عصر بازار- کاهش قیمت مس در بازار جهانی مواد معدنی صنعتی، باعث کاهش حجم زیادی از اکتشافات آن شده که این اتفاق را میتوان از چند منظر بررسی کرد.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از دنیای معدن، پژوهشهای جدید دریافته که در میان80 پروژه جهانی که در زمینه تولید مس فعالیت دارند، تنها 6 مورد از آنها تا 4 سال آینده میلادی، (2020م) کامل خواهد شد. در همین اثنا یک تولیدکننده عمده مس نیز پیشبینی میکند که بازار جهان تا دو سال آینده یعنی سال 2018م با کمبود مس روبهرو خواهد شد که اگر این پیشبینی درست از آب دربیاید، صنعت معدن، پیش از پایان 5 سال آینده در شرایط بدی از نظر قیمت مس قرار میگیرد؛ اتفاقی که برای صنایع وابسته به فلز سرخ چندان مطلوب قلمداد نمیشود. در همین راستا پژوهشهای اخیری که توسط شرکت اطلاعاتی سیآریو در انگلیس انجام شده نشان میدهد که فقط 6 پروژه عمده ساختوسازی برای ساخت معادن جدید یا توسعه معادن موجود جهان تا 4 سال آینده کامل خواهد شد که در 2 مورد از آنها احتمال تاخیر وجود دارد. این اتفاقات خارج از مجموعهای از 80 طرح توسعهای برنامهریزی شده در سراسر جهان براساس اطلاعات منتشر شده در بلومبرگ است و در امتداد پیشبینیهای مجریان عمده معدنی درباره کمبود مس در پایان دهه قرار دارد، مثلا بزرگترین تولیدکننده مس، شرکت دولتی و شیلیایی کودلکو باور دارد تا دو سال آینده تقاضای مس از عرضه آن پیشی میگیرد، در حالی که بیاچپیبیلتون، مجری بزرگترین معدن مس جهان تحقق این کمبود را به 3 سال آینده یعنی سال 2019م مربوط میداند. این پیشبینیها هر چند از سوی غولهای مس جهان اعلام میشود، اما با موضعی که صنعت معدن اکنون در آن قرار دارد، در تضاد کامل است؛ در 5 سال از 6 سال گذشته، تولید جهانی مس بر تقاضا پیشی گرفته و این اتفاق مربوط به رشد کمتر در چین است که به افت بیش از 50 درصدی فلز مس در بورس فلزات لندن بین سال 2011 تا اوایل سال جاری میلادی منجر شده و در حال حاضر با قیمت 4700 دلار در هر تن معامله میشود. این چندگانگیها البته برای تحلیلگران جای تعجب ندارد. مارتیزا آرانِدا مدیر کالای مس در بخش شیلی شرکت کیپیامجی هلند میگوید: دلایل متعددی برای اختلال پیش آمده در پروژههای مسی جهان وجود دارد که البته کاهش قیمت مس یکی از مهمترین آنهاست. قیمتهای پایین مس و پروژههای وابسته به آن به این معناست که این پروژهها نرخ بهره پایینتری دارند و بنابراین کمتر اقتصادی و پرخطر هستند. وی میافزاید: قیمتهای مس به تغییر چشمانداز اقتصاد جهانی حساس شده و در چنین بلاتکلیفیهای اقتصادی، معدنکاران بر کاهش تولید و کاهش هزینهها متمرکز میشوند برخلاف دوران رونق که به پروژههای توسعهای برای پیش بردن روند تولید فکر میکنند. در دوران رکود در نتیجه تلاش برای مدیریت جریانهای مالی، اکتشاف و هزینههای سرمایه به سرعت کاهش مییابد یا به بعد موکول میشود. جان مادِرسُل مدیرتحقیقات سرویس قیمتگذاری و خرید شرکت خدمات اطلاعاتی مالی آیاچاسمارکیت در انگلیس با این نظر موافق است و میگوید: وقتی شما با فضایی آکنده از ضعف قیمتی روبهرو هستید، عرضه خود را ارزیابی مجدد و بودجه اکتشاف و توسعه را قطع و کم میکنید، چنین واکنشی در شرایطی که بازار در یک سیر نزولی قرار دارد، طبیعی است. اما مادِرسُل و آراندا باور ندارند که بازار به این زودی و تا دو سال آینده میلادی یعنی تا سال 2018م، به سوی کمبود و کسری مس برود. آراندا میگوید: اگرچه بازار تا سال 2018م در تنگنا خواهد بود، اما در حالی که پروژههای مسی در خط تولیدات معدنی به سوی کاهش میرود، من باور دارم تولید معدنی جهان در کوتاهمدت و میانمدت هنوز در مسیر توسعه است. مادرسل نیز میگوید: ما در برخی کشورها مانند امریکا و شیلی شاهد کاهش حجم تولید مس بودهایم که البته شیلی بسیار مهم است اما تولید به طور شگفتانگیزی در افریقای مرکزی بالا رفته و تولید پرو رو به توسعه است. از نظر ما این مسئله شگفتانگیز است، آن هم در شرایطی که رشد تقاضا از طرف چین چندان رو به قوت نیست. بنابراین بر بازار کالاهای معدنی آن تاثیری را که بین سالهای 2004 تا 2008م میگذاشت، ندارد. او میافزاید: روی هم رفته، محاسبات تعادل بازار آیاچاسمارکیت، بازاری را نشان میدهد که به نظر میرسد تا سال 2018 م مازاد باشد و به دنبال آن بازیابی ثانویه مس میتواند تا اندازهای به خنثیسازی هر گونه تنگنای در حال توسعه در بازار کمک کند. این اتفاق البته نمیتواند افزایش قیمت مس را به گذشته برساند، اما میتواند چیزی مثل یک پل باشد که در یک یا دو سال آینده، یعنی در بازه زمانی بین سالهای 2018 تا 2019 م روند قیمتگذاری را کمخطرتر کند. مادرسل اضافه میکند: با این حال قیمتهای مس رو به رشد است و پیشبینی طولانیمدت آیاچاِس نشان میدهد که در یک افق 10 ساله، این قیمتها به همان قوت پیشین و به قیمت 6500 دلار در هر تن میرسد. البته قیمت واقعی در نوسان است و ممکن است ما به طور بالقوه با قیمتی برنده در دورهای از تنگنا روبهرو شویم که در آن قیمتها به افزایش 9 هزار تا 10هزار دلاری در هر تن برسد. این موضوع به طور مشخص، هم بر معدنیها و هم بر صنایع معدنی که بسیار وابسته به مس هستند تاثیر بسزایی خواهد داشت. آرانِدا توضیح میدهد: در 2 سال گذشته صنعت مس روزهای دردناکی را پشت سر گذاشته اما آنهایی که توانستهاند از توفان جان سالم به در ببرند، در آینده در موضع سرمایهگذارانی قرار میگیرند که میتوانند به خوبی به جبران این روزها بپردازند. آرانِدا در نهایت میگوید: به هر حال تصویر کنونی برای صنایعی که به مس وابسته هستند، چندان جذاب نیست. صنایعی که به منبع ثابتی از مس وابستگی دارند، به یافتن جایگزینی برای آن نیاز پیدا میکنند (چیزی مانند جایگزینی آلومینیوم در بخش انرژی در چین) یا اینکه باید افتوخیزهای قیمتگذاری در طولانیمدت را تاب بیاورند.