عصر بازار- عربستان سعودی هفته گذشته با اعلام خصوصیسازی بخشی از بزرگترین شرکت تولیدکننده نفت دنیا (آرامکو) همه را شگفتزده کرد. این شرکت در حدود ۶.۵ برابر پنج شرکت بزرگ غربی، مخازن اثبات شده نفتی و ۱۹.۵ برابر بزرگترین شرکت نفت خصوصی دنیا (اکسون موبیل) ذخایر نفتی دارد.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از اقتصادنیوز، عرضه عمومی آرامکو حقیقتا به عنوان فروش قرن محسوب میشود. نفت 30 دلاری ما را در مورد چیزی که میشنویم دچار شک و تردید میکند که چرا دولت عربستان در میان این رکود عمیق، به فروش بخشی از جواهرات تاج سلطنتی اقدام کرده است؟ ولی فرمانروایان جدید عربستان یک موضوع را کاملا مشخص کردهاند: هدف آنها اصلاحات وسیع و بیسابقه است که با تنوع اقتصادی و اشتغالزایی سریعتر برای جمعیت جوان بیکار این کشور ایجاد خواهد شد.
عرضه عمومی اولیه (IPO) آرامکو در واقع همانند یک زلزله برای بازارهای مالی جهان خواهد بود. نزدیکترین سابقه تاریخی چنین اقدامی ابتکار چین در ابتدای قرن اخیر در ارائه عمومی غولهای نفتی خود با وجود قیمتهای بسیار ضعیف نفت خام به منظور پیشرفت اصلاحات اقتصادی وسیعتر بوده است.
ارزشگذاری غولهای نفتی
بورس سهام عربستان سعودی برای اولین بار در ماه ژوئن به روی سرمایهگذاران خارجی باز شد، ولی همچنان محدودیتهای قابلتوجهی روی میزان سرمایهگذاری خارجی وجود دارد. برای مثال، سرمایهگذاران خارجی نباید بیش از 5 درصد از سهام یک شرکت موجود در «تداول» (بورس عربستان) و یا کنترل بیش از 20 درصد سهام برجسته بورس را در اختیار بگیرند.
موضوع بعدی اندازه شرکت آرامکو نسبت به بورس عربستان است. حجم معاملات مجاز «تداول» تنها 570 میلیارد دلار است. تحلیلگران بر این باورند که اندازه و ارزش شرکت آرامکو به 10 هزار میلیارد دلار برسد. تنوع گسترده در نظرات نتیجه طبیعی این واقعیت است که آرامکو در بازارهای سهام چه از نظر اندازه منابع نفتی و چه از نظر تامین هزینه، هیچ همتایی ندارد که بتوان از آن به عنوان یک معیار استفاده کرد. فاکتور دیگر، کمبود شفافیت حول ارزش داراییهای خالص شرکت آرامکو بوده است.
آرامکو شاید هیچ مشابهی نداشته باشد، ولی نگاه اجمالی به ارزش شرکتهای نفتی اصلی معاملهشده عمومی دستکم برای شروع درک چگونگی قیمتگذاری این شرکتها در بازار مناسب باشد. برای مثال غول نفتی روسنفت، در سال 2006 با ارزش بازار 79.8 میلیارد دلار مورد عرضه عمومی اولیه قرار گرفت که البته در آن زمان ارزش هر بشکه نفت معادل مخازن اثبات شده این شرکت در حدود 4 دلار و 21 سنت بود.
با بهکارگیری معیاری مشابه برای مخازن اثبات شده نفتی 267 میلیون بشکهای آرامکو و مخازن گاز اثبات شده 288.4 میلیارد فوت مکعبی، این شرکت عربستانی ارزش بازاری معادل 1.33 هزار میلیارد دلار خواهد داشت. همچنین شرکتهای دولتی لیست شده در سطوحی معامله میشوند که هر بشکه نفت مخازن اثبات شده آنها 5 دلار و 21 سنت ارزش خواهد داشت. این محاسبات ارزش بازار تئوری آرامکو را به 1.61 هزار میلیارد دلار خواهد رساند. با محاسبات شرکتهای خصوصی و ارزش 7.10 دلاری برای هر بشکه نفت خام، ارزش بازار این غول نفتی عربستان به 2.24 هزار میلیارد دلار میرسد.
شرکتهای نفتی دولتی عموما با تخفیف قابلتوجهی برای تحویل به بخش خصوصی مواجه میشوند ولی در مورد آرامکو، به دلیل تمایز مدیریت، تخصص فنی و امکانات در سطح جهانی، کمی سختگیرانهتر رفتار میشود. و بعد از آن نوبت به سوددهی بینظیر آرامکو میرسد.
در طول سالها، مقامات عربستانی اعلام کرده بودند که هزینه تولید نفت خام این کشور به طور متوسط 4 دلار برای هر بشکه خواهد بود. با احتساب 4 دلار دیگر برای ذخیره، لولهکشی و انتقال به بازار، دولت عربستان با احتساب نفت 30 دلاری سودی معادل 22 دلار برای هر بشکه کسب خواهد کرد. از سوی دیگر تولید 10 میلیون بشکه در روز موجب سود سالانه 80 میلیارد دلاری این شرکت خواهد شد در حالی که دیگر تولیدکنندگان در حال ضرردهی هستند.
در واقع، تحلیلگران احتمال میدهند که به عنوان اولین گام در گشودن درهای مجتمع هیدروکربنی عربستان سعودی به جهان مالی خصوصی برخی از واحدهای پتروشیمی آرامکو، پالایشگاهها و یا داراییهای میاندستی در لیست قرار خواهند گرفت. قیمت سوبسیدی سوخت در داخل کشور روی ارزشگذاری پالایشگاههای داخلی تاثیر خواهد گذاشت. در مجموع آرامکو کنترل 2 میلیون بشکه از 2.9 میلیون بشکه ظرفیت پالایش داخلی عربستان را در اختیار دارد و 1.1 میلیون بشکه در روز سهم سرمایهگذاری مشترک خارجی این شرکت بوده است.
جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( https://telegram.me/asrebazar ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.