عصر بازار- در دومین ماه پاییز هر چند صفهای دریافت کد معاملاتی نسبت به مهر کوتاهتر شد اما ۲۱۷هزار بازیگر جدید به بازار سهام افزوده شد. بورس بازان روزهای عجیبی را در این بازار رصد میکنند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از دنیای اقتصاد، چهار ماه سخت برای سهامدارانی که توفانی از اصلاح و ریزش قیمت را پشتسر گذاشته است. هجوم سهامداران به سمت درهای خروج این سیگنال را به بازار میداد که پرونده سرمایهگذاران تازهوارد بهزودی بسته میشود، اما از چهارمین هفته آبانماه بورس تهران روی دیگر خود را به سهامداران نشان داد. نوسان بازارهای موازی شرایطی را برای بازار سهام به وجود آورد تا آن دسته از سرمایهگذارانی که دنبال سود در بازارهای دلار، طلا، مسکن و خودرو بودند راهشان را مجددا به سمت سعادتآباد کج کنند.
دلار و طلا در وضعیت غیرقابل پیشبینی به سر میبرند، از این رو تحلیلگران بر این باورند که با تداوم وضعیت بازارهای موازی و کاهش بازدهی آنها شاهد ورود احتمالی بخشی از پول خارج شده از این بازارها به بورس خواهیم بود که میتواند نقدینگی جدیدی را وارد بازارسرمایه کند. نرخ تورم، افزایش قیمتهای جهانی و تعیین تکلیف انتخابات آمریکا در سه هفته اخیر از پیچیدگی روند معاملات کاسته و سرمایهگذاران رغبت بیشتری برای ورود به این بازار پیدا کردهاند. رشد شاخص در سه هفته اخیر نشان میدهد پول حقیقی وارد شده به بورس میتواند موجی از امیدواری به سبزپوشی شاخص راه بیندازد و اعتماد سهامداران را بار دیگر بازگرداند. در این میان بررسیها نشان از افزوده شدن 217 هزار کد معاملاتی جدید در آبانماه و رسیدن مجموع سهامداران بورسی به 21 میلیون و 390 هزار نفر دارد.
صدور کد بورسی در آبان کاهش یافت
بازار سرمایه سال 99 را با فرازو فرود متفاوتی پشتسر گذاشته است، بهطوری که در ابتدای سال و رشد حبابی قیمت سهام، شاهد روند صعودی ورود مردم به بورس بودیم، اما از اواسط تابستان و از آغاز ریزش قیمتها روند صدور کدهای معاملاتی نیز وارد فاز دیگری شد. این در حالی است که به گفته کارشناسان با فروکش کردن ریزشها و جزر و مد بازار، تالارهای شیشهای حضور بخش جدیدی از معاملهگران را تجربه میکنند. با نگاهی به آمار صدور کدهای معاملاتی در آبانماه و تا قبل از پایان اصلاح شاخص متوجه میشویم که سرعت صدور کدهای معاملاتی از ابتدای سال رو به کندی میرود. براساس گزارش شرکت سپردهگذاری مرکزی در هشتمین ماه سال، 217 هزار نفر برای دریافت کد معاملاتی در سامانه سجام ثبتنام کردند تا کل ثبتنامکنندگان به رقم 21 میلیون و 390 هزار نفر برسد که البته متوسط تعداد و رقم صدور کدهای معاملاتی در ماههای اخیر چندان بالا نیست.
گرچه تعداد کدهای معاملاتی در هشت ماه امسال21 میلیون نفر را رد کرده و نسبت به ماههای ابتدای سال 99 از سرعت این روند کاسته شده اما بررسی کدهای صادرشده نشان میدهد در مقایسه با 11 میلیون و 665 هزار کد بورسی صادر شده تا پایان سال 98میزان صدورکدهای معاملاتی سال 99 با همه اتفاقات عجیب و غریبی که تجربه کرده با رشد 83درصدی همراه شده است. در حالی 217 هزار کد معاملاتی در دومین ماه خزان بورس صادر شده که تا دو هفته قبل، روند دادوستدهای بازار همچنان تحتتاثیرانتخابات ریاست جمهوری آمریکا با اما و اگرهای بسیاری مواجه بود. برخی کارشناسان انتخاب بایدن بهعنوان رئیسجمهور ایالت متحده را خطری جدی برای بازار سهام عنوان میکردند. بورس تهران زیر سایه انتخابات آمریکا و مشاجرات لفظی دموکراتها و جمهوریخواهان با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکرد. دو قطبی شدن بازار به سهام ریالیمحور و دلاریمحور یکی از مهمترین پیامدهای انتخابات است که به التهابات این بازار پرحاشیه دامن زد.
از سویی دیگر نزول شاخص به کانال یک میلیون و 200 هزار واحد، تداوم جلسات شبانه سیاستگذاران بورسی و بازار داغ شایعات افزایش نرخ سود بانکی و قیمتگذاری دستوری برخی محصولات، هشدار کارشناسان در مورد خروج سهامداران از بازار را بهدنبال داشت؛ بر همین اساس بسیاری از فعالان بورسی از ادامهدار شدن بیاعتمادی سرمایهگذاران پس از تصمیمات خلقالساعه سیاستگذاران و کاهش شدید درخواست سرمایهگذاران برای دریافت کدهای معاملاتی در ماههای آتی خبر میدادند.
