عصر خودرو

در بیست و یکمین نشست تخصصی انجمن مالی اسلامی مطرح شد:

لزوم طراحی دستورالعمل منسجم برای معاملات فردایی ارز

عصر بازار- بیست و یکمین نشست تخصصی انجمن مالی اسلامی ایران با حضور مهدیان مدیرعامل بانک توسعه تعاون، اعضای هیئت مدیره این بانک، مستشار مدیرعامل هلدینگ راهبران اقتصادی آرمان، امیدواری مدیرعامل مرکز مالی ایران و جمعی از فعالان بازار سرمایه برگزار شد. در این نشست مدعوین به آسیب شناسی معاملات فردایی ارز و طراحی ابزارهای جایگزین در چهارچوب اسلامی پرداختند.

لزوم طراحی دستورالعمل منسجم برای معاملات فردایی ارز
نسخه قابل چاپ
سه شنبه ۲۷ شهريور ۱۳۹۷ - ۱۱:۱۹:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از سنا ، حسین میثمی، عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در ابتدا با اشاره به "بازار مشتقات ارزی" گفت: این بازار، یکی از بازارها و نهادهای مفقوده در نظام پولی و مالی کشور است که نبود آن هزینه های گوناگونی برای تولیدکنندگان، سیاستگذاران، سرمایه گذاران مالی ایجاد کرده است.

    وی با تاکید بر این مهم که نیاز عموم ذینفعان به معاملات مشتقه ارزی نیازی کاملا واقعی است، افزود: در خلا بازار رسمی مشتقات ارزی، ساختارهای جایگزین غیررسمی در اقتصاد کشور شکل گرفته که " بازار معاملات فردایی" یکی از مهمترین آنها محسوب می شود.

    این کارشناس پولی و بانکی در ادامه ماهیت ابزارهای مشتقه را اینچنین تشریح کرد و گفت: در دانش مالی، "ابزار مشتقه "، قراردادی است که ارزش خود را از عملکرد یک "موجودیت پایه" که معمولا یک دارایی است دریافت می کند و شاخص های گوناگون و نرخ بهره، نمونه هایی از این موجودیت پایه به حساب می آیند.

    میثمی ضرورت و کارکردهای بازار مشتقات ارزی را برشمرد و گفت: پوشش ریسک نوسانات ارزی برای سرمایه گذاران و تولیدکنندگان زمینه سازی کشف قیمت های آتی ارز، کاهش معاملات بازار غیررسمی ارزی، تعمیق بازار مالی و زمینه سازی ورود تولیدکنندگان و سرمایه گذاران خارجی از جمله کارکردهای بازار مشتقات ارزی است.

    به گفته حسین میثمی، ابزارهای مشتقه ارزی شامل قراردادهای آتی ارزی، قراردادهای اختیار معامله ارزی و قراردادهای تهاتر( سوآپ) ارزی می شود.

    وی در خصوص ماهیت حقوقی معاملات فردایی ارز در بازار غیر رسمی گفت: در نظام پولی و بانکی کشور معاملات آتی ارز به رسمیت شناخته نمی شود. با این حال در این بازار ذی نفعان بازار ارز در پایان روز معاملاتی، در رابطه با قیمت ارز در روز آینده وارد معامله شده و بر اساس پیش بینی هایی که از نرخ ارز در روزهای آینده دارند، تعهدات دوطرف را بر عهده می گیرند؛ در واقع تلاش می کنند تا با پیش بینی صحیح نرخ ارز در روز آینده، به سود مرتبط دست پیدا کنند و طبعا زیان ناشی از پیش بینی ناصحیح خود را می پردازند.

    میثمی خاطرنشان کرد: تجربه عملی معاملات مذکور بدین صورت است که مجموعه ای 20 تا 50 نفر از افراد دارای اعتبار نسبت به تشکیل یک گروه جهت انجام معاملات فردایی اقدام کرده و یک نفر را به عنوان سرگروه تعیین می کنند و زیر نظر وی به مبادله دلار فردایی با یکدیگر می پردازند که ساختار اجرایی و ضمانت های منحصر به خود را دارد.

    به گفته این کارشناس مالی در این معاملات حضوری و یا تلفنی هیچ متن مکتوبی بین طرفین امضا نمی شود و نکته قابل توجه این است که تحویل ارز هیچ گونه موضوعیتی برای طرفین نداشته و در عمل نیز هیچگونه تحویل ارزی صورت نمی پذیرد.

    میثمی گفت: هرچند اصل آزادی در قراردادها در فقه اسلامی و قانونی پذیرفته شده اما این آزادی مقید به چهارچوب مشخصی است که شامل ضوابط عمومی قراردادها مانند ربا، ضرر،غرر و قمار می شود که هر کدام نیازمند بررسی های بیشتر هستند.

    در ادامه این نشست حسین میثمی ضمن تبیین وجود قمار و غرر در معاملات فردایی، دو راهکار کوتاه مدت و میان مدت جایگزین، جهت انجام معاملات فردایی ارز در چارچوب شرعی پیشنهاد داد، وی در این زمینه اظهار داشت: راهکار اول( کوتاه مدت) انجام معاملات فردایی درقالب های حقوقی تعهدیاصلح است؛ بر این اساس، می توان معاملات فردایی ارزرادرقالب حقوقی تعهد بیع در آینده و یا عقد صلح طراحی کرد؛ راهکار دوم( میان مدت)، تشکیل بازار رسمی معاملات آتی ارز در بورس کالاست.

    عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی اذعان داشت به نظر می رسد راهکار اصلی و میان مدت حل چالش های معاملات فردایی، تشکیل بازار رسمی معاملات آتی ارز در بورس کالاست؛ در واقع می توان پس از کسب موافقت بانک مرکزی، بازار آتی را در بورس کالا بر اساس دو قالب حقوقی تعهد بیع در آینده و یا عقد صلح طراحی نمود.

    میثمی خاطر نشان کرد: در الگوی منطبق با شریعت معاملات آتی لازم است علاوه بر شرعی بودن متن قرارداد، تدابیری اتخاذ شود تا معاملات در عمل صوری نباشد.

    برچسب ها