عصر بازار- پس از سالها تجربه شخصی در مدیریت داراییهای سهام و برگزاری دورههای متعدد، با افراد شکست خورده و زیان دیده زیادی مواجه شدم که اغلب دارای درد مشترکی به نام تلخی زیان بودند اما این معضلات ریشه در شخصیت درونی این افراد و حتی مشاغلی که با آن روزگار ی گذراندند، داشت.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، اغلب آنها قواعد موفقیت آمیزی که در کسب و کار خویش داشتند را به بازار سهام نیز تعمیم میدادند و فکر میکردند راهی که در کسب و کار آنها موفقیت آمیز بوده لزوما میتواند در خرید و فروش سهام نیز صادق باشد و همیشه نیز بابت این طرز تفکر ضربات عمیقی خوردهاند. آنان بدون اینکه ریشه یابی حقیقی کرده باشند، با یک نگاه حق به جانب همه چیز را تقصیر اقتصاد بیمار و ناکارآمدی بازار و این قبیل بهانهها میانداختند و از بازار خارج میشدند.
در این مقاله سعی شده عمده ترین این معضلات معاملاتی را تحت عنوان سندرمهای معاملاتی شناسایی کرده و در اختیار عموم قرار دهیم . به منظور به حافظه سپاری بهتر مطالب سعی شده گاهی از القاب و مشاغلی که مشابه آن معضل معامله گری را دارند، استفاده شود و پیشاپیش از تمام شاغلان نام برده در این سندرمها بابت هرگونه سوتفاهم احتمالی عذر خواهی میکنیم. سندرمهای مشاغل: 1- سندرم خلبان 2- سندرم کاسب 3- سندرم دوره گرد 4- سندرم کارمند بانک
در این قسمت به بررسی 4 تیپ سرمایه گذاری از دیدگاه چهار شغل مختلف میپردازیم. ممکن است شما نیز هر چهار سندرم فوق را کم و بیش در معاملات خود تجربه کرده باشید. در این گزارش به بررسی اولین سندرم یعنی سندرم خلبان میپردازیم:
1 – سندرم خلبان
در بین همه خلبانها یک جمله و اصطلاح معروف وجود دارد: "پرواز و برخاستن از زمین اختیاری است، اما فرود اجباری". همین اصطلاح در معاملات این افراد حالتی کمال گرایانه را به وجود آورده است که گمان کنند لزوما اولین اشتباه میتواند آخرین اشتباه باشد و همیشه سعی در مقابله با اشتباه داشته باشند و اصولا اعتقادی به پذیرش اشتباه و حد زیان نداشته باشند.
افراد مبتلا به سندرم خلبان معتقدند، اشتباه در معامله به هیچ وجه پذیرفتنی نیست چون تصورشان این است همان گونه که در پرواز اگر اشتباهی رخ دهد، میتواند منجر به سقوط و ویرانی شود، در بازار نیز اگر اشتباهی مرتکب شوند لزوما دیگر پایان راه است و خود را شکست خورده تصور میکنند. مبتلایان به این سندرم به هیچ وجه حد ضرر را قبول ندارند و لزوما همیشه سعی در جبران اشتباه به واسطه میانگین گیریهای متعدد و نگهداری بیش از حد سهم و عدم قائل شدن مرزی برای اشتباه خود به نام (حد ضرر) هستند غافل از اینکه ضرر و زیان جزئی جدانشدنی از ذات بازار است.
معامله گر موفق کسی است که اشتباهش را بپذیرد نه آن که بر اشتباه خود اصرار ورزد.
تجویز مربی معاملات
افراد مبتلا باید بپذیرند، همان گونه که در بازار اصطلاحاتی به عنوان سود، مجامع سالانه، افزایش سرمایه شرکتها و... مرسوم است، زیان نیز به عنوان یکی از عناصر جدانشدنی از بازار است که اتفاقا پذیرش زیانها اصلا کار اشتباهی نیست بلکه خیلی از مواقع موجب سودآوری بیشتر از طریق عدم پرداخت هزینه فرصت، عدم خواب سرمایه، جلوگیری از زیانهای مهلکتر و غیر قابل جبران و حفظ بالانس روانی معامله گر بعد از پذیرش اشتباه میشود. اگر حد زیانی برای اشتباهات خود قائل نشوید یعنی عملا اختیار سرمایه خود را به زیانها سپردهاید در صورتی که شما باید اختیار زیانها را تحت سلطه داشته باشید مخصوصا در بازارهای ریزشی و نزولی. (( حد زیان همان چتر نجات شماست))
*ادامه در گزارش های بعدی
نویسنده: محمد حق وردی، کارشناس بازارسرمایه