عصر بازار- رکوردزنیهای شاخص بازار سرمایه در هفته گذشته ادامه داشت و بازار توانست از ۹۵ هزار واحد نیز عبور کند؛ اما این رویداد در حالی اتفاق افتاد که برخی کارشناسان این افزایش را هیجانی دانسته و با تاکید بر رشد نکردن حجم معامات در این هفته، نگران فاز اصلاحی و افت شاخص بورس هستند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» ، از سوی دیگر برخی کارشناسان رشد شاخص بازار سرمایه را به فال نیک گرفته و با بنیادی دانستن دلایل رشد آن، به آینده روشن بورس امیدوار هستند. از این رو پای نظر صاحب نظران بازار سرمایه نشستهایم تا تحلیل آنها را از این موضوع بدانیم.
عظیم ثابت، سرپرست عملیات بازار تامین سرایه آرمان
نقدینگی مورد انتظار وارد بورس نشده است
انتظار ایجاد فاز اصلاحی برای بازار منطقی است، چون در دو ماه گذشته و به خصوص بعد از کاهش نرخ سود بانکی از یک سو و افزایش نرخ دلار و فلزات اساسی از سوی دیگر بازار از رشد سریعی برخوردار شد و این رشد تا جایی ادامه داشت که بعضی روزها شاهد افزایش بیشتر از هزار واحدی شاخص بودیم.
اکنون مشکل این است که به نسبت قبل حجم معاملات و ورودی بیشتر شده، اما هنوز به سطح مورد انتظار نرسیده است. در صورتی باید از افزایش قیمت شاخص کل خوشحال شویم که ارزش معاملات نیز مناسب باشد؛ اگر چه نسبت در دورههای پیشین طی مقاطعی بازار حدود 50 درصد نیز رشد کرد، اما هنوز نقدینگی مورد انتظار وارد بازار نشده است و تداوم وضعیت جاری را مقداری زیر سوال میبرد.
بنابراین و باتوجه به حجم معاملات بازار، به طور حتم شاخص اصلاح خواهد شد؛ اما نباید نگران افت زیاد آن باشیم. با توجه به گزارشهای خوب و امیدوار کننده سه و شش ماهه شرکتها و تعدیلهایی که در صنایعی مانند پالایشگاه انجام شده، نگرانی از اوضاع کنونی وجود ندارد. از سوی دیگر، اگرچه در خودروسازی رشد قیمتی وجود نداشته، اما نسبت به سالهای گذشته در این صنعت شاهد افزایش تولید و فروش بودهایم و هزینههای مالی آن نیز کاهش داشته است.
در نهایت پیشبینی میشود که بازار ظرفیت رشد بهتر را دارد و گاهی ریسکهای سیستماتیکی وجود دارد که در نتیجه آن ممکن است، بازار با نوساناتی همراه شود؛ برای مثال ماه آینده برجام و تصمیمات ترامپ بدون شک روی بازار تاثیرگذار است. با تکیه بر اطلاعات فعلی بازار سرمایه، جای نگرانی نیست و با توجه به پتانسلهای خوبی که در صنایع وجود دارد، رشد مورد انتظار است.
مصطفی امید قائمی، مدیرعامل شرکت توسعه مالی مهر آیندگان
نگران افت بازار نیستم
در بازار سرمایه هیچ رونقی نبوده که با رکود همراه نباشد و بالعکس؛ بنابراین با توجه به رکوردزنیها و رشد شاخص بازار سرمایه در روزهای اخیر، بدون شک فاز اصلاحی در پیش است، اما جای نگرانی چندانی وجود ندارد و به نظر نمیرسد بازار افت چشمگیری داشته باشد.
در بررسی دلایل رشد بازار سرمایه در روزهای اخیر، باید به مواردی اشاره کرد؛ نخست بحث محافظهکاری شرکتها در سالهای اخیر مطرح میشود. شرکتها بنا به سیاستهای محافظهکارانهای که داشتند، طی این سالها ذخایر لازم را اندوخته و در این برهه زمانی بهبود وضعیت شرکتها نمود بیرونی پیدا کرده است. از سوی دیگر، رشد قیمت جهانی مواد اولیه تاثیرگذار مانند نفت، فولاد، فلزات اساسی و ... نیز توانسته پایه یک حرکت افزایشی بنیادی را بگذارد و نکته حائز اهمیت این است که دورنمای این مواد اولیه در جهان هم بسیار روشن و امیدوار کننده است.
