به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، سرانجام و پس از طی گذر از فراز و نشیبهای بسیار، اکنون زمانی فرا رسیده که این بازار هر ساله با استقبال صنایع جدید و همچنین خریداران بیشتر روبه رو میشود و این در حالی است که از ابتدای امسال تاکنون، برای نخستین بار در تاریخ معاملات بورس کالا، ارزش معاملات آن از مرز 100000000000 تومان نیز گذشت.
رشد 37 درصدی ارزش معاملات بورس کالا
ارزش کل معاملات بورس کالای ایران در بازارهای فیزیکی و مالی از ابتدای سال 1396 تاکنون در حالی به بیش از 101 هزار و 303 میلیارد و 248 میلیون تومان رسید که این رقم نسبت به ارزش 73 هزار و 942 میلیارد و 264 میلیون تومانی به ثبت رسیده در دوره مشابه سال گذشته با رشد 37 درصدی همراه بوده است.
صنعت، معدن و پتروشیمی صدرنشین بازار فیزیکی
با سپری شدن بیش از 11 ماه از سال 1396، در بازار فیزیکی بورس کالا 28میلیون و 848 هزار تن انواع محصول به ارزش بیش از 43 هزار و 956 میلیارد تومان خرید و فروش شده که به ترتیب با 3 و 31 درصد رشد نسبت به دوره مشابه سال گذشته همراه بوده است و در این بین، بیشترین سهم از کل ارزش معاملات به ترتیب به تالار محصولات صنعتی و معدنی و تالار پتروشیمی اختصاص یافته است.
همچنین در تالار محصولات صنعتی و معدنی، بیش از هفت میلیون و 838 هزار تن محصول به ارزش بیش از 18 هزار و 19 میلیارد و 79 میلیون تومان مورد معامله قرار گرفته است. در بازار محصولات کشاورزی بالغ بر دو میلیون و 746 هزار تن محصول به ارزش 3081 میلیارد و 611 میلیون تومان معامله شد که به ترتیب رشد 19 و 18 درصدی به همراه داشته است.
در تالار محصولات پتروشیمی نیز حجم معاملات با رشد 10 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به بیش از سه میلیون و 622 هزار تن محصول رسید و ارزشی بیش از 13 هزار و 648 میلیارد و 892 میلیون تومان را رقم زد.
سبقت بازار مالی از بازار فیزیکی
حجم و ارزش معاملات بازار مالی بورس کالای ایران نیز رشد داشت و ارزش آن در این مدت به رقمی بیش از 57 هزار و 346 میلیارد تومان رسید تا نسبت به بازار فیزیکی، سهم بیشتری داشته باشد.
نگاهی به آمار معاملات بازار مالی بورس کالا نشان میدهد قراردادهای مشتقه از جمله معاملات آتی و آپشن در صدر این بازار قرار دارد. به این ترتیب، در بخش قراردادهای مشتقه از ابتدای سال 1396 تا تاریخ 26 بهمن ماه، در مجموع بیش از سه میلیون و 723 هزار قرارداد آتی و آپشن به ارزشی بیش از 56 هزار و 380 میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت.
همچنین در بازار آتی سکه بیش از 56 هزار و 329 میلیارد و 204 میلیون تومان قرارداد در بورس کالا منعقد شده تا حجم و ارزش آن در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته به ترتیب با 25 و 58 درصد افزایش همراه شود. افزون بر این، حجم و ارزش معاملات قراردادهای آپشن نیز نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب رشدی 19 و 27 درصدی داشت.
علاوه بر این، طی بازه زمانی حدود 11 ماهه امسال، ارزش معاملات قراردادهای سلف موازی استاندارد به 394 میلیارد و 632 میلیون تومان و در بخش گواهی سپرده کالایی نیز ارزش معاملات به 487 میلیارد و 311 میلیون تومان رسید. صندوقهای سرمایهگذاری فعال در بورس کالای ایران نیز ارزش معاملاتی بیش از 84 میلیارد و 457 میلیون تومان را به ثبت رساند.
فولاد، پلیمر و گندم، پیشرو معاملات
همچنین در تالار محصولات صنعتی و معدنی درحالی بیش از 18 هزار و 19 میلیارد و 79 میلیون تومان انواع محصول معامله شده که معاملات فولاد با 6 میلیون و 234 هزار تن حجم به ارزشی بیش از 13 هزار و 864 میلیارد و 500 میلیون تومان در قالب قراردادهای نقد، نسیه و سلف در صدر معاملات این بازار قرار گرفته است.
در بازار محصولات پتروشیمی نیز بیشترین حجم و ارزش معاملات در خصوص محصولات پلیمری رقم خورده تا بیش از دو میلیون و 601 هزار تن محصول به ارزشی بالغ بر 11 هزار و 114 میلیارد و 763 میلیون تومان مورد معامله قرار گیرد.
