به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» ، حال اگر ارکان اصلی با یکدیگر همخوانی نداشته و هر رکن ساز خود را بزند، قطعا شاهد نتایج معکوسی خواهیم بود که مضرات آن متوجه اقتصاد کشور خواهد شد.
بورس با طعم نفت
در روزها و هفته های اخیر، شاهد آن بودیم که شاخص بورس رکوردشکنی کرد و توانست پس از دستیابی به قله 90 هزار واحدی که برای آخرین بار در سال 92 لمس کرده بود، این مقاومت تاریخی را بشکند و مسیر صعود را برای خود مهیا سازد؛ اما به واقع چه شد که شاخص بورس توانست به این مهم دست یابد؟. پس از افزایش قیمت جهانی فلزات در ماه‌های اخیر، شرکت‌هایی که در بخش تولید فلزات فعالیت می‌کردند، توانستند با تعدیل‌های مثبتی که در صورت‌های مالی خود منتشر کردند، روند قیمتی صعودی مناسبی را برای سهام شرکت خود فراهم سازند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان اشاره کرد.
از آنجایی که شرکت‌های این گروه، به ویژه شرکت‌های گفته شده از جمله شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه محسوب می شوند و با توجه به فرمول محاسبه شاخص، تاثیر حرکت سهام شرکت‌ها به شکل قابل توجهی در میزان شاخص منعکس شد. از سوی دیگر، افزایش قیمت جهانی نفت خام در بازارهای جهانی و تثبیت آن بالای 60 دلار، این نوید را به تولیدکنندگان نفت خام داد که احتمال ادامه افزایش قیمت نفت خام همچنان به قوت خود باقی است؛ همین مسئله باعث شد تا حاشیه سود شرکت‌های پالایشی که از نفت خام به عنوان ماده خام خود استفاده می‌کنند، افزایش یافته و فعالان بازار برای خرید سهام شرکت‌های پالایشی نیز رغبت بیشتری به خرج دهند.
چون ارزش 6 نماد پالایشی که در بازار سرمایه وجود دارد، نسبت به کل ارزش بازار درصد قابل توجهی است، افزایش قیمت سهام پالایشگاه‌ها نیز به صورت هم افزا با افزایش قیمت فلزات عمل کرد و سرعت صعود شاخص را دوچندان کرد. این در حالی است که هنوز هیچ کدام از شرکت‌های پالایشی گزارش 6 ماهه خود را روانه کدال نکرده و شنیده‌ها حاکی از آن است که نرخ‌های اعلامی به پالایشگاه‌ها توسط شرکت پالایش و پخش علی الحساب بوده و برای اطمینان از میزان سود این شرکت‌ها در سال 96 باید منتظر گزارش‌های 9 ماهه و یک ساله بود.
دلار سقف شکن
در بازار ارز نیز شرایط پرجنب و جوش دنبال می‌شود؛ نرخ دلار در اوایل سال جاری حدود 3600 تا 3700 تومان در نوسان بود و پس از نزدیکی به نیمه دوم سال، تقاضا برای ارز افزایش یافت تا فشار تقاضا منجر به صعود قیمت دلار تا 4000 تومان شود. با افزایش نرخ دلار تا نزدیکی 4000 تومان، فشار تقاضا به دلایل مختلف مانند نزدیکی به اوایل سال میلادی دوباره زیاد شد تا اهرم تقاضا، قیمت دلار را به بیش از 4000 تومان سوق دهد.
سقف تاریخی قیمت دلار 4150 تومان بود که این قیمت را در سال گذشته لمس کرد؛ در هفته گذشته، قیمت دلار تا نزدیکی‌ سقف پیشین یعنی 4150 تومان افزایش یافت، اما نتوانست از سقف تاریخی خود بگذرد و این ماموریت به روزهای آینده موکول شد. اما سرانجام در هفته دوم آذر، ذلار موفق شد تا از مقاومت4150 تومان عبور و برای چندمین بار فعالان بازار را برای خرید ارز تشویق کند. این در حالی است که تجربه نشان داده هنگام افزایش قیمت ارز، فعالان اقتصادی نگاه سرمایه‌گذاری به ارز دارند و اقدام به خریداری ارز می‌کنند که به باید دولت در این خصوص تصمیماتی منطقی و اقتصادی بگیرد تا به صورت شناور قیمت ارز را کنترل کند.
راه اندازی بورس ارز و انتشار اوراق ارزی از جمله اقدامات بسیار مفیدی است که می‌تواند قیمت ارز را در بازار به صورت شناور و بسیار شفاف کنترل کند. البته پیش از انجام اقداماتی از این دست، بانک مرکزی باید اقدام به تک نرخی کردن ارز کند تا زیرساخت ایجاد بورس ارز و انتشار اوراق ارزی در بازار سرمایه مهیا شود.