پیشتازی سال 99
در هشت ماه نخست سالجاری 9 میلیون و 725 هزار کد معاملاتی جدید صادر شده در این مدت شاخص کل بورس تهران بهعنوان مهمترین دماسنج بازار سهام از رقم 304.997واحد در پایان آبان 98 با رشد قابل توجه 341درصدی در آبان 99 به رقم1.345.301 واحد افزایش یافته است. از اواخر سال 98 دولتمردان، بازار سرمایه را یکی از کمریسکترین بازارها برای سرمایهگذاری عنوان میکردند، از این رو بسیاری از مردم سرمایه خود را با توجه به حمایت چندجانبه دولت روانه بورس کردند. درست در مقطعی که دلار با کمترین نوسان در محدوده قیمت 15 هزارتومان جا خوش کرده بود حجم زیادی از نقدینگی وارد بازار سرمایه شد. رکوردشکنی ارزش معاملات روزانه تا 22 هزارمیلیارد تومان در روز بر افزایش تعداد کدهای معاملاتی سال 99 صحه میگذارد.
به گفته کارشناسان یکی از دلایل افزایش صدورکدهای معاملاتی بهویژه برای افراد حقیقی را میتوان آزادسازی سهام عدالت نام برد. بر اساس قوانین موجود برای مشمولان سهام عدالت که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کردهاند کد بورسی صادر میشود که همین موضوع منجر به رونق صدور کدهای معاملاتی شده است. آغاز به کار سامانه معاملات برخط (آنلاین) از اواخر سال 89 نیز از عواملی است که رغبت سهامداران به بازار سرمایه را بیشتر از قبل کرده است. ساختمان سعادتآباد در ادامه مسیر پرنوسان خود تا پایان آبانماه سهامداران حقوقی و حقیقی بسیاری را به جرگه خود وارد کرده است بررسی جزئیات صدور کدهای معاملاتی نشان میدهد در هشتمین ماه سال یک هزار و 320 کد مربوط به سهامداران حقوقی صادر شده و 215.680 هزارکد نیز برای سهامداران حقیقی صادر شده است. این در حالی است که در مهرماه 6 هزارو 807 نفرحقوقی برای دریافت کد معاملاتی اقدام کرده بودند و معاملات بازار را رصد میکردند.
تداوم حضور سرمایهگذاران خارجی
تا قبل از آبان شرایط سیاسی و تحریمهای حاکم بر بازار و احتمال انتخاب دوباره ترامپ باعث شده بود تا سرمایهگذاران خارجی برای حضور در بورس تهران چراغ سبز نشان ندهند. مشکلات هسته معاملات نیز چالشهای جدی برای این دسته از سرمایهگذاران به وجود آورده است. براساس آمار شرکت سپردهگذاری مرکزی در پایان هشت ماه امسال، در مجموع 9 میلیون و 725هزار کد جدید از سوی سمات صادر شده و مجموع کدهای بورسی به 21 میلیون و 390هزار کد افزایش پیدا کرده است. از میان تعداد کدهای معاملاتی صادر شده تنها39 سرمایهگذار خارجی در آبانماه کد بورسی دریافت کردند تا مجموع کدهای معاملاتی سرمایهگذاران خارجی به 2هزارو487 نفر برسد. این تعداد سرمایهگذار ازکشورهای مختلف جهان متقاضی دریافت کد معاملاتی و سرمایهگذاری در بورس تهران بودهاند. به گفته کارشناسان با توجه به شرایط بینالمللی ایران دریافت همین میزان کد معاملاتی از سوی سرمایهگذاران خارجی برای بازار سرمایه قابل تامل است.
بهبود وضعیت بورس و انجام معاملات بیشتر میتواند منجر به تداوم صدورکدهای بیشتری از سوی سرمایهگذاران خارجی شود. به تعادل رسیدن بازار و پرهیز از دستورالعملهای ناگهانی میتواند پای سرمایهگذاران خارجی بیشتری را به بورس اوراق بهادار تهران باز کند. بیشترین میزان صدور کد خارجی در سال 87 بوده که در این سال صدور کد معاملاتی برای سهامداران خارجی رشدی 66 درصدی را تجربه کرده است.
استانهای فعال در بازار سرمایه
زمانی که اصلاح شاخص بورس از دو میلیون واحد آغاز شد، تحلیلگران بر این باور بودند که این اصلاح حداکثر تا آخر تابستان و تا محدوده یک میلیون و 400 هزار واحد ادامه خواهد داشت اما نزول شاخص به کانال یک میلیون و 200 هزارواحد و توقف یکهتازی بورس بخشی از نقدینگی وارد شده به این بازار را روانه صفوف خرید طولانی دلار و سکه کرد، این در حالی است که در همان مقطع نیز کارشناسان در مورد حباب قیمتی بازارهای موازی به سرمایهگذاران هشدار میدادند و همچنان بازار سرمایه را نسبت به بازارهای دیگر پربازدهتر میدانستند.
از سویی دیگر ترغیب سرمایهگذاران به سهامداری از همان روزهای اول ریزش شاخص موضوع جدی بود که بر آن تاکید فراوان میشد. بسیاری از سهامدارانی که از ابتدای سال وارد بازار سرمایه شده بودند بهدنبال نوسانات شدید مردادماه از بازار سرمایه خارج شدند اما در این میان چند استان همچنان پیشتاز دریافت کدهای معاملاتی هستند و بیشترین ترکیب بازیگران بازار سرمایه را به خود اختصاص دادهاند. از 217 هزارنفری که در آبانماه برای دریافت کد معاملاتی اقدام کردند تهران با 27هزار و 998 نفر ثبتنامکننده در صدر جدول دریافتکنندگان کد بورسی در آبانماه قرار دارد.
پس از آن استان اصفهان با 20 هزار و 577نفر در رتبه بعدی قرار میگیرد و استانهای خراسان رضوی، فارس، خوزستان، گلستان، گیلان و آذریایجان شرقی در رتبههای بعدی بیشترین ثبت نام کد بورسی قرار دارند. استان چهارمحال بختیاری نیز با یک هزار و 402 کد معاملاتی جدید انتهای جدول را به خود اختصاص داده است.