به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از سنا، علی‌رغم اعلام رفع تحریم‌ها از طرف اتحادیه اروپا و سازمان ملل در اواسط ژانویه 2016 بسیاری از بیمه گران و مالکان شناورها به‌واسطه تحریم‌های اولیه آمریکا، که همکاری اشخاص و شرکت‌های آمریکایی با ایران را منع کرده است، همچنان از انجام فعالیت با ایران سرباز می‌زنند. این مالکان و کلوپ آنان در حال مذاکره با بیمه گران آمریکایی برای قبول سهم خود از بازار بیمه اتکایی P&I تا قبل از اعمال تحریم‌ها علیه ایران هستند. به‌عنوان یک ‌راه‌حل موقت، کلوپ بین‌المللی P&I با اداره نظارت بر دارائی‌های خارجی(OFAC) و وزارت خزانه‌داری امریکا وارد مذاکره شده تا بتواند یک طرح موقت بنام Fall-Back Reinsurance را تا حصول نتیجه نهایی و یافتن راه‌حل دائمی برای تمامی بیمه گران خارجی و به‌خصوص آمریکایی جهت پوشش بیمه ناوگان دریایی ایران اجرایی نماید.

کلوپ‌های عضو گروه بین‌المللی طبق توافق‌نامه صندوق مشترک بیمه اتکایی[4] برای فراهم کردن بهترین پوشش برای گستره وسیعی از خطرات، تحت کنسرسیوم بیمه‎ای همکاری می‌کنند. در سال بیمه‌ای 2016 هر کلوپ 10 میلیون دلار سهم نگهداری دارد. خسارت‌های مازاد تا سقف 80 میلیون دلار، در صندوق مشترک بیمه اتکایی تقسیم می‌شوند. این صندوق مشترک نیز از طریق شرکت هیدرا[5] تحت پوشش بیمه اتکایی قرار می‌گیرد. برای خسارت‌های مازاد 80 میلیون دلار بیمه اتکایی مازاد خسارت گروهی[6] با مشارکت کلیه شرکت‌های فعال در بازارهای بیمه‌ای بین‌المللی صادر می‌شود و به ‌این‌ترتیب خطرات بسیاری تا میزانی که قابل پیش‌بینی هستند، تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرند. سهم بازار بیمه اتکایی آمریکا از این پوشش 45 میلیون دلار در لایه 900 میلیون دلاری مازاد بر 100 میلیون دلار است که توسط شرکت برکشایر هاتاوی (Berkshire Hataway) پوشش داده می‌شود و 276 میلیون دلار مازاد یک میلیارد دلار تا سقف 3080 میلیون دلار یعنی 13% نیز از طریق سایر بیمه‌گران اتکایی آمریکا تحت پوشش قرار می‌گیرند.

با در نظر گرفتن این حجم از پوشش موردنیاز و وابستگی آن به بازار بیمه آمریکا اگر این بخش از خسارت‌ها تحت پوشش قرارداد مازاد خسارت قرار نگیرند کلوپ‌های بیمه‌ای به‌واسطه تحریم‌های اولیه موجود علیه ایران درصورت بروز حادثه و خسارت بزرگ متحمل ضرر می‌شوند و درصورتی‌که نتوانند راه‌حلی برای این مسئله پیدا کنند بازار بزرگ و سودآور بیمه دریایی ایران را از دست می دهند؛ بنابراین کلوپ بین‌المللی P&I به نمایندگی از کلوپ‌های 13 گانه برای تحت پوشش قرار دادن مالکان شناورهایی ایرانی و سایر مالکانی که با ایران دادوستد می‌کنند برنامه بیمه اتکایی جایگزین را طراحی نموده است که سهم بیمه گران اتکایی آمریکایی را از لایه اتکایی کلوپ‌های عضو گروه بین‌المللی تحت پوشش قرار می‌دهد. این طرح شامل ارائه یک پوشش 100 میلیون یورویی با توافق یک‌بار برقراری مجدد[7] و درمجموع تا سقف 200 میلیون یورو خواهد بود. این طرح برای مدت‌زمان محدود و تحت شرایط خاص به اجرا درمی‌آید تا فرصت کافی برای مذاکره و رسیدن به یک‌راه حل بلندمدت فراهم گردد.

