به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، فرآیند خم‌ کاری میلگرد یکی از مراحل کلیدی در ساخت و ساز است که به‌ منظور افزایش کارایی و انطباق میلگرد با طراحی های مهندسی انجام می شود. این فرآیند امکان شکل‌ دهی به میلگرد را برای استفاده در سازه های ترکیبی و پیچیده مانند ستون ها، دیوارها و فونداسیون ها فراهم می کند. آشنایی با انواع روش های خم کاری میلگرد برای انتخاب مناسب ‌ترین روش بر اساس نیاز پروژه و شرایط محیطی ضروری است. هدف اصلی خم کاری میلگرد بهبود استحکام سازه، افزایش چسبندگی میلگرد به بتن و تطبیق با استانداردهای طراحی است که نقش حیاتی در ایمنی و دوام سازه ها ایفا می کند. برای آشنایی بیشتر با روش های مختلف خم کاری میلگرد و انواع خم کاری این محصول با ما همراه باشید.

خم کاری میلگرد چیست؟

خم کاری میلگرد فرآیندی است که در آن میلگرد بدون شکستن، تغییر شکل می دهد. این فرآیند با اعمال نیرو حول یک نقطه انجام می شود؛ به‌ طوری‌که سطح بیرونی میلگرد تحت کشش و سطح داخلی آن تحت فشار قرار می گیرد.

خم کاری میلگرد می تواند به دو روش دستی و اتوماتیک انجام شود که انتخاب روش به قطر میلگرد بستگی دارد؛ میلگردهای با قطر کمتر از 12 میلیمتر به ‌صورت دستی و قطرهای بالاتر به کمک دستگاه خم می شوند. فرایند خم کاری بر قیمت میلگرد تاثیرگذار است.

این فرآیند به دو روش گرم و سرد انجام می شود. واضح است که خم کاری گرم، سرعت کار را افزایش می دهد؛ اما ممکن است خواص میلگرد را تغییر دهد و دقت کمتری داشته باشد. از طرفی، خم کاری سرد که مطابق با مقررات ملی توصیه می شود، بدون تأثیر مستقیم حرارت انجام شده و علاوه بر حفظ کیفیت میلگرد، از تولید ضایعات و گازهای سمی خم کاری گرم نیز جلوگیری می کند.

این روش با استفاده از دستگاه های مکانیکی دقیق و متناسب با وزن و ابعاد میلگرد، بهترین نتیجه را ارائه می دهد. برای انجام این کار باید با ضوابط خمکاری میلگرد آشنا باشید.

هدف از خم کاری میلگرد چیست؟

هدف از خم کاری میلگرد شکل‌ دهی به میلگردها به گونه ‌ای است که بتوانند در بخش های مختلف سازه های بتنی مانند فونداسیون، ستون ها، دیوارها و سایر اجزای سازه‌ ای مورد استفاده قرار گیرند. این فرآیند به میلگردها امکان می دهد که با طراحی های مهندسی سازه ها تطابق داشته باشند و نیروهای کششی، برشی و خمشی را به‌ طور مؤثری مهار و تحمل کنند.

با خم کاری میلگرد می توان استحکام و پایداری سازه را افزایش داد؛ زیرا این فرآیند به توزیع یکنواخت نیروها و جلوگیری از ترک‌ خوردگی یا شکست در بتن کمک می کند. همچنین، میلگردهای خم کاری شده می توانند چسبندگی بهتری با بتن ایجاد کنند که باعث بهبود عملکرد کلی سازه می شود.

علاوه بر کاربرد فنی، خم کاری میلگرد نقش مهمی در بهینه ‌سازی ساخت ‌و ساز دارد. با استفاده از میلگردهای خم شده می توان ابعاد سازه را به ‌صورت دقیقتر کنترل کرده و از مصرف اضافی مواد جلوگیری کرد. این امر نه تنها هزینه های پروژه را کاهش می دهد، بلکه از اتلاف منابع نیز جلوگیری می کند.

همچنین، میلگردهای خمکاری شده امکان اجرای سریع‌ تر و منظم ‌تر آرماتوربندی را فراهم می کنند که در پروژه های بزرگ و پیچیده اهمیت زیادی دارد. به این ترتیب، این روش یک فرآیند ضروری برای دستیابی به سازه‌ ای ایمن، کارآمد و اقتصادی است.

