عصر خودرو

تحلیل ضرورت تغییر سیستم معاملات در گفت‌وگو با مدیران و کارشناسان بازار سرمایه؛

قطعی های شائبه دار معاملات در بورس

عصر بازار- سیستم های معاملاتی یکی از زیرساخت های ضروری و مورد توجه سرمایه‌گذاران برای ورود به هر یک از بورس های بزرگ دنیا محسوب می شوند.

قطعی های شائبه دار معاملات در بورس
نسخه قابل چاپ
جمعه ۰۵ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۵:۲۰:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»،  معاملات بازار سهام به دلیل این که در حجم های مختلف و در لحظه صورت می گیرند از حساسیت بسیار بالایی برخوردار هستند و به نوعی بقای بورس ها به این عامل وابسته است. سیستم معاملات فعلی که حدود 10 سال قبل از فرانسوی ها به صورت ناقص (به دلیل وجود تحریم) تحویل گرفته شد، با قواعد و ساختار های داخلی تفاوت داشت. به همین دلیل با تغییر برخی از قوانین اقدام به بومی سازی این سیستم شد اما هر از گاهی شاهد اختلال و به نوعی پاسخگو نبودن این سیستم در برابر نیازهای داخلی سرمایه گذاران هستیم. از سویی، در چنین شرایطی که سیستم معاملاتی جوابگوی نیاز های داخل کشور نیست، چطور می توان انتظار ورود سرمایه گذار خارجی را داشت؟ به هر حال، اختلال در این سیستم که آخرین بار طی معاملات دو هفته اخیر صورت گرفت باعث ایجاد شائبه هایی در بازار شده است و برخی‌ها بر این باوند که چنین مشکلاتی در بورس طبیعی به نظر نمی‌رسد. در همین حال و فارغ از چنین موضوعاتی ضرورت نیاز به ارتقا این عامل مهم در روند معاملات به شدت احساس می‌شود زیرا تا زمانی که این زیرساخت مهم مهیا نشود، نمی توان انتظار ورود سرمایه گذارانی که نقدینگی و یا تکنولوژی به همراه دارند را داشت و یا ممکن است همین تعداد اندک سرمایه گذاران نیز از این بازار رخت ببندند.

    در عین حال اگر از سیستم های معاملاتی معروف و مرسوم دنیا همانند نزدک آمریکا و یا سیستم معاملاتی کره جنوبی که بار ها مورد مذاکره قرار گرفتند و متاسفانه هیچ نتیجه ای هم در بر نداشتند، استفاده شود، می توان بورس و روند معاملات را به نوعی به سطح بین‌المللی تر شدن نزدیک کرد و این عامل به طور قطع در رشد و شکوفایی بورس تاثیر بسزایی دارد. در همین حال، «عصربازار» در گفت‌وگو با مصطفی امید قائمی مدیرعامل گروه توسعه مالی مهر آیندگان، بهروز خدارحمی دبیرکل کانون نهاد های سرمایه گذاری و سعید درخشانی کارشناس ارشد بازار سرمایه به تحلیل، بررسی و ارائه راهکار عبور از مشکلات سیستم معاملاتی که گریان سهامداران را گرفته، پرداخته است که آن را در ادامه می‌خوانید.

