عصر بازار- - اولین همایش تحلیل مسائل و تامین منابع مالی در آموزش عالی با همکاری و مشارکت انجمن آموزش عالی ایران، موسسه رهپو، سازمان سنجش آموزش کشور و سایر دانشگاههای کشور در آبان ماه سال جاری به مدت ۲ روز برگزار خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» ،این همایش با محورهای بررسی تجارب داخلی و بینالمللی در تامین و مدیریت منابع در حوزه آموزش، بررسی برنامه ششم توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور در حوزه آموزش و تامین منابع مالی آن، بررسی تعامل بین وزارتخانهها برای تامین منابع مالی مورد نیاز فعالیتهای آموزشی، تامین منابع در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، تامین منابع مالی برای تجاریسازی ایدههای نوین (اقتصاد دانشبنیان)، آشنایی با ادبیات برنامهریزی مالی و بهرهوری آموزش و سیستمهای اطلاعاتی و نقش آنها در کاهش هزینههای آموزش برگزار میشود. بر همین اساس گفتوگویی با اکبر فرجی ارمکی، دبیر همایش انجام شده است که تغییر نظام مالی دانشگاهها را به عنون رگ حیات آتی این بخش از نظام آموزشی کشور بر میشمارد. در ادامه مشروح این مصاحبه آمده است.
- لطفا در مورد ضرورت این موضوع توضیح دهید که آیا نظام آموزش عالی نیازی به منابع مالی جدید دارد؟ و این که منابع مالی جدید را باید در کجا مصرف کند؟
بحث آموزش عالی در ایران در گذشته نزدیک مشکلی از بابت بودجه نداشته است، زیرا از نفت تغذیه میشد. اما در همه دنیا، مشاهده میشود که بخش اندکی از بودجه دانشگاهها از طرف دولت یا شهریه دانشجویی تامین میشود. در همین حال منابع زیادی از طرق جدید مانند شرکتهای وابسته به دانشگاهها و تجاری سازی ایدههای دانشگاهی تامین میشود. خلاقترین نیروهای هر کشور در دانشگاهها هستند که باید از آنها استفاده شود. بخش تنوع بخشی آموزش عالی مورد توجه قرار گرفته و موسسات معتبر دنیا در حال متنوع کردن درآمدهای خود هستند. برای روشنگری بحث باید توجه داشت که فراهم شدن نیمی از مسایل است. نیم دیگر این مسئله، نحوه تخصیص و هزینه کرد این بودجه است.
اکنون به دلیل عدم تخصیص درست بودجه، سرنوشت فارغ التحصیلان نامعلوم است و هربار فقط شهریه گرفته میشود. در حالی که در آینده نزدیک باید دانشگاههای کشور دچار دگردیسی شوند.
این دگردیسی یک تیغ دو لبه است. دانشگاههایی که خلاقیت و مدیریت منابع ندارند، حذف میشوند و دانشگاههایی که مدیریت مالی تخصصی داشته باشند و ضوابط علمی را در مدیریت مالی خود لحاظ کنند، به حیات خود ادامه میدهند.
- موضوعی که در بحث انتقاد به آموزش عالی ایران مطرح میشود، این است که تعداد دانشگاه در ایران زیاد است. اما این تعدد دانشگاهها با اخذ شهریه زیادی از دانشجوها همراه است و تنها تعداد کمی از دانشجوها شهریه نمیدهند. وقتی که این شهریهها اخذ میشود، چرا باید منابع جدیدی برای دانشگاهها در نظر گرفته شود؟
زمانی که دانشگاههای معتبر دنیا را در نظر میگیریم، میبینیم که تنها 5 درصد از منابع مالی آنها توسط شهریه تامین میشود. اکنون نخبگان عرضه فناوری از کسب و کارهای دانشگاهی سر برمیآورند. افرادی که در تجارت و نوآوری و تبدیل ایده به ثروت موفق باشند، از دانشگاه مسیر خود را پیدا میکنند. بنابراین طرح کسب و کار مبتنی بر شهریه، به زدی توجیه اقتصادی خود را از دست میدهد.
- در واقع شما میخواهید نتیجه گیری کنید که شهریه گرفتن از دانشجویان قطع میشود؟
در سالهای نه چندان دور، قطعا دانشگاههایی که قائم به اخذ شهریه هستند، محکوم به نابودی خواهند بود. دانشگاهها باید از این فرآیندها خارج شوند و فضا را بازتر ببینند و به دنبال ایدههای نو بروند. مراکز رشد نیز باید مکانیزم خودکار غیردستوری داشته باشند. اکنون از لحاظ دستوری بودن سیاست گذاری در مراکز رشد دچار مشکلاتی هستیم که باید این الگو عوض شده و مستقل شوند.
- الگوی خاصی در دانشگاههای کشور برای بهبود عملکرد آنها در نظر دارید که به عنوان پیش الگو مطرح کنید؟
هر الگویی باید بر اساس مسایل اجتماعی و فرهنگی کشوری باشد. بنابراین در این همایش، الگوها و مدلهای مختلف توسط کارشناسان ارائه میشود و در نهایت، یک نتیجه گیری کلی گرفته شده و به عنوان راهکار عملی ارائه خواهد شد.