به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، در این گـزارش، مهمتریــن شــاخص‌های بخــش بــرق در ســال 1402 مــورد بررســی قــرار گرفتـه و وضعیـت کلان ایـن بخـش در حوزه‌هـای مختلـف تشـریح شـده اسـت.

وضعیت مصرف برق در سال 1402

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از وضعیت مصرف برق در سال 1402 حاکی از آن است که بخش صنعت بزرگترین مصرف‌کننده برق در سال گذشته بوده به طوری که 36 درصد از کل مصرف برق را به خود اختصاص داده است.

پس از صنعت، بخش خانگی با 31 درصد، بیشترین مصرف برق را از آن خود کرده است.

براساس این گزارش، بخش‌های کشاورزی14 درصد، بخش عمومی 9 درصد و روشنایی معابر یک درصد از برق مصرفی را به خود اختصاص داده اند.

افزون براین، صادرات برق نیز به‌رغم منافع اقتصادی و راهبردی آن، سهم اندکی ( یک درصد) داشته است.

سهم منابع مختلف در سبد تامین برق

دربخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به سهم منابع مختلف در سبد تامین برق کشور اشاره شده است.

برپایه این گزارش، بیـش از 90 درصـد از تولیـد بـرق کشـور در سـال 1402 توسـط انـواع نیروگاه‌هـای حرارتـی شامل «سـیکل ترکیبـی، بخـاری، گازی و تولیـد پراکنـده» تأمیـن شـده و تنهـا بخـش بسـیار اندکـی(حـدود 0.5 درصـد از تولیـد بـرق کشـور) توسـط نیروگاه‌هـای تجدیدپذیـر تأمیـن شـده اسـت.

وضعیت تولید برق در سال 1402

برپایه این گزارش، ظرفیـت اسـمی نیروگاه‌هـای کشـور در سـال 1402 بـا 1/7 درصـد افزایـش نسـبت بـه سـال قبـل از آن، بـه 92,351 مـگاوات رسـیده اسـت. همچنین، روند ناترازی برق در کشور تقریبا از سال 1392 شروع شده و از سال 1400 به بعد شدت گرفته است.

رونــد افزایــش ظرفیــت تولیــد بــرق کشــور در مقایســه میــزان اوج تقاضــا طــی ســال‌های 1404-1395 به صورت نمودار زیر است:

از سوی دیگر، اختــلاف میــان تقاضــای پیــک و قــدرت تأمیــن شــده در لحظــه پیــک در ســال 1402 بــه بیــش از 12,400مــگاوات رســیده اســت.

همچنین، میـزان افزایـش ظرفیـت سـالانه نیروگاه‌هـای حرارتـی و برقابـی در طـی سـال‌های 1395-1404 نیـز در شـکل 2 بـه نمایـش درآمـده اسـت:

حداکثــر افزایــش ظرفیــت محقــق شــده در ایــن ســال‌ها مربــوط بــه ســال 1401 بــا حــدود 4,000 مــگاوات افزایش ظرفیت عمدتا حرارتی بــوده اســت.

تــا پیــش از ســال 1402 از میــان نیروگاه‌هــای جدیــدی کــه در هــر ســال وارد مــدار شــده‌اند، بخــش اعظــم ظرفیــت جدیــد متعلــق بــه نیروگاه‌هــای حرارتــی بــوده اســت. امــا برنامــه وزارت نیــرو بــرای افزایــش ظرفیــت نیروگاهـی در سـال‌های 1403 و 1404 در بخـش تجدیدپذیـر، بسـیار بیشـتر از افزایـش ظرفیـت محقـق شـده در ســال‌های قبــل اســت.

مصرف سوخت نیروگاه‌های حرارتی

بازوی پژوهشی مجلس همچنین در گزارش خود به بررسی مصرف سوخت نیروگاه‌های حرارتی در سال‌های 95 تا 1402 پرداخته است.

براین اساس، سـهم سـوخت‌های مایـع شامل «گازوئیـل و نفـت کـوره» در سـبد سـوخت نیروگاهـی رو بـه افزایـش بـوده و ایـن سـهم در سـال 1402 بـه حـدود 19 درصـد رسـیده اسـت.

همچنین، ارزش مجمـوع سـوخت مصرفـی نیروگاه‌هـای حرارتـی در سـال 1402 معـادل 963 هـزار میلیـارد تومـان تخمیـن زده می‌شــود، کــه از ایــن مقــدار 426 هــزار میلیــارد تومــان مربــوط بــه ســوخت‌های مایــع (بــا احتســاب قیمــت صادراتـی گازوئیـل و نفـت کـوره) و 536 هـزار میلیـارد تومـان مربـوط بـه سـوخت گاز طبیعـی(بـا احتسـاب قیمـت خوراک پتروشیمی‌ها) بـوده اسـت.

مقایسه رشد ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور، اوج تقاضای بار و مصرف برق

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، مقایسه رشد ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور، اوج تقاضای بار و مصرف برق در سال 1402 نشان می‌دهد؛ میـزان رشـد ظرفیـت اسـمی نیروگاه‌هـا در سـال 1402 بـه میـزان قابل توجهـی کمتـر از رشـد تقاضـای بـرق بـوده کـه ایـن مسـئله می‌توانـد منجـر بـه تشـدید ناتـرازی بـرق در سـال‌های آینده شـود.

شاخص‌های کلان بخش برق

مهمتریـن شـاخص‌های کلان بخـش بـرق در سـال 1402 و مقایسـه آن با سال 1401 به شرح جدول ذیل است:

ضرورت توجه به توسعه منابع غیر فسیلی

دربخش پایانی گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛ با توجه به ناتـرازی گاز طبیعـی در فصـل سـرد و همچنیـن زیان‌هـای اقتصـادی و زیسـت محیطی سـوخت‌های مایـع، ضرورت دارد توجـه بیشـتری بـه توسـعه منابـع غیرفسـیلی تولیـد بـرق (به‌خصــوص تجدیدپذیــر) و افزایــش راندمــان نیروگاه‌هــای حرارتــی شود.

برای مشاهده کامل گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس کلیک کنید.