عصر بازار- آخرین ماه فصل برگریزان که از نیمه گذشت، شاهد یک مصوبه جدید از سوی دولت بودیم. «حذف یک صفر از پول ملی» مصوبهای که در هیئت دولت تصویب شد و هنوز تا مرحله اجرا راه درازی در پیش دارد چرا که برای این امر باید نمایندگان مجلس نیز آن را تصویب و بعد از تایید شورای نگهبان اجرایی شود.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، اما با این تفاسیر این خبر که سالهاست مورد بحث در محافل اقتصادی و پولی کشور است در چند هفته اخیر در صدر اخبار قرار گرفته و هرکس از نگاه خود به آن پرداخته است. حذف صفر از پول ملی به داستانی دنبالهدار تبدیل شده است به طوری که حذف سه صفر از واحد پولی کشور در سال 86 پس از دستور رئیسجمهور وقت، در دستور کار جدی و بررسیهای کارشناسی بانک مرکزی قرار گرفت. البته حذف صفرها از واحد پولی کشور در سال 72 زمانی که طهماسب مظاهری در بانک مرکزی بود، در دستور کار اداره بررسیهای اقتصادی بانک مرکزی قرار گرفت اما برخی مسئولان بعدی با این اقدام موافق نبودند و بررسیها در اینباره متوقف شد.
در دولت قبل، اصلاح پول ملی و حذف سه صفر بسیار جدی مطرح بود و حتی بانک مرکزی با راهاندازی سایت ویژه رفرم پول ملی از مردم خواست درباره نام واحد جدید پولی نظر دهند، اما با پایان عمر دولت این موضوع به فراموشی سپرده شد.
با روی کار آمدن دولت یازدهم، موضوع حذف صفر از پول ملی در راستای مهار تورم و بهبود اقتصاد بهدست فراموشی سپرده شد و دولت بیشتر انرژی و توان خود را بر روی مذاکرات هستهای متمرکز کرد تا بتواند دستاوردی بزرگ از خود بر جای بگذارد، دستاوردی باعنوان لغو تحریمها و توافق هستهای.
اما در این میان نکتهای که لازم است مورد توجه قرار گیرد، این است که از مدتها قبل در بازار غیررسمی کشور، مردم واحد پول تومان را بر معاملات خود حاکم کرده بودند و تقریبا ریال در بین عامه مردم از مدتها قبل حذف شده است، هرچند اسناد و ارقام مالی و حسابداری با واحد ریال طبقه بندی میشد. با تک واحدی کردن بخش پولی، محاسبات بانکی و رسمی کشور برای مردم تسهیل میشود، اما باید توجه داشت در کل تغییر بسیاری در رفتارهای آنها به جای نخواهد گذاشت.
باتمام این تفاسیر نکته مهم این است که تغییر اساسی که با کاهش صفر در واحد پولی کشور ایجاد میشود، هزینههایی است که به اقتصاد کشور تحمیل میشود. به گفته عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، هزینه حذف یک صفر از پول ملی حدود سه هزار میلیارد تومان یعنی معادل یک ماه پول یارانه کشور است.
جعفرزاده ایمن آبادی: هزینه بالای تحمیل حذف صفر از پول ملی
غلامرضا جعفرزاده ایمن آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس درباره مصوبه دولت برای تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان و حذف یک صفر از پول ملی، با بیان اینکه تغییر واحد پول ملی به طور یقین یک بار مالی را به همراه خواهد داشت، گفت: براساس بررسیهای صورت گرفته، پیشبینی میشود حذف یک، سه و چهار صفر یا هر رقمی حداقل سه هزار میلیارد تومان هزینه را به دولت تحمیل خواهد کرد.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: هزینه سه هزار میلیارد تومان برای حذف صفر از پول ملی معادل یک ماه پول یارانه کشور است.
وی با اشاره به اینکه بهتراست سه صفر از پول ملی حذف شود تا شاهد تسهیل در معاملات اقتصادی باشیم، افزود: باید توجه داشت اگر قرار است کاری در حذف صفر از پول ملی انجام شود، بهتراست به طور کامل صورت گیرد وگرنه اقدام مرحله به مرحله هزینه بالایی را بر دولت تحمیل خواهد کرد.
جعفرزاده ایمن آبادی در پاسخ به این سوال که تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان چه تاثیری بر بحثهای حسابرسی خواهد داشت؟ گفت: در بحثهای حسابرسی به طور یقین نرم افزارهای حسابداری، تمام کتابچهها و صورتهای مالی کشور برهم خواهد خورد و همه آنها کاغذ پاره خواهد شد.
