عصر خودرو

کارشناسان با توجه به سودهای اعلام شده سال ۹۶ پیش‌بینی کردند؛

آینده بورس در کشاکش اوضاع اقتصادی کشور

عصر بازار- بازار روزهای آخر سال ۹۵ را بی رمق به پایان می رساند. عمده فعالان بازار از نوسانات کسل کننده بازار خسته شدهاند و با نگاه به تقویم روزهای کاری به امید بهبود سال آینده به انتظار پایان آن نشسته اند.

آینده بورس در کشاکش اوضاع اقتصادی کشور
نسخه قابل چاپ
جمعه ۱۳ اسفند ۱۳۹۵ - ۱۶:۵۷:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، عدهای مشکل فعلی بازار را نبود نقدینگی و رکود فراگیر بخش اقتصاد میدانند که در بازار سرمایه بازتاب داده شده است. آنها اعتقاد دارند در حالی که بقیه بازارهای موازی نیز همچنان در رکود نسبی به سر می برند و نقدینگی را نتوانسته‌اند به خود جذب کنند، نباید انتظار بی مورد از بازار سرمایه داشت. بنابراین در هر زمانی که نقدینگی (به هر دلیل اعم از بنیادی و یا سیاسی) وارد بازار شود، روند بازار را تغییر خواهد داد. برخی کارشناسان کمبود نقدینگی در بازار را به سود بالای سپرده های بانکی و انتشار اوراق بدهی توسط دولت نسبت می دهند و امیدوارند در سال جدید دولت با کنترل انتشار اوراق بدهی و بانک مرکزی با کاهش نرخ سپرده های بانکی، نقدینگی را به اقتصاد برگردانند. برخی دیگر هم بهبود وضعیت بازار را به رشد قیمت نفت و گاز در سال 2017 نسبت می دهند. البته در این میان نباید از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 96 نیز گذشت؛ به طور قطع این مهم در بازار سرمایه تاثیرگذار است. 

    با همه این اوصاف عدهای از تحلیلگران هم بازار سال 96 را همچنان همراه با تغییرات اندک می بینند. به اعتقاد این دسته از کارشناسان، با توجه به متغیرهای اقتصادی، سیاسی و کمبود منابع درآمدی نمیتوان انتظار حرکت مثبت و رو به جلویی برای بازار سهام داشت. البته که روی کار آمدن دولت جدید آمریکا در این اوضاع بی تاثیر نیست. 

    در همین خصوص به سراغ کارشناسان بازار رفتهایم تا پیش بینی آنها را در خصوص روند بازار در سال 96 پرسوجو کنیم که در ادامه مشروح آن را می خوانید.  

    حرکت سینوسی محدود بازار سهام  
    *امید میرچولی - مدیر خدمات مشاوره مالی تامین سرمایه امین

    پیش‌بینی آینده بازار سهام در شرایطی که متغیرهای اقتصادی، سیاسی و سایر عوامل دستخوش تغییرات هستند، بسیار سخت است. شرایط اقتصادی بنگاه های فعال در بازار به گونه ای نیست که منابع درآمدی از محل طرحهای جدید و یا توسعه فعالیت ها در سال 96 مورد انتظار باشد. در واقع در حال حاضر شرایط به گونه ای است که در اکثر پیش بینی های انجام شده، سود شرکتها نیز به طور میانگین کمتر از حد تورم واقعی در کشور است. 

    از سوی دیگر اوضاع اقتصادی و سیاسی بازارهای جهانی نیز نشان دهنده رونق و رشد بالا در تولید ناخالص ملی و ایجاد شرایط رونق در بازارهای مختلف نیست. همچنین روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا هم شرایط را برای درون گرا کردن اقتصادهای بین‌المللی و تمرکز بالا بر شرایط هر کشور بیشتر کرده است. در چنین شرایطی افزایش نرخ سپرده های بانکی و تضعیف نرخ برابری دلار در برابر سایر ارزها دور از انتظار نخواهد بود. به همین جهت حرکت به سمت معاملات ارزی با ارز رایج دیگر به غیر از دلار شروع می شود و این امر میتواند ساختار جدیدی را در معاملات حاکم سازد.

