عصر خودرو

کارشناس بین المللی انرژی:

قیمت نفت در دو سال آینده افزایش پیدا نمی کند

عصر بازار- ' محمود خاقانی ' کارشناس بین المللی انرژی گفت: بنظر من در طول یکی دوسال آینده قیمت نفت اگر پائین تر نرود که امکان دارد برود درهمین سطح فعلی حدود ۵۰ دلار درهربشکه باقی خواهد ماند.

قیمت نفت در دو سال آینده افزایش پیدا نمی کند
نسخه قابل چاپ
يکشنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۵ - ۱۵:۳۹:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از ایرنا، مشاور موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی ایران که برای شرکت در کنگره انرژی استانبول به ترکیه سفر کرده بود ، در پایان این کنگره  به تشریح وضعیت بازار انرژی جهانی و مسایل مطرح شده در این کنگره پرداخت.
    درحاشیه کنگره جهانی انرژی آقای پوتین و آقای اردوغان تفاهم نامه جدیدی برای احداث خط لوله صادرات گاز روسیه از زیر دریای سیاه به نام 'ترکیش استری' امضاء کردند، آیا این خط احداث خواهد شد؟
    خاقانی : درطول برگزاری میز گردهای کنگره جهانی انرژی این موضوع مطرح شد و نظریه های جالبی هم از سوی سخنرانان و حاضران ابراز شد.یک محقق که هم در موسسه مطالعات انرژی روسیه وهم در دانشگاه کلمبیا فعالیت های پژوهشی دارد گفت که هنوز معلوم نیست چه کسی قرار است برای این خط لوله سرمایه گذاری کند.
    بنابراین ، فعلا' یک تفاهم نامه بین الدولی است و تا زمانیکه بخش خصوصی درگیرسرمایه گذاری و مشارکت برای احداث آن نشده اند طرحی روی کاغذ می باشد. باید منتظر بود و دید که آینده چه حقایقی را آشکار می کند. البته باید اذعان داشت که در دیپلماسی خطوط لوله انتقال نفت وگاز از حوزه دریای خزر بنظر می رسد که این خطوط با هم در رقابت هستند. خط لوله نفت خام باکو-تفلیس- جیهان مشهور به BTC که آمریکائی ها معتقد بودند یک خط لوله استراتژیک است و نه اقتصادی هنوز یک خط لوله اقتصادی و تجاری نیست. اما بنظر من اهمیت استراتژیک آن مورد سئوال قرار گرفته است. سایر خطوط لوله هم درحال حاضر همین سرنوشت را دارند و درحال ضرر دادن هستند.
     آقای نواک وزیرانرژی روسیه در طول برگزاری کنگره انرژی استانبول گفت که از تثبیت حجم تولید نفت خام مشهور به فریز حمایت می کند شما نظرتان چیست؟
    خاقانی : بله ، ایشان معتقد است که کاهش حجم تولید نفت خام می تواند ثبات را به بازار نفت بازگرداند. همانروز که ایشان این سخنرانی را داشت معاون محترم وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت توانیر آقای مهندس آرش کردی در میزگرد مشترک منشور انرژی و سازمان همکاری اقتصادی اکو سخنرانی داشتند و پیشنهاد بهتر و قابل توجه تری را ارائه کردند و آن اینکه باید برای توسعه همکاری های اقتصاد انرژی منطقه ای وفرامنطقه بین تولید کنندگان انرژی و مصرف کنندگان گفتمان جدی و تازه ای را شروع کرد.
    شما در سخنرانی که به اتفاق آقای کریس کوک از محققان ارشد دانشگاه کالج لندن و شرکت پترو اسکاتلند ارائه کردید نظریه جدیدی را مطرح کردید می شود توضیح بیشتری بدهید؟
    خاقانی: نظری که ما دادیم جدید نیست. بیش از 15 سال قبل که اهداف دیپلماسی انرژی خزر و سازمان همکاری های اقتصادی اکو تعریف می شد گروه های مطالعاتی مرتبط با این موضوع درادامه کار دولت های قبل از دولت هفتم و هشتم برای حذف یارانه های سوخت بطور جدی تری طرح های مختلف را مد نظر قراردادند تا بتوان اقتصاد کشور را از درآمد های دلاری (فروش نفت ) جداکرد. بطور خلاصه عرض کنم معاوضه نفت خام دربندرنکا دریای خزر و جزیره خارک در خلیج فارس، طرح معاوضه گاز با گاز با جمهوری آذربایجان برای گاز رسانی به نخجوان و گاز با برق با ارمنستان تحت عنوان انرژی برای صلح ، توسعه پالایشگاه تبریز و طراحی یک پالایشگاه جدید خصوصی در کنار پالایشگاه فعلی تبریز توسط بخش خصوصی برای پالایش نفت خام خزر و....مطرح بودند که متاسفانه بدلیل تغییر اهداف برنامه ای در دولت نهم و دهم بطور جدی پیگیری نشدند و حتی در دولت دهم طرح معاوضه نفت خام متوقف شد.
