عصر بازار- به دنبال ابلاغ دستورالعمل اصلاح توقف و بازگشایی نمادها از سوی دکتر کرباسیان، وزیر اقتصاد و دارایی در صبح روز چهارشنبه گذشته، شاپور محمدی به قولی که در دوم شهریورماه به اصحاب رسانه در این باره داده بود، وفا کرد و انتظار اهالی بازار سرمایه نیز به اتمام رسید.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، براساس دستورالعمل ابلاغی و مورد تایید وزیر اقتصاد و دارایی، از این پس اصل بر این است که نمادها طی 60 الی 90 دقیقه بازگشایی شوند و در شرایط عادی نمادی بیش از 90 دقیقه متوقف نخواهد ماند. در عین حال، بر اساس اصلاح برخی مفاد 6 دستورالعمل مرتبط با نحوه توقف و بازگشایی نمادهای حاضر در بازار سرمایه حداکثر زمان پیشبینی شده برای توقف نمادها 20 روز است.
در صورتی که ناشران طی 10 روز ابتدایی اطلاعات را افشا نکنند موضوع اعلام عمومی میشود و درخواست مجدد ارسال اطلاعات مالی از سوی سازمان بورس نیز به عموم اعلام خواهد شد. بعد از مدت تعیین شده نماد بازگشایی خواهد شد و اگر ناشری اطلاعات را افشا نکرده باشد از سوی سازمان بورس به فعالان بازار سرمایه اعلام میشود تا در معاملات خود این موضوع را در نظر بگیرند.
ابلاغ از دستورالعمل، از سوی شبکه اخبار اقتصادی و دارایی ایران، شادا، صبح روز چهارشنبه همچون بمب خبری تمام کانالها و شبکههای مجازی را فراگرفت و البته همزمان، زیر ذره بین کارشناسان و تحلیلگران بازارسرمایه رفت.
در شرایط کنونی، نماد بیش از 40 شرکت از 327 نماد حاضر در بورس تهران مسدود است. به زبانی دیگر حدود 14 درصد از نماد شرکتهای بورسی مسدود است و این به معنی بلوکه شدن بیش از 420 هزار میلیارد تومان دارایی از دارایی سهامداران است.
در میان نمادهای متوقف شده در بازار، بانکیها بیشترین وزن را به خود اختصاص دادهاند که بانک صادرات از سابقهایی طولانی در مقایسه با دیگر نمادها برخوردار است.
به هر روی خوشحالی فعالان بازار سرمایه به دنبال ابلاغ این دستورالعمل از سوی وزیر اقتصاد، چندی نپایید و شاپور محمدی به دنبال گفتوگویی با سایت اطلاع رسانی سازمان بورس آب پاکی را روی دستان آنها که بخشی از سرمایهشان مدتهاست در لابیرنت و هزارتوی عدم شفافیت و عدم اطلاع رسانی مسدود شده است، ریخت.
او در گفتوگوی خود بخش زیادی از زوایای تاریک این دستورالعمل را روشن کرد و به صراحت گفت که این دستورالعمل عطف به ماسبق نمیشود و شامل نمادهای مسدودشده تا پیش از این تاریخ نیست.
خوشحالی که دقایقی بیشتر نپایید!
دکتر شاپورمحمدی، رئیس سازمان بورس در گفتوگوی خود به طور رسمی اعلام کرد که مطابق اصلاحات صورت گرفته در دستورالعملها، مگر در مواردی که مشکلات قضایی وجود داشته باشد، نماد بیش از 30 روز بسته نخواهد بود و اختیار داد و ستد در زمان ابهام صورتهای مالی به فعالان بازار سرمایه داده شده است.
دبیر شورای عالی بورس تاکید کرد: هرچند از این پس نمادها به دلیل عدم ارائه اطلاعات مالی بسته نخواهند ماند، اما سازمان بورس بر اساس وظایف ذاتی و قانونی خود، عدم ارائه اطلاعات از سوی مدیران شرکتها را پیگیری خواهد کرد.
رئیس سازمان بورس ادامه داد: نمادهایی که پیش از ابلاغ این دستورالعمل متوقف شده باشند مشمول اصلاحات انجام شده نیستند اما سازمان بورس در تلاش است این نمادها نیز به زودی بازگشایی شوند.
