عصر خودرو

پتانسیل‌های بازار سرمایه در سال ۹۶

محمود احترامی، کارشناس شرکت الپری

عصر بازار- بازار سرمایه در شرایطی سال ۹۵ را پشت سرگذاشت که شاخص بازار بورس در ابتدای سال، با مقدار ۸۰ هزار و ۲۰۰ واحد، کار خود را آغاز کرد و در تاریخ ۲۸ اسفند سال ۹۵ با مقدار ۷۷ هزار و ۲۳۰ واحد، به کار خود پایان داد.

پتانسیل‌های بازار سرمایه در سال ۹۶
نسخه قابل چاپ
چهارشنبه ۲۳ فروردين ۱۳۹۶ - ۱۶:۱۷:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، خلاصه آمار بازار بورس و فرابورس در سال 95 در نمایه زیر نشان داده شده است. 

     

    بازار بورس (میلیارد ریال)

    بازار فرابورس (میلیارد ریال)

    مقدار شاخص در ابتدای سال 95

    80.200

    806

    مقدار شاخص در انتهای سال 95

    77.230

    875

    ارزش بازار در ابتدای سال 95

    3.460974

    583.125

    ارزش بازار در انتهای سال 95

    3.220.045

    545.907

    ارزش معاملات در سال 95

    531.912

    466.604

    حجم معاملات در سال 95 (میلیارد)

    250

    76

     

    با توجه به اطلاعات بالا، بازار سرمایه در سال گذشته شرایط متعادلی را تجربه کرد. در هر صورت، سال 95 با تمام اتفاقات تلخ و شیرینش تمام شد و حال، سال 96 آغاز شده است. از دیرباز شنیده ایم که سالی که نکوست، از بهارش پیداست. به نظر می رسد سال 96 نیز، آنطور که از شواهد پیداست، برای بازار سرمایه سال نیکویی خواهد بود. چرا که بازار سرمایه، سال 96 خود را بهاری آغاز کرد و با سبزپوش شدن شاخص، نشاط، پویایی و امید را برای سهامداران خود، در ابتدای سال 96، به ارمغان آورد. 

    به زعم بسیاری از کارشناسان، بازار سرمایه کشور، همانند نوزادی است که راه رفتن را آموخته و اینک مستعد یادگیری فعالیتهایی فراتر از راه رفتن است. پتانسیل دویدن در پاهای این نوزاد نوپا، موج می زند. سوالی که ممکن است در اذهان فعالان بازار سرمایه نقش ببندد، این موضوع است که چگونه بازاری که حدود 50 سال از فعالیتش میگذرد، همچون نوزادی نوپاست؟ در 50 سال اخیر، بازار سرمایه کشور آنطور که باید نتوانست مسیر پیشرفت و ترقی را طی کند و به پتانسیلهای خود جامه عمل بپوشاند. اما در چند سال اخیر، با پذیرش شرکتهای بزرگ، از جمله پتروشیمیها و پالایشگاهها، عمق بازار افزایش پیدا کرده و امید است با پذیرش شرکتهای بزرگ در حوزههای دیگر و اصلاح قوانین و سهولت خرید و فروش در بازار و همچنین استفاده از ابزارهای مالی و پولی روز دنیا، شرایط پیشرفت و توسعه بازار بیش از پیش تسریع شده و شاهد شکوفایی هر چه بیشتر این بازار باشیم. چرا که بدون شک شاهراه توسعه اقتصادی کشور، چیزی جز عبور از قلب بازار سرمایه نیست.

    در سال 96 بازار سرمایهدارای پتانسیلهای بالقوهای است که با اهتمام مسئولان و مطالبه اصلاح قوانین بازار سرمایه توسط فعالان این حوزه، این پتانسیلهای بالقوه، بالفعل شده و مزایای آن نصیب تمام اقتصاد کشور خواهد شد. به بیان ساده تر، دو نوع پتانسیل بالقوه در بازار سرمایه نهفته است، نوع اول پتانسیلهایی که به شرکتها و عملکردشان در بازار سرمایه باز میگردد، نوع دوم پتانسیلهایی است که به قوانین وضع شده و دستورالعملهای بازار سرمایه مربوط می شود. 

