به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از نیپنا، صنعت پتروشیمی هم‌اکنون جهش دوم خود را پشت سر می‌گذارد؛ جهشی که ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی کشور را از 56 میلیون تن در سال 1392 به 100 میلیون تن در پایان سال 1400 خواهد رساند.

با برنامه ریزی های انجام شده در شرکت ملی صنایع پتروشیمی بهره برداری از 17 طرح پتروشیمی در دستور کار سال 1399 قرار گرفت که به دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور چند طرح با تاخیر در 3 ماه نخست سال آینده وارد مدار تولید می شوند آخرین طرحی که بطور رسمی به بهره برداری رسید فاز نخست طرح پتروپالایش کنگان از سبد طرح های جهش دوم بود که با ظرفیت سالانه 4/3 میلیون تن افتتاح شد.

فاز دوم پتروشیمی تخت‌ جمشید

با بهره برداری رسمی از فاز دوم پتروشیمی تخت جمشید، مسیر تحقق دومین جهش توسعه پتروشیمی که از سال 92 آغاز شده است، ادامه یافت. فاز دوم پتروشیمی تخت جمشید ماهشهر بزرگ‌ترین مجتمع تولیدکننده ماده اولیه لاستیک (پلی بوتادین رابر) کشور بوده که با افتتاح و بهره برداری از این طرح با ظرفیت تولید سالانه 55 هزار تن محصول خاص پلیمری (پی‌.بی.‌آر)، خوراک و مواد اولیه صنایع تولید تایر و لاستیک تامین می شود و کشور از واردات برخی از انواع (گریدهای) خاص این محصول پلیمری بی‌نیازخواهد شد.

فاز دوم پتروشیمی تخت جمشید از ظرفیت تولید سالانه 55 هزار تن ماده اولیه لاستیک و تایر (پلی بوتادین رابر)، 20 هزار تن لاتکس، 5 هزار تن اس.‌تی.‌پی و 18 هزار تن وی.‌بی‌.آر گرید اچ.‌آی.‌پی.‌اس بوده و یکی از طرح‌های پتروشیمی کشور است که با دانش بومی و به همت متخصصان داخلی در دوران تحریم های غیر قانونی در مدار بهره‌برداری قرار گرفته است.

پتروشیمی میاندوآب

در مسیر تحقق دومین جهش توسعه صنعت پتروشیمی طرح 140 هزار تنی تولید پلی‌اتیلن سنگین میاندوآب در مسیر خط اتیلن غرب، در ابتدای سال جاری افتتاح شد.

پتروشیمی میاندوآب با دریافت 140 هزار تن خوراک اتیلن از خط لوله اتیلن غرب در سال 140 هزار تن پلی اتیلن سنگین تولید می کند.

70 درصد تجهیزات و کاتالیست این مجتمع توسط سازندگان داخلی تامین شده است. این طرح پس از بهره برداری برای 460 نفر به طور مستقیم اشتغال ایجاد می کند. محصولات این مجتمع پس از تامین نیاز داخل، به خارج از کشور صادر می شود. ارزش محصولات این مجتمع 142 میلیون دلار در سال برآورد می شود.

پس از پتروشیمی کاویان، مهر، پلیمر کرمانشاه، لرستان، کردستان، مهاباد، ایلام، تبریز و تعدادی از مجتمع‌های پتروشیمی ماهشهر، «میاندوآب» هم به جمع مشترکان خط لوله اتیلن غرب پیوست.

متانول کاوه

متانول کاوه با ظرفیت تولید 2 میلیون و سیصد و ده هزار تن به عنوان بزرگترین واحد متانولی جهان در شهرستان دیر واقع در استان بوشهر قرار دارد و 950 میلیون دلار سرمایه گذاری برای این طرح(واحد تولید متانول، اسکله صادراتی،واحد یوتیلیتی) از سوی بخش خصوصی صورت گرفته است و ارزش محصولات آن بر پایه قیمت سال 95 حدود 400 میلیون دلار در سال است.