    البته رکود بخشی خاص، به عنوان مثال رکود در مواد معدنی نیز شرایط را بحرانی تر خواهد کرد. به عبارت دیگر ریسک و عدم اطمینان را در بازارها افزایش خواهد داد. از این رو احتمال افزایش قیمت در بازارهای طلا در مقایسه با بازارهای سهام در دنیا بیشتر خواهد شد. در همین راستا شرایط انتخابات سال آینده کشور نیز زمینه را برای نبود برنامه ریزی قاطع و مشخص حداقل تا آن زمان برای سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه بیشتر خواهد کرد. تا آن زمان طبیعی است که هدف سرمایه گذاران ایجاد شرایط بدون ریسک و حفظ حداقل ارزش دارایی های سرمایه گذاری شده در بازار سرمایه خواهد بود. بنابراین به نظر می رسد روند معمول حاکم بر بازار ادامه خواهد داشت و شاهد تغییرات عمدهای در قیمت سهام شرکت ها نخواهیم بود. همچنین پیش بینی می کنم که نوسانات محدودی در همین دامنه فعلی حداقل تا قبل از برگزاری مجامع سالانه برخی شرکتها که به زمان انتخابات ریاست جمهوری نیز نزدیک است، خواهیم داشت. این در حالی است که بررسی پیش بینی سود سهام شرکت ها برای سال آینده نسبت به سال 95  نیز نشان می دهد، ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه شرکتها در رشد و توسعه صنعت مورد نظر تعیین کننده خواهد بود. به عنوان مثال باید پیش‌بینی مشخصی برای هر گروه مواد معدنی و یا مواد فلزی و کانی‌های غیرفلزی داشت، چرا که تجربه ثابت کرده است همه نمادها در یک بخش از یک رویه واحد و مشخص برای پیش‌بینی روندهای سال آتی پیروی نمی کنند.

    با این حال طبق اطلاعات به دست آمده برای بخش های مواد غذایی و شرکت های قندی، همچنین شرکتهای دارویی، نسبت به شرکتهایی که متکی بر بازارهای بین‌المللی با درآمدهای دلاری هستند، پتانسیل بهتری برای رشد در سال آتی میتوان تصور کرد. 
    تقویت بازارهای جایگزین از قبیل بازار اوراق بدهی در کنار بازار سهام نیز از جمله عواملی است که منجر به آربیتراژ در داخل بازار سرمایه شده است. از سویی در شرایط فعلی به لحاظ شاخص سودآوری با کمترین ریسک نیز وضعیت بهتری در مقایسه با سهام شرکتها در بازار اول و دوم را دارا هستند. از این رو باید به این بازار به چشم رقیب بازار سهام نگاه کرد که تاثیراتی در آینده بازار سهام می گذارد.

    گزارش های محتاطانه شرکت های بورسی 
    * حمید یثربی‌فر- مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ

    با اتمام مهلت قانونی ارسال بودجه سال 96 شرکتها، تقریباً اکثر شرکتها گزارش خود را به سامانه کدال ارسال کردند. در یک نگاه کلی میتوان مشاهده کرد که بسیاری از بودجه ها محافظه کارانه ارائه شده اند. در عین حال برخلاف ارسال چنین بودجه های محافظه کارانهای، شاهد تعدیلات مناسبی از سوی شرکت ها بودیم. این تعدیلات که به طور عمده در شرکتهای صادرات محور بوده، به دلیل افزایش نرخ ارز، افزایش نرخهای جهانی محصولات و پیش بینی به بهره برداری رسیدن برخی طرحهای توسعه آنها در سال آینده رقم خورده است. البته با مقایسه روند گزارشدهی شرکتها به نکات مهمی برخورد خواهیم کرد. در وهله نخست اینکه انتظار داشته باشیم در یک صنعت همه شرکتها تعدیل مثبت دهند یا همه شرکتها تعدیل منفی داشته باشند، انتظار نامعقولی است. در هر صنعت شرکتهای با عملکرد مناسب و نامناسب وجود دارد. اما به طور کلی نکته ای که در مکانیسم گزارش‌دهی شرکتهای بورسی میتوان به آن اشاره کرد، ارائه گزارش هایی محتاطانه و تعدیل این گزارشها تا پایان سال مالی است. این رویه که به طور معمول مطلوب اغلب مدیران عامل و مدیران مالی شرکتهای بورسی است، از حس خوبی که ارائه تعدیل های پیاپی به سرمایه گذاران و هیئت مدیره شرکت میدهد، ناشی میشود. درواقع این مهم در مثبت نشان دادن عملکرد مدیران تاثیر به سزایی دارد.  اما همانطور که اشاره کردم، با وجود احتیاط شرکتها، باز هم تعدیلات خوبی را به خصوص در شرکتهای فلزی، معدنی و پتروشیمی شاهد بودیم. هر چند این احتیاط ها در برخی از شرکتها نظیر برخی تولیدکنندگان سرب و روی با شماتت سرمایه گذاران مواجه گردید، اما بودند گزارش‌هایی که با وجود محتاطانه بودن، در عین حال بسیار غیرمنتظره ظاهر شدند.

