به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از تامین سرمایه نوین، بر آن شدیم تا با توجه به قوانین کشور پیرامون غیر قانونی بودن معاملات فارکس و در عین حال، گاه و بی گاه شنیدن نام این بازار در میان فعالین بازار سرمایه، سوال های مطرح شده در اذهان را با ارائه این گزارش تا حدی پاسخ دهیم.

مقایسه بازار فارکس با بازار سهام ایران
نخستین و شاید مهمترین تفاوت میان بازار فارکس و بازار سهام ایران، ریسک ناشی از انجام معاملات است. در متون مالی و آماری انحراف معیار از میانگین قیمت به عنوان اصلی ترین شاخص ریسک به حساب می آید. بازار سهام ایران بیشینه نوسان قیمت یک سهام را روزانه 5% اعلام نموده است. این در حالی است که چنین مفهومی در بازار فارکس وجود ندارد که منجر به عدم اطمینان سرمایه گذار از بیشینه و کمینه ارزش سرمایه گذاری خود در پایان روز می گردد. به عبارت دیگر، در بازار فارکس احتمال از بین رفتن کل سرمایه ی سرمایه گذار در یک روز کاری (حداقل بر روی کاغذ) وجود دارد.
تفاوت بعدی میان این دو بازار، امکان فروش استقراضی (Shortsell) می باشد. بازار سهام ایران، تنها اجازه فروش سهام در تملک فرد را ارائه می دهد. به بیان دیگر، جایگاه فروش تنها پس از خرید سهام قابل پیاده سازی است. این امر خود مزایا و معایبی به همراه دارد که در ذیل بدان اشاره می نماییم. شایان ذکر است، دلیل عمده عدم امکان فروش استقراضی در بازار سهام ایران، نظر کمیته فقهی در باب اشکالات شرعی این نوع معامله است که مشمول فروش مال غیر می گردد.
مهمترین مزیت امکان استفاده از فروش استقراضی، سودآوری حتی در بازار نزولی است. بدون امکان فروش استقراضی، سودآوری در روندهای نزولی قیمت بسیار سخت خواهد بود. از سوی دیگر، قابلیت اتخاذ چنین جایگاهی امکان محافظت از ارزش پرتفو را فراهم می آورد. صندوق های سرمایه گذاری، عموماً در قبال جایگاه های خریدی که اتخاذ می نمایند، چند جایگاه فروش استقراضی نیز جهت محافظت از ارزش پروتفوی خود پدید می آورند که این کار پوشش ریسک (هجینگ) نامیده می شود. به عنوان مثال، صندوقی را در نظر بگیرید که چند سهام مختلف از یک صنعت خاص را خریداری نموده است. این صندوق می تواند با استفاده از اتخاذ چند جایگاه فروش استقراضی بر مبنای کل شاخص صنعت، ارزش سهام های خود را در مقابل روندهای نزولی قیمت حفظ نماید.
در مقابل، اصلی ترین مشکل فروش استقراضی، ریسک تئوریک بی نهایت آن است. هنگامی که در یک معامله، در موقعیت خرید قرار می گیریم، بیشینه میزان زیانی که می توان متحمل شد برابر با حالتی است که قیمت سهم خریداری شده به صفر برسد. اما در مقابل، موقعیت فروش استقراضی سقفی برای میزان ضرر محتمل شده تعیین نمی نماید؛ چرا که قیمت سهم می تواند تا بی نهایت افزایش یابد. مشکل دیگر فروش استقراضی، عدم بهره برداری از سود تقسیمی سهام است. چرا که فروشنده سهم در این حالت مالک واقعی آن نیست.
محدودیت استفاده از اهرم های مالی، یکی دیگر از تفاوت های عمده بازار سهام ایران و بازار فارکس است. معامله گران بازار سهام ایران با توجه به سوابق معاملاتی خود، قادرند تا با ضرایب محدودی نسبت به مبلغ سپرده گذاری خود اقدام به خرید و فروش اعتباری نمایند. این در حالیست که کارگزاران بازار فارکس گاه امکان خرید اعتباری تا 200 برابر موجودی سپرده گذاری شده را نیز تأمین می نمایند. همانطور که در قسمت های پیشین این گزارش نیز بدان اشاره گردید، استفاده از اهرم های مالی مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد؛ که از آن جمله می توان به ریسک بالا و احتمال فراوان از دست رفتن کل سرمایه سپرده گزاری شده اشاره نمود.