به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از روزنامه خراسان، رویای روزهای بدون مدرسه و همه کارهایی که می توانستم بی هیچ دغدغه ای انجام دهم، لحظه ای مرا رها نمی کرد. ساعت ها می گذشت و من به جای درس خواندن، غرق در کشیدن انواع و اقسام نقشه برای تعطیلات می شدم. حالا که خودمانیم، شب های امتحان، پتانسیل عجیبی در شکوفایی خلاقیت من برای درانداختن طرح های نو داشت. فقط یک شب امتحان کافی بود تا پلان سه ماهه که هیچ، برنامه پنج ساله و چشم انداز بیست ساله را هم ترسیم کنم. اما وقتی امتحانات تمام می شد، تب همه چیز به یکباره فروکش می کرد. من از یک طراحِ فعال ذوق زده، به موجودی بی حوصله و تنبل تبدیل می شدم که اصلا نمی دانست چه باید بکند. اینجا بود که «کلاس های ویژه اوقات فراغت» به دادم می رسید و اوضاع را به بهترین صورت ممکن تغییر می داد. آموزش زبان های خارجی، انواع دوره های هنری و کلاس های ورزشی از همان زمان تا امروز رایج بوده است و ورود رایانه، فهرست بلند بالایی از مهارت های مرتبط را به این دسته از آموزش ها اضافه کرده. گرچه قاعده را بر آن گذاشته اند که هرکس بسته به علاقه و استعداد خود، گلی از این باغ رنگارنگ بچیند، به نظر می رسد طی سال های اخیر، سنگ بنای انتخاب متقاضیان اندکی رنگ و بوی اقتصادی به خود گرفته. این مسئله میان نوجوانان و دانشجویان عیان تر است. اغلب تلاش می کنند آن مهارتی را بیاموزند که بشود روی درآمدزایی اش حساب کرد؛ چه پاره وقت و کناره باشد، چه دراز مدت با آینده ای روشن. پس دخل و خرج نیز آستینش را بالا می زند و از دور و اطراف پرس و جو می کند تا ببیند آموختن چه چیزهایی هم برای خودش مفید است و هم برای جیبش.

کاسبی با کامپیوتر

یک آدم باسواد در دنیای تکنولوژی، سوای آنکه می داند دکمه روشن کردن رایانه کجا قرار گرفته، تایپ ده انگشتی، نحوه کار با سیستم عامل و برخی نرم افزارها را بلد است. البته هستند افراد زیادی که نگارش مجازی خود را تنها با دو یا سه انگشت انجام می دهند و ساعت ها درگیر تایپ یک متن کوتاه می شوند. اگر شما هم جزوشان هستید، پس زود دست به کار شوید و این مهارت را بیاموزید که نه فقط از نان شب واجب تراست، بلکه می تواند نان آور هم باشد. قیمت هر صفحه استاندارد تایپ شده بسته به آپشن های آن متفاوت است؛ مثلا تایپ انگلیسی گرانتر از فارسی درمی آید. اگر فرمول ریاضی، طرح و یا نمودار داشته باشد بر مبلغ افزوده می شود. برهمین اساس میانگین نرخ برای هر صفحه از 400 تا  2000 تومان متغیر است. بعضی تایپیست های حرفه ای می گویند که این مهارت را به طور خودآموز و با کمک متون یا فیلم های آموزشی در اینترنت فرا گرفته اند. به عقیده آنان، تایپ کردن بیش از آنکه نیاز به کلاس داشته باشد، تمرین می خواهد. با این حال، محض اطلاع کسانی که دلشان می خواهد در کلاس آموزش ببینند و احیانا مدرکی هم بگیرند، دخل و خرج عارض است که قیمت ها از 50 هزار تومان برای پنج جلسه در خانه تا 150 هزار تومان در آموزشگاه تفاوت دارد.
از میان هزاران نرم افزاری که برای اهداف مختلف تولید شده اند، نرم افزارهای گرافیکی طرفداران خاصی دارند. چراکه کاربر را یک راست به بازار کار می فرستند. دسته ای از آنها برای کار طراحی و گروهی دیگر برای پردازش عکس استفاده می شوند. یکی از معروف ترین شان که از قضا در هر دو مجموعه نیز می گنجد، «فتوشاپ» است. بسته به اینکه فتوشاپ را با چه هدفی یاد می گیرید، می توانید از آن برای طراحی کارت ویزیت و پوستر یا ویرایش عکس بهره ببرید. تقریبا تمام آتلیه های عکاسی به «فتوشاپ کار حرفه ای» نیاز دارند و گاهی امکان کارآموزی در آنجا نیز فراهم می شود. اگر به کار در آتلیه علاقه دارید، بهتر است مهارت تدوین را هم بیاموزید تا بتوانید روی فیلم ها کار کنید. ناگفته نماند که متقاضیان این قبیل آموزش ها اغلب خانم ها هستند، چون بیشتر مردم دوست دارند یک بانو عکس یا فیلمشان را ویرایش یا تدوین کند. قیمت یک دوره آموزش فتوشاپ در موسسه ها بین 200 تا 340 هزار تومان در می آید. اما اگر به سایت های نیازمندی سر بزنید، می توانید چندین مورد آموزشی را با شرایط مختلف و هزینه کمتر بیابید. این مسئله در باب آموزش دیگر انواع نرم افزار (عمومی یا تخصصی) نیز صدق می کند.در عوض، بعضی عرصه ها در انحصار آقایان است؛ مثل بازار تعمیرات رایانه و تلفن همراه. از تعمیر انواع تجهیزات جانبی و قطعات سخت افزاری بگیرید تا رفع مشکلات نرم افزاری و بازیابی اطلاعات. این دوره ها در آموزشگاه های مختلف با قیمت های متفاوتی ارائه می شود. یکی از آموزشگاه های معروف مشهد، دوره سه ماهه تعمیرات رایانه را با هزینه 700 هزار  تومان  و دوره دو ماهه تعمیرات انواع موبایل را با قیمت 620 هزار تومان برگزار می کند. همچنین در موسسه ای دیگر، هفده جلسه چهار ساعته برای آموزش تعمیر تلفن همراه، با قیمت 570 هزار تومان ارائه می شود. البته یادگیری این قبیل مهارت ها نیاز به کارورزی و صرف زمان بیشتری دارد. اما به گفته فعالان این حوزه، «با استفاده روزافزون از کامپیوتر و موبایل، بازار امروز نیازمند افراد متخصص در این امر است».

