عصر خودرو

مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی در گفت‌وگو با «عصربازار» خبرداد:

رشد ۱۱.۵ برابر انتشار اوراق صکوک

انتشار ۴۰ هزار میلیارد تومان اوراق صکوک در سال جاری

عصر بازار- ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایۀ یکی از قراردادهای مورد تایید اسلام طراحی شده اند و دارندگان اوراق به صورت مشاع مالک یک یا مجموعه ای از دارایی ها و منافع حاصل از آنها می باشند.

رشد ۱۱.۵ برابر انتشار اوراق صکوک
نسخه قابل چاپ
پنجشنبه ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۳:۵۸:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، به دنبال معرفی صکوک به عنوان یک ابزار مالی برای نخستین بار در سال 2002 از سوی بانک توسعه اسلامی، سازمان حسابداری و حسابرسی مؤسسات مالی اسلامی  (AAOIFI)اقدام به معرفی 14 نوع صکوک زیر کرد.

    صکوک اجاره، سلف، استصناع، مرابحه، مشارکت، مضاربه، نماینده سرمایه گذاری، مزارعه، مساقات، ارائه خدمات، حق الامتیاز، مالکیت دارایی هایی که در آینده ساخته می شود، مالکیت منافع دارایی های موجود و مالکیت منافع دارایی هایی که در آینده ساخته می شوند، از زمره 14 نوع صکوک موجود هستند که از این میان، تنها استفاده از صکوک اجاره، سلف، استصناع و تا حدودی صکوک مشارکت، مرابحه و مضاربه رایج هستند. 

    درسال 1389 با رواج صکوک در بازار سرمایه ایران، شرکت مدیریت دارایی مرکزی به عنوان یکی از ارکان انتشار اوراق بهادار اسلامی یا صکوک تشکیل شد، این شرکت وظیفه تاسیس و راهبری نهادهای واسط را در بازار سرمایه ایران عهده دار است و در واقع نقش امین برای حفظ منافع دارندگان اوراق بهادار اسلامی و حصول اطمینان از صحت عملیات ارکان را بر عهده دارد.

    درباره رویۀ انتشار اوراق صکوک در بازار سرمایه ایران، نحوه انتشار این اوراق و میزان صکوکی که طی این سال ها وارد بازار سرمایه ایران شده و همچنین دیگر جزییات مربوط به این موضوع با احمدرضا کسرایی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکز بازار سرمایه گفتگویی داشته ایم.

    * شرکت مدیریت دارایی مرکزی با چه هدفی ایجاد شده و مهمترین وظیفه اش چیست؟

    براساس بند "د" ماده یک قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی، به منظور تسهیل در تحقق سیاست های کلی اصل 44 شورای عالی بورس، شرکتی به نام مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه با وظیفه اداره و راهبری نهادهای واسط این شرکت تاسیس شد؛ با این هدف که بتواند فعالیت های انتشار صکوک را انجام داده و در رابطه با بحث انتشار این اوراق درحوزه اصلی و فرعی که شامل عارضه یابی و بررسی موانع انتشار صکوک است، به فعالیت بپردازد.

    به عبارتی دیگر، این شرکت یکی از ارکان اصلی انتشار اوراق صکوک و امین سرمایه گذاران محسوب می شود و تشخیص صلاحیت دارایی هایی که بانیان و متقاضیان تامین مالی به شرکت ها واگذار می کنند و پیگیری های مربوط به آن، توسط شرکت مدیریت دارایی مرکزی صورت می گیرد.

    * درحال حاضر روند انتشار اوراق صکوک از کجا آغاز می شود؟

    گام نخست برای انتشار اوراق صکوک از شرکت های مشاور عرضه یا شرکت های تامین سرمایه است، شرکت های تامین سرمایه، کارهای مربوط به عرضه، تعهد پذیره نویسی و بازارگردانی را انجام می دهند. اما بررسی امور مربوط به دارایی های مبنای انتشار و قراردادهای فی ما بین ارکان، بر عهده شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه است؛ زیرا بخش اعظم صکوک منتشره براساس دارایی های فیزیکی متقاضی صورت می گیرد. 

    همانطور که می دانید در حال حاضر در میان کشورهای اسلامی، مالزی از موفق ترین کشورها در حوزه طراحی، توسعه، مدیریت و بازاریابی صکوک محسوب می شود و در این زمینه بیش از سی سال سابقه دارد، حال سوال اینجاست جایگاه ایران در انتشار این اوراق با توجه به اینکه از عمر کمی برخوردار است، کجاست؟

    روند انتشار اوراق صکوک از سال 1389 که شرکت تاسیس شده است تاکنون صعودی بوده به طوری که رقم انتشار صکوک درسال 89، حدود 29 میلیاردتومان، درسال 90، 314 میلیارد تومان، درسال 91 به 264 میلیارد تومان و تا سال 94 این عدد به حدود 750 میلیارد تومان افزایش یافته است. 

    * درسال 95 میزان انتشار صکوک چقدر بوده است؟

    درسال 95، حدود 8 هزار و 300 میلیاردتومان اوراق منتشر کردیم که نسبت به سال 94 بیش از 11.5 برابر رشد داشته است.

    *  بدین ترتیب مجموع صکوکی که از سال 89 تا 95 دربازار سرمایه عرضه شده است، چقدراست؟

    مجموع صکوک در این مدت، حدود 11500 میلیاردتومان است که پیش بینی می شود درسال جاری بتوانیم تا 40 هزارمیلیارد تومان انتشار صکوک داشته باشیم البته آنچه که دولت در برنامه تعیین کرده، 150 هزارمیلیارد تومان است که براساس برآوردها پیش بینی می شود بتوانیم حداقل 30 درصد آن را از طریق اوراق صکوک، محقق کنیم که رقمی حدود 40 هزار میلیارد تومان درسال 96 می شود.

