عصر بازار- در حالی که بورس کالا بستر مناسب و مطمئنی برای عرضه املاک فراهم کرده است، سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالای ایران در گفتوگویی از چشم انداز مطلوب صندوق املاک و مستغلات به عنوان رکن دیگر بازار املاک در بورس کالا خبر داد که به گفته وی میتواند منجر به مولدسازی دارایی های راکد شود.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از کالاخبر ، معین محمدی پور، سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا در برنامه رهیافت که شب گذشته در رادیو اقتصاد پخش شد با بیان اینکه با عرضه املاک در بورس کالا قرار است بازار جدیدی شکل بگیرد گفت: با وجود اینکه شهرداری تهران الزامی برای عرضه املاک در بورس کالا نداشته اما تصمیم به این کارگرفته و شکل گیری این معاملات می تواند برای این نهاد راهگشا باشد، چراکه این بازار به گونه ای تعارض منافع را برطرف و شفافیت معاملات را بهبود می بخشد.
وی تصریح کرد: شهرداری تهران قصد دارد مطالبات پیمانکاران را از این مسیر راحت تر مدیریت و کنترل کند، چون شرایطی فراهم شده که پیمانکاران در وضعیت رقابت با سایر افراد، املاک را خریداری و بخشی از زیان و مطالبات خود را از این مسیر تسویه کنند، لذا این فرآیند به سود پیمانکاران نیز خواهد بود.
محمدی پور در پاسخ به این پرسش که معاملات شهرداری چه حجم و ارزشی را به لحاظ ریالی در صنعت ساختمان و بازار املاک در بر می گیرد؟ اظهار کرد: پاسخ به این پرسش از سوی شهرداری قطعا اطلاعات دقیق تری را در اختیار مخاطبان قرار می دهد اما به نظر می رسد این یک بازار چند هزار میلیارد تومانی است، چراکه شهرداری سالانه املاکی را در دارایی خود وارد می کند و از آنجایی که شهرداری باید به نقدینگی دست پیدا کند باید این املاک را به طریقی واگذار کند. بنابراین برآورد می شود گردشی که این املاک و دارایی ها دارند، بیش از 10 هزار میلیارد تومان سالانه باشد.
وی ادامه داد: خوشبختانه این ظرفیت در بورس کالا وجود دارد که میزبان تمام این حجم معاملات باشد، چراکه سال گذشته ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس کالا بالغ بر 650 هزار میلیارد تومان ثبت شده است.
معاملات بورسی املاک در 3 حوزه
سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا در بخش دیگری از صحبت هایش در مورد بازار املاک و مستغلات در بورس کالا گفت: آن چیزی که با عنوان بازار املاک و مستغلات در بورس کالا طرح می شود از چند بخش تشکیل شده است. بخشی از این بازار، فیزیکی خواهد بود که معاملات آن آغاز شده و املاک شهرداری نیز جزو این بخش است و بورس کالا از آن استقبال می کند. بخش دیگر این بازار در دو قالب یکی صندوق املاک و مستغلات و دیگری سلف استاندارد مسکن در بورس کالا پیگیری می شود.
وی در تشریح این دو بخش بازار املاک و مستغلات گفت: در صندوق املاک و مستغلات هم شهرداری پیش قدم است و امیدواریم نخستین صندوق در این حوزه به زودی راه اندازی کنند.
به گفته محمدی پور در بخش سلف استاندارد مسکن در انتظار مصوبه سازمان بورس و اوراق بهادار هستیم و به محض تصویب، شرکت هایی نظیر سرمایه گذاری مسکن آمادگی دارد اوراق مربوطه را منتشر کند که به نوعی پیش فروش متری مسکن اتفاق بیافتد.
وی درباره املاکی که مجاز به عرضه در بورس کالا هستند نیز گفت: در حال حاضر به صورت موردی از شهرداری تهران اطلاعات املاک را دریافت می کنیم و درصورتی که مغایر با قوانین و مقررات نباشد، امکان پذیرش و عرضه را در بورس کالا خواهند داشت. برای مثال املاک مشاع یا املاکی که اسناد آن قابل احراز نباشد امکان عرضه ندارند.
سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا با بیان اینکه بورس کالا در پذیرش سختگیرانه برخورد می کند، گفت: مقررات موجود، این اجازه را نمی دهد که املاک مشکل دار پذیرش و عرضه شود. برای عرضه املاک در بورس کالا باید اسناد مالکیتی بدون مشکل و در تملک مالک باشد، سند تک برگ داشته باشد و عرضه کننده نمی تواند مغایر با مالک باشد. برای مثال بانک ها املاک متصرف را نمی توانند پذیرش و عرضه کنند.
وی تاکید کرد: بازار املاک در بورس کالا به گونه ای طراحی شده که سمت خریدار را در نظر بگیرد و مدیران ارشد مجموعه های دولتی و نهادهای عمومی نیز به دنبال آن هستند که سازوکاری را به کار بگیرند که حداقل تعارض منافع ایجاد شود.
محمدی پور با بیان اینکه ورود به بحث خُرد هنوز مورد هدف بورس کالا در این مرحله نیست، یادآور شد: در مرحله فعلی هدف بورس کالا ورود اشخاص حقیقی در سطح جامعه به این فرایند و سازوکار نیست و بیشتر به دنبال شفافیت بین نهادهای دولتی و غیردولتی و بالفعل سازی ظرفیت های آن ها هستیم.
دورنمای روشن صندوق املاک و مستغلات
وی افزود: یکی از مواردی که دورنمای مطلوبی برای آن متصور است، صندوق املاک و مستغلات است چراکه بسیاری از پروژه های بزرگ می توانند در قالب این صندوق ها نقدشونده شوند. این اتفاق در بسیاری از کشورهای دنیا رُخ داده و چنانچه این اتفاق در ایران هم اتفاق بیفتد، میتوان اوراق بهاداری در اختیاری داشت که نقدشوندگی به شدت بالایی دارند. از همین مسیر، مولدسازی املاک و دارایی های راکد هم میتواند اتفاق بیفتد.
به گفته سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا در سایر کشورها مانند شرق آسیا، اروپا و آمریکا دولت ها تلاش کرده اند از سازوکارهای مشابهی استفاده کنند که شفافیت در واگذاری املاک و مستغلات نهادها اتفاق بیافتد.
وی تصریح کرد: یکی از کارکردهای مهم بورس کالا به عنوان یک بازار شفاف، کشف نرخ و اطلاع رسانی این نرخ ها است. بنابراین قیمت هایی که در بورس کالا کشف می شود، معیار ذهنی معاملات خارج از بورس کالا خواهد بود.
محمدی پور در بخش پایانی صحبت هایش اظهار کرد: بخش عمده ای از زیرساخت ها برای عرضه املاک در بورس کالا ایجاد شده است اما نکته اصلی این است که بورس کالا تنها ارایه دهنده بستر است و نمی توان افراد یا نهادها را ملزم و مجبور به عرضه کند.