وی به نمادهای بانکی اشاره کرد و گفت: با توافق وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی و همکاری سازمان حسابرسی مقرر شد صورتهای مالی بانکها سریعتر ارائه شود و سازمان بورس آمادگی دارد بلافاصله پس از افشای اطلاعات، نمادهای بانکی را بازگشایی کند.
سخنگوی سازمان بورس زمان اجرایی شدن کامل اصلاح دستورالعمل نحوه بازگشایی و توقف نمادها را یک ماه و نیم عنوان کرد و افزود: فرآیند حرکت از رویه فعلی به رویه جدید، حداکثر تا یک ماه و نیم دیگر اجرایی خواهد شد، البته برخی از موارد طی دو هفته آتی عملیاتی میشود.
مهمترین گام در اصلاح ریزساختارها برداشته شد
حسین خزلی خرازی، مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی از کارشناسانی است که بر اصلاح ریزساختارهای بازار سرمایه تاکیدی بسیار داشته است، بر همین اساس او ابلاغ چنین دستورالعملی را مهمترین گام در همین راستا میداند.
به گفته وی، ریزساختارها شرایط و مقررات دقیق معاملاتی هستند که اثر بسیار مهمی در کشف قیمت، نقدشوندگی و کارایی بازار سرمایه دارند.
به گفته وی زمان گشایش و بسته شدن بازار، زمان بازگشایی و توقف نمادها و نحوه بازگشایی و توقف نمادها، محدوده نوسان قیمتها و حجم مبنا از محدودیتهایی است که ریزساختارهای بازار سرمایه هستند. برخی از این محدودیتها مثل حجم مبنا در هیچ بورسی جز بورس تهران اعمال نمیشود.
ضمانت اجرایی این دستورالعمل در گرو ارگانهای بالاتر
یاسر شریعت که از کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه محسوب میشود، درباره سایه روشنهای این دستورالعمل به خبرنگار هفته نامه این طور توضیح میدهد: به طور حتم چنین آیین نامهایی در صورتی میتواند نشانه پیشرفت باشد که از ضمانت اجرایی برخوردار باشد.
او در ادامه سخنان خود میافزاید: ضمانت اجرایی این دستورالعمل به همکاری ارگانهای دیگر وابسته است زیرا صنایع موجود در بورس به نوعی به قوانین و مقرر ات ارگانهای غیر از بورس وابسته هستند. به طور مثال، صنعت پتروشیمی به وزارت نفت، صنعت خودرو به وزارت صنایع و...
وی درباره گره کور نمادهای بانکی نیز توضیح داد: در شرایط حاضر بخش مهمی از شرایط بازگشایی نماد بانکیها منوط به بانک مرکزی است در نتیجه بدیهی است بازگشت نماد بانکیها در تابلوی بورس منوط به همکاری دوجانبه بورس و بانک مرکزی است.
شریعت ضمانت اجرایی این دستورالعمل را بسیج شدن تمام ارگانها به صورت یکپارچه عنوان و اضافه میکند: خیلی از ارگانها از نظر سطح اختیار بالاتر از سازمان بورس محسوب میشوند و بورس باید هماهنگی و همراهی همه این دستگاهها را داشته باشد.
نقدشوندگی یا شفافیت؛ مساله این است!
همچنین محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این باره به خبرنگار هفته نامه بازار امروز گفت: بالاخره پس از سالها انتظار، سرانجام چنین اقدامی در بازار در حال شکل گرفتن است.
وی اضافه کرد: اگرچه تحقق آن به تدریج خواهد بود اما این راه در آغاز شامل نمادهایی میشود که به دلیل اطلاعات کم اهمیت بسته شدهاند.
وی درباره ضمانت اجرایی چنین دستورالعملی تاکید میکند: چنین تغییراتی در بازار نیازمند تغییرات بنیادی به ویژه در حوزه زیرساختی و نرم افزاری است.
محسن خدابخش گفت: دو مسالهای که همواره در بازار سرمایه با آن مواجه هستیم، بحث نقدشوندگی و شفافیت بوده و ایجاد تعادل بین نقدشوندگی و شفافیت همواره از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ به گونهای که سرمایهگذاران نیز در انتخابهای خود برای سرمایهگذاری همواره این دو مساله را مد نظر قرار داده و بسته به استراتژیهای معاملات خود سهام با درجه نقدشوندگی بالا یا سهامی با درجه شفافیت بالا را با توجه به تحلیلهای خود انتخاب میکنند.
