عصر بازار- با دوساله شدن کوچ ۱۱ نماد معاملاتی به بازار پایه توافقی فرابورس و بهبود وضعیت مالی برخی از این شرکتها به نظر میرسد به منظور افزایش نظارت و شفافیت، بازار باید یکبار دیگر حلاجی شوند.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از فارس، دی ماه سال 1392 در پیامی از سوی ناظر بازار شرکت فرابورس ایران مقرر شد 11 شرکت از بازار پایه عادی به بازار پایه توافقی منتقل شوند، اتفاقی که برای بسیاری از سرمایه گذاران به عنوان شوکی تلقی شد و در آن برهه حتی سخن از بی اعتمادی عدهای از سرمایه گذاران به مدیریت بازار سرمایه را نیز بر روی زبانها انداخت.
پیام ناظر بازار فرابورس با عنوان «انتقال تعدادی از نمادهای معاملاتی بازار پایه عادی به بازار پایه توافقی» به گونه ای بود که بر اساس آن 11 نماد معاملاتی از جمله مجتمع صنایع و معادن احیاء سپاهان، پتروشیمی دهدشت، پتروشیمی کازرون ، کود شیمیایی و اوره لردگان،پتروشیمی ممسنی ،صنایع پتروشیمی زنجان ، بازرگانی و صنعتی آینده سازان بهشت پارس، تکادو، سیمان مجد خواف،مجتمع سیمان غرب آسیا و رهشاد سپاهان از اول اسفند ماه آن سال به بازار فوق منتقل می شدند.
همین پیام ساده در دی ماه 1392 سرآغازی بود برای ریزش شدید قیمت این 11 شرکت . اگر چه در آن زمان توجیه بسیاری از سوی مسئولان ذیربط در خصوص این موضوع صورت گرفت و سعی در آرام کردن سهامداران شوکه زده ای شد که به ناگاه سهام آنها یک شبه در سراشیبی سقوط قرار گرفت ولی پس از گذشت حدود 2 سال از آن تصمیم تاریخی با نگاهی به گذشته میتوان دریافت این حرکت اگر چه شاید در کوتاه مدت سبب کنترل قیمت سهام و به نفع سهامداران وفادار این سهمها بود ولیکن با گذشت بیش از 2 سال ارمغانی جزء کاهش شدید قیمت و حجم معاملات و به حاشیه رفتن سهام این شرکتها نداشته است.
حتی در پارهای از موارد به کام مدیران و سهامداران عمدهای در برخی از این شرکت ها شد که همیشه به دنبال عدم شفافیت مالی و معاملات سهم خود بودهاند. شاهد این مدعا عدم تلاش برخی از این شرکتها برای ارتقا به بازار بالاتر در فرابورس و یا حتی بورس است در صورتی که بررسی های تحلیلی از صورت های مالی این شرکت ها از توانایی و پتانسیل آنها برای این اقدام حکایت دارد.
واقعیت رخ داده پس از گذشت دو سال و نگاهی اجمالی بر شاخصه های مالی و سوابق فعالیت این 11 شرکت در شرایط فعلی نشان می دهد اکنون زمان آن فرا رسیده که بعد از تصمیم متولیان فرابورس برای انتقال دسته جمعی این نمادهای معاملاتی که از دید برخی کارشناسان به نوعی مجازات دو ساله سهامداران آنها تلقی شد باید دوباره از سوی متولیان فرابورس به منظور شفافیت و نظارت بیشتر مورد حلاجی قرار بگیرند.
جدول 1 – وضعیت تاسیس و فعالیت
بر اساس این گزارش،زمان تاسیس شرکت ها بر اساس زمان ثبت در اداره ثبت شرکت های مربوطه استخراج شده است ، برخی از این شرکت ها در ابتدای تاسیس سهامی خاص بوده و بعدها به سهامی عام تبدیل شده اند .
