عصر بازار- "پیش بینی تعادل و ثبات در معاملات بورس ۹۵ "؛ "بورس گزینه اصلی جذب نقدینگی در سال ۹۵ است"؛ "بورس ۹۵ ضرر دو سال پیش سهامداران را جبران میکند". این عنوانها در کنار موضوعات و پیشبینیهای خوشبینانه دیگر در هفتههای پایانی سال گذشته و نیز اوایل سالجاری در خصوص بورس ۹۵ توسط فعالان بازار سرمایه پیشبینی و دهان به دهان میگشت. علتش هم مشخص است، چرا که با انتشار خبر اجرای برجام در نیمه دی ماه پارسال موجی از خوشبینی میان سرمایهگذاران بورسی بهوجود آمد و جملگی به معجزه برجام در بورس ایمان آوردند.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، البته این واکنش مثبت تا حدودی هم توجیه پذیر بود، آن هم به این دلیل که اقتصاد کشور در ماراتنی نفسگیر و چند ساله درگیر برخی محدودیتهای ناشی از تحریمها بود که اجرای برجام میتوانست تا حدودی برخی مشکلات و موانع را از جلوی پای آن و در ادامه از پیشروی بازار سهام بردارد؛ با وجود این اما روزهای خوش بورس در دوران پسابرجام دوام چندانی نداشت و با شروع معاملات در سال 95 رفته رفته شاخص بورس و رشد سهام شرکتها در تالار شیشهای از نفس افتاد که شاید باید عمده دلیل آن را در عدم پایبندی طرف مقابل به اجرای برجام و بدعهدیهای صورت گرفته توسط آنها عنوان کرد.
به هر صورت، در حالی شاخص بورس معاملات امسال بازار سهام را از ارتفاع 80 هزار واحد آغاز کرد که این روزها دماسنج بازار سرمایه به درجا زدن خود در کانال 77 هزار واحد با ابهامات و ریسکهای مختلفی ادامه میدهد که یکی از این ریسکها موضوعات مربوط به استانداردسازی گزارشهای مالی بانکها به عنوان دومین صنعت بزرگ در بورس اوراق بهادار است.
از این رو توقف نماد معاملاتی بانکهای صادرات، ملت، تجارت و... در حالی طولانی مدت شد و پس از بازگشت بانکها به بورس نیز با لرزه و پس لرزههای گستردهای همراه گردید که دوره زمانی اردیبهشت تا انتهای تیرماه هر سال، فصل برگزاری مجامع شرکتهاست و از این جهت شرکتهایی که سال مالی منتهی به 29 اسفندماه دارند، در این دوره زمانی نمادشان در بازار سرمایه متوقف میشود تا مجامع خود را برگزار کنند.
به همین دلیل به طور سنتی، بانکها در انتهای تیرماه امسال در حالی به مجمع رفتند که بانک مرکزی با صورتهای مالی آنها موافق نکرد و علت آن نیز اختلاف نظر بانک مرکزی و سازمان حسابرسی درباره انجام عملیات حسابرسی بانکها بر اساس استاندارد جدید «IFRS» اعلام شد و توقفشان به این بهانه به درازا کشید.
با همه این تفاسیر حالا شمارش معکوس برای پایان سال 95، سالی که همگان به رونق بورس در آن امید بسته بودند، آغاز شده است و معاملهگران بورسی به ویژه حقوقیها زودتر از همه به خانه تکانی عیدانه رفتهاند که این اقدامشان در معاملات بازار نیز اثر گذاشته است.
بر این اساس باید گفت، با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال رفته رفته آرایش فعالیت سهامداران حقیقی و حقوقی تحت تاثیر عواملی همچون انتشار گزارش اولین پیشبینی سال 96 شرکتها در حال تغییر است؛ از این رو برخی از کارشناسان معتقدند با توجه به خوشبینیها نسبت به اولین پیشبینی شرکتها بهنظر میرسد بسیاری از بازیگران حقوقی به پیشواز این گزارشها رفته و با حمایت سهم برخی شرکتها به صورت ناملموس در سمت خرید حاضر شدهاند که البته این استقبال موجب میشود برخی از سهامداران رغبت بیشتری برای فروش سهامشان نشان دهند و اثر این خوشبینیها در بورس را خنثی کنند.
