عصر خودرو

چرا به تعامل با دنیا برای ارتقای صنعت نیاز داریم؟

عصر بازار- بیست و نهم اردیبهشت انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد. پیش از آن عمده تحلیلها درباره آینده روابط بین الملل ایران در صورت پیروزی هر یک از نامزدها، نگران کننده بوده است. در این مطلب بر آنیم به این پردازیم که چرا به تعامل با جهان برای ارتقای صنعت ایران نیاز داریم و صرفنظر از دیدگاه سیاسی، این مطلب باید در ذهنیت هر کاندیدای ریاست جمهوری تثبیت گردد.

چرا به تعامل با دنیا برای ارتقای صنعت نیاز داریم؟
نسخه قابل چاپ
جمعه ۱۹ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۳:۴۱:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، در علم اقتصاد تولید مشتمل بر سرمایه و نیروی کار است و معادلات اقتصادی بر اساس آنان نگاشته می شود. سرمایه همان سرمایه گذاری در دارایی ثابت به منظور فراهم آوردن زیرساخت سخت افزاری تولید است. گرچه سرمایه ثابت و نیروی کار بعضا می توانند جایگزین یکدیگر باشند پیشرفت فن آوری وضعیتی را پدید آورده است که این جانشینی در عالم واقع روز به روز کمتر منطقی تلقی می گردد.

    بهره بردن از فن آوری به روز علاوه بر آنکه قیمت تمام شده پایین تری را برای محصول تولیدی فراهم می سازد، امکان تولید محصول با کیفیت بالاتر، مقیاس تولید بیشتر، آلایندگی کمتر و... را پدید می-آورد. فن آوری بر اساس دانش و تجربیات قبلی تئوریزه شده، مورد آزمایش قرار گرفته، و پس از اطمینان از اثر بخشی مورد نظر به نام شرکت پدید آورنده ثبت و تجاری سازی می شود؛ متقاضیان بهره گیری از این دانش فنی و فن آوری باید نسبت به خرید این دانش فنی (لیسانس تولید) اقدام نمایند. البته بعضا مواردی وجود دارد که محدودیت هایی در زمینه ارائه این فن آوری برای پاره ای متقاضیان اعمال می گردد. خاطر نشان می شود، اینکه شرکتی فن آوری تولید محصولی را به نام خود ثبت می نماید به معنی این نیست که تنها یک شرکت فن آوری تولید آن محصول را در اختیار دارد؛ در اکثر مواقع شرکت های بسیاری فن آوری تولید یک محصول را ارائه می دهند اما از نظر بهای تمام شده، بهای پرداختی برای بهره مندی از فن آوری و دریافت لیسانس تولید، کیفیت و گرید محصول تولیدی و... محصولات تولیدی بر اساس این فن آوری ها با یکدیگر متفاوت خواهند بود.

    حال فرض کنید که قصد راه اندازی یک واحد تولیدی را داریم و بدین منظور یک لیسانس تولید را برگزیده و امکان بهره گیری از آن فن آوری را داریم؛ برای اجرای پروژه نیاز به بهره جستن از پیمانکاران مجرب وجود دارد، این پیمانکاران می توانند از کشورهای مختلف برگزیده شوند اما باید برای اثربخشی و کارایی مناسب در انتخاب آنان با فراهم آورنده دانش فنی(لایسنسور) تولید هماهنگی صورت گیرد. علاوه بر اینها اغلب پروژه های تولیدی نیاز به منابع مالی فراتر از توان صاحبان سهام آن پروژه دارد و تامین مالی(فاینانس) خارجی نیاز خواهد شد. آن نهاد مالی که تامین مالی را انجام می دهد معمولا به شرط خرید تجهیزات تولید از کشور مطبوعش حاضر به فراهم آوردن تامین مالی برای اجرای پروژه خواهد شد.

    حال با مثالی درباره یک پروژه صنعتی در ایران موضوع را شفاف می کنیم. فرض کنید تصمیم به اجرای یک طرح پتروشیمی دارید و مجوزهای داخلی را دریافت کرده اید، به سراغ یک شرکت صاحب دانش فنی می روید، گزینه های اول برای دریافت دانش فنی همگی اروپایی، آمریکایی و ژاپنی هستند. در شرایطی که تعاملی با این کشورها وجود نداشته باشد لاجرم به سوی شرکت های صاحب دانش فنی چینی سوق داده خواهید شد که عدم اطمینان از کیفیت محصول تولیدی، اطمینان از قابلیت بازاریابی در سطح جهانی و نه در کشورهای محدود مورد تردید خواهد بود. در وهله بعدی تصور کنید از یک شرکت صاحب فن آوری دانش فنی را خریداری کردید. چه پیمانکارانی در دسترس شما هستند؟ جای افتخار ندارد که بنا به مناسبات خارجی مجبور به بهره گیری از پیمانکارانی شوید که زمان بیشتری صرف اجرای پروژه کنند و هزینه بیشتری نیز برای اجرای پروژه از شما طلب نمایند. و البته نکته غم انگیز دیگر که کلید اصلی ماجراست، امکان بهره گیری از تامین مالی خارجی برای اجرای پروژه است. با توجه به کمبود منابع داخلی و تعداد بالای پروژه های با مزیت اقتصادی نیاز مبرم به تامین مالی خارجی وجود دارد، در سال های نه چندان دور یا تامین مالی خارجی بسیار دشوار بود و عمده تامین مالی از چین انجام شد و تامین کننده چینی نظیر تمامی دیگر تامین کنندگان، تامین مالی اجرای پروژه را به انجام بخش عمده خرید تجهیزات از کشور متبوع خویش وابسته می سازد و اینجاست که عدم اطمینان از عملکرد و هزینه بالای تعمیرات و نگهداری محتمل خواهد بود. بد نیست نگاهی به صورت های مالی چند طرح پتروشیمی و پالایشگاهی که بعضا قریب 10 سال طول کشیده اند، بیاندازید تا نسبت به مقاله ارائه شده اعتماد سنجی کنید.

    ایجاد اشتغال و تولید باید با اطمینان از سودآوری و مزیت اقتصادی پروژه صورت گیرد و در این راه بهره گیری از تجارب دیگران و عدم اختلاط سیاست با اقتصاد می تواند رهگشای بهبود وضعیت اشتغال و درآمد عمومی جامعه شود. امید است این تفکر در وجود تصمیم سازان سیاسی کشور نهادینه گردد.

    پی نوشت: در آینده به بررسی علت اینکه چرا داخلی سازی فن آوری را مدنظر قرار نداده ایم، خواهیم پرداخت. اما برای نمونه به تولید موتور هواپیمای داخلی در ماه های اخیر در داخل کشور می پردازیم که موتوری بر اساس فن آوری توربو جت در کشور رونمایی شد. این در حالی است که این فن آوری سالهاست در دنیا کنار گذاشته شده و موتورهای توربو فن به کار گرفته شده اند.

    نویسنده: نادر اسراری، کارشناس بازار
    برچسب ها