کیمیای پارس خاورمیانه

پتروشیمی کیمیای پارس خاورمیانه نیز یکی از شرکت های تابعه هلدینگ پتروفرهنگ است که ظرفیت تولید 1 میلیون ششصد و پنجاه هزا تن متانول را دارا است و حدود 600 میلیون دلار برای ساخت آن سرمایه گذاری شده است و 300 میلیون دلارارزش درآمد سالانه آن بر پایه قیمت سال 95 است.

واحد کاتالیست پتروشیمی لرستان

واحد تولید کاتالیست مورد نیاز برای تولید متانول و انواع پلی اتیلن ها با سرمایه گذاری 20 میلیون دلاری هلدینگ باختر در پتروشیمی لرستان نیز بطور رسمی به بهره برداری می رسد. این واحد با دانش فنی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با ظرفیت تولید 100 تن کاتالیست در سال آماده بهره برداری رسمی شده است و سالانه حدود 30 میلیون دلار درآمد زایی خواهد داشت.

فاز نخست پتروشیمی بوشهر

فاز نخست پتروشیمی بوشهر به عنوان تنها مجتمع دریافت کننده گاز غنی ترش از بالادست، دارای ظرفیت تولید 1323 هزار تن در سال متان ، 850 هزار تن در سال اتان، 130 هزار تن در سال پروپان، 30 هزار تن در سال بوتان، 3 هزار تن در سال پنتان پلاس، 125 هزار تن در سال گوگرد و 1650 هزار تن در سال متانول است و در مجموع 1 میلیارد و 100 میلیون دلار برای ساخت این بخش ها هزینه شده است.

تأمین یوتیلیتی های مورد نیاز در داخل مجتمع با هدف کاهش قیمت تمام شده نیز از ویژگی های مهم پتروشیمی بوشهر به شمار می رود و درآمد زایی حدود 370 میلیون یورو در سال از دیگر ویژگی های قابل توجه فاز نخست پتروشیمی بوشهر است.

پتروشیمی لردگان

شرکت پتروشیمی اوره، آمونیاک لردگان سالانه 1075هزار تن اوره و 680 هزار تن آمونیاک تولید می‌کند و میزان فروش آمونیاک سالانه 75 هزارتن است. میزان با سرمایه‌گذاری ارزی 754 میلیون و هزار و 123 میلیارد تومان به بهره‌برداری رسیده است.

در زمان ساخت این پروژه به طور متوسط 2800 نفر مستقیم و 450 نفر غیر مستقیم در این پروژه مشغول به کار بودند و در زمان بهره‌برداری 700 نفر مستقیم و 1500 نفر غیر مستقیم، در شرکت کود اوره شیمیایی لردگان مشغول به کار هستند.

واحدهای الفین و گوگردزدایی پتروشیمی ایلام

واحد گوگردزادیی پتروشیمی ایلام وظیفه شیرین‌سازی خوراک ورودی الفین را به‌عهده دارد تا محصولات اتیلن، پروپیلن، بنزین پیرولیز و سوخت مایع تولید شوند. از محصولات تولیدی واحد الفین، محصول اتیلن آن به عنوان خوراک واحد پلی‌اتیلن سنگین استفاده می‌شود و سایر محصولات به فروش می‌رسند.

هم‌اکنون خوراک واحد پلی‌اتیلن سنگین از طریق خط اتیلن غرب تأمین می‌شود که با بهره‌برداری از واحد الفین، خوراک واحد پلی‌اتیلن سنگین از داخل شرکت تأمین خواهد شد، همچنین در صورتی که ظرفیت واحد الفین به 100 درصد برسد، افزون بر تأمین خوراک کافی پلی‌اتیلن سنگین، 153 هزار تن اتیلن اضافی نیز به خط اتیلن غرب کشور تزریق می‌شود.

