عصر خودرو

"نقدینگی" چگونه در بورس دوباره به جریان می افتد؟

عصر بازار- "حجم پول، مجموع پول یا شبه پول"؛ اینها معادل هایی است که برای توضیح معنای "نقدینگی" به کار گرفته می شود. برخی نیز نقدینگی را مجموع اسکناس ها و مسکوکات و سپرده های دیداری در یک کشور معنی می کنند و تفاوتش با حجم پول یک کشور را در سپرده های غیردیداری افراد نزد بانک ها می دانند.

"نقدینگی" چگونه در بورس دوباره به جریان می افتد؟
نسخه قابل چاپ
چهارشنبه ۰۲ تير ۱۳۹۵ - ۱۳:۰۱:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، به هر حال نقدینگی به هر واژه و عنوانی تعبیر شود، یک پای موفقیت هر فعالیت از جمله فعالیت های اقتصادی است؛ به ویژه زمانی که صحبت از بازار سرمایه و بورس در میان باشد، بازاری که رسالت اصلی آن تامین مالی میان و بلندمدت بنگاه هاست و هر چند در ظاهر عدهای از طریق خرید و فروش اوراق سهام سود کسب می کنند و برخی متضرر می شوند اما در عمل موجب می شود تا به واسطه حضور سرمایه گذاران در بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایه های راکد، پسانداز مردم در فعالیت های اقتصادی به کار گرفته شود.

    همچنین نگاهی به وضعیت معاملات بازار سرمایه در سال جدید نشان می دهد که این روزها معامله گران بورسی به دلیل نبود خبر و بهانه ای خاص و نیز نبود تحول بنیادی در اقتصاد، میل و رغبتی برای ورود نقدینگی جدید به بازار سهام ندارند.

    بر این اساس برخی کارشناسان نیز بر این باورند که کاهش سرعت ورود نقدینگی جدید به بورس که به افت حجم معاملات دامن زده است، مهم ترین عامل رخوت این روزهای بورس محسوب می شود که دلیل آن را باید در زمینه نبود پشتوانه بنیادی برای رشد بازار سهام جستجو کرد که موجب شده جریان ورود نقدینگی به بازار سرمایه تقریبا متوقف شود.

    البته برخی دیگر شرایط کنونی بازار سهام را این گونه توجیه می کنند که رشدهای قابل توجه نمادهای گروه خودرویی در بورس در ماه های گذشته موجب شدت یافتن کوچ نقدینگی به سمت خودرویی ها شده و حالا که معاملات این گروه در تالار شیشه ای بی رمق شده است، گردش پول در کل بازار با کاهش مواجه شده و معامله گران شاهد قفل شدن نقدینگی در بازار هستند. به علاوه این که شرکت های کارگزاری نیز در کاهش سرعت گردش نقدینگی در بازار بی اثر نبوده اند؛ چرا که بخش قابل توجهی از نقدینگی توسط این شرکت ها به بازار وارد می شود و این روزها شرکت های کارگزاری نیز دلیلی برای این کار پیدا نمی کنند.

    با این وجود به نظر می رسد پاسخ این پرسش را که "نقدینگی" چگونه در بورس دوباره به جریان می افتد، باید در بررسی وضعیت بازار سهام در چند سال گذشته جستجو کرد. بر این اساس باید گفت، فعالان بازار به یاد دارند که با این وجود این که از نیمه دی ماه سال 92 به مدت دو سال، بازار سرمایه تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله ابهامات مربوط به مذاکرات هسته ای و رفع تحریم ها، رکود سنگین اقتصادی، کاهش چشمگیر قیمت جهانی نفت و برخی کالاها، نامشخص بودن وضعیت برخی صنایع و موارد مربوط به آنها از جمله نرخ خوراک پتروشیمی ها و بهره مالکانه، شرایط نامناسب، رکودی و نزولی را پشت سر گذاشت اما رفته رفته با از میان رفتن ابهامات و ریسک های سیاسی ناشی از مذاکرات هسته ای و در پی آن اجرایی شدن برجام، بازار سهام دوباره به روند رو به رشد و پررونق خود بازگشت.

