عصر بازار: درحوزه ابزارها مهمترین و اصلی ترین ماموریت ما، تنوع است، استفاده از ابزهاریی که حالت نمایشی نداشته باشد و در بازار به بهترین نحو استفاده شود،ازمهمترین چالشهای ما در حوزه ابزارهای نوین مالی محسوب میشود.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، استفاده از ابزارهای نوین مالی، مطابق با شرایط ایران راهی دراز است که ادامه دارد، هنوز یادمان نرفته وقتی را که در بازار سرمایه تنها ابزار، سهام بود بعد حق تقدم، پس از آن اوراق مشارکت، سپس اوراق مرابحه وامروز اسناد خزانه. این بخشی از سخنان علی رضا توکلی، رییس اداره ابزارهای نوین فرابورس است که مکانیزم ورود ابزارهای نوین را به بورس و نحوه کارکرد آن و میزان استقبال از این ابزارها را برای خبرنگار ما شرح میدهد که با هم میخوانیم:
آقای توکلی بسیاری از منتقدان و کارشناسان میگویند ابزارهای مالی که در ایران مورد استفاده قرار میگیرند، چندان کارکرد نداشته وندارند؟ نظر شما دراین باره چیست ؟
من این نظر را قبول ندارم، زیرا ما معتقدیم به هرکدام از این ابزارها که وارد بازار میشوند باید فرصت بلوغ داد، اجازه بدهید با ذکر مثالی ماجرا را توضیح بدهم، در سال 86 وقتی اولین صندوق سرمایهگذاری راه اندازی شد، پیش بینی ما این بود که ظرف یکسال به اعداد و ارقامی که پیش بینی کرده بودیم، برسد، رقمی بالغ بر 100 میلیارد تومان، اماحتی به 30 تا 40 میلیارد تومان نیز نرسید، آن صندوق رشد چندانی نکرد. اما حال، بعد از هشت سال میبینیم ارزش کل صندوقهای سرمایهگذاری به 19 هزار میلیارد تومان میرسد.
پس شما معتقد هستید باید به ابزارها فرصت رشد و بلوغ داد؟
بله اما از سویی دیگر میگوییم، باید به سراغ ابزارهایی برویم که کارکرد داشته باشدو جذابیت، البته باید بگویم در استفاده از ابزارهای مالی تجربههای نوفق بسیار داشته ایم مانند اوراق آتی سهام، علیرغم اینکه تلاش بسیاری صورت گرفت اما از این ابزارها استقبال چندانی صورت نگرفت و امروز این ابزار درمحجوریت کامل وارد چهارسالگی خود میشود. یا دربخش آتی کالا، فقط آتی سکه و طلا مورد توجه فعالان بازار قرار گرفت و در مقابل آتی شمش طلا و مس کاتود در سکوت مورد بی مهری و عدم استقبال قرار گرفتند.
درنتیجه به نظر من باید ابزارهایی را وارد بازار کنیم که بازار به آنها توجه کند .
برای ورود ابزارها به بازارمهمترین اصول شما پس از کارکرد چیست؟
دریکسال اخیر از وقتی دولت جدید آمد و تحریم به مهمترین مانع اقتصادی تبدیل و تحریمهای بانکی دست دولت را برای اجرای برنامههای اقتصادی بست و تامین نقدینگی و تامین مالی به چالش اصلی در این راستا تبدیل شد، بورس تصمیم گرفت با استفاده از ابزارها، فرایندها و روشها به سمتی برود که بخشی از مسئولیت تامین نقدینگی را برعهده بگیرد و به دولت و اقتصاد کشور کمک کند. زیرا دولت با تامین مالی میتواند به پیمانکاران پول و نقدینگی بدهد و بدین ترتیب گردش پول و کار در اقتصاد رونق میگیرد و درسایه این جریان اقتصادی، رشد اقتصادی صورت میگیرد. به اعتقاد من رشد اقتصادی را نبابد همیشه در اعداد و ارقام جست، بلکه باید در خیابانها و از اقتصادی درجریان خیابانها باید به میزان رشد اقتصادی یک کشور پی برد.
درحال حاضر عدم پرداخت بدهی پیمانکاران از سوی دولت، این شرکتها را ازنظر کمبود نقدینگی بسیار تحت فشار قرارداده تا آنجا که آنها که از بنیه چندان قوی برخوردار نبوده اند، در آستانه زمین گیر شدن قرار دارند، حال کدام ابزاردر بورس میتواند به کمک پیمانکاران در تامین مالی بیاید؟
اسناد خزانه، که با مشارکت خوب و زارت اقتصاد و خزانه داری کل کشور و بانک مرکزی و سازمان بورس به منصه ظهور رسید، این ابزار یک پروژه 20 ماهه بود که بالاخره در مهرماه امسال به بورس ورود پیدا کرد. درحال حاضر درحال پذیرش مراحل دوم و سوم این اسناد هستیم و پس از آن باید درانتظار اوراق مشارکت دولتی باشیم .
اوراق مشارکت دولتی را برای فعالان بازار تشریح کنید؟
از آنجا که دولت در سنوات قبل مقدار زیادی اوراق مشارکت منتشر کرده است و به پیمانکاران داده است، و از سویی دیگر، چون بازار ثانویه ای وجود نداشته که به پیمانکاران بفروشند، درنتیجه امروز شاهد این هستیم که پیمانکاران گرفتار آن هستند، و پیمانکاران جدید نیز از انتشار این اوراق امتناع میکنند تا اوراق جدید بگیرند. حال اگر بتوانیم این اوراق را پذیرش کنیم قدم خوبی در این راستا برداشته ایم، تاکنون یکسالی میشود که درگیر پذیرش آن در بورس هستیم تا شاید با ورود این ابزار پیمانکاران بتوانند اوراق خود را در بورس فروخته و نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند.
چه میزان از این اوراق دست مردم است ؟
700 میلیارد تومان از این اوراق در دست مردم است اما برنامه ای که امسال دولت در این راستا دارد این است که با انتشار 11 هزار میلیارد تومان اوراق جدید، بتواند بخشی از بدهی خود را به پیمانکاران بپردازد.
به عبارتی اولین گامها برای راه اندازی بازار بدهی برداشته میشود، درست متوجه شدم!
بله دقیقا این ابزار در راستای پرداخت بدهی د ولت یا فروش آن به بازار ورود پیدا میکند، یا به عبارتی بازار بدهی، به نظر من یکی از دلایلی که موجب شد اسناد خزانه دربازار مورد استقبال قرار گیرد نیز همین بود .
بسیاری نبود بازار بدهی را در ایران از اصلی ترین حلقههای گمشده اقتصاد ایران برای جذب سرمایههای خارجی میدانند، آنها میگویند اگر به دنبال جذب سرمایههای خارجی هستید باید هرچه زودتر بازار بدهی را راه اندازی کنید، نظر شما دراین باره چیست؟
بله درست است، این بازار در تمام دنیا تا آنجا رونق داد که 90 درصد سرمایه گذاران خارجی نیز خواستار ورود به بازار بدهی ایران شده اند تا بازار سهام.
البته بازار بدهی برای شرکتها و بنگاههای خصوصی وجود داشت اما برای دولت خیر، که از این پس برای دولت نیز با ابزارهایی مانند اسناد خزانه راه اندازی میشود.
جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( https://telegram.me/asrebazar ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.