مجموع سرمایه‌گذاری واحد الفین و گوگردزدایی پتروشیمی ایلام 1 میلیارد و 200 میلیون دلار و ظرفیت تولید سالانه 822 هزار تن است که ارزش فروش کل محصولات 255 میلیون دلار در سال خواهد بود.

پتروشیمی هگمتانه

پتروشیمی هگمتانه به‌عنوان نخستین تولیدکننده پی‌وی‌سی و پودر گرانول استاندارد پزشکی در منطقه خاورمیانه با ظرفیت سالانه 48 هزار تن با دستور رئیس‌جمهوری به بهره‌برداری رسمی رسید.

تکمیل طرح پتروشیمی هگمتانه پس از چند سال توقف با تأمین سرمایه ازسوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به‌عنوان یکی از سهامداران طرح سرعت گرفت. این پتروشیمی ظرفیت تولید سالانه 48 هزار تن پی‌وی‌سی گرید پزشکی دارد که برای نخستین بار در کشور تولید می‌شود.

ارزش فروش محصولات پتروشیمی هگمتانه که با سرمایه‌گذاری 70 میلیون دلار احداث شده است، سالانه 35 میلیون دلار است، این واحد برای 500 نفر در دوران ساخت و 250 نفر در دوران بهره‌برداری ایجاد اشتغال کرده است.

واحد سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه

واحد سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه با هدف تکمیل زنجیره ارزش ، جلوگیری از خام فروشی و توسعه محصولات متنوع و استراتژیک در مدار تولید قرار گرفت.

واحد سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه با ظرفیت تولید سالانه 50 هزار تن اسید کلریدریک و 40 هزار تن سولفات پتاسیم صبح امروز پنج شنبه 4 دی 99 با دستور رئیس جمهوری در مدار تولید قرار گرفت.

ارزش فروش محصولات سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه که با سرمایه‌گذاری 585 میلیارد ریال اجرا شده 4650 میلیارد ریال است، همچنین این واحد سبب اشتغال‌زایی 50 نفر به صورت مستقیم و 230 نفر به صورت غیرمستقیم در دوران بهره‌برداری و اشتغال‌زایی برای 70 نفر در زمان پروژه شده است.

بیدبلند

طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های گازی خاورمیانه با هدف جمع‌آوری گازهای همراه نفت در گستره استان‌های خوزستان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد به‌منظور کاهش آلایندگی‌های زیست محیطی و تولید محصولات با ارزش به‌ویژه خوراک مجتمع‌های پتروشیمی به بهره‌برداری رسید.

مگاپروژه پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس با سرمایه‌گذاری 3.4 میلیارد دلار به‌عنوان یکی از طرح‌های جهش دوم صنعت پتروشیمی، سالانه 13.5 میلیون تن گاز ترش از ان‌جی‌ال 900 و 1000 و 2.25 میلیون تن گاز شیرین از ان‌جی‌ال 1200 و 1300 دریافت خواهد کرد و ظرفیت فرآورش روزانه بیش از 56 میلیون مترمکعب گازهای همراه نفت به اندازه دو فاز پارس جنوبی را دارد. در صورتی که این مجتمع با ظرفیت کامل فعالیت کند، سالانه 700 میلیون دلار برای کشور درآمدزایی خواهد داشت.

پتروپالایش کنگان

واحد بازیابی اتان پتروپالایش کنگان به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد تأمین خوراک پتروشیمی‌ها با ظرفیت تولید سالانه 3 میلیون و 500 هزار تن محصول و درآمد 560 میلیون دلار برای کشور به بهره‌برداری رسمی رسید.

عملیات اجرایی طرح پتروپالایش کنگان در بهمن‌ماه سال 1394 با هدف فرآوری گاز غنی‌شده و بازیابی اتان، پروپان، بوتان، پنتان به همراه ترکیبات سنگین‌تر از گاز وروردی برای خوراک پتروشیمی در فاز نخست و تولید پلی‌اتیلن سبک و سنگین در فاز دوم آغاز و طراحی، خرید و اجرای واحدبازیابی اتان این شرکت در کمتر از پنج سال براساس برنامه زمان‌بندی اجرا شد.