    اصلاح ساختار بازار
    مصطفی امید قائمی مدیرعامل گروه توسعه مالی مهر آیندگا  در خصوص سیستم معاملاتی گفت:  در سال 84 سیستم معاملاتی جدید خریداری شد اما متاسفانه به دلیل تحریم‌ها طرف قرارداد حاضر به فروش سیستم پس از معامله نشد. وی خاطر نشان کرد: از سویی قواعد سیستم معاملاتی جدید مورد پذیرش قرار نگرفت و به نوعی قواعد معاملات داخلی بر روی این سیستم پیاده سازی شد و این چنین بومی‌سازی شرایط سیستم را تغییر داد. این کارشناس ارشد بازار سرمایه درباره اختلال های اخیر عنوان کرد: در سال 82 به طور کلی 54 ایستگاه معاملاتی فعالیت می کردند اما در حال حاضر بیش از یک هزار 500 ایستگاه در حال فعالیت هستند. وی افزود: در حال حاضر ده‌ها هزار نفر به صورت آنلاین از طرق مختلف به سیستم متصل هستند و فعالیت در چنین سطحی باعث می‌شود سیستم تحت فشار قرار بگیرد.
    مصطفی امید قائمی بیان کرد: افراد وارد سیستم کارگزاری ها می شوند و فقط کارگزاری ها می توانند به سیستم دسترسی داشته باشند. برخی از الزامات «معاملاتی و مقرراتی» سیستم جدید پذیرفته و اعمال نشد. از سویی با بومی سازی کردن نیز به برنامه جامعی که همانند سیستم خارجی آن باشد، متاسفانه نرسیدیم. مدیرعامل گروه توسعه مالی مهر آیندگان ابراز داشت: شرایط بازار، سهامداران، کارگزاران، شرکت‌های بورسی، ضوابط قانون تجارت و... باعث شد تا این سیستم نتواند در جایگاه واقعی خود فعالیت کند. مدیرعامل سابق فرابورس اذعان داشت: سازمان باید در این امر ورود کند و در صورتی که نیاز به تغییر و یا ارتقا سیستم معاملاتی است، این مهم را در دستور کار قرار دهد.
    مصطفی امید قائمی اظهار کرد: تغییر سیستم معاملاتی دشوار و زمان‌بر است، به‌گونه¬ای که سیستم فعلی هم از زمان استارت کار و تحقق آن حدود 6 تا 7 سال به طول انجامید. وی افزود: در صورتی که بتوان با تغییرات اندک در سیستم فعلی مشکلات را رفع کرد به طور قطع به نفع بازار خواهد بود.
    مدیرعامل گروه توسعه مالی مهر آیندگان تصریح کرد: الزامات و بومی سازی های بازار در مقایسه با بورس های دنیا از جمله نزدک بسیار متفاوت است. وی بیان کرد: مشتریان در سیستم فعلی با کارگزاری‌های مختلف معامله می کنند و به نوعی درصد وفاداری مشتریان به کارگزاری‌ها بسیار پایین است اما در سیستم‌های خارجی مشتری برای تغییر کارگزار خود باید یک پروسه زمان‌بر را پشت سر بگذارد. امید قائمی عنوان کرد: سرمایه‌گذار خارجی در زمان ورود بیشتر منافع شخصی خود را مد نظر قرار می‌دهد و توجهی به سیستم معاملاتی ندارد. این کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت: سیستم فعلی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی با وجود سایر مشکلات ساختاری بازار، کاربرد دارد. وی افزود: در صورتی که از سیستم های مرسوم معاملاتی دنیا استفاده شود به طور قطع به نفع بورس و سهامداران خواهد بود اما نیاز به اصلاح ساختار هم در بازار وجود دارد. 

