عصر خودرو

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالا بررسی کرد؛

پتانسیل‌های راه‌اندازی بازار مشتقه کشاورزی

عصر بازار- از آغاز شروع به کار تالار کشاورزی بورس کالای ایران تاکنون به جرات می‌توان گفت در این بازار از ظرفیت‌های مناسب برای معامله محصولات مرتبط با این حوزه استفاده نشده است. این در حالی است که در بورس‌های معتبر دنیا معامله این محصولات در بورس کالا با استقبال مناسب عرضه و تقاضاکننده مواجه می‌شود.

پتانسیل‌های راه‌اندازی بازار مشتقه کشاورزی
نسخه قابل چاپ
سه شنبه ۰۲ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۷:۱۲:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از دنیای اقتصاد، مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران درخصوص عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران و فرآیند و چگونگی این عرضه گفت: معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران تقریبا به 10 درصد حجم معاملات کل بورس کالا رسیده است، در حالی که در سال‌های گذشته این میزان، نیم درصد بوده است.

    به گفته علیرضا ناصرپور در حال‌حاضر خرید تضمینی دو محصول مهم کشاورزی از قبیل ذرت و جو به‌طور کامل در بورس کالای ایران انجام می‌شود و محصولاتی مثل شکر و مرغ هم در بورس کالا با حجم قابل‌توجهی عرضه می‌شوند؛ بنابراین می‌توان گفت فضای عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران در حال حاضر تغییر پیدا کرده و مانند گذشته نیست و پیش‌بینی‌ها در بورس کالا به این شکل است که این روند تا پایان سال بهبود پیدا کرده و درصد رشد بیشتری را تجربه کند و حجم قابل توجهی از حجم کلی معاملات بورس کالا به محصولات کشاورزی اختصاص پیدا کند. وی در ادامه گفت: محصولات صادراتی کشاورزی تماما در بورس کالا پذیرش شده‌اند و از این نظر مشکلی وجود ندارد، حال اینکه تولیدکنندگان این محصولات در بورس کالای ایران محصولاتشان را عرضه کنند یا خیر، به سیاست‌های عرضه‌کنندگان باز می‌گردد.

    ناصرپور ادامه داد: متاسفانه از گذشته بسیار دور یعنی از زمان بورس محصولات کشاورزی که قبل از تشکیل بورس کالا به‌صورت مستقل وجود داشت، این بازار به اندازه کافی موفق نبود، با این حال در حال حاضر و حداقل در سال گذشته و امسال تلاش‌های زیادی صورت گرفته که این نقیصه برطرف شود که تا اندازه قابل توجهی هم موفقیت‌آمیز بوده است. مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالا در ادامه گفت: درست است که حجم معاملات کشاورزی از نیم‌درصد به 10 درصد افزایش پیدا کرده، اما باید بتوانیم که به موازات افزایش حجم معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالا در محصولات دیگر هم ورود کنیم. به گفته ناصرپور در حال‌حاضر در بورس کالا 4 محصول ذرت، جو، شکر و مرغ حضور گسترده دارند و برنامه این است که این روند در سال‌های آینده هم گسترش پیدا کند و این موضوع بستگی به نوع کالاها و حجم و ارزش آنها و نیاز و تقاضایشان دارد.

    فرهنگ‌سازی پیش زمینه بازار آتی

    وی در پاسخ به این سوال که در بورس‌های معتبر دنیا معاملات محصولات کشاورزی اکثرا در بازار آتی اتفاق می‌افتد این در حالی است که این مکانیزم در ایران وجود ندارد و محصولاتی هم که در بورس عرضه می‌شوند به‌صورت نقدی است، گفت: این موضوع نیاز به توضیحی کلان‌تر دارد که در این رابطه باید گفت قدیمی‌ترین بورس کالایی کشاورزی که در دنیا به‌صورت امروزی خودش وجود دارد، بورس «سی تی او پی » است یا بورس تجاری شیکاگو که در سال 1848 یعنی در حدود 170 سال قبل به وجود آمد. وی افزود: اگر این بورس را به‌عنوان مبنایی برای بررسی قرار دهیم، باید گفت این بورس‌ها از همان ابتدای پیدایش خودشان عملیات مشتقه را انجام نمی‌دادند و از ابتدا حجم قابل توجهی از معاملاتشان به معاملات نقدی اختصاص داشته و رفته رفته فرهنگ معاملات بازار و کشاورزان به این سمت رفته که با مقاصد پوشش ریسک وارد بازار شوند و با این مقاصد آرام آرام به سمت ابزارهای مشتقه حرکت کرده‌اند.

    مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالا گفت: به این ترتیب در اواخر قرن 19 میلادی معاملات مشتقه به شکل کالایی و به شکل امروزی خودش و آن هم فقط قراردادهای آتی شکل گرفته و توسعه پیدا کرده که این روند در کشور ما هم باید شکل بگیرد و اتفاق بیفتد. به گفته وی تا وقتی که کل صنعت کشاورزی کشور اصولا با مفهوم بورس‌های کالایی آشنایی چندانی ندارد، این انتظار که قراردادهای مشتقه بلافاصله راه‌اندازی و موفقیت آمیز شود، بجا نیست.

    ناصرپور افزود: در همین راستا و به منظور ایجاد چنین قراردادهایی باید ابتدا معاملات فیزیکی را راه‌اندازی کنیم که در حال حاضر در حال طی همین روند هستیم که این روند ابتدا از تقویت معاملات فیزیکی و در مرحله بعد آشنایی کشاورزان با بورس‌های کالایی شروع می‌شود، بعد از مرحله شناخت و فرهنگ‌سازی، در آن صورت است که می‌توانیم ابزارهای پیچیده‌تر را وارد بورس کالا کنیم.مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالا گفت: در حال حاضر که محصولات کشاورزی با این حجم در بورس کالا معامله می‌شوند، این آشنایی و فرهنگ‌سازی تا حد زیادی انجام شده؛ ولی به هر حال موفقیت‌آمیز بودن این روند یک فعالیت زمانبر است؛ به‌طوری‌که در کشورهای توسعه‌یافته این فرآیند حدود 40 سال طول کشید، البته این زمان در بورس کالای ما به‌دلیل داشتن تجربه‌های دیگر از این کشورها کمتر خواهد بود چرا که از این تجربه‌ها استفاده خواهیم کرد؛ ولی در حال حاضر ناچاریم فرهنگ‌سازی عملی را انجام دهیم تا صنعت کشاورزی‌مان در وهله اول با بورس کالا و در قدم بعدی با ابزارهای نوین این بورس آشنا شود تا در مراحل بعدی به سمت راه‌اندازی ابزارهای پیشرفته برویم.

    برچسب ها