    * لطفا درباره جایگاه این اوراق در ایران توضیح دهید:

    درتمام دنیا میان بازار بدهی و بازار سهام یک توازن وجود دارد، دربسیاری از مواقع بازار اوراق بدهی تحت عنوان اوراق قرضه بزرگتر نیز می باشد که تمام تلاش ما نیز این است که چنین اوراقی را در قالب عقود اسلامی ارائه دهیم و این اوراق همانطور که در دنیا رایج است، به عنوان یک سرمایه گذاری مطمئن با ریسک های متفاوت در بازار سرمایه رونق یابد. 

    * بدین ترتیب با کشور مالزی فاصله زیادی داریم؟

    بله مالزی از سابقه ای بسیار طولانی در استفاده از این اوراق در بازار سرمایه برخوردار است، البته ازسال 2016 تاکنون به دنبال توقف بانک مرکزی این کشور درتوقف صکوک کوتاه مدت، شاهد رکود در این اوراق درمالزی هستیم.

    اما امروز بحثی که وجود دارد این است که کشورهای غربی نیز تمایل بسیاری برای انتشار صکوک دارند.

    به نظر من ایران از ظرفیت بالایی درحرکت به سوی استفاده از این اوراق دارد آنچنانکه با رفع موافع و محدودیت ها بتوانیم نقش این اوراق را در تامین مالی شرکت ها افزایش دهیم.

    * با توجه به اینکه صکوک نقش تامین مالی را برعهده دارد، این اوراق به چه میزان می تواند در رفع رکود حاکم بر تولید مثمر ثمر باشد؟

    سال 96، سال اقتصاد مقاومتی است، یکی از راهکارهای اصلی در بحث اقتصاد مقاومتی، توسعه تولید ملی و حمایت از تولید داخلی به منظور افزایش ظرفیت های اشتغال است، صکوک می تواند از راهکارهای اصلی تامین مالی باشد چرا که این اوراق می تواند با مشارکت گسترده مردم راهکار قابل اطمینانی برای سرمایه پذیری که از این منابع استفاده می کند، به حساب آید. 

    *  آیا دولت تمایل بسیاری برای استفاده از این اوراق دارد؟

    دولت تمایل بسیار زیادی برای استفاده از این اوراق نوین به منظور تامین مالی دارد بطوریکه حجم زیادی از اوراق منتشره در سال گذشته را به خود اختصاص داده، اما این مساله سبب کاهش توان بازار در حمایت از بخش خصوصی می گردد. 

    از سویی دیگر، توصیه می شد که بخش خصوصی بیش از سایر بخش ها از اوراق بدهی استفاده کند، تا این بخش بتواند فعال شده و رونق اقتصادی اتفاق بیافتد. به هر صورت هرحرکتی در بازارهای پولی، مالی، بیمه، بازارهای دیگر را تحت تاثیر خود قرارمی دهد. گرچه بانک ها در کشور ما قدرتمند هستند اما باید بدانیم برای رسیدن به یک رونق اقتصادی یکی از مطمئن ترین بازارهای کشور بازارسرمایه است.

    *کدام بخش ها در استفاده از اوراق صکوک پیشتاز بوده اند؟

    نفت و پتروشیمی، معدن، لیزینگ و صنعت خودرو وحمل و نقل بیش از دیگر بخش ها از این اوراق استفاده کرده اند.

    * ابزارهای نوین مالی  از محصولات بازار سرمایه است که بسیارمورد توجه سرمایه گذاران خارجی قرار گرفته است، برای ورود سرمایه های خارجی به بازار سرمایه ازطریق صکوک چه کرده اید؟

    تاکنون صکوک ارزی نداشته ایم، اما مطالعات بسیاری صورت گرفته تا موانع موجود در راه انتشار این اوراق برطرف شود و بتوانیم صکوک ارزی داشته باشیم؛ این امر مستلزم همکاری های مضاعف با بانک مرکزی می باشد.

    *حدود 14نوع صکوک در بازارهای اسلامی معرفی شده در ایران کدامیک بیش از بقیه مورد استفاده قرارمی گیرد؟

    به ترتیب، اوراق اجاره، مرابحه، رهنی و استصناع بیشترین صکوک اوراق منتشره در ایران را  تشکیل می دهند. 

    * سود اوراق صکوک درحال حاضر چقدر است ؟

    در حال حاضر، سود اوراق حدودا 18 تا 20 درصد روز شمار می باشد. 

    * به عنوان سوال پایانی، راهکار توسعه بازار صکوک را چه می دانید تا بخش خصوصی حضور پر رنگ تری برای استفاده از این ابزار داشته باشد؟

    اصلاح قوانین و مقررات، کاهش هزینۀ تامین مالی، انتشار اوراق یا ریسک و بازدهی های متنوع (درحال حاضر ریسک اوراق صکوک برای سرمایه گذاران حداقل می باشد)، انتشار اوراق با نرخ شناور، تسریع در فرآیند انتشار صکوک (درشرایط کنونی، بانی به دلیل طولانی بودن پروسه استفاده از اوراق صکوک ترجیح می دهد به سمت سیستم بانکی برود در صورتیکه با کوتاه کردن این زمان می توان او را برای تامین سرمایه مورد نیاز خود از طریق ابزارهای نوین به سمت بازار سرمایه سوق داد).

    برچسب ها