    وزیر انرژی روسیه درکنگره جهانی انرژی گفت که قیمت های پائین نفت خام می تواند عامل مهمی برای کاهش تمایل در سرمایه گذاری در بخش بالادستی صنعت نفت باشد. شما بااین نظر موافقید؟
    خاقانی : درواقع آقای نواک به این نکته اشاره کرد و گفت که در طول دوسال گذشته میزان سرمایه گذاری درصنعت نفت وگاز حدود 450 میلیارد دلار کاهش داشته است. معاون مدیرعامل شرکت روسی لوک اویل هم گفت که بنظر او قیمت ایده آل برای نفت که بتواند سرمایه گذاری ها را توجیه کند بشکه ای 80 دلار می باشد. اما بنظر من درطول یکی دوسال آینده قیمت نفت اگر پائین تر نرود که امکان دارد برود درهمین سطح فعلی حدود 50 دلار درهربشکه باقی خواهد ماند.
    گفته شد که برخی اعضا اوپک در کنگره استانبول شرکت داشتند ومذاکره کردند شما این مطلب را تائید می کنید؟
    خاقانی: عربستان و چند کشور عربی و ونزوئلا بودند و حرفهائی زدندکه بنظر من در بازار نمی تواند اثری داشته باشد. بنظر من درغیاب ایران هر تصمیمی بگیرند عملی نخواهد بود.
     رئیس جمهوری آذربایجان و مقامات بلند پایه ای از کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو و حوزه دریای خزر در کنگره شرکت داشتند. آینده صادرات نفت وگاز منطقه خزر را چگونه ارزیابی می کنید؟
    خاقانی : مسیر صادرات نفت وگاز وبرق تولیدی در منطقه اکو و خزر از طریق جمهوری اسلامی ایران اقتصادی ترین و از نظر حفظ محیط زیست بهترین مسیر مورد تائید همه شرکت های نفتی است. مطالعه ای دراین زمینه توسط شرکت تیسن آلمان با همکاری شرکت ملی مهندسی ساختمان نفت ایران و نیز شرکت شل و شرکت توتال درسالهای قبل از دولت نهم انجام شده بود. متاسفانه در دولت نهم و دهم اهداف فرق کرد. خصوصی سازی ها به نحوی انجام شد که در حال حاضر مورد سئوال هستند و پرداخت یارانه های نقدی هم کمر اقتصاد کشور را خم کرده است. درنتیجه صادرات نفت و گاز منطقه خزر از مسیر های دیگر بدلیل تصمیمات غیر کارشناسی نظیر دستور توقف معاوضه نفت خام در دولت دهم و غیره مورد توجه قرار گرفت و درحال حاضر هم سعی دارند که مسیر ایران را حذف کنند. باید عرض کنم که متاسفانه وزارت نفت دولت یازدهم در بخش های ذیربط آنطور که باید و شاید فرصت پیدا نکرده اند که به موضوعاتی نظیر دیپلماسی همکاری های انرژی در حوزه دریای خزرو اکو توجه لازم را مبذول کنند.