    از جمله پتانسیلهای نوع اول موجود در بازار سرمایه، میتوان به موقعیت گروه پالایشی اشاره کرد، گروهی که در سال گذشته شرایط تقریبا متعادلی را طی کرد و نمادهای فعال در این گروه، در سایه نوسانات قیمتی نفت خام، نوسانات محدودی را تجربه و سهامدارانشان سال آرامی را سپری کردند. از آنجائی که طلای سیاه به عنوان خوراک صنعت پالایشی مورد استفاده قرار میگیرد، تغییرات قیمتی این ماده، میتواند تاثیرات قابل توجهی بر صورتهای مالی پالایشگاهها و در نهایت سود پیش بینی شده آنها بگذارد. بنابراین با توجه به چشم اندازی که از روند قیمتی نفت خام در سال 96 وجود دارد و تصمیماتی که در نشست اوپک در اواخر سال 95 اتخاذ شد، مبنی بر کاهش تولید نفت خام که در نهایت نیز منجر به افزایش قیمت نفت خام و تثبیت آن بالای 50 دلار شد، انتظار میرود که قیمت نفت خام روندی صعودی و آهسته را پیش بگیرد. افزایش قیمت نفت خام طبیعتا تاثیرات مثبت خود را بر روند سودآوری پالایشگاههای کشور خواهد گذاشت و صنعت پالایشی را در بازار سرمایه و در مقابل سهامدارانش، روسفید خواهد کرد. پیش بینی سود سال 96 برخی از نمادهای پربیننده در این گروه در جدول زیر نمایش داده شده است. 

    پیش بینی سود شرکتهای پالایشی در سال 96 (واحد: ریال)

    نام شرکت

    پیش بینی درآمد هر سهم در سال 96

    درآمد هر سهم در سال 95

    پالایش نفت بندرعباس

    628

    505

    پالایش نفت تهران

    304

    349

    پالایش نفت لاوان

    354

    323

    پالایش نفت اصفهان

    413

    484

    پالایش نفت تبریز

    256

    348

     

     

    درآمدهای مندرج در جدول بالا برای سال 96 در حالی پیش بینی شده که نرخ تسعیر ارز و قیمت نفت خام بصورت محتاطانه در صورت سود و زیان شرکتهای پالایشی لحاظ شده است. لذا با افزایش قیمت نفت خام یا افزایش قیمت دلار، شرکتهای پالایشی قادر خواهند بود، تعدیلات مثبت قابل توجهی را بر روی سودهای پیشبینی شده خود در سال 96 اعمال کنند.

    از گروههای دیگری که سودآوریشان ارتباط تنگاتنگی با قیمت نفت خام و مشتقات آن دارد، گروه پتروشیمی است. به جرات میتوان گفت صنعت پتروشیمی در کشور، جزو صنایع پیشرو و الگویی مناسب برای طی مسیر پیشرفت و تکامل است. صنعت پتروشیمی در کشور از معدود صنایعی است که بازاریابی فروش را خود انجام داده و هر شرکت به تنهایی و به صورت مستقل محصولات خود را در بازارهای جهانی به فروش میرساند. اتفاقی که متاسفانه در صنایع مادر، از جمله صنعت پالایشی رخ نمیدهد. به بیان دیگر، صنعت پتروشیمی جزو صنایع مستقل کشور محسوب میشود که حتی در شرایط تحریمی نیز، به روشهای مختلف، محصولات تولیدی خود را در بازارهای جهانی به فروش میرساند. شفافیت صورتهای مالی شرکتها در این صنعت نیز از درجه اعتبار بالایی برخوردار است. با توجه به تمامی مزیتهایی که در این صنعت وجود دارد، همچنان پتانسیلهای بسیار بالقوه در دل خود جای داده است که هر یک به تنهایی میتواند ارزش افزوده بسیار بالایی برای صنعت و در نهایت اقتصاد کشور به ارمغان آورد. تکمیل زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی، از جمله مسایلی است که رفته رفته در جوامع توسعه یافته و کشورهای پیشرو در صنعت پتروشیمی از جایگاه ویژه ای برخوردار شده است، به طوری که هر کشوری که بتواند زنجیره ارزش کاملتری ایجاد کند، موفقتر خواهد بود

