
عصر بازار- روز پایانی نشست سالانه کمیته بازارهای نوظهور و در حال رشد (GEMC) سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار (IOSCO) برگزار شد. در این نشست بر سه محور کلیدی «نوآوری مالی»، «تابآوری سایبری» و «تعمیق بازارهای سرمایه» تاکید شد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از سنا، نشست سالانه کمیته بازارهای نوظهور و در حال رشد (GEMC) سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار (IOSCO) 29 آبان با میزبانی مرجع خدمات مالی مالت (MFSA) به کار خود پایان داد.
محمد فرید صالح (Dr. Mohamed Farid Saleh)، رییس GEMC و رئیس اجرایی مرجع نظارت مالی مصر (FRA)، نشست را افتتاح کرد.
در بخش نخست با عنوان «نوآوری مالی در بازارهای سرمایه» سخنرانی کلیدی توسط رودریگو بوئناونتورا (Rodrigo Buenaventura) دبیرکل IOSCO، ارائه شد.
در ادامه پنل تخصصی «فناوریهای نوظهور مالی و نقش همکاریهای فرامرزی» که با مدیریت رالوکا تیرکوچی کراچیون (Raluca Tircoci Craciun) مدیر اجرای استانداردها در IOSCO برگزار شد، چهار نهاد ناظر تجربههای خود را به اشتراک گذاشتند.
جورج تئوکاریدس (Dr. George Theocharides) رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار قبرس (CySEC) به تجربه قبرس در دهه گذشته پرداخت و گفت:« موقعیت استراتژیک این کشور باعث ورود تعداد قابل توجهی شرکت به بازار سرمایه شد اما بخش مهمی از این شرکتها در مسیر توسعه محصولات نوآورانه با چالشهای نظارتی مواجه شدند.»
او « برخورداری از قوانین قوی اروپایی، سیستمهای نرمافزاری و نظارتی پیشرفته، اجرای سریع و قاطع مقررات از جمله لغو فوری مجوز شرکتهای متخلف، و سرمایهگذاری جدی در آموزش و ارتقای سواد مالی سرمایهگذاران را چهار نقطه قوت نهاد ناظر قبرس ذکر کرد و پیشنهاد کرد:« نهادهای ناظر بازارهای نوظهور همکاری نزدیکتری با ESMA و مراجع بینالمللی داشته باشند تا همزمان از نوآوری حمایت و ریسکها را مدیریت کنند.»
ابزاری برای حمایت از استارتآپهای فینتک
پرادیپ راماکریشنان (Pradeep Ramakrishnan) مدیر اجرایی مرجع خدمات مالی بینالمللی هند (IFSCA) نیز در ادامه از Sandbox نوآورانه و قدرتمند این کشور بهعنوان ابزاری موفق برای حمایت از استارتآپهای فینتک نام برد و گفت:« این سازوکار امکان آزمایش ایمن نوآوریها را فراهم کرده است.»
او همچنین ضمن اشاره به نقش فرآیندهای KYC در تسهیل پرداختهای فرامرزی اشاره کرد، از یک اپلیکیشن دارای مجوز SEBI سخن گفت و سیستم تسویه و پایاپای سریع مبتنی بر دلار را برجسته کرد و تاکید کرد که همان زیرساخت KYC برای رسیدگی سریع به شکایات سرمایهگذاران نیز بهکار گرفته میشود و کارایی قابلتوجهی داشته است.
فین تک
کوچوکگونگور (Assoc. Prof. Dr. M. Aslı Küçükgüngör) رییس دپارتمان توسعه استراتژی هیات بازار سرمایه ترکیه (CMB) نیز در ادامه اعلام کرد:« در کشورهای در حال توسعه پیشرفت ابتدا در بخش بانکی رخ میدهد و حوزه فینتک بهدلیل سرعت بالای نوآوری، یکی از بزرگترین چالشها برای قانونگذاران است.»
او با بیان اینکه CMB در حال حاضر در حال اصلاح مقررات برای ایجاد فضای مساعد نوآوری است، معرفی چارچوب تأمین مالی جمعی (کراودفاندینگ) در سال 2016 و راهاندازی چارچوب «ارائهدهندگان خدمات داراییهای رمزارزی» در سال 2024 با همکاری کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا را دو دستاورد برشمرد.
هوش مصنوعی، حوزهای نوظهور
لوران فان بوریک (Laurent van Burik) رئیس واحد مقررات و اجرای بینالمللی کمیسیون نظارت بخش مالی لوگزامبورگ (CSSF) نیز در ادامه این نشست اعلام کرد:« این نهاد آموزش درونسازمانی را همراه با همکاری با نهادهای خارجی بهویژه ESMA در اولویت قرار داده است.»
او هوش مصنوعی را حوزهای نوظهور دانست و تأکید کرد که با کمبود نیروی متخصص در این زمینه مواجه هستند و جذب نیروی انسانی ماهر در این بخش را در دستور کار دارند.
او اشتراکگذاری دانش را یکی دیگر از محورهای اصلی فعالیتهای CSSF دانست و در نهایت به چالش تابآوری سایبری اشاره کرد و گفت:« هرچند چارچوبهای مقرراتی لازم تدوین شدهاند، اما آموزش مستمر کارکنان همچنان کلید اصلی اجرای موفق این مقررات محسوب میشود.»
تقویت تابآوری سایبری
در بخش دوم با عنوان «تقویت تابآوری سایبری»، سخنرانی کلیدی توسط آلن دچلیس (Alan Decelis) رئیس دپارتمان ریسک فناوری اطلاعات وامنیت سایبری مرجع خدمات مالی مالت(MFSA)، ارائه شد.