در آن دوره مدیر عامل فرابورس ایران در مصاحبه ای با وبسایت اطلاع رسانی سازمان بورس درباره علل انتقال نماد معاملاتی این شرکت ها به بازار توافقی فرابورس « روند غیرمتعارف برخی شرکتهای حاضر در بازار پایه فرابورس» را دلیل این اقدام عنوان و گفته بود: « بررسیها نشان میدهد که نماد تعدادی از شرکتهای حاضر در این بازار که هنوز به بهرهبرداری نرسیدهاند، بهصورت غیرمنطقی در حال افزایش است»
بر اساس این گزارش، بررسی ها نشان می دهند از بین 13 شرکت مورد بررسی در این فهرست 3 شرکت مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو و رهشاد سپاهان دارای قدمت تاسیس بیش از یک دهه هستند و از بین این 13 شرکت؛ 6 شرکت نیز دارای فعالیت رسمی بوده و تولید کننده کالا و خدمات حوزه فعالیت خود هستند.این در حالی است که تنها 7 شرکت از طرح های بهره برداری نشده برخوردار بوده اند. زمان پذیرش همه این شرکت ها در بازار فرابورس در سال های 1390 و 1391 بوده که به نظر می رسد رونق بازار در این سال ها و الزام قانونی از عمده دلایل این کار می باشد .
جدول 2 - وضعیت مالی این شرکت ها در پایان سال مالی 1392
بر اساس این گزارش سود هر سهم شرکت سهام رهشاد سپاهان مبلغ 1108 ریال از فعالیت غیر عملیاتی و فروش املاک و مستغلات حاصل شده است .
بنا بر اطلاعات آماری ماهانه شرکت بورس در انتهای سال 1392 متوسط p/e بازار برابر 7.1 مرتبه بوده که با توجه به ریزش بورس از دیماه 1392 به نظر می رسد در زمان تصمیم گیری برای انتقال این نمادها به بازار توافقی متوسط p/e بازار حدود 7.5 مرتبه بوده است که همانگونه که مشخص است 4 نماد معاملاتی "بمیلا" ، "وشمال" ، "وکادو" و "حرهشا" با توجه به سود محقق شده در پایان همان سال مالی؛ p/e زیر میانگین بازار داشته اند ؛ شرکت "واحیا" p/e بالاتر از میانگین و زیر 20 مرتبه و مابقی وضعیت حباب گونهای را تجربه میکرده اند .
جدول 3 – وضعیت سود انباشته این شرکت ها بصورت درصدی از سرمایه اسمی
همانگونه که در جدول بالا قابل رویت است 3 شرکت سیمان خواف ، پتروشیمی دهدشت و بازرگانی و صنعتی آینده سازان بهشت پارس که در پایان سال مالی دوره مورد گزارش دارای زیان انباشته بوده اند و بقیه شرکت ها از سود انباشته برخوردار هستند که 3 شرکت مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو و رهشاد سپاهان که از قدمت فعالیت بیش از 10 سال برخوردار هستند نسبت سود انباشته شرکت به سرمایه اولیه بیش از 50درصد می باشد که نشان دهنده وضعیت مطلوب مالی شرکت ها در سالهای گذشته و بنیه مالی قوی این 3 شرکت است .
جدول 4 - وضعیت سودآوری در سال بعد ( 1393)
شرکتهای پتروشیمی دهدشت ، کازرون ، لردگان و ممسنی در سال مالی 93 با تغییر سال مالی خود از انتهای شهریورماه به پایان اسفند ماه تغییر داده و مجمع عادی 6 ماهه برگزار کردند.
رشد سود آوری شرکت بازرگانی و صنعتی آینده سازان بهشت پارس در سال 1393 بنا به بند 12 گزارش حسابرس شرکت ناشی از فعالیت غیر عملیاتی و معاملات درون گروهی بوده و سرمایه در گردش آن همانند سالهای قبل منفی است.
سعی شده در مقایسه سود دو سال متوالی شرکت هایی که افزایش سرمایه داشته اند با سرمایه های متناسب سودآوری دو سال مقایسه شود .
با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از سود شرکت رهشاد سپاهان در سال 1392 ناشی از فعالیت غیر عملیاتی بوده ، توجه به این نکته حائز اهمیت است که در سال 1393 سود عملیاتی شرکت رهشاد سپاهان بیش از 104درصد رشد داشته است .
همانگونه که از جدول بالا قابل رویت است 4 شرکت مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو ، سرمایه گذاری چشم انداز توسعه شمال و رهشاد سپاهان در سال مالی بعدی نیز توانسته اند رویه سودآوری خود را علی رغم رکود حاکم بر صنعت کشور حفظ نموده و در وضعیت مالی مناسبی قرار داشته باشند و حتی در خصوص شرکت مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان شاهد رشد بسیار مطلوب سودآوری بوده اند. در این میان توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد نیز روند سودآوری خود را حفظ کرده است .
