عصر خودرو

راه ایجاد رشداقتصادی بدون وابستگی به نفت

عصر بازار- آن طور که از اقتصاد کشور برمی آید، به نظر می رسد رشد اقتصادی بیشتر منوط به نفت بوده باشد تا دیگر بخش های اقتصاد. در همین آمار ۷.۴ درصدی شش ماهه سال ۹۵ که از رشد اقتصادی اعلام شد گفته می شود حدود ۵ درصد آن از نفت و باقی از نتیجه رشد در دیگر بخش های اقتصاد بوده است.

راه ایجاد رشداقتصادی بدون وابستگی به نفت
نسخه قابل چاپ
دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۵ - ۰۹:۴۶:۰۰

به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از خبرآنلاین، البته به نظر می رسد حتی آن مقدار باقی مانده هم از نفت بوده باشد. اما مهم این است که اگر گفته می شود رشدی در بخش های اقتصاد رخ داده است، آن را با جزییات اعلام کنند. باید پرسید این رشد چطور حساب شده و باقی موارد چیست. به هرحال هر زمانی که آماری داده می شود، بیشتر کلی است و وارد جزییات نمی شود. همین نپرداختن به جزییات هم است که مسایل را مبهم می کند. عدم ارائه دقیق اطلاعات و آمار به تحلیل کنندگان صدمه می زند؛ چراکه تا جزییات دقیق گفته نشود تحلیلگران نمی تواند مشکلات را ریشه یابی کنند تا در مرحله بعد به رفع و رجوع آن بپردازند. اگر جزییات مشخص باشد به بهبود اوضاع کمک می شود. اگر مشخص شود وضع بد به چه دلیل است می توان دلیل آن را برطرف کرد.

البته از زاویه ای دیگر می توان نفت را به فرصت تبدیل کرد. کشورهای پیشرفته این مسیر را رفته اند و اصلا پیچیده نیست. به طور مثال، کشور نروژ نفت دارد اما کل فعالیت خود را به فعالیت های غیرنفتی متمرکز کرده است. نفت در این کشور به عنوان سرمایه اقتصاد و تنها برای صندوق ذخیره ارزی استفاده می شود. با آن می توانند صنایع زیربنایی را رفع و رجوع کنند. البته که احتمالا حتی در کشور نروژ برای صنایع زیربنایی هم نیازی به نفت ندارند؛ چراکه صنعت و صادرات این کشور به حدی قوی و زیاد است که در این زمینه هم نیازی به نفت ندارند.

با این حال، اقتصاد ایران سال هاست که وارث یک سیاست اقتصادی غلط است. بنابراین ما هم انتظار نداریم که دولت به یک باره نفت را کنار بگذارد و به دیگر بخش های اقتصاد تکیه کند. از طرفی هم صادرات غیرنفتی ایران آنقدر ضعیف است که اصلا امکان جایگزینی با نفت را ندارد.

البته باید این مساله را مطرح کرد که استراتژی درستی هم وجود ندارد که در آینده نفت کنار گذاشته شود. برای ایجاد رشد اقتصادی بدون وابستگی به نفت باید استراتژی صحیح صادرات غیرنفتی را جایگزین کرد. صادراتی که در واقع هیچ نشانی از نفت نداشته باشد و به آن وابسته نباشد. به اعتقاد من حتی صادرات محصولات پتروشیمی هم به نوعی به نفت وابسته است؛ چراکه در این سیستم نفت فراوری شده را صادرات می کنیم. حتی کشورهای مقصد روی محصولات پتروشیمی ایران کار می کنند و به آن ارزش افزوده می دهند. به این ترتیب حتی صادرات محصولات پتروشیمی کشور هم نوعی خام فروشی است. بنابراین باید از پول نفت برای عدم خام فروشی استفاده کرد. درآمدی که از فروش این محصولات به دست می آید، با ذخیره در همان صنعت سرمایه گذاری شود تا دیگر محصولات خام فروخته نشود. تا زمانی که این روند وجود دارد، نمی توان از نفت برای سرمایه گذاری در بخش های اقتصاد بهره گرفت.

 

نویسنده: رضی حاجی آقامیری، رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران
برچسب ها