بپز بفروش ها

بنا بر یک اتفاق نظر عمومی، غذاها و شیرینی های خانگی همیشه یک سر و گردن بالاتر از رقبای بازاری خود بوده اند. طی سال های اخیر دستپخت های تولید منزل، بازار ویژه ای برای خود پیدا کرده اند و از آنجا که هنر آشپزی و شیرینی پزی جنسیت نمی شناسد، خانم ها و آقایان بسیاری در این عرصه مشغول فعالیت شده اند. دنیای پخت و پز بسی بزرگ و متنوع است؛ اگر سری به سایت سازمان فنی و حرفه ای بزنید، رشته های مختلف این حوزه را خواهید دید. کسانی که تصمیم گرفته اند رسما وارد این کار شوند، بایستی دوره های کامل هر رشته را گذرانده و مدرک بگیرند. اما اگر شما بخواهید به طور محدود فعالیت کنید و درآمدی هم داشته باشید، یک راه حل خوب پیش پای شماست.براساس تحقیقات دخل و خرج، اپلیکیشن هایی وجود دارد که می توانید در آنها عضو شوید و بسته به اینکه در پخت چه چیزهایی مهارت دارید، از مشتریان سفارش بگیرید. ممکن  است شما تنها در تهیه یک نوع غذا یا شیرینی تبحر داشته باشید، پس فقط برای گرفتن سفارش در همان مورد اعلام آمادگی می کنید. معمولا 15 تا 25 درصد مبلغ دریافتی تان، سهم گرداننده های اپلیکیشن می شود. در عوض آنان هماهنگی های لازم بین مشتری و آشپزباشی را به گردن می گیرند تا در حق کسی اجحاف نشود.طیف وسیعی از دوره های آموزش آشپزی و شیرینی پزی در خانه و آموزشگاه ارائه می شود. تعداد جلسات، نوع خوراکی هایی که آموزش می دهند و البته هزینه آنها بسیار متنوع است و با هرجور سلیقه و توان مالی سازگاری دارد. در این میان، مدیر یکی از آموزشگاه های با سابقه در مشهد معتقد است بازار غذاهای خانگی نسبت به دیگر زمینه ها، رونق بیشتری دارد: «سفارش انواع شیرینی بیشتر در مناسبت های خاص مثل اعیاد مذهبی یا قبل از نوروز به اوج می رسد. ولی در تمام طول سال، درخواست برای غذاهای خانگی وجود دارد». او پیشنهاد می دهد که اگر در این امر مبتدی هستید و می خواهید سریع تر به مرحله درآمدزایی برسید، در دوره های کوتاه مدت آموزش انواع غذا شرکت کنید. سبک و سیاق ارائه این دوره ها به گونه ای است که هم نیازتان را مرتفع می کند و هم با جیبتان راه می آید.