    چدر حال حاضر، پتروشیمیهای فعال در کشور، قادر هستند به منظور تکمیل زنجیره ارزش و تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر، به ایجاد اشتغال در کشور، توسعه صنعت پتروشیمی، جذب سرمایهگذاری خارجی و داخلی و در نهایت ایجاد سود بیشتر و رونق این صنعت در بازار سرمایه کمک کنند. از آنجائی که کشور بر بستری از نفت خام و گاز طبیعی گسترانیده شده است، باید به بهترین شکل ممکن از این نعمتهای خدادادی استفاده، از خام فروشی پرهیز کرده و با اجرای طرحهای جدید و توسعهای در صنعت پتروشیمی، به روند رشد اقتصادی کشور را سرعت بخشید. در سال 95 حدود 55 میلیون تن محصولات پتروشیمی در کشور تولید شده که در برنامه ده ساله توسعهای که برای این صنعت ترسیم شده است، هدف، تولید 180میلیون تن محصول پتروشیمی در سال 1404 است که با اطمینان میتوان گفت، اگر مسئولان همت کنند و فضا را برای ورود بخش خصوصی هموارتر کنند، این میزان تولید در سال 1404 و چه بسا زودتر قابل دسترس خواهد بود. این رخداد، یعنی توسعه صنعت پتروشیمی به معنای واقعی که قطعا تاثیرات مثبت قابل ملاحظهای بر بازار سرمایه خواهد گذاشت.   

    از دیگر گروههایی که پتانسیلهای رشد بالقوه دارند، میتوان به گروه خودروسازان اشاره کرد. این گروه در اواخر سال 94 مورد توجه بسیاری از فعالان بازار سرمایه قرار گرفت و شرکتهای فعال در این گروه، بعضا تا 200 درصد رشد قیمتی را تجربه کردند. در همان سال و پس از برجام، غولهای خودروسازی دنیا قراردادهای مختلفی را با خودروسازان داخلی منعقد کردند که تقریبا زمان اجرای اکثر قراردادهای مذکور به سال 96 موکول شده است. سالی که هم اکنون در ابتدای آن قرار داریم و به نظر میرسد سال پررونقی برای صنعت خودروسازی خواهد بود، چرا که زمان عملی شدن قراردادهای منعقد شده با خودروسازان خارجی فرارسیده و قراردادها، رنگ عملیاتی به خود خواهند گرفت. سودهایی که شرکتهای خودروسازی برای سال 96 پیشبینی کردهاند، به شرح نمایه زیر است:

    پیش بینی سود شرکتهای پالایشی در سال 96 (واحد: ریال)

     

    پیش بینی درآمد هر سهم در سال 96

    درآمد هر سهم در سال 95

    ایران خودرو

    104

    143

    سایپا

    141

    106

    زامیاد

    7

    1

    پارس خودرو

    35

    7

    سایپا دیزل

    52

    (754)

    ایران خودرو دیزل

    (527)

    (773)

     

     

    از اطلاعات مندرج در نمایه و نمودار بالا بوضوح مشخص است که تیم مدیریتی شرکتهای خودروسازان نیز سال 96 را سالی توام با پیشرفت و سودآوری در نظر گرفتهاند. تمامی شرکتهای خودروساز که سهامشان در بازار سرمایه مورد داد و ستد قرار میگیرد، غیر از شرکت خودروسازی ایران خودرو، پیشبینیهای سال 96 خود را با تعدیلات مثبت نسبت به سال گذشته روانه کدال کردهاند که این اتفاق به نوبه خود نویدبخش سالی پررونق برای این گروه است. از بین تعدیلات شرکتهای فعال در این گروه، تعدیل مثبت شرکت خودروسازی سایپا دیزل بسیار چشمگیر و قابل توجه است که نشاندهنده افق روشنی است که این شرکت در مقابل خود میبیند. با ایجاد تحرک در صنعت خودروسازی کشور، قطعا گروه قطعه سازی نیز رونق خواهد یافت و ایجاد سودهای مناسب و قابل توجه در شرکتهای این گروه نیز دست یافتنی خواهد بود. از پتانسیلهای بالقوه ای دیگری که در گروه خودروسازی وجود دارد و در آینده ای نزدیک میتواند جامه عمل بر پیکر خود بپوشاند، تولید خودروهای هیبریدی است که در حال حاضر اکثر کشورهای دنیا، به ویژه کشورهای توسعه یافته، با شتاب بسیار زیادی در حال حرکت به سمت صنعت خودروهای هیبریدی و استفاده از انرژیهای پاک در بخش حمل و نقل هستند. حضور شرکتهای خودروسازی پیشرفته دنیا در کنار خودروسازان داخلی کشور در پسابرجام، فرصتی بسیار مغتنم است تا از تکنولوژی خودروهای هیبریدی روز دنیا استفاده کرده و صنعت خودروسازی داخلی را با آن عجین کنند