در ادامه پنل تخصصی «استراتژیها و رویههای نظارتی برای تقویت تابآوری سایبری» که با مدیریت سسیل دویت (Cecile De Wit) رئیس دپارتمان ظرفیت سازی IOSCO برگزار شد، پنج نهاد و سازمان تجربهها و اقدامات خود را به اشتراک گذاشتند.
در ادامه نماینده صندوق بینالمللی پول (IMF)، گزارش مختصری از ارزیابیهای اخیر این نهاد ارائه و اعلام کرد:« IMF در 16 کشور – که اکثریت آنها بازارهای نوظهور بودند – وضعیت تابآوری سایبری بخش مالی را بررسی کرده و نتیجهگیری اصلی این است که این کشورها به شدت به پشتیبانی فنی نیاز دارند.
او در عین حال اضافه کرد:« گزارش کامل این ارزیابی بهزودی برای نهادهای ناظر و قانونگذار در سراسر جهان منتشر خواهد شد.»
4 چالش تابآوری سایبری
شانا لسپر (Shanna Lespere) معاون مدیرعامل مرجع پولی برمودا (Bermuda Monetary Authority)، کمبود تجربه و تخصص کارکنان، نبود قوانین شفاف، ضعف در نظارت مؤثر و دشواری در جمعآوری و ارائه دادههای مناسب برای ارزیابی ریسک سیستمیک را چهار چالش اصلی کشورش در حوزه تابآوری سایبری دانست.
او سپس، تقویت ارتباطات دوجانبه داخلی و بینالمللی، ارتقای تدریجی ساختار سازمانی، افزایش قدرت اجرایی و اعمال مقررات، و استفاده حداکثری از همکاری با نهادهای دیگر را چهار راهکار عملیاتی برمودا برشمرد.
شمیلا کارا (Shamila Kara) رییس بخش مرجع مالی آفریقای جنوبی (Prudential Authority) نیز در ادامه اعلام کرد که این نهاد چهار اقدام مشخص از جمله تدوین و ابلاغ چارچوب و مقررات تابآوری سایبری در سال 2024، تنظیم دیدارهای متعدد در سال 2025 بین ناشران، استارتآپها و سایر بازیگران بازار، اجرای تحلیل غیرحضوری (off-site analysis) و انجام آزمونهای تنش را انجام داده است.
ماگدالنا واپسا – پارچفسکا (Magdalena Lapsa-Parczewska) مدیر نظارت سرمایه مرجع نظارت مالی لهستان (KNF) نیز گفت:« این کشور از سال 2019 موضوع تابآوری سایبری را در اولویت ویژه قرار داده و تیم تخصصی واکنش به حوادث سایبری (CIRT- Cyber Incident Response Team) تشکیل داده است.»
او با بیاناینکه این تیم در دوران همهگیری کووید و جنگ اوکراین نقش کلیدی در مدیریت بحرانهای سایبری ایفا کرد، گفت:« لهستان بهجای مقررات سختگیرانه از «توصیههای نرم» و نظارت هدفمند بر ارائهدهندگان خدمات فناوری اطلاعات استفاده میکند و همه نهادهای مالی موظفاند از سیستم تأیید دوطرفه مبتنی بر پروتکلهای CIRT بهره ببرند.»
خوسافات د لونا مارتینز (Josafat De Luna Martinez)، رییس تعامل با اعضا و مشاور ارشد سرمایهگذاری IOSCO نیز در ادامه به نقش CPMI-IOSCO اشاره کرد و گفت:« این دو نهاد از سال 2015 چارچوب استاندارد بینالمللی برای تابآوری عملیاتی و مدیریت ریسکهای سایبری در زیرساختهای مالی بازار منتشر کردند و از سال 2017 با همکاری صندوق بینالمللی پول، کمیته GEMC و دیگر نهادها کارگاههای آموزشی برگزار کردند.
تعمیق بازارهای سرمایه در اقتصادهای نوظهور
در پنل سوم با عنوان «تعمیق بازارهای سرمایه در اقتصادهای نوظهور» که پس از سخنرانی کلیدی ژان-پل سروا (Jean Paul Servais) رییس نهاد ناظر بلژیک و دبیرکل پیشین آیسکو و با مدیریت رودریگو بوئناونتورا (Rodrigo Buenaventura)، دبیرکل کنونی IOSCO برگزار شد، چهار نهاد ناظر از بازارهای نوظهور به بحث و تبادل نظر پرداختند.
پنلیستها عبارت بودند از:
1- آزالینا ادهم (Azalina Adham) مدیرعامل کمیسیون اوراق بهادار مالزی
2- اموموتیمی جان آگاما (Dr. Emomotimi John Agama) مدیرکل کمیسیون بورس و اوراق بهادار نیجریه
3- مارکو یانکوویچ (Marko Jankovic) رئیس کمیسیون اوراق بهادار صربستان
4- محمد فرید صالح (Dr. Mohamed Farid Saleh)، رئیس GEMC و رئیس اجرایی مرجع نظارت مالی مصر
این گزارش حاکی است: این پنل بر راهکارهای افزایش جذابیت و دسترسیپذیری بازارهای سرمایه برای شرکتها، تقویت شفافیت، عمقبخشی، تنوع محصولات، جلب اعتماد سرمایهگذاران، گسترش مشارکت بنگاههای کوچک و متوسط و سرمایهگذاران خرد، و همچنین نقش فینتک و همکاری فرامرزی در غلبه بر چالشهایی چون پراکندگی نقدینگی و تأمین مالی بلندمدت متمرکز بود.
نشست روز سوم و پایانی کمیته GEMC با تاکید بر سه محور کلیدی «نوآوری مالی»، «تابآوری سایبری» و «تعمیق بازارهای سرمایه» به پایان رسید.