به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، به عبارتی این پتانسیل وجود دارد که بازار سرمایه از مراحل ثبات عبور کرده و پا به عرصه شکوفایی بگذارد. البته باید خاطر نشان کنم که مولفه های مختلفی در شکوفایی این بازار نقش دارند که باید همسو با یکدیگر حرکت کرده تا برآیند این همسویی، رونق و توسعه بازار سرمایه باشد.

در حال حاضر بخش های مختلفی در بازار سرمایه وجود دارد که تنوع لازم در راستای فعالیت سرمایه گذاران را فراهم ساخته از جمله می توان به بازار بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی اشاره کرد. همانطور که می دانید، بازار بورس جز اولین بازارهایی بود که در کشور شروع به کار کرد. شرکت-هایی که بالای 20 میلیارد تومان سرمایه دارند، با عبور از برخی فیلترهایی که نسبتا سختگیرانه است، در این بازار پذیرش شده و عرضه می شوند تا سهام شان مورد دادوستد قرار بگیرد. بازار فرابورس دیگر بازاری است که در بازار سرمایه کشور وجود داشته و شرکت هایی را پذیرش می کند که از وضعیت مالی نسبتا ضعیف تری برخوردار است. بازارهای فرعی دیگری در زیرمجموعه بازار فرابورس وجود دارد که براساس اعتبار و قدرت شرکت ها، طبقه بندی می شوند. از جمله بازارهای زیرمجموعه فرابورس می توان به بازار پایه اشاره کرد که محدودیت های بسیار کمتری در مقایسه با بازار اصلی فرابورس دارد. از سوی دیگر بازار بورس کالا نیز در کشور آغاز به کار کرده است. این بازار وظیفه عرضه محصولات مختلف را برای ایجاد خرید مستقیم مصرف کنندگان اصلی از تولیدکنندگان بر عهده دارد. به عبارتی بورس کالا وظیفه ای با عنوان حذف واسطه ها و ایجاد شفافیت را عهده دار است. در کنار بورس کالا، بورس انرژی نیز شروع به فعالیت کرده، بورس انرژی جز ضعیف ترین بورس های کشور محسوب می شود و فضای بسیاری برای رشد در مقابل خود دارد. در حال حاضر بیشترین حجم معاملات بورس انرژی را معاملات برق تشکیل می دهد. این در حالی است که کشور بر بستری از منابع نفت و گاز مستقر شده و این طلای سیاه باید بر تابلو بورس انرژی مورد دادوستد واقع شود که متاسفانه اینگونه نیست. به طور حتم در صورت شکل گیری معاملات نفت خام در بورس انرژی شاهد شکوفایی بیش از پیش بورس انرژی خواهیم بود به طوریکه عملکرد این بورس می تواند از تمامی بورس های دیگر پیشی بگیرد. شرط آغاز فروش نفت خام در بورس انرژی، نیازمند تصمیم راسخ مسئولین مربوطه است که باید در این مسیر عزم خود را جزم کنند. بدون شک شروع هر کاری در ابتدا سختی های خود را دارد اما پس از به نتیجه رسیدن، قطعا مزایای آن، تمام سختی ها را از یاد خواهد برد.

حال که چهار بورس اصلی در کشور فعال هستند، بخش هایی نیز از بدنه اجرایی کشور به صورت مستقیم با بهبود عملکرد این بورس ها ارتباط دارند و تصمیمات کلان و راهبردی در سطح مدیریتی، به صورت مستقیم بر عملکرد بورس مربوطه تاثیر خواهد گذاشت. چهار وزارتخانه به صورت مستقیم بر عملکرد بورس ها تاثیرگذارند که این چهار وزارتخانه عبارتند از وزارت نیرو، کشاورزی، اقتصاد و صنعت. در حال حاضر که بازار رای اعتماد گرفتن وزرا در مجلس شورای اسلامی گرم است، صحبت از وزرای پیشنهادی و بررسی برنامه هایشان در راستای بهبود عملکرد بازار سرمایه خالی از لطف نیست.

وزارت اقتصاد اصلی ترین وزارتخانه ای که به صورت مستقیم بر عملکرد بازار سرمایه تاثیرگذار است. چرا که وزیر اقتصاد که ریاست شورای عالی بورس را نیز بر عهده دارد، می تواند با تصمیمات راهبردی که در سمت وزیر و رییس شورای عالی بورس اتخاذ می کند، قوانین حاکم بر بازار سرمایه کشور که برخی از آنها نیاز به بازنگری دارد را تغییر داده و شرایط حضور سرمایه گذاران در بازار سرمایه و فعالیت در این بازار را تسهیل کند. در حال حاضر نیز رییس سازمان بورس اوراق بهادار، آقای شاپور محمدی، چند خبر به فعالان بازار مخابره کرد که ماهیت تمامی آنها به تغییر قوانین برمی گردد. آخرین خبرهای خوشی که توسط ریاست سازمان بورس اوراق بهادار منتشر شد، حذف مالیات از معاملات زیان ده در بازار سرمایه و کاهش نرخ کارمزد معاملات بود. حال باید وزیر جدید اقتصاد و دارایی به این نکات بازار سرمایه توجه کند تا در اسرع وقت قوانینی که نیاز به تغییرات دارد را تغییر داده و شرایط را برای تسهیل فعالیت در بازار سرمایه فراهم کند. آقای کرباسیان که برای تصدی وزارت اقتصاد و دارایی معرفی شده است، البته باید به نکات مطرح شده در خصوص بازار سرمایه توجه کرده تا این بازار نیز مسیر رشد و شکوفایی را به بهترین شکل ممکن طی کند.

