عصر بازار: رییس سازمان بورس، در آخرین گفتوگوی خود، نبود شفافیت در بعضی از صنایع به ویژه صنعت پالایشگاهی را از مهمترین چالشهای پیشروی بازار و سهامداران کنونی تالار شیشهای عنوان کرد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، او در سخنان خود تصریح کرد: عدم برگزاری مجامع شرکتهای پالایشگاهی، انتشار اخبار متناقض از منابع مختلف در اعلام نرخ فرآوردهها و میعانات گازی ازسوی وزارت نفت به شرکتهای پالایشگاهی همراه با صورت حسابهایی که ما را مجبور به مسدود کردن نماد این شرکتها میکند از یک سو، و نقض همان اطلاعات توسط دستگاه ذیربط دیگر زیر سایه عدم هماهنگی این نهادها از سوی دیگر، از مهمترین عواملی است که ناظر بازار را درباره این صنعت دچار سردرگمی کرده و خود به دلیل اصلی در کاهش و کم واکنشی بازار تبدیل شده است.
سخنان مقام ناظر بازار درباره این صنعت که به نوعی گلایه او از وزارت نفت و نهاد تصمیم گیرنده درباره این صنعت را بیان میکرد، از جنبههای مختلف قابل بررسی است. در شرایطی که بازار با چالشهایی به نام " کمواکنشی”، “کمبود نقدینگی” ، “خروج پول از بازار” و ... روبهرواست، حاکم شدن سایه بیاعتمادی بر این صنعت و سنگین شدن این سایه با گذر زمان و عدم اتخاذ هرگونه تصمیم شفاف درباره نرخ خوراک و نحوه محاسبه آن میتواند دلیل مضاعفی باشد برطولانی شدن وضعیت حاضر.
به هر روی نکته مسلم این است که در بازاری مانند بازار سهام، ورود و خروج هرگونه پول و نقدینگی در سایه شفافیت و صورتهای مالی حسابرسی شده و مستند صورت میگیرد، این درحالی است که شرکتهای پالایشگاهی حاضر در تابلوی بورس تهران مدتهاست که به دلیل عدم اتخاذ هرگونه تصمیم روشن و قابل بررسی و تحلیل از سوی شرکت ملی پالایش و پخش و وزارت نفت درباره فرمول نرخ خوراک دچار کم اقبالی و محجوری در بازار شدهاند.
صنعت پالایش در ایران، صنعتی فرسوده و پیر است؛ عمر پالایشگاههای ایران از سطح استاندارد نیز گذر کرده و کیفیسازی در پالایشگاهها به منظور تولید محصولی با کیفیتتر و با استاندارد بالاتر اما با هزینه کمتر لازم و ضروری است تا بتواند کمی از ضرر و زیانی که فعالان این صنعت امروز در صورتهای مالی خود با آن مواجه هستند، بکاهد.
براساس اعلام وزارت نفت، قرار بود با انجام عملیات کیفیسازی در پالایشگاهها در مدت دو سال، این نهاد قیمت محصولات تولیدی این واحدها را براساس نوع و کیفیت پالایشگاهها تعیین کند درحالیکه میبینیم تاکنون وزارت نفت هیچ تصمیم یا مصوبهای در این راستا در حق این صنعت نداشته است.
تا آنجا که امروز مهمترین و اساسیترین سوال درباره صنعت پالایشی در بورس برای سهامداران و صاحبان سرمایه این است: دقیقا رویه قیمتگذاری در شرکت پالایش و پخش چگونه بوده و برچه اساسی صورت میگیرد؟
به عنوان مثال اگر پالایشگاهی بنزین با اکتان 87 تولید کرد، بهای این بنزین با چنین ویژگیهایی با توجه به 95 درصد نرخ فوب خلیج فارس چه ضریبی خواهد داشت و چقدر محاسبه میشود؟
یا محصولاتی به این ترتیب که براساس نوع و ویژگیهای هر پالایشگاه متفاوت خواهد بود؟ و سوالاتی از این دست که هر روز بر تعداد آنها افزوده میشود و سهامداران و خود صاحبان این صنعت را در فضایی مبهم قرار داده است تا قدرت هرگونه تصمیم گیری را در تحلیل صنعت پالایشگاهی از آنها بگیرد و هر روز برعمق بیاعتمادی نسبت به این صنعت که حجم بالایی نقدینگی را در خود جذب کرده و کم حاشیه هم نیست، بیفزاید.
* نادراسراری- مدیر معاملات کارگزاری نواندیشان بازار سرمایه