    به عنوان مثال می‌توان از گزارش فولاد به عنوان یک گزارش معقول که جا را برای تعدیلات بیشتر باز گذاشته است، نام برد. اما فخوز سعی کرد محافظه کارانه‌تر گزارش بدهد. اگرچه گزارشات معدنی‌ها پاسخگوی انتظارات نیست، اما بد هم نبود. پر واضح است که با توجه به مفروضات به کار رفته در بودجه شرکت ها، تحقق آنها به تداوم رشد و تثبیت نرخهای جهانی دلار و نرخ ارز وابسته است. از سوی دیگر با توجه به پیش بینی موسسات مالی بین‌المللی نظیر بانکهای سرمایه گذاری جهانی، انتظار افت محسوس قیمت های جهانی وجود ندارد. این موسسات پیش بینی کردند که به دلیل حفظ رشد اقتصادی چین و تداوم حمایت از زیرساخت‌ها توسط این کشور، انتظار تضعیف تقاضای فولاد و سنگ آهن وجود ندارد. درباره نرخ ارز نیز انتظار میرود در سال آینده با شیب ملایمی به رشد خود ادامه دهد. بنابراین انتظار تحقق بودجه این شرکتها و حتی تعدیلات مثبت آن برای سال بعد دور از انتظار نیست.

    شرکت های متانولی نظیر شخارک، شفن و زاگرس از نمونه شرکتهایی هستند که گزارش‌های فراتر از انتظار سرمایه‌گذاران ارائه دادند. اوره سازان نظیر خراسان، کرماشا و شیراز نیز گزارش‌های نسبتاً مناسبی را ارائه کردند، اما از دید مقایسه ای بعد از متانولسازان قرار می گیرند. این در حالی است که از مدتها پیش تحلیلگران انتظار چنین سودهایی را از این شرکتها داشتند. البته تثبیت و افزایش نرخ ارز در این گروه نیز تاثیر به سزایی در افزایش سودآوری خواهد داشت. تنها ریسک این شرکتها تک نرخی شدن ارز در سال آینده است. به عنوان مثال شاراک که بودجه خود را تعدیل خوبی زده است با تک نرخی شدن ارز آسیب جدی می بیند. 

    در همین راستا در خصوص شرکت های پتروشیمی باید اشاره کرد که این شرکتها عموماً نرخ گاز و مواد اولیه را با دلار مبادلهای در محدوده 3 هزار و 300 تومان دریافت می کنند و محصولات خود را با دلار آزاد می‌فروشند. این فاصله آربیتراژی در صورت حذف میتواند قسمتی از سود آنها را کم کند. 