دیلماج ها وارد می شوند

تا قبل از اینکه وارد دانشگاه شوم، نمی دانستم که ترجمه متون خارجی از عمده ترین منابع کسب درآمد  برای دانشجویان است. اما بعدها دریافتم که دانش ترجمه در هر سطح و کیفیتی که باشد، طالب خاص خودش را دارد. برخی افراد، فارغ از اینکه محصل اند یا نه، با مراکز ترجمه یا دفاتر فنی قرارداد دارند و بسته به توان علمی خود، انواع متون عمومی و تخصصی را ترجمه می کنند. نرخ هر صفحه با متوسط 250 کلمه بین 2 هزار و 200 تا 3 هزار و 400 تومان متغیر است که با افزایش کیفیت ترجمه به این مبلغ افزوده می شود. موسسه نیز درصدی از رقم سفارش را برای خود بر می دارد. ناگفته نماند که بیشتر آنان در این زمینه، سطح سواد بالایی دارند. اما راه برای تازه کارها نیز باز است. اغلب دانشجویان کار جستجو، ترجمه و حتی تایپ نوشته را هم به عهده می گیرند و دست آخر یک تحقیق حاضر و آماده تحویل متقاضی می دهند تا برود و نمره اش را بگیرد. بر اساس یافته های دخل و خرج، نرخ این دسته  ازخدمات آنقدر متغیر است که هرگز نمی توان بازه قیمت مشخصی برایش در نظر گرفت. اما بنا بر گفته های مشتریان این بازار، موسسات ترجمه عموما گران تر از بقیه پای شما حساب می کنند. در رده بعدی دفاتر فنی و کافی نت ها قرار دارند. بعضی معتقدند، «کاری که یک دانشجو برای دانشجوی دیگر انجام می دهد بسیار به صرفه تر در می آید». خانم «مینا.  ب»دانشجوی سال آخر زیست شناسی است و توجیه جالبی برای خودش دارد:« ... هرجا که کاری سفارش بدهم، بسته به بزرگی دفتر و دستک شان، روی قیمت خدمات می کشند. اما دانشجویان یا کسانی که کناره کار می کنند، دیگر بابت این چیزها پول اضافه از من نمی گیرند... تازه، دلم راضی تر است. چون پولم را مستقیم دست یک دانشجو دادم تا هزار جور واسطه... این طوری به اقتصاد این افراد بهتر کمک کرده ام».

حکایت دخل و خرج و «پولش کن»

این هفته همچنان که مشغول تفحص حقیقی و مجازی در باب مهارت آموزی و درآمدزایی بودم، ناگهان «پولش کن» سر راهم سبز شد. یک اپلیکیشن برخاسته از سایتی به نام «انجام میدم» که از قضا یک کانال تلگرام نیز به همین نام دارد. من هم برای آنکه بدانم دقیقا چه چیز را انجام می دهد، به درون این تارنما جذب شدم. ایده کلی این سایت بر مجموعه مهارت ها، توانمندی و استعداد آدم ها بنا شده که هر کس به هر اندازه که می داند و می تواند، محصولات یا خدماتی را ارائه می دهد. این خدمات با عنوان «کاره» شناخته می شوند و قیمتشان از پایه هزار تومان به بالاست. انواع کاره های مرتبط با رایانه، ترجمه و نویسندگی، آموزش های هنری، بازاریابی و تبلیغات و حتی «یاد دادن سنگ، کاغذ و قیچی به صورت حرفه ای»! در این مجموعه به چشم می خورد. سطح این خدمات از مبتدی تا تخصصی متغیر است و هرچه ارائه دهنده در کارش خبره تر باشد، هزینه کاره اش هم بیشتر خواهد بود. پیشتر، این ایده تنها در قالب سایت اجرا شده بود. اما حالا کانال تلگرام و اپلیکیشن موبایل «پولش کن» به کمک آمده و علاقه مندان را برای فروش مهارت هایشان یاری می دهد.البته «انجام میدم» یک گروه پشتیبانی نیز دارد که بر مراحل سفارش نظارت می کند و درباره نحوه فروش و خرید خدمات به شما مشاوره می دهد. گروه «انجام میدم» باور دارد که با کمک این ایده، خیلی از آدم ها می توانند اولین گام هایشان را در مسیر درآمدزایی یا راه اندازی کسب و کار مستقل خودشان راحت تر بردارند. همچنین، استارت آپ ها و صاحبان کسب و کار کوچک تا بزرگ می توانند، خیلی سریع و راحت خدمات مورد نیازشان را با کمک این نیروهای ماهر انجام بدهند تا از هزینه ها بکاهند و بهره وری را  افزایش دهند.از این رو، دخل و خرج تصمیم گرفت که فهرستی از مهارت های خود نوشته و هر از گاهی آن را به روز کند تا هم دستی در آتش داشته باشد و شاید پولی در جیب.