علاوه بر این موارد، افزایش نرخ ارز هم توانسته کمک بسیار خوبی به شرکتهای صادراتی ایرانی کند و تعدیل مثبت آنها را به همراه داشته باشد. همچنین این روزها شاهد نتایج تصمیمگیریهای پیشین دولت مانند قانون رفع موانع تولید هستیم که با بهبود وضعیت تولیدکنندگان در بازار سرمایه و اقتصاد کلان نیز تاثیرات مثبتی داشته است. در نهایت اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار مانند سامان دادن به صندوقهای سرمایهگذاری، کاهش هزینههای معاملاتی، کاهش نرخ اوراق بدهی و... توانسته زمینهساز رونقی در بازار سرمایه و انتقال سرمایه مردم از نظام بانکی به بازار سرمایه شود.
با توجه به بنیادی بودن دلایل رشد بازار سرمایه، جای نگرانی برای رکورد طولانی مدت نیست؛ البته باید منتظر برگزاری مجامع شرکتها باشیم تا پس از آن با قطعیت بیشتری در خصوص وضعیت بازار پیشبینی کنیم.
اسماعیل غلامی، معاون سابق سازمان خصوصی سازی
رشد شاخص بورس ناشی از حباب ارزیابی اشتباه شرکتها است
با توجه به آمارهای کدال و صورتهای مالی شرکتها، رشد شاخص بازار سرمایه هیجانی است و بنابراین پیشنهاد میکنم مردم عادی به امید افزایش سرمایه وارد بورس نشوند. در حال حاضر شرکتهایی که سهام آنها پیش از این قیمتگذاری شدهاند، 15 برابر قیمت اصلی وارد بورس میشوند و این به هیجانی شدن بازار و بالا رفتن شاخص بورس کمک کرده که رشد معقولی نیست.
از سوی دیگر، سرمایهگذاری روی سهامهایی که بر اساس سود سنوات آتی پیشبینی سود کردهاند، اشتباه است و این روش در بورس جوابگو نیست؛ بلکه پیشبینی سود در بازار سرمایه باید براساس سود شرکتها در 3 سال گذشته محاسبه شود. بنابراین باید برای مردم که میخواهند وارد بورس شوند این آگاهسازی انجام شود که سهام این شرکتها را نخرند. افزایش شاخص بازار سرمایه، ناشی از حباب ارزیابی اشتباه شرکتها است و قابل اتکا نیست. در این میان، افزایش قیمت جهانی فولاد، نفت، ارز و کامادیتیها نیز در این رشد تاثیرگذار است؛ اما نه به اندازهای که بازار طی یک هفته رکوردزنیهای مکرر داشته باشد.
کمال خانزاده، کارشناس ارشد بازار سرمایه
رشد 25 درصدی شاخص تا پایان سال
دلایل بنیادی مانند افزایش نرخ ارز، رشد قیمت جهانی کامادتیها و بالا رفتن قیمت نفت پشتوانه رشد شاخص بازار سرمایه است و از این رو دلیلی برای افت هیجانی بورس وجود ندارد. از سوی دیگر، سیام آذر ماه زمان سررسید سال مالی شرکتهای سرمایهگذاری است و با توجه به اینکه این شرکتها چند سالی است که سود محاسبه نکردند، به طور حتم در صورتهای مالی خود سود داشته باشند؛ بنابراین فاز اصلاحی کوتاهمدتی در بازار سرمایه پدید میآید.
همچنین ترسهای سیاسی نیز به فاز اصلاحی کمک کرده و فشارهایی برای کاهش شاخص میآورد، البته این مورد، کوتاه مدت است و پیشبینی میشود بازار بسیار سریع از این وضعیت خارج شود. افزون بر این موارد، شرکتهای بزرگ میتوانند رشد شاخص را تضمین کنند و تحلیلهای بنیادی مناسبی دارند؛ در مقابل، تعداد شرکتهایی که شاخص را کاهش میدهند، کم است. بنابراین شاخص تا پایان سال ظرفیت رشد 20 تا 25 درصدی را دارد.