محصول قیر نیز با معامله 4 میلیون و 842 هزار و 138 تن به ارزشی بیش از 4 هزار و 768 میلیارد و 765 میلیون تومان به ترتیب 51 و 54 درصد از کل حجم و ارزش معاملات بازار فرآوردههای نفتی را از ابتدای سال جاری تاکنون در دست داشت.
در تالار کشاورزی نیز بیش از یک میلیون و 807 هزار تن گندم به ارزشی بالغ بر هزار و 579 میلیارد و 745 میلیون تومان داد و ستد شده تا به ترتیب 66 و 51 درصد از کل حجم و ارزش معاملات این تالار را در اختیار خود بگیرد.
رونق بورس کالا با خروج کالاهای اساسی از رکود
روح اله میرصانعی، دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار
شرکتهای تولیدکننده محصولات مختلف و به خصوص تولیدکننده کالاهای اساسی میتوانند وارد بورس کالا شده و از این طریق شفافیت اقتصادی خود را بیشتر کنند؛ این شرکتها زمانی که محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند، اطلاعات خرید و فروش آنها روی تابلوی معاملات به نمایش گذاشته میشود؛ بنابراین، میتوانند اطمینان حاصل کنند که شفافیت حاصل از این روند، برای آنها منافعی به همراه دارد.
علاوه بر این، بورس کالا بر اساس قوانین و مقررات معاملاتی عمل میکند و بر اساس ضمانتهایی که گرفته میشود، طرفین معاملات نباید تعهدات خود را زیر پا بگذارند و به این ترتیب، معاملات بدون ریسک انجام میشود. بنابراین، بورس کالا بازاری شفاف است که قیمتگذاریها در آن عادلانه تعیین میشود، معاملات از اطمینان بالایی برخوردارند که هم برای خریدار و هم فروشنده جذاب است و به همین دلیل، با افزایش تعداد عرضهکننده و تمایل بیشتر مشتری به خرید از این بازار، حجم معاملات افزایش پیدا میکند.
علاوه بر این، میتوان گفت در افزایش ارزش معاملات دو عامل بیشترین تاثیر را داشتهاند؛ عامل اول، افزایش نرخ جهانی کامودیتیها در پی تضعیف دلار در مقابل یورو بوده که باعث افزایش قیمتها و ارزش معاملات شده است.
همچنین در گروه فلزات و پتروشیمی و کشاورزی با تغییرات نرخ دلار، شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی بودیم که در افزایش ارزش معاملات این گروهها تاثیرگذار بوده است. در نهایت، افزایش حجم معاملات به دلیل خروج کالاهای اساسی از رکود، باعث رونق بورس کالا در هفتههای اخیر شد.
بهروز خدارحمی، مدیرعامل گروه مالی سپهر صادرات
گذر موفق بورس کالا از مراحل توسعهای
بورس کالا طی ده سال گذشته چند مرحله توسعهای بسیار مهم را پشت سر گذاشته و در این راستا، یکی از مراحل جدی که در زمان مدیریت جدید به آن بها داده شد، افزایش شفافسازی بوده است. بنابراین، هر زمانی که جامعه با نقص قیمتگذاری روبه رو شود و ابهام رانتی داشته باشد، محصول مورد نظر را وارد بورس کالا میکند و به این ترتیب با کشف قیمت بهتر، منافع عرضه و نیز تقاضاکننده حفظ شده و دو طرف امکان برنامهریزی امن برای آینده را به دست میآورند.
افزون بر این، بورس کالا در دو حوزه فلزات و پتروشیمی تجربه سخت و در عین حال خوبی را پشت سر گذاشته و نتایج درخشانی را نیز در سطح کشور به دست آورده است. این خروجیها، به سایر صنایع نیز این امیدواری و اعتماد را داده که اگر به دنبال شفافیت و معاملات بهتر هستند، وارد بورس کالا شوند، به خصوص صنایعی که واسطهگری در آن زیاد دیده میشود، قیمت آنها بدون دلیل افزایش داشته و به اقتصاد کشور آسیب وارد میکند.
همچنین معاملات جهانی در بورس کالا، تنها به صورت فیزیکی نیست و به صورت مالی نیز انجام میشود؛ بنابراین معاملات به رد و بدل کردن پول منتهی نشده و تنها ریسک نوسانات مورد خرید و فروش قرار میگیرند. به عنوان مثال، وقتی افرادی که نیازمند ارز به صورت فیزیکی نیستند و تنها قصد بهرهمند شدن از نوسانات را دارند، با ورود به بازار موجب آشفتگی آن میشوند؛ به این ترتیب، بورس کالا میتواند فضایی را فراهم کند که اینگونه معاملات به خوبی انجام و بازار تنظیم شود.