انواع خمکاری میلگرد

میلگردها را با روش های مختلف و بر اساس نیاز پروژه به اشکال متفاوت زیر در می آورند:

•     میلگرد راستا
•     میلگرد خاموت
•     میلگرد ادکا
•     میلگرد سنجاقک
•     میلگرد رکابی

در ادامه به صورت مختصر و مفید با انواع خمکاری میلگرد آشنا می شویم:

میلگرد خاموت

خاموت رایج ترین شکل خم کاری میلگرد است که به ‌صورت یک حلقه بسته طراحی می شود. این شکل خم کاری به ‌منظور جلوگیری از نیروهای خمشی و برشی مورد استفاده قرار می گیرد که می توانند به سازه آسیب بزنند. خاموت ها معمولاً در سازه های بتنی برای تقویت قسمت های حساس مانند ستون ها و تیرها استفاده می شوند.

مزیت اصلی خاموت در افزایش استحکام سازه و توزیع یکنواخت نیروها در مقاطع مختلف است. همچنین، طراحی حلقه بسته خاموت به جلوگیری از ترک ‌خوردگی بتن و افزایش عمر سازه کمک می کند. این نوع خم کاری یکی از الزامات اساسی در طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله محسوب می شود.

میلگرد راستا یا سیتکا

در این نوع خم کاری دو انتهای میلگرد با زاویه 90 درجه خم می شود و شکلی مستقیم با خم های انتهایی ایجاد می کند. این طراحی به‌ منظور جبران مقاومت کششی بتن در سازه های بتن ‌آرمه استفاده می شود و نقش مهمی در تقویت سازه های بتنی برعهده دارد.

مزیت این نوع خم کاری در افزایش مقاومت کششی بتن و جلوگیری از شکست آن در شرایط بارگذاری سنگین است. همچنین، خم 90 درجه در انتهای میلگرد منجر به چسبندگی بیشتر آن به بتن شده و باعث افزایش پایداری کلی سازه می شود.

میلگرد رکابی

میلگرد رکابی دارای دو انتهای باز با ظاهری شبیه به حرف U است که دو لبه آن به سمت داخل خم شده ‌اند. این نوع خم کاری به ‌منظور حفظ فاصله بین دو شبکه میلگرد و جلوگیری از تغییر شکل یا جابجایی آن ها در حین بتن ریزی استفاده می شود.

مزیت میلگرد رکابی در ایجاد ساختار منظم و پایدار در شبکه های میلگرد است که منجر به افزایش یکنواختی در سازه می شود. همچنین، این نوع طراحی از ایجاد حفره های هوایی در بتن جلوگیری کرده و چسبندگی بهتری بین میلگرد و بتن ایجاد می کند.

میلگرد سنجاقک

میلگرد سنجاقک با خم های انتهایی شکل می گیرد که برخلاف خم راستا، زاویه ‌ای کمتر از 90 درجه دارد. این نوع خم کاری برای افزایش مقاومت میلگردهای طولی ستون در برابر نیروهای برشی مورد استفاده قرار می گیرد و به تقویت سازه کمک می کند.

مزیت اصلی میلگرد سنجاقک در بهبود عملکرد سازه در برابر نیروهای برشی و جلوگیری از شکست ناگهانی ستون ها است. طراحی متفاوت زاویه خم ها انعطاف‌پذیری بیشتری در مقابله با نیروهای خارجی ایجاد می کند و این ویژگی در سازه های تحت فشار بسیار حیاتی است.

میلگرد ادکا

خم ادکا با سری خمیده و شکلی شبیه گردن اردک طراحی می شود و قسمت های پایینی و بالایی آن وظیفه تحمل کشش های ناشی از خمش را برعهده دارند. قسمت میانی این میلگرد نیز برای تحمل کشش های برشی طراحی شده است.

مزیت این نوع خم کاری در قابلیت ترکیبی آن برای تحمل نیروهای مختلف است که باعث افزایش استحکام و ایمنی سازه می شود. میلگرد ادکا به دلیل طراحی خاص خود کاربرد گسترده ‌ای در سازه هایی دارد که تحت تنش های مختلف قرار دارند و به پایداری بلندمدت آن ها کمک می کند.