    این در حالی است که در گروه پالایشی اوضاع چندان مناسب نیست. این گروه که به دلیل ماهیت حقالعمل کار بودن‌شان هیچ نقشی در تعیین نرخ نفت و فرآورده‌ها ایفا نمی کنند، همواره با تاخیرهای زیاد در ارسال گزارشات، بسته ماندن های طولانی و انحرافات از بودجه روبه‌رو هستند. این رویه موجب عقب نشینی سرمایه‌گذاران از این گروه شده و نمادهای معاملاتی آنها نیز وارد یک دوره رکود کاهشی و فرسایسی بلندمدت شده است. در این شرایط ارسال بودجه توسط آنها نیز غیرقابل اتکا است.
    در سایر صنایع، سیمانی‌ها، شرکتهای انفورماتیک و سایر شرکتهای با سرمایه کم، نظیر مواد غذایی و برخی تک سهم‌ها از تعدیلات خوبی رونمایی کردند. وجود سرمایه اندک و اهرم بالا نسبت به تغییر نرخها در شرکتهایی نظیر سیمانی‌ها و غذاییها باعث شد تا آنها نیز عموماً بودجه هایی افزایشی ارائه کنند.

    سیمانی‌ها که اخیراً توانسته اند با کاهش تولید و افزایش نرخ و یا حذف تخفیفات، فروش بودجه های جاری خود را تعدیل کنند، انتظارات برای تداوم وضعیت رو به بهبود نرخ ها و هماهنگی صنفی آنها برای جلوگیری از نرخ شکنی ها، باعث شده است تا به سال 96 امید زیادی داشته باشند. شرکتهای غذایی نیز به دلیل ماهیت صنعت عموماً دچار رکود نمیشوند و سود خود را به صورت خطی همه ساله افزایش میدهند. این نوع شرکتها نیز مورد توجه سرمایه‌گذاران بلندمدت و ریسک گریز هستند. در بانکها نیز عموماً گزارش‌ها بسیار ضعیف و با افزایش زیان همراه بوده است. هر چند برخی نظیر بانک ملت از سودهای افزایشی برای سال آینده صحبت کرده‌اند، اما با توجه به اعمال نظرهای بانک مرکزی بر ذخایر و مطالبات بانکها و بالا بودن نرخ سود بانکی، به نظر نمی‌رسد سال آینده نیز تغییر شگرفی در بودجه بانکها حاصل گردد. در حال حاضر بالا بودن نرخ سود بانکی و پرداخت سودهای بالا به سپرده گذاران بخش اعظم سود عملیاتی بانکها را کاهش میدهد. در نهایت افزایش هزینه ها و هزینه های مشکوک الوصول ناشی از مطالبات معوق باعث میشود که اندک سود بانکها نیز از بین رفته و به زیان برسند. بخش اعظم مطالبات بانکها از دولت است که بالغ بر 150 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. در این شرایط انتظار نمیرود سهام آنها در بورس دچار افزایش قیمت خاصی شود، اما کاهش خاصی هم نمیتوان متصور بود.

    آینده بورس در ابهام گزارش ها

    *شادی چگنی - تحلیلگر شرکت مشاور سرمایه‌گذاری این سینا مدبر (اماکو)  

    همه ساله ترسیم چشم انداز بازار سرمایه بیش از هر چیز تحت تاثیر گزارشهای بودجه‌ شرکتهای بورسی است. در روزهای اخیر شرکتهای بسیاری نسبت به انتشار بودجه های سال آتی خود اقدام کردهاند. در این گزارش به بررسی بودجه‌ سال 1396 شرکتهای بورسی و فرابورسی در قالب هفت گروه پرداخته شده است. با توجه به آمارها گروههای غذایی، سیمانی و پتروشیمی بودجه های نسبتا قابل قبولتری ارائه دادهاند. برخی گزارشهای خودروییها نیز با ابهام همراه بوده و همچنین بودجه‌های گروه بانکی عموما متضمن تعدیلات منفی بوده است.

