به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، سهم بیش از 90 درصدی پوشاک خارجی از بازار کشورمان که بخش عمده آن از طریق  قاچاق و حتی تحت پوشش نمایندگی‌های غیر مجاز برخی برندهای خارجی پوشاک وارد و در کشورمان عرضه می‌شود، زمینگیرشدن تولیدکنندگان داخلی به دلیل از دست دادن سهم بازار و به دلیل افزایش هزینه تمام شده تولید و کاهش قدرت رقابت‌پذیری برای مقابله با پوشاک وارداتی قاچاق و از سوی دیگر تکالیف تازه وزارت صنعت برای مقابله با قاچاق کالا با ابلاغ آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و قرار گرفتن پوشاک در فهرست دوم کالاهای مشمول کد شناسه و رهگیری موجب شد تا وزارت صنعت از سال گذشته، طرح ساماندهی نمایندگی برندهای خارجی پوشاک را در دستور کار قرار دهد. بر این اساس مرکز امور اصناف و بازرگانان این وزارتخانه با تعیین مهلتی برای نمایندگی‌ها و فروشگاه‌های عرضه کننده پوشاک خارجی خواستار آن شد تا این فعالان صنفی برای ادامه فعالیت‌شان نسبت به اخذ مجوز نمایندگی از برندهای اصلی پوشاک اقدام کرده و اسناد مثبته موید داشتن این نمایندگی را به این مرکز ارائه کنند. با اتمام این مهلت، وزارت صنعت از برخورد با فروشگاه‌های غیرمجاز با همکاری نیروی انتظامی، اصناف و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر داد که با تابلوی برندهای خارجی پوشاک و بدون داشتن هیچ مجوزی حتی پوشاک وارداتی قاچاق را در کشور عرضه می‌کردند. بر این اساس 18 آذر ماه امسال آخرین مهلت نمایندگی‌ها برای اخذ مجوز رسمی از برندهای اصلی پوشاک تعیین شد. گرچه هنوز هم برخی فروشگاه‌ها بدون توجه به ضوابط مذکور به عرضه پوشاک برندهای خارجی اقدام می‌کنند اما در مهر ماه امسال وزارت صنعت دستورالعملی را به این نمایندگی‌ها ابلاغ کرد که بر اساس آن، واردات پوشاک منوط به تعهد برندهای خارجی به سرمایه‌گذاری برای تولید داخل به میزان 20 درصد ارزش ریالی واردات آنها طی دو سال اول و صادرات 30 درصدی این محصولات می‌شد. همچنین فرصت دو تا سه ماهه‌ای برای اجرای این دستورالعمل به 25 برند خارجی پوشاک که نمایندگی مجاز در ایران دریافت کرده بودند، داده شد. اما آخرین خبرها حاکی است که هنوز هیچ برند خارجی تعهدی برای اجرای این دستورالعمل و سرمایه‌گذاری برای تولید داخل محصولات خود در ایران به وزارت صنعت نداده و عملا اجرای این دستورالعمل به بن بست خورده است. در گفت‌وگو با یدالله صادقی، سرپرست معاونت امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت آخرین وضعیت اجرای طرح ساماندهی برندها و نمایندگی‌های عرضه کننده پوشاک خارجی را مطرح کردیم که می‌خوانید.
***
آخرین وضعیت اجرای طرح ساماندهی برندهای خارجی پوشاک و اجرای دستورالعمل وزارت صنعت مبنی بر مشروط شدن واردات این محصولات به تولید داخل و صادرات آن متناسب با حجم مشخصی از واردات پوشاک چیست؟
متاسفانه به دلیل برخی مشکلات هنوز دستورالعمل وزارت صنعت برای فعالیت برندهای خارجی پوشاک اجرایی نشده است. این شرایط موجب شد تا  در آخرین جلسه‌ای که حدود 4 هفته قبل با شرکت‌های دارای نمایندگی برندهای خارجی پوشاک برگزار کردیم، موانع اجرا نکردن دستورالعمل وزارت صنعت برای ساماندهی این برندها بررسی و پیشنهاداتی در مورد چگونگی اجرای این دستورالعمل را بررسی کنیم تا تصمیم نهایی در مورد چگونگی رفع موانع اعلام شده توسط نمایندگی برندهای خارجی پوشاک اتخاذ شود.