     شما فکر می کنید که دراین شرایط پائین قیمت نفت در منطقه ای که تولید نفت وگاز خیلی گران تمام می شود ایران باید چه کند؟
    خاقانی : درمنطقه خزر همه با مشکل روبرو هستند ومثلا' شرکت اگزون مبیل آمریکا گفته است که در بخش بالادستی سرمایه گذاری نمی کند. شرکت شورون آمریکائی درمنطقه تنگیز که سالها پیش با شرایط خوبی با قزاقستان توافق کرد اخیرا گفته است برای ازدیاد تولید سرمایه گذاری می کند. سرمایه گذاران در میدان کاشگان قزاقستان طی سالهای متمادی بیش از 60 میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده اند و وزیر انرژی قزاقستان گفته است که پس از تاخیر قابل توجهی تولید نفت اولیه از میدان مذکور با حجم روزانه 90 هزار بشکه شروع شده است. یکی از اعضاء کنسرسیوم کاشاگان نیز گفته است که تا پایان سال جاری 2016 حجم تولید ممکن است به روزانه 370 هزار بشکه هم برسد. ورود این میزان نفت به بازار از دلائلی است که ممکن است موجب کاهش بیشتر قیمت ها بشود و خبرنگار ایرنا : برخی کارشناسان معتقدند که در سال 2017 ممکن است نفت بشکه ای 20 دلار را هم شاهد باشیم.ایران با نفت بشکه ای 20 دلارچه باید بکند؟
    خاقانی : من همواره عرض کرده ام که کاهش قیمت نفت برای ایران یک فرصت است. درصنعت نفت وانرژی کشورما هزینه تولید بدلیل نبود برنامه منسجم و مدیریت ونیز یک برنامه کلان انرِژی بسیار بالا می باشد. مافیا هائی هم که متاسفانه طی یک دهه اخیر پا به عرصه وجود گذاشتند با حجم نقدینگی دلاری بالائی که در جیب شان دارند به راحتی چوب لای چرخ سیاست گذاری های دولت یازدهم تاکنون گذاشته اند و از قدرت مالی بالائی هم برای تبلیغات به نفع خودشان برخوردارند. دولت یازدهم تاکنون به هردلیل نتوانسته است بطور شفاف به مردم به گوید که چرا نمی تواند با فساد و اختلاس آنطور که قول داده بود مبارزه کند. درهمین حال ما وارد یک جو انتخابانی ریاست جمهوری دوازدهم شده ایم که میزان خطر (ریسک) سرمایه گذاری در بخش صنعت نفت وگاز و انرژی ایران را بالابرده است. بنابراین ، من معتقدم که ایران برای جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش بالا دستی صنعت نفت و انرژی با چالش های بسیاری باید دست و پنجه نرم کند. معتقدم که وزارت نفت باید در سیاست صادرات گاز طبیعی اش تجدید نظر کند و به جای برنامه ریزی برای صادرات گاز با خط لوله بطور جدی درفکر صادرات گاز از طریق تبدیل به برق و صادرات برق باشد.
    در کنگره جهانی انرژی دراستانبول شنیدیم که اقلیم کردستان عراق قرار شده است گاز خودرا به ترکیه صادر کند. بعد ما می بینیم که با تبلیغ و خوشحالی می گوئیم که احداث خط لوله صادرات گاز به اقلیم کردستان عراق با موفقیت به اتمام رسیده است. چرا ما باید به اقلیم کردستان عراق گاز صادرکنیم که تبدیل به برق شود و اقلیم کردستان عراق گاز خودش را به ترکیه بفروشد؟ درحالیکه همین گاز را می توانیم با اتمام نیروگاه های نیمه تمام بیستون تبدیل به برق کنیم و برق را به اقلیم کردستان عراق و سایر کشورهای همسایه و فرا همسایه صادر کنیم.
    شما درباره طرحی تحت عنوان شبکه انرژی خزر در میزگردهائی که درآن شرکت داشتید صحبت کردید. لطفا' توضیح دهید.
    خاقانی : موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی ایران (بخش خصوصی)، موسسه پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی انرژی – دانشگاه تهران (یخش آکادمیک و عمومی ) و شرکت پترواسکاتلند (پیشنهاد دهنده طرح و بخش بین المللی) درتاریخ 31 خردادماه 1395 (20 ژوئن 2016) درتهران یک سکوئی را تعریف کردند و نام آنرا شبکه انرژی خزر Caspian Energy Grid گذاشتند. تعریف سکو (پلاتفرم) شبکه انرژی خزر با درنظر گرفتن نشست های اخیر روسای جمهوری اسلامی ایران ، فدراتیو روسیه وجمهوری آذربایجان ضروری به نظر رسید. درطول برگزاری کنگره جهانی انرژی به دفعات شنیدیم که ترکیه خواهان این است که به عنوان محور HUB تجارت انرژی در منطقه مورد توجه باشد. ما هم گفتم که ایران دروازه طلائی برای صادرات نفت و گاز حوزه دریای خزر واکو می باشد. خلاصه مطلب اینکه سعی بعمل آمد تا اهمیت نقش ژئو انرژی ایران برای توسعه همکاریهای انرژی منطقه ای وفرا منطقه ای ( بین المللی) مورد توجه قرارگیرد.