سکه؛ حبابی که نمی‌ترکد
بازار طلا در کنار بورس و بازار ارز طرفداران خود را دارد و از جمله بازارهای پرنوسان این روزهای اقتصاد کشور است؛ به طوری که قیمت سکه در روزها و هفته‌های اخیر توانسته مقاومت‌های پیشین خود را شکسته و جذابیت‌های خود را بیش از پیش به رخ فعالان اقتصادی بکشد. با افزایش نرخ دلار، سکه جان تازه‌ای گرفت و رشد قیمتی قابل توجهی را تجربه کرد. به طوری که روز دوشنبه هفته گذشته که بانک کارگشایی اقدام به حراج سکه کرد، قیمت فروش سکه تا 1 میلیون 444 هزار تومان نیز در لحظات پایانی حراج پیش رفت و عطش فعالان بازار سکه برای خرید همچنان باقی بود. این در حالی است که سکه در بازار با حبابی حدود 100 هزار تومان در حال معامله است و بانک کارگشایی برای کاهش حباب سکه در بازار اقدام به حراج آن کرد، اما هنوز موفقیتی در این زمینه حاصل نشده و حباب سکه همچنان باقی است.
در کنار بازار نقدی سکه، بازار آتی سکه نیز از جذابیت‌های مثال‌زدنی برخوردار است و این بازار تنها بازاری است که اصول اولیه معاملات در کشورهای توسعه یافته در آن رعایت شده است؛ از جمله این ابزار، اهرم 1 به 8 و قابلیت اتخاذ موقعیت فروش بدون داشتن موقعیت خرید باز است. در حال‌حاضر آخرین قراردادی که در این بازار باز شده و در حال معامله است، مربوط به تحویل سکه در 25 شهریور 97 است که جذاب‌ترین قرارداد برای معامله است؛ چون هر چه زمان تحویل مدت بیشتری باشد، نوسانات قیمت آتی در آن بیشتر خواهد بود؛ در نتیجه برای فعالان بازار جذاب‌تر خواهد شد. در حال‌حاضر قیمت قرارداد آتی تحویل شهریور 97، برابر با یک میلیون 650 هزار تومان است که 200 هزار تومان بیشتر از قیمت نقدی آن است.
هیجان در بازارها
معمولا در بازارهای موازی، رونق یک بازار باعث رکود دیگری می‌شود یا دست‌کم موجب رشد شارپی آن نخواهد داشت. دلیل آن نیز این است که اگر یک بازار جذابیت‌های لازم را برای فعالان اقتصادی داشته باشد، قطعا نقدینگی موجود به سوی آن بازار روانه می‌شود. اما در ماه‌های گذشته هر سه بازار باهم و همزمان رشد کردند که به نوبه خود عجیب و جالب است.
بورس تهران سقف تاریخی خود را می‌شکند، قیمت ارز نیز از سقف تاریخی عبور می‌کند و سکه نیز در مدار صعودی بی‌وقفه در حرکت است؛ همسو حرکت کردن تمام بازارها نشان از یک هیجان کوتاه مدت در بازارهای موازی دارد که قطعا در آینده‌ای نزدیک برخی از این هیجانات فروکش خواهد کرد. این در حالی است که نقش دولت در این مواقع بیش از پیش اهمیت می‌یابد و سیاست‌های دولت در بازار ارز که گاهای انقباضی و گاهی انبساطی است، در روند ارز بسیار تاثیرگذار است. به عبارتی دولت می‌تواند با سیاست‌هایی که اتخاذ می‌کند به حرکت دلار سرعت دهد یا از سرعت آن بکاهد.
همچنین در بازار سرمایه شرایط به همین شکل است، حقوقی‌های فعال در بازار سرمایه با سیاست‌های خرید یا فروشی که اتخاذ می‌کنند، می‌توانند به عنوان اهرمی مهم در بازار سرمایه ایفای نقش کنند. در حال‌حاضر تب موجود در بازار سرمایه که منجر به صعود شاخص و عبور آن از قله تاریخی شد، فروکش کرده و بازار در حالتی نسبتا تعادلی به فعالیت خود ادامه می‌دهد. بنابراین در آینده نزدیک شاهد تعادل در بازار ارز و سکه نیز خواهیم بود که آرامش را در بازارهای اقتصادی به ارمغان خواهد آورد.

محمود احترامی، کارشناس شرکت الپری