عصر خودرو

معاون سرمایه‌گذاری هلدینگ مالی صندوق بازنشستگی کشوری در گفت وگوی اختصاصی با عصربازار مطرح کرد:

آسیب به بازار با رفتار هیجانی در عرضه های اولیه

عصر بازار- در تحلیل هایی که از بازار سرمایه ایران می شنویم، به طور معمول با واژه "کم عمقی بازار" مواجه می شویم. در واقع بازار سرمایه ایران نسبت به بورس های موفق بین‌المللی از عمق کمتری برخوردار است که این مهم در کیفیت بورس و تمایل سهامداران به سرمایه گذاری در این بازار تاثیرگذار است.

آسیب به بازار با رفتار هیجانی در عرضه های اولیه
نسخه قابل چاپ
پنجشنبه ۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۰:۵۱:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، از این رو سازمان بورس و بسیاری از فعالان بازار سرمایه به دنبال گستردگی بورس و عمیق کردن این بازار هستند.
    بــا در نظــر گرفتــن ایــن مســئله و چنــد موضــوع دیگــر بــازار ســرمایه بــه ســراغ فرهنگ حسینی، معاون سرمایه‌گذاری هلدینگ مالی صندوق بازنشستگی کشوری رفتیــم کــه نتیجــه گفت و گــوی کوتــاه مــا بــا وی را می خوانیــد.


    همان طور که می دانید بازار ایران عمق کمی دارد. آیا شما با گسترش بازار از طریق پذیرش شرکت های جدید موافقید؟
    همانطور که اشاره کردید، بازار ایران عمق کمی دارد. از این رو پذیرش شرکت های جدید و ورود صنایع تازه نیاز اصلی بازار سرمایه است و یکی از راه های اصلی توسعه بازار سرمایه به شمار می¬رود. پذیرش و عرضه شرکت های جدید، علاوه بر این که به توسعه بازار و ایجاد فرصت¬های جدید برای سرمایه گذاران کمک می کند، می تواند  منجر به تامین مالی این شرکت ها نیز شود که این مهم به رشد بیشتر و بهتر این شرکت ها در فضای اقتصاد و در نهایت بازار سرمایه به عنوان آیینه تمام نمای اقتصاد می انجامد.

    در حال حاضر بازار در رکودی به سر می برد که کارشناسان کلید حل آن را ورود نقدینگی می دانند، از این رو به نظر شما عرضه های اولیه عامل ورود جریان نقدینگی به بازار است یا تنها موجب جابه جایی پول از سهمی به سهم دیگر خواهد شد؟
    بله ورود نقدینگی می تواند به خروج بازار از رکود کمک های زیادی کند با این حال ورود نقدینگی از طریق عرضه های اولیه باید مورد بررسی قرار بگیرد.
    همانطور که می دانید عمده عرضه های اولیه توسط فعالان بازار خریداری می شود. در  شرایط بازار سرمایه ایران، دو چالش اساسی در خصوص عرضه های اولیه وجود دارد ؛ در درجه اول عرضه های کوچک به سرعت با جریان پولی به نوسانات شدید و بازده های دور از انتظار منجر می شوند. در مقابل عرضه های بزرگ ، نقدینگی قابل توجهی نیاز داشته و فشار فروش در سایر گروه¬های بازار در پیش از عرضه را به همراه دارند. با این حال در دوره های گذشته رونق بازار ، عرضه های اولیه ، با ورود پول تازه و نقدینگی به بازار همراه بود  اما در وضعیت فعلی عرضه‌های اولیه تنها سبب چرخش پول بین نمادها و گروه های اصلی بازار می شود.

    با توجه به صحبت های شما، آیا عرضه سهام شرکت های کوچک راه حل برقراری تعادل میان گسترش بازار و خارج نشدن پول از سهام است؟
    اگرچه بخشی از سود سرمایه گذاران از محل خرید سهام در عرضه اولیه و فروش آن به دست می آید، اما قسمت قابل توجهی از آن مربوط به ساختار نامناسب عرضه‌های اولیه است. البته با تغییر دستورالعمل عرضه های اولیه در سال گذشته به روش book building، این مهم توانست سود حاصله را بین کلیه سرمایه‌گذاران توزیع و تعادل را در بازار حاکم کند. با این حال همچنان شاهد ابراز رفتارهای هیجانی فعالان بازار سرمایه در عرضه‌های اولیه هستیم و این هیجان کاذب در برخی از عرضه های اولیه منجر به زیان سرمایه گذاران می شود.

