به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، در 9 ماهه نخست امسال، اگرچه ارزش کلی صادرات فولاد ایران افزایش پیدا کرد، تغییر الگوی مصرف جهانی فولاد باعث شده صادرات میلگرد کشور کاهش یابد. کارشناسان تاکید می‌کنند که برای جبران این افت و پاسخ به نیاز بازار، صنعت فولاد ساختمانی باید تولید محصولات با ارزش افزوده‌ای را هدف قرار داده و به دنبال بازارهای جدید باشد. پس از پایان همه‌گیری کووید-19، تقاضا برای فولاد در بخش ماشین‌آلات و خودروسازی افزایش یافته، در حالی که تقاضا برای فولاد ساختمانی، که زمانی محرک اصلی بازار فولاد بود، کاهش پیدا کرده است. به این ترتیب، اکنون صنایع ماشین‌سازی و خودروسازی به بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان فولاد تبدیل شده‌اند.

گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نشان از افزایش 34.3 درصدی صادرات تختال و کاهش چهار درصدی صادرات بیلت و بلوم در 9 ماه منتهی به دی ماه دارد. همچنین ارزش صادرات میلگرد ایران با افت 14 درصدی روبرو بوده است.

افزایش 850 میلیون دلاری درآمد فولادسازان در کنار کاهش صادرات آهن‌آلات ساختمانی
ارزش صادرات فولاد ایران در 9 ماه اول 1402، 19 درصد افزایش یافت. با این حال، ارزش صادرات میلگرد ایران در این مدت، 130 میلیون دلار کاهش یافت. این کاهش ارزش، نشان از تغییر جهت مصرف محصولات فولادی در بازارهای صادراتی دارد؛ همچنین، روند صادرات میلگرد ایران در سال جاری، رو به کاهش بوده است. در شهریور امسال، تنها 131 هزار تن میلگرد از ایران صادر شد و در هفت ماه اول 1402، حجم صادرات میلگرد ایران 4 درصد کاهش یافت و ارزش آن 14 درصد کاهش یافت که این امر بر نوسانات قیمت میلگرد تمام کارخانه ها تاثیرگذار بوده است.

صادرات میلگرد ایران به دلیل تغییر جهت مصرف جهانی محصولات فولادی و وضع مقررات جدید در بازارهای هدف، کاهش یافته است.  این امر می تواند بر تحقق اقتصاد فولادی در ایران تأثیر منفی بگذارد. صنعت فولاد ایران از ظرفیت های خوبی برای تبدیل شدن به یک اقتصاد فولادی برخوردار است، اما باید به چالش های پیش رو مانند تغییر جهت مصرف جهانی محصولات فولادی توجه شود.

بخش مسکن هنوز محرک مهمی برای صنعت فولاد است
آمار تولید فولاد و محصولات آن در ایران نشان می‌دهد که بخش مسکن و ساخت و ساز همچنان از مهمترین عوامل تقاضای فولاد ساختمانی است، حتی اگر این گرایش در سطح جهان کاهش یابد. تنها 36 درصد از ظرفیت تولید میلگرد در حال حاضر فعال است و با تقاضای افزایش یافته می‌تواند ظرفیت خود را افزایش دهد. افزایش تسهیلات بانکی برای ساخت و ساز نیز می‌تواند به فعال شدن بخش مهمی از صنعت فولاد کمک کند. نهضت ملی مسکن نیز به عنوان یک طرح کلیدی، می‌تواند در افزایش فعالیت صنعت فولاد و فعال‌سازی ظرفیت‌های آهن‌آلات ساختمانی نقش مؤثری داشته باشد.

ضرورت حرکت به سمت تولید فولادهای ساختمانی ارزش اَفزا
بدون شک، صنعت ساخت و ساز یکی از بزرگترین صنایع ایران است و می‌تواند در مقابل رکود بازار فولاد ساختمانی و کاهش صادرات، با اعتماد به روش‌های مدرن خانه‌سازی، جلوی این مسائل را بگیرد. این صنعت نیازمند توجه به تولید محصولات ارزش افزا و تغییر خطوط تولید است. صنعتی شدن ساخت و ساز می‌تواند با افزایش سرعت و ایمنی ساخت، به کاهش قیمت مسکن منجر شود. در این زمینه، فولادسازان باید اقدامات لازم را انجام دهند تا جهت تولید محصولات ارزش افزا و مدرن در خطوط تولید خود تغییر کنند. مدیر عامل ذوب‌آهن اصفهان گفت: با 53 سال تجربه در تولید فولاد ساختمانی، به تولید مقاطع طویل فولادی مورد نیاز کشور در صنعت ساختمان می‌پردازد. در چارچوب این سیاق، این کارخانه به تولید محصولات جدید و ارزش افزای فولاد ساختمانی متعهد است.

