزارشدهی مالی شرکتهای خود الزامی دانستهاند.
اما پرسش قابل طرح در این میان این است که با پذیرش IFRS چه اتفاقی برای شرکتها میافتد. پاسخ این است که با پذیرش استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی، یک شرکت میتواند صورتهای مالی خود را با اصول مشابه به شرکتهای رقیب خارجی ارائه کند. در نتیجه قابلیت مقایسه بین اطلاعات این شرکتها وجود خواهد داشت؛ علاوه بر آن، شرکتهای مادر که شرکتهای تابعه آنها در سایر کشورهای پذیرنده IFRS حضور دارند، قادر خواهند بود تا یک زبان مشترک حسابداری داشته باشند. همچنین بهکارگیری استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی میتواند برای شرکتهایی که قصد افزایش سرمایهگذاری خارجی خود را دارند، سودمند باشد.
اما در خصوص چگونگی حرکت به سمت استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی، کارشناسان معتقدند شرکتهایی که قصد دارند از این استانداردها استفاده کنند و شبیه خارجیها شوند باید صورتهای مالی خود را مبتنی بر IFRS ارائه دهند. از این رو این صورتهای مالی باید نکاتی همچون شناسایی کلیه داراییها و بدهیها مطابق الزامات استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی، تغییر طبقهبندی اقلامی که تحت استاندارد حسابداری داخلی به عنوان دارایی و بدهی شناسایی شدهاند و... را اعمال کنند.
بر این اساس در خصوص سابقه نحوه اجرای استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی در ایران باید گفت، این اصطلاح پس از رسیدن به توافق هستهای و اجرایی شدن برجام، به ویژه در زمان ورود سرمایه خارجی به اقتصاد و بازار سرمایه بیش از هر زمان دیگری شنیده شده است. تا جایی که در دوران پسابرجام و در راستای حرکت به سمت ایجاد بازار سرمایه بینالمللی، بورس اوراق بهادار تصمیم گرفت تا استفاده از این استاندارد را از سال 95 در شرکتهای بورسی اجرایی کند. به این ترتیب تمام شرکتها و نهادهای ثبت شده در بورس و شرکتهای فرعی و وابسته آنها مجاز به ارائه صورتهای مالی تلفیقی IFRS هستند و لزومی به ارائه صورتهای مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای ایران ندارند.
به همین دلیل هم هست که موضوع تبدیل اطلاعات مالی از استانداردهای جاری به استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی یا همان IFRS ضرورت پیدا کرده است و برخی معتقدند رسیدن به این استانداردها با توجه به شرایط اقتصاد و بازار سرمایه کشور کار سادهای نیست؛ آن هم به این دلیل که کارشناسان مالی کشور باید تخصص لازم در خصوص تغییرات بین این دو استاندارد را داشته باشند و از سوی دیگر داشتن ابزاری توانمند جهت ترجمه اطلاعات مالی به IFRS ضروری است.
البته با وجود این برخی کارشناسان بر این باورند که پذیرش کامل استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی موجب کاهش کیفیت گزارشدهیهای مالی خواهد شد و این تصور وجود دارد که تحمل هزینههای بالای تغییر استاندارد داخلی به IFRS، مزایای بالایی را ایجاد نخواهد کرد.
در مقابل اما برخی معتقدند برای جهانی شدن اقتصاد و بازار سرمایه کشور راهی جز تطبیق یافتن با استانداردهای بینالمللی وجود ندارد؛ چرا که گزارشگری بر مبنای استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی به دلیل امتیازات گستردهای که دارد در حال حاضر در بیش از 120 کشور انجام میشود که در این میان میتوان به افزایش کیفیت محتوایی و شفافیت اطلاعات مالی، دستیابی به ارزش منصفانه بنگاه، اندازهگیری منطقی سود و فراهم شدن امکان تحلیل ریسک و مخاطرات بنگاه اشاره کرد. ضمن این که یکی از دلایل اصلی که در دوران پسابرجام و با وجود برداشته شدن تحریمها، موجب شده تا ارتباط بانکهای داخلی با بانکهای خارجی برقرار نشود، همین موضوعات است.
به همین دلیل هم هست که در سال 1395 به کارگیری این مدل گزارشگری از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار و نیز بانک مرکزی به موسسات مالی الزامی اعلام شد. به علاوه این که این استانداردها، اطلاعات مالی بیشتری را افشا میکند و از طرف دیگر برای سرمایهگذاران خارجی قابلیت فهم بیشتری را دارند؛ بنابراین استانداردسازی گزارشگری مالی به زبان بینالمللی موجب خواهد شد تا سرمایهگذاری خارجی میل و رغبت بیشتری را از خود برای ورود به اقتصاد و بازار سرمایه کشور نشان دهند.
در مجموع باید گفت، به دلیل سالها دوری از بازارهای بینالمللی، در حالی اقتصاد و بازار سرمایه ایران از نگاه خارجیها بازاری بکر و پرپتانسیل است و سرمایهگذاران خارجی تمایل و عطش زیادی برای حضور در بازار ایران دارند که این عطش، فرصت مناسبی را برای کشورمان فراهم آورده است تا از این فرصت طلایی برای رشد و بزرگ شدن استفاده کنیم. هر چند با وجود اجرایی شدن نیمبند برجام، کماکان به دنبال معجزه برای بهبود شرایط اقتصاد و بازار سرمایه کشور هستیم. این در حالی است که برخی معتقدند تاکید بازار سرمایه و سازمان بورس برای پیادهسازی استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) نخستین قدمی خواهد بود که شانس سرمایهگذاری خارجی را افزایش میدهد و اگر سودای بزرگ شدن و نشست و برخاست با خارجیها را داریم، باید به زبان آنها صحبت کنیم، خواه در رفت و آمدها و مراودات، خواه در گزارشات مالی!