واحد بازیابی اتان پتروپالایش کنگان با دریافت سالانه 21 میلیون تن خوراک از فاز 12 پارس جنوبی، ظرفیت تولید سالانه یک میلیون و 750 هزار تن اتان، یک میلیون تن پروپان، 500 هزار تن بوتان و 250 هزار تن پنتان را دارد که می‌تواند سالانه حدود یک میلیارد دلار برای کشور درآمدزایی داشته باشد.

تأمین سرمایه احداث واحد بازیابی اتان پتروپالایش کنگان با حجم 760 میلیون دلار از محل سهامدار اصلی، شرکت سرمایه‌گذاری اهداف و تسهیلات بانکی از بانک‌های ملت، اقتصاد نوین، تجارت، صادرات و خاورمیانه انجام شده، به‌طوری‌ که سهم هر بخش از سرمایه‌گذاری به تفکیک، مهندسی 4 درصد، خرید و تدارکات 80 درصد، ساختمان و نصب و پیش‌راه‌اندازی 14 درصد و آموزش و راه‌اندازی 2 درصد است.

35 طرح فعال در جهش سوم

در ادامه طرح های جهش دوم، 35 طرح در قالب طرح های جهش سوم با حجم سرمایه گذاری حدود 19 میلیارد دلار برنامه ریزی شده اند که ظرفیت صنعت پتروشیمی کشور را به 130 میلیون تن تا پایان سال 1404 خواهند رساند. با تحقق طرح‌های جهش سوم، رتبه ایران در تولید محصولات پایه در خاورمیانه به جایگاه اول صعود خواهد کرد.

با تکمیل طرح های جهش دوم و سوم و نیز اجرایی شدن طرح های راهبردی، پیش بینی می شود در پایان برنامه هفتم توسعه، ظرفیت صنعت پتروشیمی ایران به 155 میلیون تن و درآمد آن به 49 میلیارد دلار در سال خواهد رسید.

حجم سرمایه گذاری با بهره برداری از تمامی طرح های جهش دوم به 80 میلیارد دلار، با بهره برداری از طرح های جهش سوم به 99 میلیارد دلار و در گام چهارم با بهره برداری از طرح های راهبردی به 120 میلیارد دلار افزایش پیدا می کند.

ریل گذاری هوشمندانه صنعت پتروشیمی با تعریف طرح های راهبردی

با بررسی خوراک های قابل دریافت از صنعت نفت در سال های آتی و استفاده از محصولات پایه به عنوان خوراک و همینطور بررسی میزان واردات محصولات پتروشیمی و نیاز صنایع پایین دستی، طرح های راهبردی صنعت پتروشیمی با هدف توسعه هوشمند صنعت و جهت توسعه زنجیره ارزش و تولید محصولات متنوع مورد نیاز صنایع داخلی، توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی برنامه ریزی گردیده اند که شامل 31 طرح راهبردی به عنوان فرصتهای سرمایه گذاری، در سه گروه طرحهای خوراک ترکیبی، طرحهای تولید پروپیلن و طرح های پیشران آماده ارائه به سرمایه گذاران هستند.

طرح های راهبردی در 3 دسته شامل:

-دو طرح خوراک ترکیبی برای تولید محصولات آروماتیکی (تاکنون 3 هلدینگ فعال در صنعت در این زمینه فعالیت اجرایی خود را آغاز کرده اند)

-شش طرح تولید پروپیلن به منظور افزایش ظرفیت حدود 7/6 میلیون تن تولید پروپیلن کشور

و 21 طرح پیشران با هدف تنوع در محصولات و قطع واردات و ایجاد اشتغال و آمایش سرزمینی