عصر بازار- هر فعالیت اقتصادی تنها زمانی برای سرمایهگذاران جذابیت دارد که با در نظر گرفتن ریسک موجود در آن، بازده مورد انتظار بیشتری نسبت به سود بدون ریسک، داشته باشد. بورس نیز با وجود ریسکی که در ذات خود دارد، به طور طبیعی باید بازده بالاتری نسبت به سپردههای بانکی داشته باشد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، با در نظر گرفتن این مسئله و چند موضوع دیگر بازار سرمایه به سراغ مهرزاد منتظری مدیر تحلیل کارگزاری اقتصاد بیدار رفتیم که نتیجه گفتوگوی کوتاه ما با وی را میخوانید.
- بازار سرمایه ایران نیاز به تعمیق و توسعه دارد، یکی از راهحلهای این مشکل پذیرش شرکتها در بورس است. از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان با عرضههای اولیه مخالفند و اعتقاد دارند که این عرضهها به بازار آسیب میزند. به نحوی که این گروه میگویند عرضههای اولیه موجب میشود سهامداران سهام خود را فروخته و عرضههای اولیه بخرند، به نظر شما این دو مسئله چگونه باید تنظیم شود؟
در شرایطی که بازار از کمبود نقدینگی رنج میبرد و خروج پول از بازار توسط سهامداران حقیقی و به ویژه سهامداران بزرگ حقوقی به وضوح دیده میشود، عرضه اولیههای بزرگ میتواند به بازار ضربه بزند و جریان نقدینگی در بازار را مختل سازد. به خصوص اگر این عرضههای اولیه از جانب افرادی انجام شود که منابع حاصل از فروش سهام را از بازار سرمایه خارج کنند و دوباره به هر شکلی به چرخه معاملات باز نگردانند. البته عرضه اولیه شرکتهای کوچک که در سال 95 هم به کرات دیده شد، مشکلی ایجاد نمیکند و با کشف قیمت مناسب، میتوان به رونق بازار و کسب سود هر چند اندک، برای فعالان حقیقی کوچک بازار کمک کرد.
- شاپور محمدی در ابتدای امسال وعده داد که سال 96 سال رفع محدودیتها از بازار سرمایه است. این در حالی است که سالها پیش بسیاری از این محدودیتها بنا به دلایلی ایجاد شده است. به نظر شما اکنون دلایل ایجاد محدودیتهای بورس رفع شده است؟ بهترین راه حل در این مورد چیست؟
محدودیتهایی مانند حجم مبنا، دامنه نوسان یا بستن طولانی مدت نمادها به هیچ وجه با روح بازار سرمایه همخوانی ندارد. این محدودیتها در سالهای گذشته برای کنترل هیجانات مثبت و منفی موجود در بازار قرار داده شد. این در حالی است که اکنون به نظر میرسد پس از گذشت چند سال میتوان به برداشتن این محدودیتها به طور جدی فکر کرد. به خصوص که بعضی از این محدودیتها مانند دامنه نوسان عملکرد معکوس یافتهاند، زیرا در شرایط فعلی اقتصاد کشور که بورس به طور کلان محرک رشد واقعی ندارد، سبب شدهاند گروههای سفته باز موجود در بازار با بهره برداری از همین محدودیتها و ایجاد صفهای خرید یا فروش سنگین و تصنعی به قیمتسازی در بازار بپردازند. اینگونه رفتارها معمولا در انتها با باخت گروهی از سرمایهگذارن خرد و بی اطلاع تمام میشود. بنابراین برداشتن این محدودیتها در شرایط فعلی بازار قطعا به نفع جریان درست تحلیلگری و سرمایهگذاری در بازار خواهد بود.
- با وجود تاکیدهای سازمان بورس در خصوص اینکه صندوقهای سرمایهگذاری سهم بیشتری از پرتفوی را به سهام اختصاص دهند، اما همچنان این صندوقها داراییهای خود را در بانکها به صورت سپرده نگهداری میکنند. به نظر شما آیا وضع قوانین دستوری راهکار حل این مشکل است؟ در غیر این صورت چه تمهیداتی را برای مشارکت بیشتر صندوقها در بورس پیشنهاد میکنید؟
هر صندوق سرمایهگذاری در درجه اول باید مدافع حقوق سرمایهگذاران خود باشد. در شرایطی که در خارج بازار سرمایه نرخهای سود بدون ریسک بسیار جذابی برای صندوقها پیشنهاد میشود، دلیلی وجود ندارد که این صندوقها با ورود به بازار سرمایه و تحمل ریسک، بازده بالاتر را جستجو کنند. به این ترتیب، به نظر میرسد تا وقتی نرخهای سود بالا در بازار بانکی و اوراق وجود دارد، بخشنامه و اقدامات دستوری سبب حرکت منابع به سمت بازار سرمایه نخواهد شد. بنابراین زمانی صندوقهای سرمایهگذاری سهم دارایی خود از سهام را بیشتر میکنند که سود بانکی کاهش یافته و مدیران صندوقها برای کسب سود بالاتر، در بازار سهام ریسک کنند.
- اکنون بسیاری از ابزارهای نوین در بازار ایران راه اندازی شده است که میتواند مورد استفاده سرمایهگذاران قرار گیرد. اما نبود آموزشهای لازم در بهرهبرداری این ابزارها محسوس است و این عامل موجب کم عمق شدن بازارها و اقبال کم ابزارهای نوین میشود، آیا شما با آموزش و تربیت فعالان این بازارها موافقید؟ چه روشهایی برای بهره برداری بیشتر از ابزارهای نوین وجود دارد؟
قطعا ورود درست ابزارهای جدید به پویایی بازار کمک خواهد کرد. البته بورس ما در کل بسیار جوان است و خود بورس به عنوان یک زمینه سرمایهگذاری نفوذ قابل توجهی در میان توده مردم نداشته است. بنابراین با بازارهای موازی مانند بازار مسکن و بانک قابل مقایسه نیست. به همین دلیل ابزارهای جدید هم در طول زمان جا خواهند افتاد و مورد استفاده قرار خواهند گرفت. در این میان بحث آموزش نقش اساسی ایفا میکند و میتواند به عمق بخشیدن به بازار سرمایه در تمامی سطوح کمک کند.