عصر بازار- بازارهای موازی این هفته نیز کم و بیش دچار التهاب بودند و در واقع پیشبینی خروج آمریکا از برجام را در خود منعکس کردند؛ جالب اینجاست که این بازارها، پیش از اعلام رسمی خروج آمریکا از برجام واکنش نشان دادند و در واقع منفیها را پیشخور کردند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» ، نرخ دلار غیررسمی این هفته نیز افزایش داشت و در بازاری ملتهب به مرز 7 هزار تومان رسید و بعد از آن کمی تعدیل شد. همچنین قیمت تمام سکه بهار آزادی به 2 میلیون تومان رسید؛ البته بازار سرمایه در هفته گذشته با پیشبینی نتیجه برجام، روزهای منفی بیشتری را تجربه کرد و بازار مسکن با افزایش نرخ دلار همچنان منتظر افزایش قیمت است.
تحلیلی بر بازار ارز
علی صادقین، مدرس و پژوهشگر اقتصادی
امکان کاهش 20 درصدی قیمت دلار با حفظ تعهد اروپا
در هفته های گذشته با توجه به انتظارات منفی شکل گرفته به واسطه خروج آمریکا از برجام و برگشت تحریمهای بینالمللی یا یکجانبه آمریکا و به دنبال آن، سفتهبازی در بازار ارز، قیمت بیشتر ارزها در بازار غیررسمی رشد قابل توجهی را تجربه کردند؛ به طوری که نرخ بازار آزاد دلار به بیش از 7000 تومان افزایش و دوباره تا حدودی تعدیل شد.
این در حالی است که در هفته های گذشته، صرافی ها از خرید و فروش ارز منع شده و در عمل، مبادلات به شکل زیرزمینی انجام شد؛ همچنین، با وجود افزایش قیمت، برخی متقاضیان همچنان خواهان خرید هستند. اما سوال اینجاست که با وجود تک نرخی شدن قیمت دلار، علت اصلی رشد قیمت این روزهای بازار چیست؟ در پاسخ میتوان مهمترین دلایل این رشد را به صورت زیر مطرح کرد.
در وهله نخست، باید به عرضه ناکافی درهم از سوی امارات متحده عربی که به طور عمده به دلایل سیاسی انجام شده، اشاره کرد؛ با توجه به نقش قابل ملاحظه این ارز در مبادلات تجاری ایران از یک سو و همبستگی بالای این ارز با دلار آمریکا از سوی دیگر، زمینه رشد قیمت دلار در بازار فراهم شده است. دلیل دیگری که منجر به رشد تقاضا و به تبع آن، افزایش قیمت در بازار میشود، انتظارات تورمی در حوزه سیاسی و بازگشت تحریمها به قبل از توافق با کشورهای 5+1 است.
اعلام خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم جهت شرکتهایی که همکاری اقتصادی با شرکای ایرانی داشته باشند، ریسک تجاری به ویژه در حوزه بانکداری و بخش انرژی را بالا برده و میتواند ورودی ارز به کشور را دچار اختلال کند. با این حال، احتمال خارج نشدن ایران با تامین منافع از سوی کشورهای اروپایی به واسطه تضمین منافع ایران همچنان وجود دارد. بنابراین، برآیند تاثیر این رویداد در هفته های آتی مشخص خواهد شد.
از سوی دیگر برخی از التهابات این روزهای بازار ارز مرتبط با شرایط اقتصاد بین الملل و رشد ایندکس دلار نیز هست؛ در حقیقت بسیاری از شاخص های اقتصاد آمریکا، به ویژه در حوزه اشتغال و نرخ بیکاری فراتر از سطح انتظارات بوده است و این امر سبب شده که در طی هفته گذشته، ارزش دلار در مقابل بسیاری از ارزهای معتبر بینالمللی رشد داشته باشد که به تبع آن، در بازار تهران نیز اثراتی را جهت افزایش قیمت داشته است.