اما نکته قابل توجه در این مقطع زمانی به شماره افتادن روزهای سال 95 است که موجب شده تا بسیاری از حقوقیها به خصوص صندوقها برای تامین نقدینگی خود جهت انجام برخی اقدامات مانند پرداخت حقوق و مزایای کارمندان، دست به خانه تکانی در پرتفوی خود بزنند و در سمت فروش حاضر شوند. البته به نظر میرسد حضور این دسته از بازیگران بازار سهام را نباید به عنوان خروج نقدینگی از بازار تلقی کرد و از سوی دیگر موضوعاتی مانند ارزندگی یا بیارزش بودن سهام نیز از دلایلی است که میتواند در خانه تکانی عیدانه بورس توسط معاملهگرانش نقش داشته باشد.
در مجموع بازار سرمایه در حالی روزها و رویاهای خوش تعبیر نشده سال 95 را شمارش میکند و به پایان میرساند که با وجود اعلام رشد اقتصادی در کشور در سالجاری، بورس به عنوان آیینه تمام نمای اقتصاد، تاکنون این رشد و بهبود در اقتصاد را منعکس نکرده است و از این رو برخی بر این باورند که نهادهای مالی باعث شدهاند نرخ بازده بورس به آن حداقلی که باید، نرسد؛ چرا که به یکباره ارقام سود بانکها به صفر نزدیک شده و عمده بانکها زیان شناسایی کردند. البته این زیان به عملکرد سال 95 آنها مربوط نمیشود و بانکها از سالهای گذشته گرفتاریهایی داشتهاند.
از سوی دیگر در یک نظام اقتصادی، بازارهای مختلف نقشهای متفاوتی بر عهده دارند و از همدیگر تاثیر متقابل میپذیرند و بازارهای مختلف مثل سپرده بانکی، دلار، بازار مسکن و بازار سهام ممکن است نسبت به یکدیگر بازدهی بالاتری داشته باشند اما نکته مهم در این زمینه ویژگیهای بخصوص هر یک از این بازارهاست؛ چرا که بازدهی بعضی از این بازارها کوتاه مدت و برخی دیگر بلندمدت است؛ از این رو نمیتوان به آمارهای اعلامی در خصوص رشد اقتصادی دل بست و از سوی دیگر نباید انتظار تاثیرپذیری بازار سهام از رشد اقتصادی را داشت.
به هر حال بورس 95 در حالی به استقبال سال 96 میرود که مولفههای مختلفی از جمله قیمت جهانی کالاها و نفت، انتخابات ریاست جمهوی سال آینده، اجرای برجام و تصمیم نهایی ترامپ در این زمینه، رکود اقتصاد، شرایط بازارهای رقیب از جمله مسکن، ارز، طلا و خودرو و... پیشبینی در خصوص بورس 96 را با اما و اگرها و ابهاماتی مواجه میکند و برخی از کارشناسان هم معتقدند چه نفت گران شود یا ارزان، چه اجرای برجام به روال عادی خود بازگردد و چه ترامپ مانع آن شود، چه اقتصاد رکودی باشد یا از رکود خارج شود، چه بازارهای رقیب در برابر بورس قد علم کنند یا کماکان رکودی باشند، آن چه نیاز دیروز، امروز و فردای بازار میباشد، موضوع شفافیت در بازار سرمایه است و سهامداران بورسی توقع و درخواستشان این است که هر چه بیشتر از گردش و رد و بدل شدن اطلاعات محرمانه در بورس کاسته شود و نظارتها در این زمینه دقیقتر باشد.
بورسی که این روزها حقوقیها در آن به دنبال خانه تکانی شب عید هستند و دیگر از پیشبینی، وعده و وعید، حدس و گمان و گفتوگو در خصوص سالی خوش و جذاب برای آن در سال 96 خبری نیست.