    اندازه بورس ایران در مقایسه با کشورهای پیشرفته بسیار کوچک است؛ آیا این مسئله باید با پذیرش شرکت ها در بورس حل شود؟ چرا در عرضه شرکت ها در بورس تنها بخش کوچکی از شرکت ها ( 10 درصد یا حداقل سهام شرکت) عرضه می¬شود؟
    البته رفتار شرکت¬ها در عرضه¬های اولیه و پس از آن متفاوت است. در درجه اول شرکت¬ها ریسک نمی¬کنند و به عرضه 10 درصدی راضی می¬شوند این در حالی است که در برخی از موارد، پس از عرضه 10 درصد، پس از گذشت چند روز سهام عرضه شده با اقبال روبه‌رو نشده و در نتیجه سهامدار عمده مجبور به بازارگردانی و خرید سهام شده که در بیشتر مواقع، قیمت سهام با کاهش عمده ای همراه بوده است.
    اما در برخی موارد نیز سهام مورد استقبال قرار گرفته و با وجود تعهد عرضه 10 درصد دیگر، این عرضه صورت نمی گیرد. حتی در صورت وقوع این موضوع ، به دلیل کوچک بودن عمده عرضه های اولیه ، عطش بازار پاسخ داده نمی شود. از سوی دیگر ، بسیاری از سهامداران تمایلی به عرضه سهام به دلیل نگرانی از دست دادن کنترل یا مدیریت خود ندارند. در نتیجه عرضه ها محدود می  گردد. با این حال، راهکارهای ارائه شده در خصوص عرضه سهام با حفظ حق رای، می¬تواند به تسهیل عرضه های بیشتر به همراه حفظ مدیریت کمک کند.

    یکی از چالش هایی که بازار با آن روبه رو شده، کانون سهامداران حقیقی است. درواقع زمانی که بحث گستردگی بازار در میان باشد، نمی توان از سهامداران حقیقی گذشت. نظر شما در خصوص نقش این سهامداران در گستردگی بازار چیست؟
    حمایت از حقوق سهامداران خرد در مقابل سهامداران عمده و اقدامات آنها ، یکی از اصول بنیادی در حاکمیت شرکتی است و به منظور حفظ منافع بلندمدت بازار سرمایه ضروری است. در ایران در دهه گذشته، در اوایل دهه 1380 بازار سرمایه شاهد فعالیت کانون سهامداران حقیقی بود که چندان دوام نداشت و با بی مهری مسئولان بورس پس از اجرایی شدن قانون بورس مصوب آذر 1384 روبه‌رو شد. این در حالی است که تخلفات رخ داده در برخی از شرکت‌های بورسی در چند سال اخیر که منجر به زیان سنگین بسیاری از سهامداران حقیقی گردیده است، به دلیل عدم فعالیت نهادهای مستقل در خصوص حقوق سهامداران حقیقی و خرد بوده است.
    با این حال، تجربه¬های جهانی نشان می¬دهد که فعالیت یک کانون تحت عنوان کانون سهامداران حقیقی چندان مثمرثمر نیست بلکه باید از رویکرد فعالان حقوق سهامداری (Activist shareholder) استفاده شود. تجربه جهانی حاکی از فعالیت نهادهایی در قالب امین برای سرمایه گذاران حقیقی است که می‌کوشند منافع سهامداران حقیقی و اقلیت را از طریق مدیریت مستقل و تجمیع آرای خرد تامین کنند. عمدتا نهادهای حقوقی معتبر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال، صندوق‌های بازنشستگی از جمله نهادهای امین به شمار می‌روند. این نهادها با استفاده از قدرت رای دهی وکالتی (Proxy Voting )  اقدام به حضور موثر در مجامع می‌کنند. در واقع سهامداران حقیقی بر اساس سابقه و برنامه‌های خود، می‌توانند نهاد امین خود را انتخاب کنند و در صورت تمایل آن را تغییر دهند.
    باید اشاره کنم در ایران نیز براساس قانون تجارت الکترونیک، امکان فراهم سازی رای دهی وکالتی به صورت الکترونیکی وجود دارد. در نتیجه اجرای عملیاتی آن میسر است.
    این الگوی حمایت از سهامداران حقیقی می‌تواند براساس دستورالعملی برای نهاد امین سهامداران از سوی سازمان بورس تهیه شود و در کنار نظارت بورس، امکان ایجاد رقابت سالم بین نهادهای فعال سهامداری را برای حفظ حقوق سهامداران ایجاد کنند.

    برچسب ها