استراتژی سیاستگذاران حوزه ارزی پس از تعیین رویکرد اتحادیه اروپا در حفظ این توافق مشخص خواهد شد و این در حالی است که با تحلیل اخبار اعلامی از سوی اروپا، منافع ایران تا حدودی از سوی این اتحادیه تضمین شده و انتظار ثبات در بازار ارز در روزهای آینده دور از ذهن نخواهد بود. تجربه بازار غیررسمی ارز در ایران نشان داده که در صورت تحقق اخبار مثبت در راستای برقراری ثبات و کاهش ریسک سیاسی و تجاری، افت نرخ در کوتاهمدت حتی بیش از 20 درصد نیز ممکن خواهد بود؛ نمونه این شرایط، در زمان تعویض دولت دهم به یازدهم یا دستیابی به توافق با قدرتهای جهانی پس از برجام بوده است.
تخصیص ارز به بخشهای وارداتی و نیازهای اساسی کشور در طی هفتههای گذشته انجام شده و التهاب این نوسانات ارز از این منظر نیز چندان آسیبی به اقتصاد وارد نخواهد کرد. بنابراین، هدف اصلی سیاستگذاران در شرایط فعلی، باید کنترل انتظارات تورمی در حوزه سفتبازی و مدیریت بازار در جهتدهی بازیگران به سمت نرخهای تضمین شده باشد.
تحلیلی بر بازار سکه و طلا
امیرحسین محمدی، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری توسعه پارس میکا
اتفاقات غیرقابلپیشبینی در بازار سکه
بالاخره تصمیم آمریکا در قبال برجام اعلام شد و ترامپ علاوه بر تاکید بر خروج از این توافق، بر اعمال تحریمهای قبلی(علی الخصوص تحریمهای ثانویه) تاکید کرد. این تصمیم در حالی گرفته شد که اولا آمریکا تمایل داشت، هزینههای خروج از برجام را به ایران تحمیل کند که اینگونه نشد و در نهایت رییس جمهور آمریکا مجبور به گرفتن این تصمیم شد، چرا که در صورت خروج ایران از برجام احتمال بازگشت بخشی از تحریمهایی که از سوی سازمان امنیت لغو شده بود (که بسیار شدیدتر و با رویکرد نظامی بود)، وجود داشت.
ثانیاً در چند هفته گذشته شاهد نابسامانیهای بسیاری در بازار ارز و سکه بودیم؛ به طوری که در هفته جاری در این بازارها ارقامی(به طور مثال قیمت سکه امامی در ساعاتی به بالای2 میلیون تومان نیز رسید) به ثبت رسید که کمتر تحلیلگری آن را پیشبینی میکرد که بخش عمدهای از این نابسامانی متاثر از احتمال خروج آمریکا از برجام و کم اثر شدن این توافق بینالمللی بود.
به این ترتیب این رویداد، قبل از وقوع تاثیر بسیار زیادتری(بیش از تاثیر واقعی) بر بازارهای ارز و سکه (و حتی بازار سرمایه) گذاشت و هر چند احتمال دارد، چند روزی، عدهای از فرصتطلبان با بر هم زدن نظم بازار موجب رشد قیمتها و دامن زدن به التهاب بازار شوند، اما در میانمدت و به ویژه در صورت حمایت جدی اتحادیه اروپا، روسیه و چین از اجرای مناسب برجام، حمایت واقعی و جدی از بازار سرمایه ثبات نسبی به بازارها برگشته و شاهد بهبود نسبی وضعیت معاملاتی در آنها باشیم.
بهبود معاملات اوراق بهادار از طریق حمایت شرکتهای حقوقی با ماهیت دولتی و شبه دولتی، افزایش به کارگیری بازارگردانها، افزایش انضباط مالی دولت و جلوگیری از فساد مالی و حمایت واقعی از تولید داخلی میتواند به بهبود شرایط بازار سرمایه کمک کند.
در ادامه این گزارش وضعیت بازار سکه و معاملات آتی مورد بررسی قرار داده شده است.
