عصر خودرو

خمودگی صنعت فولاد زیر فشار رکود اقتصادی

عصر بازار- "فولاد"؛ پرمصرف ترین فلز صنعتی که از آن به عنوان یکی از بزرگترین و استراتژیک ترین صنایع کشور یاد می شود. محصولی که برای ساختن آن، کربن آهن خامِ سفید را میسوزانند تا وزنش کاهش پیدا کند.

خمودگی صنعت فولاد زیر فشار رکود اقتصادی
نسخه قابل چاپ
چهارشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۳:۵۲:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، برخی می گویند فولادسازی از هندوستان به ایران آمده، با این استدلال که در دوران باستان فولاد هندی به نام بوده است. همچنین اصطلاح فولاد یا پولاد برای آلیاژهای آهن که بین 0.002 تا 2.1 وزن خود کربن دارند به کار می رود و خواصش نیز به درصد کربن موجود در آن، عملیات حرارتی انجام شده بر رویش و نیز فلزهای آلیاژ دهنده موجود در آن بستگی دارد و متناسب سختیاش، کاربردهای گوناگونی دارد.

    جدای از این موضوعات، شرایط کنونی صنعت فولاد را می توان از دو دریچه بررسی کرد، یکی وضعیت آن در داخل کشور که بستگی زیادی به رونق ساخت و ساز دارد و دیگری وضعیت جهانی این فلز سخت. البته در حال حاضر با توجه به دو عامل یاد شده صنعت فولاد با بحران مواجه است و این اتفاق موجب شده تا فولادسازان با فشاری مضاعف ادامه مسیر دهند.

    به باور کارشناسان در شرایط کنونی، رکود در بخش تقاضا به بحران در صنعت فولاد دامن زده و تنها راه نجات این صنعت سخت نیز پیدا کردن راهکارهایی برای تحریک تقاضا در بازار فولاد است که از جمله آنها می توان به کاهش هزینه های تولید، تخصیص تسهیلات به مصرف کنندگان، شفاف کردن فضای اقتصاد کشور و نیز خروج از رکود اقتصادی اشاره کرد.

    همچنین هر چند افت و خیز ذات هر صنعت و بازاری از جمله صنعت فولاد است اما به نظر می رسد رکود فعلی حاکم بر اقتصاد و این صنعت تا حدودی بی سابقه باشد؛ صنعتی که از آن به عنوان یک صنعت مادر یاد میشود و در روزگارانی نه چندان دور تولید فولاد به قدری جذاب و شیرین به نظر می رسید که هر کس که توانش را داشت زمینی را تهیه می کرد و دستگاه نورد را در آن میگذاشت و با خرید شمش، به تولید میلگرد اقدام می کرد.

    به هر حال برخی گناه شرایط رکودی و بی رونقی کنونی صنعت فولاد را به گردن گذشتگان می اندازند؛ آن هم با این استدال که در سال های گذشته قدری در برنامه تولید و احداث کارخانه فولاد با توجه به میزان مصرف و بازار تقاضای داخلی آن زیاده روی شده است و برخی پرسش ها از جمله این که آیا بازار مصرف این میزان فولاد در کشور وجود دارد و یا این برنامه ای برای بازاریابی و فروش مازاد این تولید در خارج از کشور برنامه ای هست یا خیر بی پاسخ مانده است.

    از سوی دیگر یکی از موارد مهم در صنعت فولاد، مساله جانمایی برای ساخت کارخانه های فولاد است و برخی از منتقدان نیز بر این باورند در حالیکه در کشور کمبود سرمایه و منابع مالی داریم و زمین هم گران است، احداث کارخانه های فولاد در مناطق دور افتاده و کوه ها و یا مزارع کشاورزی اقدامی نادرست است که انجام می دهیم و پس از انجام این کار نیز تجهیزاتی را به این کارخانه های دور افتاده می بریم که در خاورمیانه نمونه اش وجود ندارد و زمانی هم که به خروجی این کارخانه ها نگاه می کنیم چیز زیادی باقی نمی ماند و هم زمین کشاورزی را از بین برده ایم و هم عدهای را بیکار کرده ایم.