چه تعداد از نمایندگی‌های برندهای خارجی پوشاک موفق شده‌اند با ارائه مدارک لازم مجوز فعالیت از مرکز امور اصناف و بازرگانان وزارت صنعت را دریافت کنند؟
از سال گذشته تاکنون 25 شرکت برای نمایندگی برندهای خارجی پوشاک از مرکز امور اصناف و بازرگانان کشور مجوز دریافت کرده‌اند. در سال گذشته با بررسی که صورت گرفت، مشخص شد که 60 شرکت مدعی داشتن نمایندگی‌ برندهای خارجی پوشاک در کشور بودند که لوگوی این برندها را بر سر در فروشگاه‌های خود نصب کرده بودند، علاوه بر آن تعداد دیگری از فروشگاه‌ها، تابلو برخی برندهای پوشاک که در دنیا چندان مطرح نیستند را بر سر در فروشگاه‌های خود نصب کرده بودند. در این شرایط مرکز امور اصناف و بازرگانان وزارت صنعت، ساماندهی این فروشگاه‌ها در دو قالب را دنبال کرد؛ از یک سو در هماهنگی با وزارت ارشاد و اماکن نیروی انتظامی خواستار ارائه مستندات توسط مدعیان نمایندگی برندهایی شد که نام این برندها را در تابلوی فروشگاه‌های خود نصب کرده بودند. با این اقدام فروشگاه‌هایی که این مستندات را ارائه نکردند، ملزم به حذف نام برندهای مذکور از لوگوی فروشگاه‌ خود شدند. در مواردی نیز که فروشگاه‌های عرضه کننده محصولات این برندها از جمله نمایندگان برندهای خارجی پوشاک بودند، از آنها خواستیم که قرارداد خود با این برندها را ارائه کنند و در صورتی که چنین قراردادهایی وجود نداشت و صرفا فروشگاه‌های مذکور از نام این برندها استفاده می‌کردند نیز همانند گروه اول اسامی آنها را به وزارت ارشاد وامکان نیروی انتظامی دادیم، تا این فروشگاه‌ها را پلمپ کنند، یا این که این فروشگاه‌ها ملزم به برداشتن تابلو خود برای جلوگیری از پلمپ شدند. تاکنون فقط 25 شرکت ایرانی از مرکز امور اصناف و بازرگانان مجوز ایجاد نمایندگی این برندها را دریافت کرده‌اند اما بیش از 200 شعبه و نه شرکت، نمایندگی برندهای مختلف پوشاک خارجی در سراسر کشور وجود داشت چرا که  یک برند شعبات متعددی در سراسر کشور داشت و این کار نیز مغایرتی با صدور مجوز برای 25 شرکت نمایندگی پوشاک خارجی در کشورمان ندارد.

با این شرایط رویکرد وزارت صنعت به تداوم اجرای دستورالعمل ساماندهی برندهای خارجی پوشاک چه خواهد بود؟ از این 25 شرکتی که نمایندگی برندهای پوشاک خارجی را دریافت کرده‌اند چه تعداد دستورالعمل وزارت صنعت را اجرا کرده‌اند؟
در این نشست رویکرد کلی تداوم فعالیت برندهای دارای نمایندگی رسمی پوشاک در ایران، توقف فعالیت و حذف تابلو شرکت‌هایی بود که قادر به دریافت مجوز نمایندگی نبوده‌اند. اما به دلیل مشکلات فنی و اقتصادی مطرح شده توسط برخی نمایندگی‌های برندهای خارجی پوشاک، اجرای این طرح نیازمند بررسی بیشتری است با این وجود احتمال ارائه مهلت بیشتری به متقاضیان دریافت نمایندگی از برندهای اصلی پوشاک وجود دارد تا این متقاضیان تلاش مجددی را برای دریافت این مجوز داشته باشند. با این شرایط هنوز هیچ کدام از نمایندگی‌های برندهای خارجی دارای مجوز، دستورالعمل وزارت صنعت را اجرا نکرده‌اند. گرچه یکی دو برند در مراحل مقدماتی اجرای این کار هستند اما این که بپذیرند تا 20 درصد ارزش ریالی واردات محصولات خود به ایران را طی دو سال اول در داخل کشور تولید کنند، هنوز هیچ تعهدی به وزارت صنعت نداده‌اند.

