عصر بازار- آمارهای صادراتی کشور گویای آن است که با وجود کاهش حدود ۱۰ درصدی صادرات غیر نفتی، در چهار ماه اول امسال بالغ بر۳۷ میلیون و ۶۳۶ هزارتن کالا به ارزش بیش از ۱۳ میلیارد و ۴۵۸ میلیون و ۸۴۸ دلار به کشورهای مختلف صادر شده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از ایسنا، این آمار در حالی است که حجم صادرات کشور در سال 1386 یعنی حدود 10 سال قبل از نظر وزن معادل 32 میلیون و 117 هزار تن و ارزش آن بالغ بر 15 میلیارد و 312 میلیون دلار بوده است. به عبارت دیگر نگاهی گذرا بر ارزش صادرات کشور میان این دو تاریخ گویای آن است که اکنون با وجود کاهشهای صورت گرفته در حجم صادرات کشور، از نظر ارزش مادی صادرات چهار ماهه اول سال با صادرات کل سال 1386 تا حدی برابری میکند، اما باید به نکات مختلفی نیز توجه داشت از جمله آنکه در سال 1386 با توجه به این که تمرکز کشور بر صادرات نفتی بوده صادرات کالاهای غیرنفتی کمتر مورد توجه قرار داشته است. اما طی سالهای اخیر بحث صادرات غیرنفتی از اهمیتی ویژه برخوردار شده است.
نکته دیگر آنکه در سال 1386 از نظر ارزش، عمده مواد صادراتی به فلزات و سنگهای آهن، متانول یا پروپان مربوط میشد و در جدول صادرات کشور کالاهایی مانند گندم، سنگهای مرمر، هندوانه، گچ بنایی، پسته تازه یا خشک کرده، فرش یا سایر کفپوشهای نساجی نیز دیده میشد. اما در سال جاری شرایط به گونهای بوده که شاید اقلامی مانند پسته یا فرش حداقل در میان عمده اقلام صادراتی جایی نداشتند و بیشتر محصولات صادراتی کشور که 50.51 درصد از ارزش صادرات را به خود اختصاص دادهاند به مواردی مانند میعانات گازی، روغنهای سبک و پروپان و متانول مربوط میشود.
میعانات گازی به جای پسته
مرور آمارهای صادراتی سال جاری نشان میدهد امسال در چهار ماهه اول، میعانات گازی بیشترین حجم صادرات کشور را به خود اختصاص دادهاند و در این حوزه نزدیک به شش میلیون تن صادرات با ارزشی معادل دو میلیارد و 315 میلیون و 415 هزار دلار صورت گرفته که از نظر وزنی 15.68 درصد از کل صادرات و از نظر ارزش 17.20 درصد صادرات را به خود اختصاص میدهد.
این در حالی است که در سال 1386 از نظر ارزش دلاری بیشترین حجم صادرات مربوط به پسته خشک یا تازه بوده و در این حوزه حدود 203 هزار تن صادرات به ارزشی بالغ بر یک میلیارد و 263 میلیون و 929 هزار دلار صورت گرفته که 8.25 درصد از ارزش کل صادرات کشور در آن سال را به خود اختصاص داده است. البته براساس آمارهای موجود در سال 1386 صادرات پسته از نظر وزنی به گونهای نبوده که در جدول اقلام عمده صادراتی از نظر وزن نامی از آن ذکر شود.
فرآوردههای نفت و گاز همچنان در صدر
روغنهای سبک و فرآوردههای غیربنزینی از دیگر فرآوردههای صادراتی هستند که در چهار ماهه ابتدای سال جاری در دومین رده صادرات قرار گرفتهاند. بدین ترتیب بالغ بر یک میلیون و 205 هزار تن کالا در این بخش صادر شده که ارزش آن بالغ بر 512 میلیون و 224 هزار دلار بوده و در مجموع 3.2 درصد از صادرات وزنی و 3.81 درصد از ارزش صادرات کشور را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در سال 1386 از نظر وزن صادرات متانول و از نظر ارزش پروپان مایع دومین رده جدول را به خود اختصاص داده بودند.