    با این حال در هفته های گذشته معامله گران و سرمایه گذاران بورسی دوباره با بازاری بی رمق و کم رونق رو به رو شده اند که بخشی از این موضوع مربوط به اجرای کامل برجام و رفع تحریم ها به ویژه در حوزه سوئیفت و مراودات بین المللی پول و ارز است که برای بازگشت دوباره آن به روزهای پررونق و در پی آن جریان دوباره نقدینگی در تالار شیشه ای جدای از اجرای کامل برجام و رفع تحریم ها باید چشم امید به تحول بنیادی در اقتصاد داشت.

    به این منظور نخستین نکته ای که می توان به آن اشاره کرد، موضوع نفت و بررسی وضعیت جهانی قیمت طلای سیاه است که درآمدهای کشور ارتباط تنگاتنگی با آن دارد و به دلیل وابستگی شدید اقتصاد با قیمت نفت، هر افت و خیزی میتواند اقتصاد کشور و در پی آن بازار سرمایه را به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر خود قرار دهد که بر این اساس باید امیدوار بود در هفته ها و ماه های پیشرو قیمت جهانی نفت رفته رفته افزایش یابد؛ هر چند باید بر این نکته نیز تاکید کرد که بهبود قیمت جهانی نفت در کوتاه مدت برای اقتصاد کشور لازم و خبری خوب و مسرت بخش است و در بلندمدت نیز باید اقداماتی انجام شود تا وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی کمرنگ و کمرنگ تر شود تا از تکانه های کاهش قیمت آن در اقتصاد و حوزه های مختلف به ویژه بازار سرمایه در امان باشیم.

    نکته بعدی که این روزها معاملات بورس را تحت تاثیر خود قرار داده، تداوم رکود اقتصادی است که برخی تصمیمات دولت در مهار تورم را دلیل خیمه سنگین آن بر اقتصاد می دانند و تا زمانی که شاهد رونق اقتصاد نباشیم، نمی توان امید به چرخش روان نقدینگی در حوزه های مختلف اقتصاد به ویژه بازار سرمایه را انتظار داشت و اتخاذ تدابیری از جمله دادن تسهیلات کم بهره، معافیت های مالیاتی و حمایت از صنایع و بنگاه های تولیدی و توجه ویژه به بخش خصوصی می تواند به عنوان راهکارهایی برای خلاصی اقتصاد از رکود سنگین فعلی مطرح باشد.

    از سوی دیگر این روزها صحبت های زیادی در خصوص کاهش نرخ سود بانکی می شود. این اتفاق در صورتی می تواند برای اقتصاد و بازار سرمایه کشور نویدبخش روزهای خوب باشد که با کاهش نرخ سود بانکی، نرخ بهره تسهیلات ارائه شده به بنگاه ها نیز کاهش پیدا کند و در پی آن قیمت تمام شده تولیدات کاهش و سودآوری بنگاه ها افزایش یابد.

    از سوی دیگر دخالت دولت در اقتصاد نیز به عنوان یکی از آسیب های کهنه بازارهای مختلف کشور از جمله بازار سرمایه طی سالیان گذشته مطرح است که ریشه آن را باید در دولتی بودن اقتصاد و عدم خصوصی سازی صحیح جستجو کرد و برخی معتقدند تا زمانی که بخش خصوصی میدان دار اقتصاد نشود، نمی توان به داشتن اقتصادی پویا و بازار سرمایه ای پررونق امیدوار بود.

    در مجموع باید گفت علاوه بر این موارد، موضوعاتی همچون ابهامات و موانع موجود بر سر راه صنایع و بنگاه ها، نبود تحلیل و غالب بودن جو روانی و هیجانی بر تصمیم گیری معامله گران، تعیین دستوری قیمت ها، کاهش نرخ بهره، افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی و خدمات ارائه شده، محدودیت نقدینگی در بخشهای متعدد واحدهای تولیدی و صنعتی، تاثیرات نامطلوب تحریم ها، قدیمی بودن تکنولوژی و مستهلک بودن دستگاه ها، ضعف های مدیریتی و موانع ورود سرمایه خارجی به کشور به عنوان دست اندازهای پیشروی رونق اقتصاد و بازار سرمایه کشور مطرح هستند و برای بازگشت دوباره و مداوم نقدینگی به حوزه های مختلف اقتصاد به ویژه بازار سهام باید فکری به حال این معماها کنیم.

     

    *مهدی حاجی وند

    برچسب ها