    گروه غذایی پتانسیل های سودآوری نسبتا خوبی دارند. عواملی مثبتی که میتواند محرک مناسبی برای سودآوری این شرکتها باشد، پایین بودن قیمت مواد اولیه (آرد، گندم و ...)، افزایش 10 الی 15 درصدی نرخ محصولات، افزایش نرخ دلار و پیشرفت تکنولوژی در فرآیند تولید است. رشد نرخ دلار از دو منظر میتواند غذایی ها را تحت تاثیر قرار دهد؛ در وهله نخست سبب افزایش بهای تمام شده و در نهایت نرخ فروش محصولات مشابه خارجی غذایی میشود و این مهم میتواند عاملی در جهت کاهش تقاضا برای آنها و تمایل به سمت محصولات داخلی و در نهایت افزایش فروش و سودآوری آنها باشد. از سوی دیگر با رشد نرخ ارز درآمدهای صادراتی شرکتهای غذایی افزایش خواهد یافت. با توجه به اینکه غذاییها به طور معمول گزارشهای محافظه کاران های ارائه میدهند در انتهای سال غالبا شاهد تعدیل مثبت در سود برآوردی آنها هستیم. دراین گروه شرکتهای مارگارین و صنعتی بهشهر به ترتیب تعدیل مثبت 16 و 40 درصدی داشتند. در سایر نمادهای غذایی نیز شاهد تعدیل مثبت بودیم.

    عموم نمادهای سیمانی نیز با بهبود پیش بینی ها از سودآوری خود همراه بوده اند. رکودی که در دو سال اخیر گریبانگیر صنعت سیمان بوده، باعث شده شرکتهای سیمانی در این مدت با مشکلات عدیدهای در زمینه تولید و به خصوص بازاریابی و فروش محصولات خود مواجه شوند. اما در یکی دو ماه اخیر بهبود صادرات سیمان، حذف تخفیفات و همچنین افزایش نرخ محصولات سیمانی منجر به بهبود وضعیت عملیاتی و نیز پتانسیلهای سودآوری این شرکتها شده است. از سوی دیگر با در نظر گرفتن فروش صادراتی سیمانیها تک نرخی شدن ارز میتواند محرکی مناسب در جهت افزایش سودآوری این شرکتها باشد. البته این شرکتها در گزارشهای خود فروش صادراتی را نیز در نظر گرفتهاند این در حالی است که با توجه به احتمال عدم تحقق این متغیر مهم این گروه با ریسک فروش صادرات مواجه بوده که میتواند تهدید جدی برای آنها باشد.

    در گروه خودرویی شاهد بودجه هایی با قابلیت اتکای کمتر بودیم. در این گروه ایران خودرو، خگستر به ترتیب تعدیل منفی18 و 88 و سایپا، خاهن و خپارس به ترتیب تعدیل مثبت 33، 88 و 400 درصدی ارائه کردهاند. ایران خودرو گزارشی محافظهکارانه ارائه کرده است. از سوی دیگر فروش بلوک بیمه پارسیان میتواند سود قابل توجهی را برای این شرکت رقم بزند؛ مسئلهای که در بودجه سال آتی این شرکت منعکس نشده است. همچنین شرکت در پیشبینی خود به تولید محصولاتی همچون پژو 308 و 2008 را که به گفته‌ مسئولان شرکت تا انتهای سال 96 محقق خواهد شد، اشاره نکرده است. بنابراین چنین مواردی ابهام در خصوص قابلیت اتکای گزارش را افزایش داده است. در مجموع با توجه به موارد مذکور تحلیلگران با دیده‌ ابهام به بودجه‌ ایرانخودرو نگاه میکنند. در این گروه قطعهسازها گزارشهای نسبتا مقبولتری داشتند.

    و اما بهترین گروه به لحاظ سودآوری و تعدیل مثبت، پالایشی ها بودند. پالایش نفت بندرعباس برای سال 95 سود 50 ریالی اعلام کرده که خوش بینی ها در خصوص راه اندازی طرح توسعه شرکت و فروش محصولات فرعی در بورس کالا با ارز آزاد باعث افزایش اقبال به این سهم شده است. پالایشی ها به نسبت دیگر گروه ها شرایط مناسبتری برای لیدر شدن دارند.

    بانکی ها نیز گزارش‌های چندان جذابی ارائه نکردهاند. رعایت اصول جدیدIFRS  برای تنظیم صورت‌های مالی تاثیرات قابل توجهی را بر سودآوری آنها داشته است. به طوری که عموم نمادهای بانکی گزارشات خود را همراه با تعدیل منفی ارائه دادهاند که به نظر میرسد این روند برای سال آینده نیز ادامهدار باشد. همچنین کاهش تسهیلات، کاهش سودهای دریافتی در این زمینه و معوقات موجود عامل تشدید در جهت کاهش سودآوری بانکها بوده که باتوجه به شرایط پیش آمده در اقتصاد و رکود فعلی چندان نمیتوان به این گروه خوشبین بود.