به علت قدمت و گستردگی صنعت دریانوردی در ایران و ظرفیت‌های بسیار زیاد آن، هم ازنظر استراتژیک و هم حجم بازار که پتانسیل رشد تا 200 میلیون دلار را داراست، شرکت‌های بیمه دریایی اروپایی مشتاقانه و مصرانه، مستقیماً با خزانه‌داری امریکا وارد مذاکره شده و تلاش می کنند راهکار دائمی و مجوز صدور بیمه برای ناوگان دریایی ایران دریافت کنند. متأسفانه شرکت‌های بیمه ایرانی بجای برنامه‌ریزی، پیش‌بینی آینده، تطبیق با شرایط و استانداردهای بین‌المللی، پیشگامی در ارائه راهکار عملی و توسعه خدمات و ریسک‌پذیری، منتظر آینده مانده‌اند تا چگونه این بازار را از دست بدهند. هنگامی این تأسف بیشتر می‌شود که بزرگان صنعت بیمه بجای کمک به ناوگان حمل‌ونقل و کشتیرانی کشور در تجارت بین ‌المللی که یکی از الزامات آن داشتن پوشش بیمه مناسب و بیمه‌گران حرفه‌ای است در جلسات متعدد از دولت و کمیسیون امنیت ملی درخواست بخشنامه دستوری می‌کنند تا مانع خروج ناوگان کشتیرانی از بازار بیمه داخلی گردند. غافل از اینکه بخشنامه های دستوری تنها باعث ایجاد انحصار، از بین بردن رقابت و کاهش بیش‌ازپیش کیفیت خدمات و درنهایت ضربه خوردن صنعت حمل‌ونقل دریایی کشور خواهد شد. همان موضوعی که در طی سالهای تحریم نقش مهم آن در تأمین چرخه صادرات نفت و واردات نیازهای کشور بر همگان آشکار شد.

پیشنهاد می‌ شود، با توجه به مشکل کلوپ‌های بین ‌المللی در ارائه پوشش کامل به شرکت‌های کشتیرانی ایرانی و سایر مالکان که با ایران تجارت می‌ کنند، با حمایت دولت، نظارت بیمه مرکزی و از طریق موسسه بیمه متقابل کیش که آماده طراحی پوشش اختصاصی بدین منظور در لایه بدون پوشش قرارداد اتکایی مازاد خسارت کلوپ‌های بین‌المللی است اقدام پیشگیرانه صورت گیرد تا در امر تجارت ناوگان شناورهای ایرانی هیچ خللی وارد نشود. همچنین شایسته است بیمه مرکزی ایران به‌صورت مستقیم با ارائه پیشنهاد پوشش اتکایی موردنیاز کلوپ‌های بین‌المللی وارد بازار بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین سیستم‌های اتکایی دنیا شود.

نگارنده باور دارد توجه به دانش و تعهد موجود در نزد نسل جوان و باانگیزه صنعت بیمه و همراهی سازمان‌های ذینفع، می‌توان با اجرای موفقیت‌آمیز این طرح، تهدید ناشی از تحریم‌های بیمه‌ای را عملاً به فرصت تبدیل ساخت.

[1] Fall-Back Reinsurance

[2] International Group Agreement Clubs

[3] Protection and Indemnity Insurance for Ship-owners

[4] Reinsurance Pooling agreement

[5] Hydra

[6] Group excess- of- loss reinsurance

[7] Reinstatement

*محسن آذری آغویه، کارشناس ارشد بیمه‌های دریایی‎، عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه

جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( http://telegram.me/asrebazar) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.