    برخی این بحث را مطرح کردند که سیاست های انرژی اتحادیه اروپا با تردید روبرو می باشد. نظرشما چیست ؟
    خاقانی : بدنبال خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و ماجرای کودتا وضد کودتا در ترکیه بنظر میرسد یک از هم پاشیدگی در سیاست های کلان انرژی اروپا را ممکن است موجب و آشکار شود. مطلع هستید که در اروپا برای تولید برق برای مصرف پایه Base Load (سرمایه گذاری بالا وهزینه راهبری پائین ) نیروگاه های تولید برق با سوخت زغال سنگ درالویت قرارداشتند. ولی نتایج اجلاس COP21 پاریس این نیروگاه ها را درمعرض تعطیلی قرارداده است. نیروگاه های هسته ای درردیف بعدی برای تولید برق برای مصرف پایه Based load مطرح بودندو هستند که آنها هم بدلیل مخالفت های مردمی بعد از سونامی ژاپن (فوکوشیما) ازبرنامه های سرمایه گذاری جدید خارج شده اند (نظیر آلمان) ویا دارند به انتهای عمر مفیدشان نزدیک می شوند (فرانسه).
     بنابراین به نظرشما سهم گاز طبیعی درسبد انرژی درحال افزایش است؟
    خاقانی : بله . درزمان حاضر بسیاری از کارشناسان انرژی و حتی سیاست مداران به این نتیجه رسیده اند که گاز نفت امروزو فردا است. همانطور که عرض کردم در دولت هفتم وهشتم ما دروزارت نفت این روزها را تا حدودی پیش بینی کرده بودیم و طرح های معاوضه گاز با گاز و گاز با برق و... تعریف شد (گاز با برق جمهوری ارمنستان و گاز با گاز جمهوری آذربایجان و...). اتحادیه اروپا هم برای دور زدن روسیه و ایران طرح هائی را تعریف کرد که به موجب آنها قرار شد که ترکیه محور صادرات گاز حوزه دریای خزر (احداث خط لوله صادرات گاز ترکمنستان از عرض دریای خزر برای پیوستن به گاز جمهوری آذربایجان ) به منظور تامین امنیت انرژی مصرفی اروپا باشد.
    شما فکر می کنید اروپائی ها برای سرمایه گذاری در ایران جدی هستند؟
    خاقانی : برای سرمایه گذاری در ایران از نوع بدهی یوروئی بله. ایران درحال حاضر مذاکراتی را با بعضی از کشورهای اروپائی برای سرمایه گذاری درایران با استفاده از یورو شروع کرده است. از این طریق ایران درگیر روش های مالی و بدهی یوروئی خواهد شد. شاید پترو یورو جایگزین پترودلار بشود. البته این سیاست نیازمند مطالعه دقیق تری می باشد. برخی از کارشناسان گفته اند که این روش سرمایه گذاری ممکن است برای ایران وضعیتی را پدید آورد که یونان امروز با آن دست به گریبان است. ما باید از اروپائی ها و بقیه بخواهیم که با تکنولوژی و دانش روزشان با ما شریک شوند و در تولید با راندمان و هزینه پائین مشارکت کنند.
    روابط ایران و بریتانیا را چگونه ارزیابی می کنید؟
    خاقانی : بریتانیا درحال حاضر از اینکه باید از اروپا خارج شود دچار تردید است اما چاره ای به جز ادامه راه ندارد. منابع نفت وگاز دریای شمال اسکاتلند با مشکلات عدیده ای بدلیل کاهش قیمت ها روبرو می باشند واسکاتلند هم گفته است که درصورت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا خواهان ماندن در اتحادیه اروپا می باشد. زیرا، بنظر می رسد وضعیت برنامه های تامین امنیت انرژی برای بریتانیا بسیار شکننده اند.
    نخست اینکه کاهش قیمت های نفت وگاز صنعت زغال سنگ در اروپا و به ویژه بریتانیا را نیز با مشکلات اقتصادی مواجه کرده و می کند. صنعت زغال سنگ در بریتانیا علاوه براین با سیاست های تعطیلی نیروگاه های زغال سنگی (COP21) هم دست به گریبان است.