وضعیت معاملات سکه در هفته جاری
هر چند در گزارشات قبلی رشد دلار و سکه در بازار (متاثر از عوامل گوناگون نظیر افزایش تنشهای سیاسی با عربستان، احتمال خروج آمریکا از برجام و کم اثر شدن این توافق بینالمللی، احتمال وضع تحریمهای متعدد به بهانههای گوناگون و.....) پیشبینی شده بود، اما کمتر کسی وضعیت نابسامان، هیجانی و خارج از کنترل این روزها را پیشبینی میکرد. هر چند در طی این مدت و در تمام این مدت مقامهای مسئول این وضعیت را موقتی عنوان کرده و بازگشت به شرایط قبل را به زودی وعده میدادند، اما در کمال تعجب درهفته جاری در بازار ارز و سکه ارقامی به ثبت رسید که تصور بازگشت به شرایط قبل را غیر ممکن ساخت؛ این در حالی است که باوجود تاکید معاون اول رییس جمهور مبنی بر لزوم قراردهی دلار با نرخ 4200 تومان به عنوان پایه قیمتگذاریها و مبازره قاطع با متخلفان، با احتساب مالیات بر ارزش افزوده 9 درصدی و سایر هزینه ها، دلار محاسبه شده برای تعیین قیمت سکه در بازار نقدی در حدود 6000 تومان بود که این نشان میدهد هنوز هم بازار به دلار 4200 تومانی و توانایی دولت در تامین آن خوشبین نیست. این در حالی است که به دنبال رشد مناسب ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر ( به طوریکه شاخص مربوطه به بالای 92 رسید) قیمت هر انس طلا در بازارهای جهانی سقوط کرد و به نواحی 1310دلاری رسید که در صورت تداوم رشد ارزش دلار، احتمال ریزش بیشتر قیمت هر انس طلا به زیر سطح 1300 دلاری(و حرکت به سوی سطح حمایتی 1280 تا 1285 دلاری)وجود دارد. با این حال هنوز هم پیشبینی رشد قیمت طلا (علی الخصوص در نیمه دوم سال میلادی جاری)در بازارهای جهانی معتبر است .
با این حال بازار سکه متاثر از دو عامل قیمت دلار در بازار غیررسمی(که متاسفانه برخلاف تلاشهای به عمل آمده در زمینه تک نرخی کردن قیمت دلار، هنوز هم پابرجا و تاثیرگذار است) و نیز ایفای تعهدات بانک مرکزی در تحویل سکههای پیش فروش شده است که در صورت تحقق مورد مذکور، به نظر میرسد تخلیه حباب 200 هزار تومانی(و حتی بالاتر) از قیمت سکه دور از ذهن نباشد.
وضعیت معاملات آتی سکه
از ابتدای این هفته تا پایان سهشنبه شاهد ثبت 92،125 قرارداد آتی سکه بودیم. به این ترتیب متوسط معاملات روزانه به 23،031 قرارداد رسید که به این ترتیب شاهد کاهش 21درصدی حجم معاملات بودیم. رسیدن قیمت نقدی سکه به سطوح مقاومتی جدی(حوالی 2،100،000 تا 2،150،000 تومانی)و مقاومت این سطح در چند روز گذشته به رشد بیشتر قیمتها، فرارسیدن سررسید تحویل سکههای پیش فروش شده (که رییس کل محترم بانک مرکزی نیز بر پایبندی بانک مرکزی در تحویل سکههای پیشفروش شده داشت)، کشش نداشتن قیمتی و .... مهمترین دلیل در تردید معاملهگران در مورد آینده (کوتاه مدت) سکه و در نتیجه کاهش حجم معاملات بود.