وزارت بعدی که می تواند در رشد و توسعه بازار سرمایه نقش بسزایی ایفا کند، وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این وزارتخانه نیز با توجه به ارتباطی که با شرکت های تولیدی مختلف در سطح کشور دارد، می تواند ورود صنایع مختلف را به بازار بورس تسهیل کرده تا سهامشان در بورس و یا فرابورس معامله شود و از سوی دیگر می تواند با سیاست های تشویقی که تبیین می¬کند، شرایط فروش محصولات شرکت¬های تولیدی را در بورس کالا و بورس انرژی فراهم کند. به عبارتی، رونق بورس کالا و بورس انرژی با سیاست های تدوین شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت گره خورده است. لذا آقای شریعتمداری که به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت معرفی شدند، باید به الزامات وزارت صنعت در راستای شکوفایی بازار سرمایه نیز توجه کنند.

اما وزارتخانه بعدی که می تواند به رونق بازار سرمایه کمک کند، وزارت کشاورزی است. این وزارتخانه توانسته است در سال های گذشته با ورود فروش گندم از طریق بورس کالا، به رشد این بورس کمک شایانی کرده و راه را برای ورود سایر محصولات نیز باز کند. از نگاهی دیگر، بورس کالا پتانسیل این را دارد که پذیرای تمامی محصولات تولیدی در بخش کشاورزی باشد، با این حال باید بستر و سازوکار فروش محصول مورد نظر در بورس کالا فراهم شود. وزیر کشاورزی در دولت دوازدهم می-تواند این بستر را بیش از پیش مهیا کند و مسیری را که وزیر دولت قبل طی مرده را ادامه دهد.  لذا آقای حجتی که در دولت قبل تصدی وزارت کشاورزی را برعهده داشت، مجددا در دولت دوازدهم به عنوان وزیر کشاورزی معرفی شد تا نشان دهد که رییس جمهور از عملکرد ایشان در دولت قبل رضایت دارد. وجود ایشان در وزارت کشاورزی برای بازار سرمایه نیز مفید بود و امید است ایشان در دولت جدید نیز درخشان تر از قبل فعالیت خود را ادامه دهد.
اما وزارت نیرو دیگر وزارتخانه است که می تواند در خصوص عملکرد بازار بورس انرژی تاثیرگذار باشد. این وزارتخانه با اقداماتی که در راستای فروش برق در بورس انرژی انجام داد، شرایط مساعدی را برای حضور تولیدکنندگان برق در بورس انرژی فراهم کرد. اما خرید و فروش برق نیز در بورس انرژی ضعیف انجام می شود که باید این نکته مدنظر مسئولان قرار بگیرد و از این فرصت حداکثر بهره مندی را ببرند. حالا که بستر خرید و فروش برق در بورس انرژی فراهم شده است، چرا از این موقعیت به صورت حداکثری استفاده نشود. لذا وزیر نیرو که برای دولت دوازدهم معرفی شده است، آقای بیطرف، باید اهتمام ورزد که شرایط معاملات برق در بورس انرژی توسعه یابد تا مشکلاتی که در این مسیر متوجه تولیدکنندگان برق می باشد، رفع شود.

در نگاه کلی، قوانین بازار سرمایه نیاز مبرم دارند تا در فواصل زمانی کوتاه بروزرسانی شده تا بتوان پویایی بازار سرمایه را حفظ کند. بدنه اجرایی کشور توان آن را دارد تا با وضع قوانین جدید و اصلاح قوانین گذشته شرایط مساعدی را برای فعالیت سرمایه گذاران در بازار سرمایه ایجاد کند. وزارتخانه های اقتصاد و دارایی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت و کشاورزی از جمله بخش های اجرایی کشور می باشند که قدرت بالایی در پویایی بازار سرمایه دارند. دولت دوازدهم هم با توجه به برنامه هایی که ارائه کرده است، به وضوح قابل رویت است که سیاست رشدی برای تمام بدنه اقتصاد کشور در نظر گرفته است و ارمغان این سیاست ها قطعا شکوفایی اقتصاد و در پی آن شکوفایی بازار سرمایه را به همراه خواهد داشت. بازار سرمایه در صورتی جان خواهد گرفت که اقتصاد کشور جان بگیرد. با این اوصاف امید است تا با تدبیر دولت دوازدهم شاهد شکوفایی بارقه های امید در بین فعالان اقتصادی و اقشار دیگر جامعه باشیم. رونق اقتصادی در هر کشوری، می تواند نویدی بر پایان تمامی دغدغه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد.

نویسنده: محمود احترامی، کارشناس شرکت الپری