عصر بازار- نیویورک تایمز نوشت: 'چین' پرشتاب به سمت رهبری جهان پیش می رود؛ اما نه با لشکرکشی نظامی، که با اقتصاد و مشارکت در طرحهای توسعه ای کشورهای جهان.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از ایرنا ،روزنامه آمریکایی در گزارشی به قلم 'جین پرلز' و ' یوفان هوانگ' افزود:
یک تیم بزرگ از مهندسان چینی در کشور 'لائوس' در دل کوه و جنگل مشغول ساخت صدها باب تونل و پل برای پشتیبانی از راه آهن 260 مایلی این کشور هستند. این پروژه 6 میلیارد دلاری در صورت تکمیل شدن؛ هشت کشور آسیایی را به هم متصل می سازد.
در کشور پاکستان هم با کمکهای هنگفت مالی چین چندین باب نیروگاه برق در دست احداث است تا مشکل کمبود برق این کشور را تامین نماید. انتظار می رود فقط سرمایه قسمتی از این پروژه بالغ بر 46 میلیارد دلار باشد.
مهندسان چینی در اروپا هم فعال و در حال نقشه کشی ساخت خطوط ریلی از بوداپست مجارستان تا بلگراد در صربستان هستند. اگر این خط آهن تکمیل شود کالاهای چینی از این مسیر و با عبور از بندری در یونان که در مالکیت چین است همچون سیل روانه اروپا خواهند شد.
این فقط جزیی از پروژه های چین برای توسعه زیرساختها در کشورهای مختلف در سرتاسر جهان است. صدها فقره دیگر از این پروژه ها در سرتاسر آسیا، آفریقا و اروپا ستون فقرات دستورکار بلندپروازانه اقتصادی و ژئوپولیتیک چین را تشکیل می دهند.
طراح این برنامه 'شی جینپنگ' رئیس جمهوری چین است که مصمم است با تمام کشورهای جهان روابطی محکم برقرار کند .
چشم انداز 'شی' این است که بازارهای جدیدی برای شرکتهای ساختمانی و صادراتی چین در خارج از کشور صید کند. این برنامه هم جزیی از چشم انداز توسعه چین است که شی تصمیم دارد آن را با رهبری دولت و بر مبنای توسعه مناسبات عمیق اقتصادی و روابط قوی دیپلماتیک با کشورهای جهان به اجرا گذارد.
این طرح اقتصادی چین که 'یک کمربند ، یک جاده' نام دارد در تاریخ معاصر جهان بی سابقه است. این برنامه انجام طرحهای زیربنایی در بیش از 60 کشور جهان با هزینه ای بالغ بر افزون بر 1 هزار میلیارد دلار است.
شی برای آنکه این قدرت نفوذ جهانی چین را جشن بگیرد امروز (یکشنبه) در پکن پذیرای دهها تن از رهبران جهان از جمله 'ولادیمیر پوتین' رئیس جمهوری روسیه است.
در واقع هدف اصلی شی این است که با به خدمت گرفتن ثروت چین و دانش فنی صنعتی این کشور نوعی جدید از جهانی سازی را خلق کند. این مدل از جهانی سازی بکلی با مدل نخ نما شده و فرسوده نهادهای تحت سلطه غرب متمایز است.
هدف این است که دستور اقتصادی جهان از نو تعریف و شکل دهی شود و کشورها و شرکتهای اقتصادی جهان بیش از پیش در مدار چین بیفتند.
تمامی این پروژه ها در سرانجام کار همگی در راستای تامین منافع چین هستند.
اقتصاد چین در داخل کشور دچار رکود شده است. چین فولاد، سیمان و ماشین آلاتی بیشتر از نیازهایش تولید می کند. شی برای آنکه موتور اقتصاد کشورش را همچنان روشن نگاه دارد؛ نگاهش به برون از مرزها و بقیه جهان است به خصوص به کشورهای در حال توسعه .
به گفته صاحب نظران سیاسی، شی معتقد است که این یک برنامه بلندمدت است و باید نسل کنونی و نسلهای آینده زحمت رشد اقتصاد چین و رشد اقتصاد جهان را بر دوش بکشند.
