به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از ایسنا، روند قاچاق سیگار در سال 1398 کاهشی بود، به طوری که برآورد وزارت صمت از میزان قاچاق سیگار نسبت به سال 1397 حدود 39 درصد کاهش یافته بود، اما در سال گذشته با مشکلاتی که به دلیل  عدم تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه در زمینه تولید این محصول ایجاد و منجر به توقف تولید در هشت واحد از 15 واحد تولید محصولات دخانی شد، قاچاق سیگار رو به افزایش گذاشت، ‌تا جایی که در اردیبهشت 1399 برآوردها از میزان قاچاق سیگار نزدیک به دو برابر دو ماهه اول سال 1398 بود. اما از بهمن سال گذشته میزان افزایش قاچاق تک رقمی شد و در مجموع قاچاق سیگار در سال 1399 نسبت به سال 1398 کاهش 35.9 درصدی داشته است.

بر اساس این آمار طی سال گذشته 58 میلیارد و 700 میلیون نخ سیگار تولید شده که نسبت به تولید 54 میلیارد و 800 میلیون نخ در سال قبلش 7.1 درصد افزایش داشته است.

در پی این افزایش تولید و با توجه به اینکه میزان مصرف سالانه سیگار 65 میلیارد نخ برآورد شده و همچنین توقف واردات رسمی سیگار از سال 1397، برآورد قاچاق سیگار هم با 35.9 درصد کاهش، از 10 میلیارد و 310 میلیون نخ سیگار در سال 1398 به شش میلیارد و 610 میلیون نخ سیگار در سال 1399 رسیده است.

همچنین آمارها نشان می‌دهد طی سال گذشته صادرات سیگار با افزایش 131.8 درصدی به 357 میلیون نخ رسیده است. صادرات سیگار در مدت مشابه سال گذشته 154 میلیون نخ بوده است.

افزایش بیش از 70 درصدی تولید تنباکو

در مورد تنباکو، آمار صادرات و واردات برخلاف ماه‌های قبل منتشر نشده، اما تولید این محصول دخانی با 72.5 درصد افزایش از 2562 تن در سال 1398 به 4419 تن در سال 1399 رسیده است.

البته بر اساس آمارهای قبلی، در 9 ماهه سال 1399 صادرات تنباکوی معسل بیش از دو برابر و واردات آن نزدیک به دو برابر مدت مشابه سال 1398 شده است. همچنین بر اساس آمارهای 9 ماهه صادرات تنباکوی معسل با 144.9 درصد افزایش از 56 تن در 9 ماهه اول سال 1398 به 137 تن در مدت مشابه 1399 رسیده است. اما صادرات تنباکوی سنتی با 6.2 درصد کاهش به 91 تن رسیده است. صادرات توتون نیز در این مدت با  افزایش 15 درصدی به 2033 تن رسیده بود. در زمینه واردات نیز آمارها حاکی از افزایش 99.8 درصدی واردات تنباکوی معسل در 9 ماهه نخست سال 12399 بود. به طوری که واردات این محصول از 643 تن در 9 ماهه نخست سال 1398 به 1285 تن در مدت مشابه 1399 رسیده بود.

این در حالی است که اخیرا رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی مصرف سالانه تنباکوی معسل را 10 تا 12 هزار تن عنوان کرده بود که بر اساس گفته‌های او تنها  دو تا سه هزار تن از نیاز سالانه کشور در بخش تنباکوی معسل در داخل تامین می‌شود و بیش از 8000 تن باید سالانه به کشور وارد شود که بر اساس این آمار میزان واردات در 9 ماهه بسیار کم‌تر از نیاز بازار که از سوی انجمن اعلام شده، بوده است.

در سال گذشته صدور و تمدید مجوزهای تاسیس و تولید تنباکو نیز 79.6 درصد افزایش داشته و به 167 مورد رسیده است.

چقدر از تولید و واردات محصولات دخانی به جیب دولت می‌رود؟

آمار منتشر شده درباره واریزی اشخاص و شرکت‌ها جهت محصولات دخانی به خزانه دولت که شامل برچسب ایمنی، حق انحصار واردات، ‌ حق انحصار تولید، توزیع و واریزی بین راهی است نیز نشان می‌دهد که در سال گذشته 249 میلیارد و 572 میلیون تومان در این بخش به خزانه دولت واریز شده که نسبت به مبلغ واریزی در مدت مشابه سال 1398 که معادل 177 میلیارد و 525 میلیون تومان بوده، 40.6 درصد افزایش داشته است.

گفتنی است که موضوع مالیات بر سیگار همواره مناقشاتی بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان سیگار به همراه داشته؛ چراکه مجموعه وزارت بهداشت و ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور معتقدند سیگار در ایران ارزان است و با افزایش مالیات بر سیگار مصرف کاهش می‌یابد و برای خزانه نیز یک منبع درآمد است. از طرف دیگر بر اساس آمارهای مجموعه بهداشتی کشور، مصرف دخانیات سالانه نزدیک به 60 هزار مرگ را در کشور رقم می‌زند و ضرر 40 هزار میلیارد تومانی برای حوزه سلامت به دنبال دارد، اما در  بین 182 کشور عضو کنوانسیون کنترل دخانیات سازمان جهانی بهداشت، ایران حداقل میزان مالیات بر محصولات دخانی را دارد و بر این اساس خواستار اصلاح ساختار مالیات بر دخانیات در فصل بودجه هستند. اما تولیدکنندگان محصولات دخانی معتقدند سیگار به نسبت سرانه درآمد در مقایسه با کشورهای دیگر ارزان نیست و افزایش مالیات سیگار عموما منجر به افزایش قاچاق می‌شود؛ چراکه اساسا تولید در ایران گران‌تر از کشورهای همسایه تمام می‌شود. ضمن اینکه انتقاداتی هم به مصوبه جدید کمیسیون تلفیق درباره مالیات سیگار دارند که بیشتر به ضرر تولیدکنندگان داخلی و به سود برندهای بین‌المللی است.