وی با بیان اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار نیز به عنوان ناظر و قانون گذار بازار سرمایه کشور همواره به دنبال ارتقای همزمان دو موضوع شفافیت و نقدشوندگی و ایجاد تعادل بین این دو موضوع بوده است، گفت: در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار سرانجام بعد از ماهها تلاش و بررسیهای کارشناسی و اخذ نظرات فعالان و صاحبنظران اقدام به اصلاح 6 دستورالعمل کرد.
خدابخش تصریح کرد: این دستورالعملها شامل "دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکتهای ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار"، "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران"، "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران"، "دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران"، "دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران" و "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در بازار شرکتهای کوچک و متوسط فرابورس ایران" است .
وی افزود: رویکرد اصلی در اصلاح همه این دستورالعملها حرکت به سوی داشتن بازاری نقدشونده به همراه ایجاد شفافیت بالا بوده است؛ به گونهای که در هر مرحله اقدامات انجام شده در راستای ایجاد شفافیت از سوی بورسها اطلاع رسانی شده و بسته بودن نمادها به حداقل زمان تقلیل پیدا میکند.
پایانی بر ضررهای سنگین سهامداران حقیقی
روح الله میرصانعی، دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار نیز با بیان مطلب فوق درباره اهمیت اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشایی نمادها اظهار کرد: با ابلاغ قانون جدید، عملاً سهمی دیگر قفل نمیشود تا بدین ترتیب معاملات نمادها مشمول توقفهای طولانی مدت نشود.
وی در ادامه افزود: در گذشته اگر ابهامی یا عدم اطلاع رسانی توسط ناشر وجود داشت نماد متوقف میشد اما پس از ابلاغ این دستورالعمل جدید اینگونه نخواهد بود. به عبارتی اگر ناشر، اطلاعات مورد نیاز برای بازگشایی به بازار را ارائه نکند، سازمان بورس در این خصوص شفاف سازی میکند که با وجود ابهاماتی که در نماد وجود دارد، سرمایهگذاران علاقه مند میتوانند با وجود این ابهامات معامله کنند.
میرصانعی با بیان اینکه این موضوع کمک بسیار مهمی به بازار سرمایه است، گفت: شاید در گذشته اینگونه برداشت میشد که بستن نماد از بازگشایی همراه با ابهام آن اقدام مثبتتری است و کمک بیشتری به بازار میکند اما واقعیت بازار این را ثابت کرده که توقف نماد نه تنها کمکی به سهامدار نمیکند بلکه نقدشوندگی سهامدار و کل بازار را از بین میبرد.
این کارشناس بازار سرمایه به این موضوع به مثابه یک آپشن نگاه و اظهار کرد: با اصلاح دستورالعمل توقف بازگشایی نمادها و ابلاغ آن به بازار، سرمایهگذاران اختیار دارند با توجه به روحیه خود و میزان ریسک پذیری فردی، دست به معامله بزنند یا نزنند.
میرصانعی با بیان اینکه هر دو سمت خرید و فروش از این اختیار میتوانند بهره ببرند، گفت: خریدار و فروشنده این دست از نمادها بر اساس استراتژیهای فردی و میزان ریسک پذیری نسبت به خرید یا فروش سهامی تصمیم میگیرند و همین امر دایره اختیارات سرمایهگذاران را بیشتر میکند و به تبع بازار نقدشوندهتر میشود.
میرصانعی اضافه کرد: تحلیل و بررسی در بسیاری از نمادهایی که ضرر و زیان زیادی را به سرمایهگذاران وارد کرده، گویای این نکته است که ریشه بسیاری از این زیانها، توقفهای طولانی مدت است. چنانچه این توقفها نبود و قیمت سهم به مرور کاهش مییافت، شاهد ضررهای سنگین و ناگهانی به سهامدار نبودیم.
میرصانعی با تأکید بر اهمیت این اقدام سازمان بورس و انقلابی خواندن این حرکت گفت: خیر و برکت اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشایی کام بازار سرمایه و عموم سرمایهگذاران را شیرین میکند و امیدواریم در ادامه این راه پر از خیر، رفع برخی محدودیتها در ریزساختارهایی همچون دامنه نوسان و حجم مبنا مورد توجه قرار بگیرد.