    اما در گروه فلزی با توجه به اینکه نرخ فروش فلزات اساسی تحت تاثیر قیمتهای جهانی و نرخ دلار تعیین میشود، نوسانات این دو آیتم میتواند عامل مهمی در جهت تغییر مبلغ فروش و در نهایت سودآوری این شرکتها باشد. در چند ماه اخیر شاهد بهبود قیمت کامودیتی ها و همچنین افزایش نرخ دلار به 3900 تومان بودیم که باعث شد این گروه را با اقبال خوبی همراه کند. پیشبینیها در خصوص نرخ دلار برای سال آتی فراتر از 4000 تومان است. روی و مس نیز افزایش قابلتوجهی در قیمت داشتند به طوری که روی در چند ماه اخیر از حوالی 1600 دلار به محدوده‌ 3000 دلار رسیده است. همچنین مس در چند وقت اخیر از 4600 به بیش از 6000 دلار افزایش قیمت داشته است. مؤسسه سیتی‌گروپ پیشبینی کرده قیمت مس تا پایان سال 2017 به 7000 دلار در هر تن می‌رسد. در خصوص قیمت فولاد نیز به نظر نمیرسد تا زمانی که دولت برنامه خاصی برای تزریق نقدینگی در برنامههای عمرانی داشته باشد، شاهد افزایش نرخ فولاد باشیم. اما وامهایی که دولت چین برای شرکتهای فولادی در نظر گرفته و برنامه های آن در خصوص کاهش تولید میتواند سیگنال مثبتی را برای این کامودیتی به همراه داشته باشد. در گروه فلزات، فلوله، هرمز و فولاد با تعدیل مثبت 323، 199 و 53 درصدی همراه شدند. فملی و ارفع نیز تعدیل منفی 25 و 15 درصدی ارائه کردند.

    پتروشیمیها نیز همانند گروه فلزات تحت تاثیر محرکهای موجود بر سود خالص هر سهم، همچون نرخ دلار و قیمتهای جهانی سودآوریشان دستخوش تغییر میشود. به طور کلی مهمترین شرکتهای پتروشیمی را میتوان به بخشهای متانولی، اوره سازها و واحدهای الفینی دستهبندی کرد. پتروشیمیهای اوره ساز و متانولی به نسبت دیگر شرکتها، گزارشات معقولتری ارائه کردهاند. شخارک، زاگرس و شفن مهمترین شرکتهای متانولی هستند که به ترتیب تعدیل مثبت 20، 9 و 38 درصدی را در گزارش‌های خود ثبت کردند. قیمت جهانی متانول وابستگی زیادی به قیمت نفت و قیمت جهانی زغال سنگ دارد که میتواند نوسانات این محصول را دستخوش تغییر قابلتوجهی کند. همچنین تاثیر تغییرات قیمت نفت بر شرکتهای متانولی به مراتب بیشتر از گروه اتیلنی است. در میان نمادهای پتروشیمی، زاگرس به نسبت دیگر نمادها هر سال گزارش متهورانهای ارائه میکند اما با توجه به شرایط پیش‌رو امکان دستیابی به سود اعلام شده وجود خواهد داشت.

    در مجموع گزارش‌های منتشر شده محافظهکارانه بوده است. شرکتهای سودآوری که در برآورد سود خود تعدیل مثبت داشتند نیز p/e  آنها به لحاظ تئوریک کاهش خواهد یافت. علاوه بر ریسکهای موجود در بازار، به لحاظ سیاسی، ریسک احتمال تغییر دولت (فضای انتخابات) بازار را در هالهای از ابهام قرار داده و به نااطمینانیها دامن زده است. ضمن اینکه برای انتهای سال به طور سنتی شاهد افزایش عرضهها خواهیم بود. اما با دید میانمدت و بلندمدت شاهد بازاری متعادل هستیم. در مجموع باید منتظر واکنش بازار به گزارش‌های منتشر شده بود.

    برچسب ها