    لزوم تغییر سیستم معاملاتی
    علاوه بر این، بهروز خدارحمی دبیرکل کانون نهاد های سرمایه گذاری درباره مشکلات سیستم معاملاتی بازار عنوان کرد: یکی از پتانسیل های برجام ایجاد تعاملات روان تر است. تصمیمات یک دهه گذشته در حوزه سیستم های اطلاعاتی به دلیل محدودیت های حاکم بر کشور گرفته شده است و بدون تردید طی 10 سال گذشته می توانستیم با اطمینان از 3 یا 4 سیستم بسیار قوی معاملاتی دنیا استفاده کنیم. وی خاطرنشان کرد: اما متاسفانه به دلیل تحریم امکان استفاده از بخش نگهداری و ارائه خدماتی که بسیار با اهمیت‌تر از خود نرم افزار است، وجود نداشت. بنابراین برای این که تحت تاثیر این اتفاق قرار نگیریم به سمت نسخه-هایی که لزوما بهینه نبود و یا طراحی برنامه داخلی حرکت کردیم. این کارشناس ارشد بازار سرمایه اذعان داشت: چنین تجربه ای را در کمپانی های بزرگ کشور نیز داشته‌ایم. به عنوان مثال، نرم افزاری از یک کمپانی استرالیایی که هیچ گونه محدودیتی در مراوده با ایران نداشت، خریداری شد اما به واسطه این که پس از مدتی شرکت به آمریکایی ها واگذار شد به دلیل تحریم، رابطه‌ها قطع شد و هیچگونه سرویسی در حوزه نرم افزار به کشور ارائه نشد.
    بهروز خدارحمی بیان کرد: در بازار سرمایه نیز با توجه به محدودیت ها تا به امروز راهکار بهتر و  نرم افزار مناسب تری را دریافت نکرده ایم. اما در حال حاضر ضرورت تغییر سیستم معاملاتی با توجه به این که فضای تعاملات نسبت به گذشته روان تر شده است، به شدت احساس می شود و باید به دنبال گزینه های مطمئن تر و با پشتوانه برای جایگزینی در این امر بود. دبیرکل کانون نهاد های سرمایه‌گذاری در خصوص برنامه و یا راهکار ارتقا سیستم فعلی نیز گفت: تهیه سیستم معاملاتی جدید که هیچ کدام از دغدغه های فعلی را نداشته باشد، بسیار مناسب تر از ارتقاء سیستم فعلی در بازار ارزیابی می‌شود. این کارشناس ارشد بازار سرمایه تصریح کرد: در صورتی که برای تعاملات بین‌المللی با سایر کشور ها برنامه ریزی شده باشد، میزان و اندازه بازار سرمایه در چشم انداز 3 یا 4 سال آینده بسیار متفاوت خواهد بود. از همین رو بهتر است که نرم افزار و سامانه ای با توجه به چشم انداز پیش بینی شده انتخاب شود. بومی سازی نرم افزار به دلایل متفاوت دیگر معنی گذشته را پیدا نمی کند و در بخش های مختلف از استاندارد های گزارش گری تا شرایط بازار طی یک تا 2 سال آینده شرایط بسیار متفاوت با یک دهه گذشته خواهد بود. وی افزود: اگر تصور کنید که 10  سال گذشته صحبت از استاندارد های ملی گزارش گری و استاندارد های حسابداری گزارش گری می‌شد، امروز ضرورت‌ها بر اساس حرکت به سمت IFRS یا استاندارد¬های بین المللی مالی گزارش گری احساس می شود. دبیرکل کانون نهاد های سرمایه گذاری عنوان کرد: در نتیجه با چنین روند حرکتی، تطابق و بومی سازی که در گذشته مورد نیاز بود در چشم انداز چند سال آینده به دلیل این که تعاملات بین المللی به عنوان راهکاری در زمینه توسعه بازار متصور می شود، دیگر بی معنی خواهد بود.

    سیستم های مرسوم دنیا
    در سویی دیگر، سعید درخشانی کارشناس ارشد بازار سرمایه درخصوص سیستم معاملاتی بورس بیان کرد: به دلیل وجود تحریم ها سیستم معاملاتی که در داخل نوشته شد متاسفانه جوابگوی نیاز بازار نیست اما می توان از  سیستم‌های مرسوم و مشابه معاملاتی که در دنیا وجود دارد، استفاده کرد. این تحلیلگر بازار سرمایه اظهار کرد: تعامل با شرکت های داده پردازی و انفورماتیک در دنیا نیز در این امر مناسب ارزیابی می  شود. وی افزود: سیستم¬های معاملاتی قوی و مرسوم دنیا می توانند به رشد و توسعه بورس کمک کنند.

    برچسب ها