    از دیگر گروههایی که در سال گذشته و پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حرکتی هر چند کوتاه مدت ولی صعودی از خود نشان دادند، گروه فلزات اساسی است که به دلیل افزایش قیمت جهانی فلزات اساسی پس از انتخاب شدن ترامپ به عنوان رییس جمهور ایالات متحده آمریکا، رشد قیمتی کوتاه مدت و مناسبی را در سال 95 تجربه کردند. این گروه نیز به دلیل رکود در بخش مسکن و عدم استقبال خریداران مسکن از مسکنهای نوساز در چند سال اخیر، دچار رکود معاملاتی شده است. به نظر میرسد تنها راه حل نجات این گروه از گریبان رکود، ایجاد رونق در بازار مسکن و ساخت و ساز است که از اهرمهایی که میتواند در این زمینه کمک شایانی به رونق ساخت و ساز کند، میتوان به ارائه تسهیلات مناسبتر خرید مسکن اشاره کرددر نگاهی کلی، ایجاد رونق در فضای ساخت و ساز مسکن، به صورت زنجیروار چندین صنعت را احیا میکند که از آن صنایع میتوان به صنعت فلزات اساسی و صنعت سیمان اشاره کرد که در حال حاضر هر دو صنعت پتانسیلهای رشد قابل توجهی در خود نهفته دارند. از دیگر عواملی که میتواند منجر به رشد تولید و فروش صنایع مذکور شود، تسهیل مراودات خارجی و ایجاد ثبات در بازار ارز است که هر دو مقوله مستلزم همت مسئولان به منظور تسهیل در فضای کسب و کار است.      

    همانطور که در ابتدای بحث اشاره شد، پتانسیلهای نوع دوم، به قوانین و دستورالعملهای بازار سرمایه باز میشود. در برخی مواقع، سرمایهگذاران و سهامداران از قوانینی گله دارند که به ناحق و با منطقی ضعیف، محدودیتهای بی موردی را در روند معاملاتی ایجاد میکند که با اصلاح قوانین و دستورالعملهای جدید، امکان رفع مشکلات مانند این وجود دارد. از جمله اتفاقاتی که در بازار بورس و فرابورس بعضا رخ میدهد و کام سهامداران را تلخ میکند، میتوان به متوقف شدن نمادها برای مدت طولانی اشاره کرد. اقدامی که با مقداری تامل و رسیدگی بهتر کارشناسان و مدیران مربوطه، قابل رفع شدن است. چرا که متوقف کردن نماد، در ابتدا سهامداران خرد را متضرر میکند. متضرر شدن سهامدار خرد، به بی انگیزگی او به منظور ادامه فعالیت سرمایهگذاری در بورس منتج خواهد شد که در نهایت نتیجهاش کم رونق شدن بازار سرمایه خواهد بود. به منظور رفع مشکلاتی این چنینی میتوان شرکتهای فعال در بازار سرمایه را ملزم کرد که به منظور ارتقا شفافیت فعالیت، گزارشها را منظمتر و اتفاقات رخ داده در شرکت را در کمترین زمان ممکن به اذهان عمومی اعلام کند تا شاهد حداکثر شفافیت در بازار سرمایه و کوتاه شدن زمان توقف نمادها باشیم. خوشبختانه شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار نیز در اولین سخنرانی خود در سال 96 اعلام کردند که توقف بلندمدت نمادها به ضرر سهامداران بوده و در سال 96 راه حلی برای رفع این مشکل ارائه خواهند کرد تا بازار سرمایه بیش از پیش در مسیر تکامل، توسعه و پویایی حرکت کند.

     

    امید است در سال 96 تمامی پتانسیلهای بالقوه موجود در پیکره بازار سرمایه، عملیاتی شده و شاهد رونق و شکوفایی بیش از پیش در بازار سرمایه باشیم. چرا که در تمامی کشورهای دنیا، بازار سرمایه، آینه تمام نمای وضعیت اقتصادی آن کشور است. حال هر چه این آینه شفافتر، بزرگتر و تصویرش عمیقتر باشد، نشاندهنده اقتصادی سالم و پویا در آن کشور است. به امید روزی که بازار سرمایه کشور، جزو پررونقترین بازارهای سرمایه در سطح دنیا شود.  

     

    برچسب ها