به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از اقتصادنیوز، ماههاست که کاهش قیمت فلزات اساسی، فعالان این حوزه را با ضررهای هنگفتی روبه رو کرده است. ضرری که بخشی از آن حاصل کاهش قیمت‌های جهانی این فلزات بوده و برخی دیگر به دلیل رکود حاکم بر اقتصادکشور و موانع معاملاتی موجود در بورس کالا ایجاد شده است. در همین رابطه آرش مرشدسلوک،‌ کارشناس بورس کالا به آسیب‌شناسی بازار فلزات می‌پردازد که در ادامه می‌خوانید.

در همین زمینه، آرش مرشدسلوک، فعال در بورس کالا در مورد علت کاهش قیمت فلزات گفت: به نظر من دو عامل باعث شده که قیمتها در چند‌‌‌‌‌ ماه اخیر افت داشته باشند. یکی از عوامل کاهش تقاضا به خصوص تقاضای چین است که در واقع بزرگترین متقاضی در دنیاست و در واقع رکودی که آنجا حاکم بوده و به تبع کاهش تقاضایی که ایجاد شده ، باعث کاهش تقاضای اساسی در این بازار شده است. دومین دلیل تقویت دلار است. یعنی خود دلار ارزشمند شده است.

او در خصوص در اینکه در معاملات بورس کالا رکودی در بخش فلزات اساسی است گفت: بهتر است این مطلب را اصلاح کنیم و گره زدن رکود در معاملات بورس کالا به عملکرد این نهاد کاردرستی است یا نه؟ و بعد بیان کنیم که حالا چه راهکاری برای خروج از این وضعیت داریم. اما اساساً نباید عملکرد بورس کالا با حجم معاملات یا سطح قیمت‌ها گره زده شود. این موضوع مثل این است که عملکرد بورس اوراق بهادار را با شاخص گره بزنیم.

مرشدسلوک بیان کرد: بورس کالا نقش و جایگاه مشخصی دارد ‌و این که حجم معاملات کم یا زیاد است به مسائل دیگری بر‌می‌گردد. اگر امروز مجدداً رانت معاملات پتروشیمی به بازار برگردد، رینگ معاملات پتروشیمی به شدت رونق می‌گیرد. اما این موضوع اصلاً خوب نیست و عملکرد اصلی بورس کالا را زیر سوال می‌برد. در واقع هر جا حجم معامله بالا باشد، لزوماً مورد تایید نیست.

مرشدسلوک تصریح می‌کرد: در بورس کالا کاهش حجم معاملاتی آنچنانی وجود نداشته است. ارزش معاملات سال 93 در بورس کالا نسبت به سال 92 شش درصد کاهش پیدا کرده است و بخشی از آن هم حاصل کاهش قیمت‌ها بوده است. کاهش قیمت‌هایی که هم در بازار فلزات به وجود آمد و هم در بخش پلیمرها. در واقع حجم معاملات و تناژ معاملات کاهش چندانی نداشته است. علاوه بر این بخشی از این کاهش به انتقال برخی از کالا ها از بورس کالا به بورس انرژی باز می‌گردد. در سال 92، 24 میلیون تن کالا معامله شده بود و در سال 93، 23 میلیون تن معامله شد. این کاهش آنقدر زیاد نبوده است که بیان شود بورسی کالا رو به تعطیلی است.
او ادامه ‌داد: حال باید فارغ از بحث حجم معاملات، دید بلندتری نسبت به بورس کالا داشته باشیم و ببینیم که بورس کالا برای چه درست شده است، به دنبال چه هدفی بوده است و اکنون در این مسیر به کجای مسیر رسیده است. اینکه فعلاً در بورس کالا حجم معاملات مس کم شده است، فاجعه عملکرد بورس کالا نیست، زیرا پیش از این در بورس کالا مس معامله می‌شد و در آینده هم خواهد شد. بورس کالا نیامده است که کاری کند که مس معامله شود، بلکه آمده است که به معاملات سر و سامان بدهد، قیمت مس را به طور واقعی کشف کند، شفافیت اطلاعاتی ایجاد کند، هزینه دسترسی را کاهش دهد و ابزار های نوین مالی برای فعالان این بازار طراحی کند. به گفته این کارشناس حالا اگر به دلیل رکودی که بر کشور حاکم است، برخی از تقاضاها حذف شده است، به عملکرد بازار سرمایه بر نخواهد گشت. اگر به قیمت حذف شدن تقاضای سفته بازانه در رینگ پتروشیمی، تقاضا در این بازار به کم شده است، اتفاق بدی نیست، زیرا در واقع تقاضای سفته بازانه حذف شده است و توزیع رانت متوقف شده است. پس این دو موضوع باید منفک شوند و عملکرد بورس را به شرایط بازار گره نزنیم.

