عصر خودرو

ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قیر آسیا است

عصر بازار- تولید و عرضه قیرهای بی‌کیفیت و استفاده از آن در صنعت راه‌سازی کشور ادامه دارد و بازاری برای فعالیت و عرضه مستمر کارگاههای کوچک و پراکنده تولید قیر فراهم کرده است.

ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قیر آسیا است
نسخه قابل چاپ
شنبه ۰۹ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۵:۲۴:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از خبرآنلاین، حدود 90 درصد قیر تولیدی جهان در راهسازی استفاده می شود. به عبارتی اصلی‌ترین تقاضای قیر در جهان، معطوف به صنعت راهسازی است.

    آسفالت که متداول‌ترین پوشش راهها در جهان است از مخلوط قیر و مصالح سنگی تشکیل می شود. آسفالت پوششی مرسوم برای حفاظت راهها از عوامل جوی و محیطی است و کیفیت آسفالت از آن جهت دارای اهمیت است که هر چقدر کیفیت مطلوب تری داشته باشد به معنای حفاظت بیشتر لایه های اصلی تشکیل دهنده راه و افزایش طول عمر استفاده از راه است.

    قیر به عنوان ماده چسباننده و نگهدارنده مصالح سنگی در کنار هم و یکپارچه سازی لایه های راه آسفالته به خصوص لایه پوششی به کار می رود و کیفیت آن ، تأثیر مستقیم در میزان کیفیت لایه آسفالت و در نهایت راه آسفالته دارد.

    موضوع کیفیت آسفالت در ایران همواره چالشی در صنعت راهسازی کشور بوده به طوری که برخی کارشناسان پروژه های عمرانی عمر مفید راههای آسفالته کشور را بسیار پایین تر از میانگین جهانی آن می دانند.

    «حسن فدایی» مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه میانگین عمر آسفالت در ایران را پنج سال اعلام و اظهار کرد: " در حال حاضر استاندارد عمر آسفالت در دنیا بین 10 تا 15 سال است. به گفته این مقام مسئول، میانگین عمر آسفالت در ایران یک سوم متوسط جهانی است. "

    علت کیفیت پایین آسفالت در ایران را باید در مصالح تشکیل دهنده آن جستجو کرد و از آنجا که مصالح سنگی در کشور تفاوتی با مصالح سنگی دیگر کشورها ندارد، باید به سراغ قیر برویم و ببینیم چرا قیر به کار رفته در آسفالت های ایران، بی کیفیت از آب در می آید.

    ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قیر آسیا است و قیر باکیفیت ایران در برخی بازارهای منطقه و حتی جهان دارای اعتبار است؛ اما این اعتبار که از کیفیت قیر تولیدی کشور به مرور زمان حاصل شده ، در بخشی از بازار منطقه و حتی جهان دچار افول شده است. قیر به کار رفته در راه های کشور نیز به موازات این افول درجه اعتبار جهانی، با افت کیفیت مواجه بوده و این دو مسئله نشان از افت کیفیت در فرآیند تولید قیر در ایران دارد.

    قیرهای نفتی که عمده قیر مورد استفاده در صنعت راهسازی کشور است از پالایش نفت خام در برج های تقطیر به دست می آید و نهایتاً آنچه که در ته برج تقطیر می ماند ، قیر خالص نفتی است. قیرهای با درجه سفتی متفاوت برای مصارف مختلف راهسازی را می توان با تنظیم درجه حرارت و فشار داخل برج های تقطیر و نیز هوادهی تولید کرد.

    از آنجا که واحدهای پالایشگاهی کشور دارای استانداردهای لازم برای تولید فرآورده های نفتی هستند ، پس نباید قیر تولیدی در واحدهای پالایشگاهی ایران از کیفیت پایینی برخوردار باشد. از اینرو ، باید مشکل افت کیفیت تولید قیر را در جای دیگری جستجو کرد.

    قیر ساختار شیمیایی پیچیده ای دارد که تابع نوع ترکیباتی است که در نفت خام یافت می شود. قیرهای نفتی از تعداد زیادی هیدروکربورهای مختلف که به صورت کلوئیدی در یکدیگر معلق و شناور است، تشکیل شده است. کربن و هیدروژن دو عنصر اصلی قیر به شمار می رود که درصد وزنی آنها در مولکولهای قیر به ترتیب 87 - 70 و 10 - 15 درصد است.