علیرضا پاکدین، تحلیلگر بازارهای مالی
افزایش شاخص یا توهم پولی
بازار سرمایه طی پنج ماه گذشته روند صعودی خود را حفظ و توانسته با ثبت رکوردهای بیسابقه شاخص کل را به بیش از 95 هزار و پانصد واحد برساند؛ در هفتههای اخیر با ارائه لایحه بودجه توسط دولت به مجلس و آشکار شدن بودجه تورمی، نگاه کارشناسان بازار سرمایه به ادامه روند صعودی بازار سرمایه خوشبینانه شد.
البته بنا به گزارش بانک جهانی، پیشبینی شده که قیمت کالاهای اساسی در سال 2018 افزایش و قیمت حاملهای انرژی بین 6 تا 26 درصد رشد خواهد داشت. این در حالیست که قیمت محصولات کشاورزی و مواد معدنی از مهمترین دلایل نوسانات قیمت در بازار سرمایه خواهد بود. از دیگر عوامل اثرگذار بر شاخص کل بازار سرمایه، قیمت جهانی فولاد است؛ طبق آمارها خاصیت شاخصسازی این فلز اساسی در طول سالیان متمادی به اثبات رسیده است. بنابراین افزایش قیمت جهانی آن بر قیمت داخلی این محصول نیز تاثیرات مثبتی گذاشت.
البته روند افزایشی قیمتهای جهانی سایر فلزات نیز در بازار ایران تاثیرگذار بود و از دیگر نکات بارز افزایش شاخص بازار سرمایه در چند ماه گذشته، حمایت دولت از بازار سرمایه است. کاهش نرخ سود سپردههای سرمایهگذاری را میتوان از مهمترین کارهای حمایتی دولت دانست که انتقال سرمایهگذاریها به سمت بازار سرمایه و صندوقهای سرمایهگذاری را به همراه داشت. از سوی دیگر، در این مدت توجه ویژه به بورس کالا برای مدیریت محصولات استراتژیک کشاورزی توسط دولت به خوبی انجام شد و قیمت ذرت و شکر با در نظر گرفتن معافیت مالیاتی برای این محصولات در بورس کالا کنترل شد. در رابطه با محصول استراتژی گندم نیز، خرید تضمینی گندم توسط دولت در بورس کالا موجب کم شدن هزینه خرید و نگهداری گندم از دوش دولت و کسب سود مناسب کشاورزان شد.
لایحه بودجه ارائه شده توسط دولت، اگرچه نوید افزایش تورم در سال آتی را میدهد؛ اما انتظار رشد اقتصادی 5 درصدی برای اقتصاد کشور را ایجاد کرده است. افزون بر این، افزایش نرخ ارز در لایحه بودجه 97 در حالی اتفاق افتاده است که دولت طبق قانون باید اقدام به تک نرخی کردن ارز کند. در لایحه بودجه 97 با کاهش درآمدهای نفتی و ارزی دولت، حجم دلار بانک مرکزی و دولت برای کنترل نرخ ارز کم میشود و این عامل، افزایش قیمت دلار را در پی خواهد داشت. روند افزایشی قیمت ارز باعث رشد درآمد شرکتهای پتروشیمی و سایر صنایع صادرکننده محصولات و خدمات میشود که همه این موارد در کنار یکدیگر تورم در اقتصاد کشور ایجاد میکند؛ البته رونق بازار سرمایه کشور با تورم سینرژی مثبت دارد.
بنابراین، در اوایل سال 97 با توجه به احتمال تک نرخی شدن ارز و افزایش تورم، شاهد رشد شاخص بازار سرمایه خواهیم بود و نکته قابل توجه در افزایش شاخص، احتمال پیشخور شدن تورم سال آتی در ماههای پایانی سال جاری است. به این ترتیب، تغییرات اخیر شاخص و توهم پولی نیاز به بررسی جدی دارد.