این برنامه چین در واقع قالب متهورانه و جسورانه 'طرح مارشال' است .
طرح مارشال برنامه بازسازی آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم در اروپای غربی بود و آمریکا به حکم آن کمکهای هنگفتی برای حفظ ائتلاف هایش با اروپا اختصاص داد.
چین هم صدها میلیارد دلار از وام های دولتیش را در سطح جهان (60 کشور نامبرده) هزینه می کند تا دوستانی جدید در جهان پیدا کند .
بزرگترین مزیت این طرح این است که چین با این روش توسعه طلبی می کند، بدون آنکه نیازی به قشون کشی داشته باشد.
این برنامه کاملا عکس شعار ' اول آمریکا' ' ترامپ' است.
دولت ترامپ از 'پیمان مشارکت دو سوی اقیانوس آرام' (Trans-Pacific Partnership) بیرون آمد. این یک پیمان تجاری به رهبری آمریکا بود و نیت اصلی اش در واقع ایستادگی در برابر قدرت روز افزون چین در منطقه و جهان بود.
شی در صحبت هایی در ماه ژانویه (دی 95) در جمع رهبران تجاری جهان در 'مجمع جهانی اقتصاد' گفت: ' سیاست حمایت از تولید داخل؛ حبس کردن یک نفر در یک اطاق تاریک است'.
شی در مقام رهبر حزب کمونیست چین دارد به سوی رهبری جهان پیش می رود.
البته این رهبری مشخصا رهبری به سبک و سیاق چین است و شیوه کارش هم بهره بردن از قابلیتهای اقتصاد چین است که البته مبتنی است بر دخالت دولت.
چین همه نوع پروژه های زیربنایی را به زیر چتر پهناور این برنامه خود دارد می برد، بی آنکه نیازی به تسویه حساب وجوه داشته باشد.
چین در این راه آنقدر پرشتاب حرکت می کند و تفکراتی آنقدر بلند در سر دارد که حتی حاضر است در این راه حتی اگر هم شده محاسباتی غلط انجام دهد . چین می گوید آنقدر دستاوردهای این طرح عظیم است که ارزش اشتباه کردن را دارد .
به عنوان نمونه در کشورهای فسادزده ای همچون پاکستان و کنیا که سرمایه گذاری هنگفت مالی در آنها خطر پذیری بزرگ است، اقدام دیپلماتیک و نظامی برای تضمین سرمایه گذاری مالی قابل توجیه به نظر می رسد.
اما در این میان آمریکا و یاران اروپایی و آسیاییش با این دستور کار چین محتاطانه برخورد می کنند و تمایلی ندارند که با اهداف استراتژیک چین همسو شوند.
بعضی از این کشورها نظیر استرالیا پیشنهاد پکن برای تائید این برنامه را رد کرده اند. هند هم به رغم آنکه چین در بخش ذغال سنگ این کشور پروژه هایی را در دست دارد چندان دل خوشی از این طرح ندارد چون جاده هایی که چین در هند خواهد ساخت از منطقه تحت سلطه پاکستان در کشمیر می گذرد. این منطقه مورد منازعه هند و پاکستان است.
اما به هر تقدیر هیچ رهبر خارجی، هیچیک از مدیران اجرایی شرکتهای چند ملیتی و هیچ بانکدار بین المللی هرگز نمی تواند منکر این واقعیت باشد که، چین دارد تجارت جهانی را از نو تعریف می کند و می سازد.
در اجلاس امروز پکن، کشورهایی همچون آلمان و یا شرکتهای صنعتی و تجاری بزرگ جهان مانند 'جنرال الکتریک' و 'زیمنس' هم نمایندگانی به این کنفرانس فرستاده اند. دولت 'ترامپ' هم نمایندگانش را به این اجلاس می فرستد.
هم اکنون در کشور انگلیس، چین بیش از یک سوم اعتبارات مالی 23.7 میلیارد دلاری ساخت نیروگاه برق هسته ای 'هینکلی پوینت C' را در سواحل 'سومرست' واقع در جنوب غرب انگلیس تامین می کند. این پروژه که در یک کشور بزرگ اقتصادی غربی اجرا می شود، جزیی از همان طرح یک کمربند ، یک جاده است و اعتبار و منزلت ویژه ای به آن بخشیده است.