    دوم از پانزده راکتور اتمی که در بریتانیا برق هسته ای تولید می کنند (حدود 21 درصد تولید برق سراسری UK) تقریبا' نیمی از آنها باید بین سالهای 2021 تا 2025 از رده خارج شوند.
    سوم: نیروگاه هسته ای برنامه ریزی شده Hinkley Point C دربریتانیا با چالش های جدی روبروست . قراربود که نیروگاه مذکور که اولین نیروگاه هسته ای پس از سالها (بیست سال ) در بریتانیا طراحی شده بود در سال 2017 راه اندازی شود که حالا برنامه راه اندازی آن به سال 2025 موکول شده است. دو راکتور این نیروگاه بزرگترین در نوع خود در اروپا طراحی شده است (حدود 7 درصد برق مورد نیازUK درسال 2025). قراراست شرکت فرانسوی ( نیروگاه های هسته ای دولتی ) EDF این نیروگاه را با حمایت مالی شرکت دولتی نیروگاه های هسته ای چین بسازد. هزینه ساخت و راه اندازی این نیروگاه حدود سی میلیارد پوند استرلینگ برآورد شده است. دولت خانم 'ترزا می' درحال حاضر با بحث های امنیتی و اقتصادی برای احداث این نیروگاه روبرو می باشد. مخالفان می گویند با همین بودجه دولت می تواند پنجاه گیگاوات نیروگاه گازی احداث کند که هم درچارچوب سیاست های سوخت کربنی پائین می گنجد و هم تولید برق با راندمان بالا و بدون خطر را دربرمی گیرد. خلاصه مطلب اینکه بریتانیا با کمبود انرژی برق مواجه است و با مشکلات تامین امنیت انرژی ، سیاسی و اقتصادی متنوعی دراین راستا دست به گریبان می باشد.
    چهارم: بنظر میرسد که بریتانیا برای توسعه همکاری های انرژی با ایران علاقه مند شده است . زیرا، دولت بریتانیا فکر نمی کرد مردم به خروج از اتحادیه اروپا رای بدهند. بنابراین ، به این نتیجه رسیده است که باید تا حد امکان در سیاست خارجی و روابط دیپلماسی انرژی اش تجدید نظر کند. ایران از طریق مشارکت با بی پی در دریای شمال اسکاتلند درحال حاضر پنج درصد گاز طبیعی مورد نیاز بریتانیا را تامین می کند. پالایشگاه گرنج موث (ظرفیت بیش از 200 هزاربشکه درروز) تا شصت سال پیش متعلق به ایران بود و تا حدود بیش از یک دهه گذشته نفت خام ایران را نیز پالایش می کرد. این پالایشگاه تنها پالایشگاه اسکاتلند است و دولت اسکاتلند برای همکاری با ایران رغبت زیادی نشان داده و میدهد.
    پنجم: اروپا سعی کرده است که با تشویق منشور انرژی Energy Charter Treaty وکارگاهی که منشور مذکور در روز اول ماه ژوئن 2016 در محل وزارت نیرو برگزار کرد و میزگردی که در تاریخ 12 اکتبر 2016 در حاشیه کنگره جهانی انرژی با دبیرخانه اکو برگزار کرد ایران را متوجه کند که باید قوانین و مقررات تجاری مرتبط با صنعت انرژی کشور را ارتقاء دهد.
    ششم: شبکه انرژی خزر: شبکه انرژی خزر که درروز 31 خردادماه 1395 (20 ژوئن 2016) به ابتکار موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی ایران ، موسسه پژوهش در مدیریت وبرنامه ریزی انرژی – دانشگاه تهران و شرکت پترواسکاتلند با حمایت ریاست محترم کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران معرفی شد می تواند سکوئی باشد برای طرح های نوین سرمایه گذاری و مشارکت در صنعت انرژی (تبدیل گاز منطقه به برق و صادرات برق به اروپا).
    اسکاتلند در زمان حاضر هم علاقه مند است و هم جایگاه خوبی در مجموعه UK و اروپا برای همکاری با ایران دارد. ایران در دریای شمال اسکاتلند با بی پی درمشارکتی درگیر است که از تحریم ها مستثنی شده بود.