رده سوم جدول صادرات امسال به پلی اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از 9.4 درصد اختصاص دارد که صادرات این بخش بالغ بر 405 هزار تن بوده و ارزشی بالغ بر 485 میلیون دلار داشته است. صادرات این بخش از نظر وزنی 1.8 و از نظر ارزش 3.60 درصد از کل صادرات کل را به خود اختصاص میدهد. این در حالی است که در سال 1386 از نظر ارزش متانول و از نظر وزن پروپان مایع در رده سوم جدول صادرات قرار داشتند.
رتبه چهارم جدول صادرات چهار ماه اول سال جاری متعلق به پروپان مایع شده که در این حوزه بالغ بر یک میلیون و 131 هزار تن کالا به ارزشی بالغ بر 446 میلیون دلار صادر شده است که از نظر وزنی 3.01 و از نظر ارزش 3.33 درصد کل صادرات کشور را به خود اختصاص میدهد این در حالی است که در سال 1386 گچ از نظر وزنی و بوتان از نظر ارزش در ردههای چهارم جدول صادراتی قرار داشتهاند.
جای خالی صادرات فرش،گندم و سنگ مرمر
اما مروری بر آمارهای 10 سال گذشته گویای آن است که در سال 1386 رده ششم جدول صادرات به فرش و سایر کفپوشها مربوط بوده است و صادراتی بالغ بر 398 میلیون دلار که 2.6 درصد از کل صادرات کشور را در بر میگرفته، انجام شده است. حال حداقل در میان اقلام عمده صادراتی نامی از فرش و کف پوشها برده نشده و فعالان این عرصه از وضعیت نا به سامان صادرات فرش گلایههای متعددی را مطرح میکنند.
همچنین در سال 1386 از نظر ارزش، گندم سخت یکی از اقلام عمده صادراتی محسوب شده و با این که در رده آخر جدول قرار داشت، صادراتی بالغ بر 542 هزار تن را که ارزشی معادل 142 میلیون دلار داشت به خود اختصاص میداد، اما در سال جاری بحث صادرات گندم به گونهای بوده که حداقل نامی از این محصول در جدول اقلام عمده صادراتی به چشم نمیخورد.
از نظر صادرات وزنی نیز در سال 1386 کالاهایی مانند سنگ مرمر و سایر سنگهای تزیینی در میان اقلام عمده جدول صادرات قرار داشته و صادرات در این بخش به بیش از 374 هزار تن به ارزش 39 میلیون و 558 هزار دلار رسیده و صادرات سنگ رقمی بالغ بر 1.17 درصد از وزن کالاهای صادراتی را به خود اختصاص میداد. این درحالی است که در سال جاری حداقل در میان اقلام عمده صادراتی نامی از سنگهای مرمر برده نشده است.
اما هندوانه دیگر محصولی است که در جدول صادرات وزنی سال 1386 جزو اقلام عمده تلقی شده و حدود 300 هزار تن صادرات در این حوزه صورت گرفته که برای کشور بالغ بر 45 میلیون دلار ارزآوری داشته است، اما در چهار ماهه اول سال جاری رقمی در خصوص صادرات هندوانه حداقل در لیست اقلام عمده صادراتی دیده نمیشود. هرچند که بر اساس آمار رسمی طی چهار ماهه نخست امسال بیش از 400 تن هندوانه به ارزش 77 میلیون و 584 هزار و 678 دلار معادل 251 میلیارد 815 میلیون و 6000 تومان به 29 کشور مختلف صادر شده است که از نظر وزنی 29.22 درصد از نظر ارزشی 39.37 افزایش را نشان می دهد که البته این میزان افزایش بر اساس واحد پولی کشورمان 48.66 درصد رشد داشته است.
نکته دیگر آنکه به استناد سایت گمرک جمهوری اسلامی در سال 1386 اقلام عمده صادراتی در قالب دو جدول مجزا بر اساس وزن و ارزش اعلام میشدند که در سالهای اخیر این روند تغییر کرده و تنها یک جدول با دربر گرفتن وزن و ارزش به معرفی کالاهای عمده صادراتی می پردازد.