عصر بازار- نسبت P/E از تقسیم قیمت جاری یک سهم بر سود هر سهم (EPS) معمولا برای یک دوره زمانی ۱۲ ماه به دست میآید. اکثر P/E های اعلام شده در رسانهها برای مقایسه قیمت جاری سهام در مقابل سود ۱۲ ماه گذشته آن است.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» ، برای مثال، قیمت یک سهم که 40 واحد پولی است (تومان یا دلار و... ) و EPS 2 دلاری دارد، نسبت P/E آن 20 مرتبه میشود و سهمی که قیمت آن 20 دلار و سود هر سهم آن یک دلار باشد نیز P/E آن 20 مرتبه است. این دو سهم نسبت P/E یکسانی دارند و سرمایهگذار یا خریدار آن دو سهم به ازای کسب هر دلار سود، برای هرکدام، باید 20 دلار بپردازد.
حال فرض کنید که سود سهم 40 دلاری یک دلار باشد، حالا به جای P/E 20 با نسبت P/E 40 مواجه هستیم، به عبارت دیگر سرمایهگذار این سهم باید برای هریک دلار سود، 40 دلار بپردازد که معاملهای باصرفه و خوبی به نظر نمیآید، ولی عوامل چندی وجود دارد که مشکل این گرانی ظاهری را کاهش میدهد.
اولا، انتظار میرود شرکت مزبور رشد درآمدی و سود بسیار سریعتری در آینده در مقایسه با شرکتهایی که نسبت P/E در آن 20 است، داشته باشد. بنابراین تحمل قیمت بالاتر امروز، به خاطر سود بیشتر در آینده است.
به علاوه فرض کنید، تحقق سود برآورد شده شرکتی که P/E 40 دارد نسبت به شرکتی که نسبت P/E در آن 20 بود، با اطمینان بیشتری همراه است. این امر بیانگر آن است که سرمایهگذاری یا خرید سهم شرکت دوم با ریسک بیشتری همراه است. برخی سرمایهگذاران به جای آنکه به سراغ سهامی با سود نامطمئن بروند، با سرمایهگذاری در سود مطمئنتر سهام، ریسک کمتری را میپذیرند و موجب میشوند که قیمت امروز سهامی که سود مطمئنتری دارد، بالاتر باشد.
ثانیا، این نکته نیز باید مورد توجه قرار گیرد که میانگین نسبتهای P/E از یک صنعت به صنعت دیگر متفاوت است. نسبتهای P/E برای شرکتهایی که از ثبات خوبی برخوردارند، در چرخه زندگی اقتصادی خود به مرحله بلوغ رسیدهاند و رشد بالقوه متعادلتری دارند، نسبت به شرکتهایی که نسبتا جوان هستند و رشد سریع و آینده بالقوه قویتری در پیش دارند، نسبتهای P/E کمتری دارند. بنابراین وقتی یک سرمایهگذار نسبتهای P/E دو شرکت را برای سرمایهگذاری با هم مقایسه میکند، نکته مهم آن است که شرکتهایی را با هم مقایسه کند که از یک صنعت هستند و خصوصیات مشابه دارند.
با این همه، این به معنای آن نیست که هر سهمی که P/E بالا دارد، نمیتواند سرمایهگذاری خوبی باشد. فرض کنید شرکتی که قبلا ذکر شد و P/E 40 داشت (با قیمت 40 دلار و سود هر سهم یک دلار برای سال قبل) و همگان از آن انتظار سود 4 دلاری برای سال آینده را دارند. این بدان معناست (اگر قیمت آن سهم تغییر نکند) شرکت مزبور P/E 10 را دارد که به نظر خیلی غیر گران میآید. پیام این یادداشت، یادآوری این نکته مهم است که در تحلیل سهام به کمک نسبتهای P/E باید توجه کنید که چه مقدار اضافه قیمت (premium) برای سود امروز یک شرکت میپردازید و باید تبیین کنید، رشد انتظاری و مورد توقع شرکت، این اضافه پرداخت شما را توجیه عقلایی (نه احساسی و هیجانی) میکند یا خیر. همچنین آن را با صنعت هم طراز آن مقایسه کنید تا با ارزش گذاری نسبی آن دریابید آنچه برای آن سهم به صورت اضافه قیمت پرداختهاید، ارزش هزینه کردن برای آن سرمایهگذاری یا خرید آن سهم را داشته است.