چین بخش اعظم سرمایه گذاری چهار میلیارد دلاری اولین راه آهن برقی فرا ملی آفریقا را که امسال افتتاح شد و به طول 466 مایل از جیبوتی تا آدیس آبابا پایتخت اتیوپی ادامه دارد را برعهده گرفته است. طراحی این سیستم و خودروهای تدارکاتی قطارها را برعهده دارد و ضمنا مهندسان پروژه هم در یک دوره زمانی شش ماهه چینی هستند.
چین در امتداد همین برنامه، بندر 'گوادار' را در 'دریای عرب' با جاده های جدید و خطوط ریلی جدید به استان 'شین جیانگ' چین متصل می سازد که یک راه میانبر برای تجارت با اروپاست. این بندر جزیی از سرمایه گذاری 46 میلیارد دلاری چین در توسعه زیرساختها و نیروگاههای برق در دالان اقتصادی چین - پاکستان است.
سرمایه گذاریهای چین در پاکستان و نیز ساخت نیروگاه برق در این کشور و ساخت یک بزرگراه اصلی و توسعه بنادر در این کشور به ارزش 1 میلیارد دلار, در واقع یک خاکریز سیاسی است.
هدف چین از سرمایه گذاری هایش در پاکستان این است که با مشارکت در توسعه رشد این کشور، جلوی پرورش و انتشار تروریستهای پاکستان را از مرزهای این کشور به استان شین جیانگ چین، که محل سکونت مسلمانان سرکش 'اویغور' است، بگیرد.
این پروژه ها در پاکستان برای چین مزیت های نظامی هم دارد و باعث می شود نیروی دریایی چین در آینده به بندر دورافتاده ' گوادار' دسترسی پیدا کند. یک شرکت دولتی چین با یک قرارداد 40 ساله این بندر را اداره می کند.
بسیاری از کشورهای مشمول این برنامه اقتصادی چین، از کشورهای محروم و نیازمند هستند. 'بانک توسعه آسیا ' ارزیابی کرده است که اقتصادهای نوظهور آسیا برای حفظ رشد خود ؛ ریشه کن ساختن فقر و مقابله با اثرات تغییرات جوی؛ سالانه نیازمند 1.7 میلیارد دلار سرمایه گذاری در امور زیربنایی هستند.
در کشور اندونزی هم ساخت یک خط آهن قطار سریع السیر میان 'جاکارتا' و 'باندونگ ' از ماه گذشته به دست چینی ها سپرده شده است. در تایلند هم کار ساخت یک خط آهن مهم و حیاتی به دست چینی ها در دست مذاکره است.
یکی از مزیت های این پروژه های تجاری چین ارزان قیمت بودن آن است که در مقایسه با طرحهای داخلی چین بسیار ارزان قیمت تر است.
و اما صاحب نظران امر، موانعی را هم بر سر راه اشتیاق سرمایه گذاری در برخی کشورهای مشمول طرح مترتب می دانند.
در آسیای میانه که محور این ابتکار عمل چین است، بسیاری از کشورها دچار مشکلات فراوان سیاسی و اقتصادی شامل اقتصادهایی ضعیف و ناپایدار ، اداره بسیار ضعیف کشور و نیز عدم ثبات سیاسی و فساد هستند.
لائوس در شرق آسیا هم که دولت کمونیست آن دوست دیرینه چین است، از آن بیم دارد که زیر سلطه چین برود. این کشور از ترس سلطه چین به دنبال یافتن دوستانی جدید است از جمله ژاپن و ویتنام دشمنان منطقه ای چین.
لائوس زیر بار بدهی های سنگین قرار دارد. 'صندوق بین المللی پول' امسال هشدار داد که ذخایر این کشور رو به اتمام است و فقط برای دو ماه ذخیره غذا و خدمات دارد. این صندوق هشدار داده است که امکان دارد بدهی های دولت همچنان بالا برود و حدود 70 درصد از اقتصاد کشور را در بر بگیرد.