    علاوه بر کربن و هیدروژن ، عناصر دیگری نظیر ازت (کمتر از یک درصد) ، گوگرد (تا 1.5 درصد) ، اکسیژن (حدود 2 درصد) ، فسفر و هالوژن ها و مقادیر بسیار ناچیزی از فلزات مانند نیکل ، آهن ، کبالت و وانادیم در قیر یافت می شود. هیدروکربورهای تشکیل دهنده قیرها را معمولا به آسفالتین و مالتین که خود به دو جزء رزین و روغن تفکیک می شود تقسیم می کنند. هر یک از این اجزا نقاش جداگانه ای در خصوصیات قیر ایفا می کنند.

    از اینرو، قیر در صورتی دچار مشکل افت کیفیت می شود که در ساختار آن ، مواد تشکیل دهنده به درستی کنار هم قرار نگیرند یا درصد وزنی آنها مطابق با استاندارها نباشد. با نگاهی به آنچه در صنعت قیر کشور رخ داده می بینیم در طی سالهای اخیر ، واحدهای متعدد تولید قیر از وزارت صنعت ، معدن و تجارت مجوز فعالیت دریافت کرده اند و تولید قیر از پالایشگاهها به کارگاههای کوچک حاشیه شهرها رسیده ، که این کارگاهها بعضاً فرسنگ ها با پالایشگاه دریافت کننده خوراک فاصله دارند.

    «حسن خسروجردی» رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت ، گاز و پتروشیمی در این خصوص معتقد است که " تولید قیرهای بی کیفیت در واحدهای کوچک، طی سال های اخیر سبب شده است تا زیان هنگفتی به تولیدکنندگان اصلی قیر کشور وارد شود که امیدواریم در کشور راهکاری در نظر گرفته شود تا از تولید قیر بی کیفیت جلوگیری شود. متاسفانه واحدهای کوچک با تولید قیر بی کیفیت که هزینه تمام شده بسیار پایینی دارد، محصولات خود را با تفاوت قیمت های زیادی به بازار عرضه می کنند که در مواردی باعث جذب مشتریانی می شود. "

    با مرور اطلاعیه های برگزاری مناقصات می بینیم که برای احداث یک راه در بیشتر موارد مناقصاتی برگزار می شود و انتخاب پیمانکار از این طریق صورت می گیرد. پیمانکاری در این مناقصات برنده می شود که طبعاً قیمت پایین تری ارائه دهد. پیمانکاران راهسازی نیز برای خرید اقلام مورد نیاز خود از جمله قیر به سراغ فروشندگانی می روند که قیر را با قیمتی پایین تر عرضه می کنند تا بتوانند قیمت تمام شده پایین تری در فرآیند مناقصه ارائه دهند. عمده قیرهای ارزان در بازار نیز در کارگاههای کوچکی تولید شده اند که در تهیه قیرها رعایت استاندارهای اجرایی را مورد توجه قرار نداده اند و این سکیل معیوب همچنان ادامه دارد.

    استفاده از قیرهای بی کیفیت در حالی در صنعت راهسازی کشور ادامه دارد و بازاری برای فعالیت و عرضه مستمر کارگاههای کوچک و پراکنده تولید قیر فراهم کرده که مسئولان امر ، لزوم نظارت بر کیفیت قیر مورد استفاده در پروژه های عمرانی را به فراموشی سپرده اند.

    از زاویه دیگر،در موارد بسیاری دیده شده است که همین قیر های بی کیفیت استفاده شده در تولید آسفالت در جاده های کشور بعد از گذشت چند سالی محدود به یکباره حفره هایی در درون سطح آسفالت جاده ها ایجاد می شود که به کرات دیده شده که رانندگان در اینگونه جاده ها برای جلوگیری از آسیب خودرویشان مجبور به انحراف خودرو می شود که بعضا در سرعت بالای راننده منجر به انحراف خودرو و در نهایت اتفاقات ناگوار را رقم می زند.

    برچسب ها