حسینی شاهرودی: دوری از اقدام شتاب زده
سیدحسن حسینی شاهرودی عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس درباره مصوبه دولت برای تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان و حذف یک صفر از پول ملی، با اشاره به اینکه تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان اقدام خوبی است، گفت: حذف صفر از پول ملی عمر طولانی دارد و در دولتهای گذشته این موضوع مورد بحث قرار گرفته و بانک مرکزی نیز موظف شده بود که در مورد آن تحقیق و بررسیهای لازم را انجام دهد که به دلایلی این امر صورت نگرفت. در حال حاضر بانک مرکزی حذف صفر و تغییر واحد پول ملی را در هیئت دولت پیشنهاد داده که تصویب شده است اگرچه این اقدام دولت را میتوان اقدامی مثبت دانست اما این اقدام نمیتواند در حوزه اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد.
نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی افزود: کلمه "تومان" از پیشینه تاریخی برخوردار است و اکثریت مردم در گفتوگوهای خود از کلمه تومان برای دادوستد اقتصادی استفاده کرده و میکنند.
حسینی شاهرودی در پاسخ به این سوال که چرا دولت در ابتدا حذف یک صفر را مطرح کرده است و هدف از مطرح کردن آن چیست؟ گفت: بحثی که در بین نمایندگان و برخی کارشناسان اقتصادی مطرح است همین موضوع است که چرا یک صفر و بیشتر نه؛ باید پذیرفت استفاده از کلمات ریال و تومان مشکلاتی را برای مردم در زمینه مبادلات اقتصادی ایجاد کرده بود و رفع این دوگانگی یک ضرورت بود. حذف یک صفر فقط میتواند مشکل مردم را در این بخش حل کند.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: در سال 88 وقتی بحث حذف صفر از پول ملی مطرح شد، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی بر این اعتقاد بودند که برای اجرایی شدن این مهم باید به یک آرامش اقتصادی، ثبات مالی و انضباط مالی در کشور رسید و تورم نیز باید کنترل شود تا بتوان اثرگذاری حذف صفر از پول ملی را مشاهده کرد و این کار نباید صرفا یک اقدام سیاسی باشد. در حال حاضر بخشی از پیش زمینهها برای حذف صفر از پول ملی تامین شده است هرچند هنوز انضباط مالی را نتوانستهایم سامان دهیم و نظام پولی- مالی کشور کماکان از قوانین 30 سال گذشته تبعیت میکند.
حسینی شاهرودی ادامه داد: حذف یک صفر به طور یقین هزینههایی را به کشور تحمیل خواهد کرد. باید با مطالعه بیشتر و کار کارشناسی از اقدامهای شتابزده در این زمینه دوری کرد و حذف صفرها باید به صورت سه یا چهار صفر صورت گیرد.
وی تصریح کرد: دولت میتوانست در اقدامی شجاعانه بیش از یک صفر از پول ملی حذف کند. این کار باعث تسهیل بیشتر در مبادلات اقتصادی و انجام کارهای مالی و حسابداری خواهد داشت.
پورابراهیمی: شرایط بهتر برای ارزش پول ملی
محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره مصوبه دولت برای تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان گفت: این تصمیم دولت مربوط به بندی از لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی است که قرار است به مجلس ارائه شود. البته کاهش تعداد صفرها در واحد پول کشور موجب بهبود شرایط نقل و انتقال و مبادلات در عرصههای اقتصادی میشود و ما فکر میکنیم اینگونه تصمیمات آثار مثبتی بر اقتصاد کشور داشته باشد.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی افزود: سالها اقتصاد کشور دچار تورم بوده و موضوعاتی مانند شوک ارزی سال 91 که میزان برابری ارزش پول را در مقایسه با ارزهای خارجی کاهش داده، مشکلاتی پدید آورده است و با توجه به کاهش ارزش پول ملی در سالهای اخیر کاهش صفر از پول ملی اقدامی مناسب است. این اقدام مسالهای است که ما در کشورهای همسایه همچون ترکیه و حتی در کشورهای اروپایی بعد از جنگ جهانی دوم شاهد آن بودهایم و مناسب است حتی تا چند صفر از پول ملی در ارتباط با این موضوع حذف شود.
وی درباره هزینههای تبدیل پولی ملی از ریال به تومان، تصریح کرد: تبدیل واحد پولی کشور از ریال به تومان هزینههای زیادی را به دنبال دارد، البته با توجه به جابهجایی اسکناس و هزینههای آن و همچنین جابهجایی سیستمهای حسابداری و موضوع خزانهداری، شاید اجرای این فرآیند یک سال طول بکشد و به جای یک صفر اگر سه تا چهار صفر از واحد پول کشور حذف شود، ارزش پول در شرایط بهتری قرار گیرد.