مرشدسلوک در مورد مذاکرات و توافق ایران با 1+5 خاطر نشان شد و می‌گفت: تصور این که از وقتی مذاکرات آغاز شد، یک تحول آنی در اقتصاد ایران به وجود آمده است،‌ اصلاً قابل قبول نیست. اوج تحریم‌ها از سال 88 آغاز شد و آثارش را در وضعیت معیشت مردم و شرایط کلان اقتصادی امروز نشان می‌دهد. خراب شدن هر ساختاری،‌آسان‌تر از ساختن دوباره آن است. نباید انتظار داشته باشیم که یک شبه تمام این مشکلات حل شود. از سوی دیگر عکس‌العمل‌ها به دو نوع انتظاری و واقعی تقسیم‌بندی می‌شوند. در بخش رفتار انتظاری،‌ وقتی توافق صورت گیرد،‌ در تمام بازار‌ها جنب و جوش به وجود می‌آید که این تحرکات،‌ تا رسیدن به یک تحلیل واقعی ادامه خواهد داشت. این کارشناس معتقد است که اساساً نمی‌توان به صورت دقیق بیان کرد که مذاکره وتفاهم‌نامه چه تاثیری در معاملات یک کالای خاص دارد. بعضی از صنایع مانند صنایع آلومینیومی در زمان اعمال تحریم‌ها و افزایش قیمت شدیدی دلار سود زیادی کسب کرده‌اند و به تبع آن برخی متضرر شدند اما در درازمدت قطعاً با تخریب فضای اقتصادی همه صنایع متضرر شدند.

او گفت: طبیعتاً اگر کشور به روال گذشته‌اش برگردد و تخصیص بودجه دولت متناسب شود، اطمینان بخش خصوصی جلب شود و سرمایه‌گذاری خارجی صورت پذیرد و نهایتاً سرعت گردش پول افزایش یابد ، این عوامل اثر خود را هم بر عرضه و هم تقاضا خواهد گذاشت، که امید است با توجه به انضباط مالی که از دولت طی دو سال اخیر شاهد بودیم این تغییرات منطقی باشند.

مرشدسولک در مورد صادرات فلزات اساسی خاطر نشان کرد: اصولاً ما در بخش فلزات اساسی،‌ به جز خود سنگ‌آهن که در واقع فلز نیست بلکه نهاده فلزی است و فلز مس، آلومنیوم صادرات قابل توجهی نداریم . اما به هر حال با باز شدن فضای اقتصادی و عملیات بانکی امکان تعامل با سایر کشور‌ها به وجود خواهد آمد و هزینه معاملات و انتقال پول نیز به شدت کاهش خواهد یافت.

او در خصوص معاملات فلزات در بورس کالا بیان کرد: متاسفانه در حال حاضر کارگروه‌هایی برای قیمت‌گذاری و تعیین قیمت پایه برخی کالاها تصمیم‌گیری می‌کنند که همه روح دولتی دارند. اصولاً کار این کارگروه‌های، رسالت بورس کالا را زیر سوال می‌برد. اگرقرار بود مشخص شود که چه کسی،‌ با چه قیمتی و در چه زمانی به فروشد و در همان زمان چه کسانی و با چه شرایطی بخرند، اصلاً بورس برای چه ایجاد شده است؟ هدف اصلی از به وجود آمدن بورس کالا این بود که شرایطی برای به تعادل رسیدن و کشف قیمت ایجاد شود. اما متاسفانه امروز از خارج از بازار سرمایه و با رویکردی متفاوت بعضاً اعمال نظر‌هایی در شرایط بازار می‌شود. برای رسیدن به جایگاه واقعی در بورس کالا، ابتدا تصمیم‌گیران اقتصادی باید بپذیرند که اگر می‌خواهند کالایی را در بورس باشد، باید تابع شرایط بورس کالا باشد که این شرایط حاصل عرضه و تقاضا در محیطی شفاف وکارا و تحت نظارت است.

جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( https://telegram.me/asrebazar ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.