بازه زمانی حجم معاملات | تعداد ارزش معاملات | میلیارد تومان |
اول اردیبهشت | 147,470 | 28,433.5 |
دوم اردیبهشت | 145,944 | 28,637.9 |
سوم اردیبهشت (تا پایان روز سه شنبه) | 92,125 | 19,720.2 |
علاوه بر ثبت رکوردهای قیمتی متعدد در این هفته، کاهش ساعت معاملات آتی سکه نیز از اخبار جنجالی این هفته بود. به این ترتیب تعیین شد که مطابق ماده یک از بند ب ماده الحاقی دستورالعمل اجرایی معاملات قراردادهای آتی در شرکت بورس کالای ایران از روز یکشنبه همین هفته تا اطلاع ثانوی، ساعت شروع جلسه معاملاتی قراردادهای آتی سکه طلا به ساعت 12:30 تغییر کند. با توجه به اینکه قیمتهای رسمی سکه در بازار پس از بازگشایی معاملات آتی سکه رقم میخورد، شاید مهمترین دلیل تغییر ساعت معاملات آتی را بتوان پیشگیری از شائبه تاثیرگذاری معاملات آتی سکه به قیمتهای (افسارگسیخته) بازار سکه مرتبط دانست.
در ادامه پیشبینی میشود که تحویل به موقع سکههای پیش فروش شده (به دور از هرگونه جنجال و تاخیر) میتواند منجر به بازگشت آرامش به بازار نقدی و معاملات آتی شود که در غیر اینصورت احتمال رشد بیش از پیش قیمت سکه در بازار آزاد و عبور از نواحی مقاومتی مذکور و بروز بحرانهای جدید در معاملات آتی سکه دور از ذهن نخواهد بود.
تحلیلی بر بازار مسکن
سلمان خادمالمله، کارشناس بازار مسکن
در کوتاهمدت شاهد افزایش قیمت مسکن خواهیم بود
همانطور که میدانید، موج افزایش نرخ ارز پیش از سال 97 آغاز شد و تاکنون نیز قیمت آن به تعادل نرسیده است. با توجه به اهمیت نرخ ارز در کشور و تاثیر آن بر متغیرهای اقتصادی، انتظار افزایش قیمت مسکن دور از ذهن نبود. از این رو، فعالان حوزه مسکن هم خود را با افزایش نرخ ارز تطبیق دادند تا از تورم احتمالی عقب نمانند.
به عبارت دیگر، همیشه یک وقفه زمانی بین احتمال وقوع تورم و نوسانات قیمتی مسکن وجود دارد. از اینرو در شرایطی که ارزش ارز، روز به روز بالا میرود، احتمال وقوع یک تورم ناشی از کمبود عرضه ارز، مسکن، فولاد و ... نیز افزایش مییابد. بنابراین پیشبینی میکنم که در کوتاهمدت شاهد افزایش قیمت مسکن و در بلندمدت رکود بیسابقهای را در این حوزه خواهیم دید.
البته باید آثار این تورم نهتنها در بخش مسکن بلکه در سایر حوزهها از جمله مشکلات سیاسی، بازار سرمایه و ... نیز نمود پیدا میکند. به نظر میرسد که کنترل امور به طور کامل در دست متولیان کشور نیست و احتمالی اینکه حواشی رکود ناشی از کمبود عرضه در حوزههای مختلف بالا باشد، بسیار زیاد است.
پیش از این هم در انتهای دوره دولت دهم رکود تورمی در بازار مسکن اتفاق افتاد؛ در دولت یازدهم تورم کنترل شد، اما رکود ادامه پیدا کرد که تاثیر بسیاری بر بالا رفتن نرخ بیکاری و کاهش سطح مصرف عمومی داشت. این در حالی است که اکنون صحبت از تورمی 30 تا40 درصدی است که بر تورم رکودی سال 91 و رکود سال 92 تا کنون، اضافه میشود و چشمانداز ناامیدکنندهای را نهتنها برای بازار مسکن، بلکه اقتصاد کشور به همراه دارد. با این اوصاف، تنها باید منتظر معجزهای در اقتصاد باشیم که بتواند متغیرهای حال حاضر اقتصاد را دگرگون کند.
تحلیلی بر بازار سرمایه
مهسا فرشادفر، کارشناس بازار سرمایه
بازار خروج آمریکا ار برجام را منعکس کرد
در پایان معاملات روز شنبه شاخص کل در بازاری منفی و متاثر از معاملات منفی نمادهای شپنا، شپدیس، رانفور، فملی، پارسان و فارس با افت حدود 511 واحدی به ارتفاع 93.100 رسید که در این بین معاملات دو طرفه و بلوکی نمادهای مبین و کچاد بیشترین تاثیر مثبت را ایجاد کردند.