به طور مشخص چه مشکلاتی در مسیر اجرای این دستورالعمل وجود داشته که مستند نمایندگی برندهای خارجی برای اجرا نکردن این دستورالعمل بوده است؟
یکی دو نمایندگی‌ دارای مجوز برندهای خارجی پوشاک اعلام کردند که شرکت‌های مادر، سرمایه‌گذاری و تولید پوشاک در کشورمان را منوط به پذیرش برخی کنوانسیون‌ها و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای انجام این کار کرده‌اند. موانع فنی و اقتصادی عمده مشکلات اجرای این طرح است. برخی نمایندگی‌ها نیز اعلام می‌کنند، با توجه به این که از چند برند مختلف کالاهای متفاوت و محدودی را عرضه می‌کنند، امکان دریافت نمایندگی از همه برندهای تولیدکننده این محصولات و سرمایه‌گذاری برای برای تولید انبوه محصولات این برندها در کشور وجود ندارد. این برندها استدلال می‌کنند که تنها تولید محصولات آنها در تیراژ وسیع و توزیع آن در سراسر دنیا است که سرمایه‌گذاری برای تولید آن در سایر کشورها را مقرون به صرفه می‌کند که با این شرایط سرمایه‌گذاری برای احداث کارخانه و تولید همه محصولاتشان در ایران، مقرون به صرفه نبوده و بنابر‌این نمایندگی‌ها چنین استدلال می‌کنند که همه برندهای اصلی پوشاک برای سرمایه‌گذاری، تولید و صادرات محصولات خود به ایران نخواهند آمد.

یعنی این امکان وجود ندارد نمایندگی‌های عرضه کننده محصولات برندهای خارجی را ملزم به عرضه محصولات همان برند برای اجرای تعهد تولید داخل توسط شرکت‌های مادر کرد؟
خیر، باید شرایط به گونه‌ای باشد که ادامه فعالیت فروشندگان این محصولات نیز مقرون به صرفه باشد. واقعیت آن است که فراهم کردن شرایط اجرای این دستورالعمل مشکلی اقتصادی است و نمی‌توان همه این نمایندگی‌ها را ملزم کرد که تنها یک محصول از یک برند خارجی پوشاک را عرضه کنند تا منجر به سرمایه‌گذاری برندهای اصلی برای تولید آن محصول شود.

با این شرایط احتمال توقف یا منتفی شدن اجرای دستورالعمل وزارت صنعت برای ساماندهی واردات پوشاک و برندهای خارجی وجود دارد؟
با توجه به مشکلات اقتصادی و فنی مطرح شده در مسیر اجرای این طرح، وزارت صنعت سه گزینه برای تعیین تکلیف واردات و فعالیت برندهای خارجی پوشاک در کشورمان پیش‌رو دارد. گرچه احتمال تعطیلی نمایندگی‌های برندهای خارجی پوشاک که دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت را اجرا نکرده‌اند، وجود دارد اما وزارت صنعت چند گزینه دیگر را نیز بررسی کرده است؛ یا این که به این شرکت‌ها مهلت دوباره‌ای برای اجرای طرح و اخذ مجوز بدهد، یا این که بازنگری و تجدید نظر در دستورالعمل قبلی خود را مد نظر قرار دهد که در مورد گزینه‌ نهایی به نتیجه رسیده‌ایم و در حال هماهنگی در داخل وزارتخانه برای اعلام تصمیم نهایی هستیم.

با این شرایط وزارت صنعت چه سازوکاری را برای تداوم اجرای طرح ساماندهی برندهای خارجی پوشاک و دستورالعمل الزام آنها به تولید محصولاتشان در ایران اتخاذ خواهد کرد؟
مقرر شده تا موانع فنی و اقتصادی اجرای دستورالعمل ساماندهی واردات برندهای خارجی پوشاک که در مذاکره شرکت‌های داخلی با برندهای اصلی پوشاک مشخص شده را در کمیته نظارتی مطرح کنیم. در این کمیته که تشکیل آن به هنگام تدوین و ابلاغ دستورالعمل مذکور و رفع اختلافات احتمالی اجرای آن پیش‌بینی شده، سازوکارهای لازم برای اجرای این دستورالعمل را مطرح و در مورد آن تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد.

یعنی وظیفه اصلی این کمیته رفع مشکلات احتمالی اجرای طرح ساماندهی واردات پوشاک است؟
در این کمیته موضوعات مرتبط با پوشاک در دو محور تولید و صادرات، مقررات و بازرگانی بررسی می‌شود. اکنون تمرکز این کمیته بر آن است که چگونه می‌توان مشکلات فنی و اقتصادی اجرای این طرح را برطرف کرد یا چه اقدامی انجام دهیم تا سرمایه‌گذاری برندهای خارجی برای تولید و صادرات بخشی از محصولات آنها در ایران محقق شود.

نتایج بررسی‌های این کمیته تا چه زمانی اعلام و سرنوشت دستورالعمل مذکور مشخص خواهد شد؟
نمی‌توان زمان دقیقی را در مورد اعلام نظر این کمیته تعیین کرد اما ممکن است بخشی از نتایج بررسی این کمیته تا پایان امسال و بخش دیگر در سال آینده مشخص شود.