به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از میزان، عرضه نفت در بورس برای شفافیت در فروش و صادرات ان پیشنهادی بود که از زمان تشکیل سازمان اوراق بهادار شکل گرفت تا در نتیجه ان معاملات از حالت مذاکره شرکت‌های نفتی و پالایشی بین المللی با مدیریت امور بین الملل شرکت ملی نفت به روش‌های متنوع دیگری صورت گیرد.

آغاز اجرای این ایده در قالب بورس نفت از سال 1386 به وزارت اقتصاد تکلیف شد که در نتیجه ان وزیر اقتصاد سازمان بورس را موظف به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران کرد.

این تجربه در همین جا متوقف نماند و در تیر ماه 1390 نفت خام روی تابلوی معاملات بورس عرضه شد که در نهایت دست اورد مهمی به دنبال نداشت.

بورس انرژی یکی دیگر از انواع بورس است که ابتدا با هدف انجام معاملات برق ایجاد شده بود، در مدت کوتاهی توانست علاوه بر بستر سازی لازم برای عرضه نفت خام برای سایر فرآورده‌های نفتی نیز زمینه لازم برای انجام معاملات را فراهم کند تا دست اورد‌هایی همچون ایجاد شفافیت در فروش نفت، کشف قیمت نفت در منطقه در ایجاد زیر ساخت لازم جهت فروش نفت به پالایشگاه‌های خصوصی را فراهم کند.

همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه در خصوص عرضه نفت در بورس و تأثیرات آن گفت: نفت در تمام دنیا در بازار‌های بورس عرضه می‌شوند و همواره بازار‌های بورس محل معامله نفت بودند و از این نظر سابقه طولانی دارند.

وی افزود:کشور ما به دلیل ساختار‌های سنتی و مدیریت‌های دولتی توجیه اقتصادی پروژه‌ها کم است و به دنبال حداکثر کردن سود خود نیستند، به همین خاطر از این بازار‌ها دور افتاده اند.

کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: مسئولین عرضه نفت چه در بازار‌های بین المللی و چه در بازار‌های داخلی، مکانیزم بورس را مورد توجه قرار نمی‌دهند و به همین دلیل خسارت‌های را تا الان در این زمینه دیده ایم و منافع زیادی را از دست داده ایم.

وی گفت: متاسفانه با ساختار‌های دولتی که در حال حاضر وجود دارد هیچ زمان نمی‌توانیم به مکانیزم عرضه نفت در بورس برسیم و این ساختار مدیریتی و منافعی که در آن و جود دارد اجازه نخوهد داد نفت در بورس عرضه شود و ساختار فروش نفت شفاف شود.

کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: اگر ما به عنوان اولین کشوری که در خاورمیانه به نفت رسیدیم، از همان سال‌ها بر روی عرضه نفت در بورس کار می‌کردیم لازم نبود که نفت دوبی یا عمان شاخص خلیج فارس شود و یا قیمت نفت ما را کمتر از قیمت نفت دوبی یا عمان قیمت گذاری کنند.

وی افزود: این در شرایطی است که سایر کشور‌ها مانند عمان، امارات متحده ظرفیت تولیدی مانند ایران ندارند و یا دارای مخازن همانند ایران نیستند و نه دومین قدرت انرژی دنیا به حساب می‌آیند. ما متاسفانه علی رغم تمام پتانسیل‌ها هر چه داشتیم در مدیریت دولتی به باد دادیم.

آنچه مسلم است، دخالت دولت در تولید، فروش و کسب وکار هم فضای اقتصادی را برهم می‌زند و هم منافع جامعه را کاهش می‌دهد و در این میان بازار سرمایه بهترین روش برای تکمیل روند خصوصی سازی و فاصله گرفتن از اقتصاد دولتی برای بهره ورتر کردن شرایط است.