در پایان معاملات روز یکشنبه نیز شاخص کل در بازاری اکثرا منفی، متاثر از معاملات منفی نمادهای رانفور، فملی و تاپیکو با افت حدود 250 واحدی به ارتفاع 92 هزار و 849 واحد رسید که در این بین، نمادهای فولاد، شپدیس، پارسان و جم بیشترین تاثیر مثبت را ایجاد کردند. در یک ساعت پایانی بازار با افزایش تقاضا در گروههای فلزی و معدنی و به خصوص گروه روی مواجه بودیم که رشد قیمتی آنها را درپی داشته و با توجه به ادامه رشد قیمت دلار داخلی، از پتانسیلهای بالای شرکتهای صادرات محور، نظیر گروههای مذکور حکایت داشت.
در پایان معاملات روز دوشنبه شاخص کل متاثر از معاملات مثبت نمادهای فولاد، کگل، فارس، شبندر و فخوز با رشد حدود 316 واحدی به ارتفاع 93 هزار و 165 واحد رسید که در این بین، نمادهای تاپیکو و همراه بیشترین تاثیر منفی را ایجاد کردند. در این روز، فلزیها از سبزترین گروههای بازار بودند و نمادهای فایرا، فاسمین، فباهنر، فنوال، زنگان، فلوله، فسرب، فرآور، وتوکا، ارفع، فسپا و فروس همگی صف خرید بودند. در مجموع بر خلاف جریان منفی حاکم بر معاملات در روزهای اخیر، شاهد شکلگیری کف حمایتی از برخی سهام بنیادی بازار بودیم. بنابراین، عمده گروه های بازار جو مثبتی داشتند.
در پایان معاملات روز سه شنبه شاخص کل متاثر از معاملات مثبت نمادهای فملی، خساپا، کگل، فخاس، شپنا، شبندر و شخارک با رشد حدود 440 واحدی به ارتفاع 93 هزار و 606 واحد رسید که در این بین، نمادهای اخابر و همراه بیشترین تاثیر منفی را ایجاد کردند. در جو مثبت این روز به لیدری گروههای فلزی، معدنی و خودرویی، ادامه صف فروش نماد وبهمن با داشتن پرتفویی از سهام خودرویی، فلزی، معدنی، پتروشیمی و قرار داشتن در سطوح حمایتی قابل توجه بود.
در پایان معاملات آخرین روز کاری هفته و باوجود جو منفی و افت قیمت اکثر نمادها، با جابجایی بلوک و معاملاتی دو طرفه نمادهای شاخصسازی نظیر پارسان، وغدیر، فخاس، وصندوق، فارس، تاپیکو، شبندر، همراه و اخابر، موجب رشد حدود 86 واحد و رسیدن شاخص کل به ارتفاع 93 هزار و 691 واحد بودیم که در این بین نمادهای فولاد و شپنا بیشترین تاثیر منفی را ایجاد کردند.
دولت آمریکا شب قبل رسما اعلام کرده بود که از توافق بین المللی برجام خارج خواهد و با این وجود، در جریان معاملات چهارشنبه با حمایت حقوقیها، شاهد بازاری متعادل بودیم. اگرچه شاخص بورس 86 واحد رشد کرد، با این حال شاخص هم وزن با ثبت افت 141 واحدی معاملات منفی متعادل در اکثر گروههای بازار را نشان میداد. به این ترتیب، گروه خودرو که بیشترین ضربه را از تحریمها و خروج آمریکا از برجام خواهد خورد، از منفیترینهای بازار این روز بود. در مجموع بازار طی روزهای اخیر به گونهای معامله میکرد که وضعیت خروج آمریکا از برجام را در قیمتها لحاظ کند، جهشهای اخیر بازار ارز نیز کاملا این موضوع را تایید میکند.