    شما پیشنهاد ی برای همکاری های اقتصاد انرژی ایران وبریتانیا ( از طریق اسکاتلند) مد نظر دارید؟
    خاقانی : درچارچوب توافق اخیر برای مطالعه و راه اندازی شبکه انرژی خزر – شبکه انرژی با کمترین هزینه در استفاده از منابع انرژی - مطالعه و ارائه پیشنهاد برای همکاری های مرتبط وایجاد ساختار نوین استفاده با کمترین هزینه از منابع انرژی Least Resource Cost Energy Infrastructure در حوزه دریای خزر و دریای شمال اسکاتلند تحت عنوان Natural Grid instead of National Grid یعنی به جای اینکه آنرا شبکه ملی بخوانیم به آن نام شبکه طبیعی خواهیم داد .
    برای تحقق چنین طرحی چه ساختاری مورد نیاز می باشد؟
    خاقانی : اتاق پایاپای انرژی Energy Clearing Gateway مطالعه درباره پیشنهادی که براساس آن دریک توافق دوطرفه یا چند جانبه باکشورهای طرف قرارداد های تجارت انرژی مثلا' اسکاتلند و کشورهای عضو اکو و اتحادیه اروپا بتوان به جای روش های سنتی و فعلی برای رد و بدل کردن پول به منظور دریافت و پرداخت و سرمایه گذاری ها روش نوین راهکار تعریف تسویه حساب از طریق معاوضه انرژی (اتاق پایاپای انرژی) را برای تامین اعتبار و تجارت های مرتبط با صنعت انرژی تعریف کنیم. توجه به این نکته جلب می شود که بدلیل درآمد های گازی ایران در دریای شمال اسکاتلند (مشارکت دردارائی ها) این امکان وجود دارد و شرکت پترواسکاتلند با همکاری دو دانشگاه معتبر اسکاتلند در باره مدل های مشارکت وسرمایه گذاری پیشنهاد های خوبی را بررسی کرده است.
    شما در سخنرانی که داشتنید تاسیس یک موسسه منابع تاب آور را هم پیشنهاد دادید منظورتان چیست؟
    خاقانی : درایران اقتصاد مقاومتی Resistive ترجمه شده است درحالیکه مقصود Resilient می باشد. معنی Resilient را برخی عبور از اقتصاد ریاضتی به اقتصاد مقاومتی تعریف کرده اند.برخی دیگر اقتصاد مقاومتی را Moghavem Economy ترجمه کرده اند که معنی آن Resilient یعنی اقتصاد تاب آور توضیح داده اند. درهرحال مقصود این است که اقتصاد شوک های ناگهانی را تحمل ، ترمیم و به راهی که برای آن برنامه ریزی شده است ادامه دهد. درست مثل عملکرد کمک فنردراتومبیل که نام دیگر آن جذب و دفع کننده ضربه ناشی از افتادن ناگهانی در دست انداز ها – جذب کننده شوک ها Shock absorber می باشد. بنابراین ، تاسیس کنندگان سکوی شبکه انرژی خزر این نظر را دارند که موسسات آنها می توانند موسس Resilience Institute for Resource موسسه منابع تاب آور (عبور از اقتصاد تحریمی به اقتصاد پسا تحریم –منابع تاب آور ) با مشارکت بخش های خصوصی ، عمومی (دولتی ، آکادمیک) برای سرمایه گذاری و ابتکارات اقتصادی
    Innovation Eco می توان کاررا درتهران شروع کرد و با اسکاتلند ، اتحادیه اروپا و کشورهای عضو اکو و سایرکشورها همکاریهای منطقه ای و بین المللی را توسعه داد.
     آیا این طرح می تواند مشکل پرداخت نقدی یارانه ها درایران را حل کند؟
    خاقانی : مشکلی که ایران درحال حاضر با پرداخت نقدی یارانه های انرژی با آن مواجه است نیازمند تعریف و مطالعه نوینی درباره کاهش هزینه های تولید انرژی ، راندمان بهینه درمصرف و ...بطورکلی ورود به اقتصاد انرژی دارد. پیشنهاد ارائه شده فوق الذکر ایران را قادر خواهد ساخت که با اقدام وعمل از اقتصاد ریاضتی (Resistive Economy ) عبور و به اهداف اقتصاد مقاومتی (Resilient Economy) تاب آور برسد.

    برچسب ها