    این اتفاقات در کشور ما در حالی رقم می خورد که در دیگر کشورها همه این موارد با نگاهی علمی صورت می گیرد؛ به عنوان مثال در کشور ترکیه کارخانه ای که تنها دو هزار متر مساحت و 14 نفر نیرو دارد قطعه فولادی تولید می کند و آن را به شرکت های بزرگی چون پوسکو یا هیوندای می فروشد. یا این که شرکتی همچون هیوندا سالانه 23 میلیون تن تولید دارد و همه این اتفاقات در بستری از استراتژی و کار کارشناسی انجام می شود.

    بر این اساس باید گفت در همه صنایع به ویژه صنعت فولاد، برای تولید پررونق باید چرخه ای کامل داشت که این چرخه از ساخت فولاد آغاز می شود و با مصرف آن در کشتی سازی و خودروسازی ادامه پیدا می کند و دست آخر نیز قراضه های باقیمانده با ذوب دوباره به چرخه تولید باز می گردند.

    همچنین در برخی کشورها این چرخه گسترده و کامل تر است. به عنوان مثال پروژه های ساختمانی که در برخی کشورهای دنیا ساخته می شود پس از تخریب به عنوان بازار تقاضای جدیدی در خدمت شرکت های تولید فولاد هستند؛ اما متاسفانه در کشور ما این چرخه وجود ندارد و اگر هم هست بسیار ناقص عمل می کند که نبود مطالعه و بررسی در این زمینه، عامل اصلی این اتفاق تلقی می شود و این روزها رکود اقتصادی و نبود تقاضا نیز که موجب بدون استفاده ماندن نیمی از ظرفیت تولید در کشور شده است را باید به عنوان مشکلی به دیگر معضلات این صنعت سخت در کشور اضافه کرد.

    بر این اساس برخی از کارشناسان بر این باورند یکی از بهترین راه های تحریک تقاضا در راستای به چرخه درآمدن چرخ تولید در صنعت فولاد کشور، اختصاص نقدینگی به پروژه های عمرانی است که متاسفانه در سال گذشته هیچ تحریکی برای تقاضا نداشتیم و این روزها با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت، درآمدهای کشور به گونه این نیست که امیدها برای رونق پروژه های عمرانی پررنگ باشد؛ چرا که در اقتصادی که بوی نفت می دهد و به درآمدهای نفتی وابسته، طبیعی است که با کاهش چشمگیر قیمت جهانی طلای سیاه، بودجه کشور و درآمدهای آن نیز تحت تاثیر قرار گیرد و زمانی هم که نقدینگی و درآمدی نباشد به اجبار دولت ها اقدام به کاهش هزینه ها می کنند و در این راستا کنار گذاشتن پروژه های عمرانی از گردونه برنامه ها یکی از اقدامات اولیه برای صرفه جویی در هزینه هاست؛ اتفاقی که بیشتر صنایع کشور از جمله سیمان و فولاد را تحت تاثیر قرار می دهد. به علاوه این که با رشد نرخ ارز در سال های گذشته به نوعی بازارهای صادراتی فولاد را نیز از دست داده ایم و ورود ترکیه، عربستان و هند هم به بازار فولاد جهان مشکلات این صنعت را برایمان دو چندان کرده است.

    با این وجود زمانی قصه صنعت فولاد در کشور غصه دارتر می شود که با وجود مشکلاتی همچون رکود حاکم بر اقتصاد و بازار ساخت و ساز و وضعیت نامناسب فولاد و انباشت 3 میلیون تن محصولات فولادی در انبارها، دروازه های کشور همچنان به روی واردات محصول فولاد به ویژه فولاد کم کیفیت چینی باز است و این اتفاق در حالی رقم می خورد که با پایین نگه داشتن نرخ تعرفه فولاد، واحدهای فولادسازی بیشتر در معرض تعطیلی قرار خواهند گرفت و تا دیرتر از این نشده، باید فکری کرد و چاره ای برای نجات صنعت فولاد کشور اندیشید.

    *مهدی حاجی وند

     

    جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( http://telegram.me/asrebazar) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.

    برچسب ها