ذوب آهن اصفهان به عنوان پیشران صنعتی در ساختمان‌سازی با تولید تیرآهن‌های پهن بال، در نهضت ملی مسکن نقش مهمی ایفا می‌کند. با همکاری با وزارت راه و شهرسازی و انجمن سازه‌های فولادی، این شرکت سعی در ارائه محصولات صنعتی به صنعت ساختمان سازی دارد. تیرآهن‌های جدید این کارخانه با مقاومت بالا در برابر زلزله 12 ریشتری به نیازهای طرح نهضت ملی مسکن پاسخ می‌دهد.

کشف بازارهای صادراتی جدید در دستور کار فولادسازان قرار بگیرد
فولادسازان نباید تنها به بازار داخلی مسکن اکتفا کنند و باید برای حفظ تحقق چشم‌انداز 1404، یعنی صادرات 15 میلیون تن فولاد در سال، به صادرات فولاد ساختمانی نیز توجه کنند. طبق گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، سهم صادرات بیلت و بلوم از نظر وزن بیشتر از تختال است و افزایش اهمیت پیدا کردن بازارهای صادراتی جدید برای فولاد ساختمانی را تأکید می‌کند. همچنین، اطلاعات حاکی از نیاز شرکت‌های خارجی به فولاد ایران به منظور تأمین پروژه‌های ساختمانی در مناطقی نظیر شهر نِئوم عربستان سعودی را نشان می‌دهد که می‌تواند بازار جذابی برای صادرات فولاد ایران باشد.

کوکایِر چِلیک، شرکت فولادساز ترک، در سال‌های اخیر بیش از 19 درصد از فروش خود را در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا انجام داده و قصد دارد فروش خود را در این منطقه تقویت کند. پروژه "شهر نِئوم" تحت مالکیت صندوق سرمایه‌گذاری عربستان سعودی است و این کشور قصد دارد برای این پروژه 500 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. با توجه به تقویت روابط سیاسی و تجاری ایران و عربستان، فرصت‌های جدیدی برای صادرات محصولات فولادسازان داخلی به این منطقه به وجود آمده است.

اصفهان قطب تولید فولاد و آهن آلات ساختمانی
تولید فولاد در ایران در حال حاضر حدود 30 میلیون تُن در سال است، که 40 درصد آن در استان اصفهان صورت تولید می شود. با نگاه به افق چشم انداز 1404، که کشور به 55 میلیون تُن ظرفیت تولید فولاد داشته است، اهمیت افزایش صادرات فولاد از 9.5 میلیون تُن فعلی به 15 میلیون تُن در سال آینده برجسته می‌شود. این افزایش می‌تواند به رونق صادرات فولادی استان اصفهان در سال‌های آتی کمک کند، که نیازمند برنامه‌ریزی مدون است.

در نیمه نخست امسال، دو شرکت فولادساز اصفهانی به نام‌های "مجتمع فولاد سپید فراب کویر" و "ذوب آهن اصفهان" 14 درصد از کل عرضه میلگرد فولاد در بورس کالا را به خود اختصاص داده‌اند. "مجتمع فولاد سپید فراب کویر" با سهم 8 درصدی به مقدار 460,658 تُن، بزرگترین عرضه‌کننده میلگرد در این دوره بوده و "ذوب آهن اصفهان" با تولید 324,575 تُن میلگرد در رتبه چهارم قرار گرفته است.

شرکت‌های تولید کننده میلگرد فولادی در استان اصفهان، با عرضه 2,261,533 تُن میلگرد، سهم 40 درصدی از بازار بورس کالا را به خود اختصاص داده‌اند. ایران در جمع 71 کشور عضو انجمن جهانی فولاد، رتبه دهم فولادساز جهان را به‌دست آورده و با دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تنی در سال 1404، پیش بینی می‌شود جایگاه هفتمین فولادساز جهان را به‌دست آورد.