همان گونه از جداول بالا قابل استخراج است 3 شرکت مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو ، رهشاد سپاهان از نظر قدمت فعالیت هیچ گاه در جایگاه مقایسه با دیگر شرکتهای مورد بررسی قرار نداشته اند کما اینکه به دلیل سهامداری خیل عظیمی از بازنشستگان صنعت فولاد کشور ( اغلب بازنشستگان شرکت ذوب آهن اصفهان ) این شرکتها از سهام شناور مناسبی نیز برخوردار میباشند .
وضعیت سودآوری و مالی شرکتهای مورد بررسی نشان میدهد شرکت های مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو ، سرمایه گذاری چشم انداز توسعه شمال و رهشاد سپاهان از وضعیت مناسب مالی برخوردار بوده و بعد از آنها شرکت توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد نیز در وضعیت قابل مطلوب مالی قرار دارد.
و نهایتا مقایسه سودآوری شرکتها در دو سال متوالی نشان دهنده آن است که شرکتهایهای مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان ، تکادو ، سرمایه گذاری چشم انداز توسعه شمال و رهشاد سپاهان از روند سودآوری مناسبی علیرغم همه مشکلات صنعت در سال پیش رو برخوردار بوده اند.
حال نگاهی به دلایل انتقال این نمادها به بازار پایه توافقی از زبان متولیان این بازار می پردازیم.
همان گونه که عنوان شد مدیر عامل کنونی فرابورس «روند غیرمتعارف برخی شرکتهای حاضر در بازار پایه فرابورس» را دلیل اصلی تصمیمگیری برای انتقال 11 نماد معاملاتی به بازار پایه فرابورس عنوان کرده و در مصاحبه خود گفته است: بررسیها نشان میدهد که نماد تعدادی از شرکتهای حاضر در این بازار که هنوز به بهرهبرداری نرسیدهاند، بهصورت غیرمنطقی در حال افزایش است.
هامونیدراین مصاحبه عنوان کرده که « شرکتهای همگروه اینگونه شرکتها که در حال تولید و فعالیت هستند، در هفتههای اخیر با افزایش قیمت روبهرو نبودهاند، اما شرکتهای بازار پایه فرابورس روند صعودی زیادی داشتند.»
مدیرعامل فرابورس با بیان اینکه گزینههای مختلفی برای جلوگیری از حرکات نوسانگیران در بازار مورد بررسی قرار گرفت، تصریح کرد: افزایش دوره تسویه وجوه از سه به پنج روز، کاهش روزهای معاملاتی بازار پایه، تغییرات در حجم مبنا و دامنه نوسان و انتقال شرکتها به بازار توافقی در جلسات متعددی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت که در نهایت مقرر شد، گزینهای که به سود بازار و سهامداران است، از اول اسفند امسال عملیاتی شود.
وی با بیان اینکه انتقال شرکتها به بازار توافقی، در شرایط کنونی بهترین گزینه برای کلیت بازار بود، خاطرنشان کرد: در صورت اعمال سایر گزینهها، احتمال بروز برخی مشکلات در بازار پایه فرابورس وجود داشت که در نهایت تصمیم به انتقال 14 شرکت به بازار توافقی فرابورس گرفته شد.»
بر اساس این گزارش، اکنون پس از گذشت دو سال از این تصمیم و فاصله گرفتن از فضای هیجانی سال 1392 در بازار سرمایه منطقی خواهد بود که بار دیگر با بررسی وضعیت این 14 نماد معاملاتی که نشان دهنده وضعیت مالی مطلوب در حداقل 4 شرکت حاضر در این بازار است، بار دیگر متولیان فرابورس وارد عمل شده و با توجه به کاهش قابل ملاحظه ارزش معاملاتی این شرکتها و به حاشیه رفتن آنها در بازار سرمایه زمینه لازم برای انتقال این شرکتها به بازار بالاتر در فرابورس یا حتی بورس را فراهم کنند تا نه تنها باعث الزام این شرکتها به شفافیت بیشتر اطلاعات و اعتبار جایگاه این شرکتها شود، بلکه روان سازی و رونق دوباره معاملات این شرکتها را نیز فراهم آید.
جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار (http://telegram.me/asrebazar) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.